Þjóðviljinn - 13.11.1975, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 13. nóvember 1975.
DJOÐVIUINN
MÁLGAGN SÖSlALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmanri
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Umsjón með sunnudagsblaði:
Arni Bergmann
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólavörðust. 19. Simi 17500 (5 linur)
Prentun: Blaðaprent h.f.
ÖLL ALÞÝÐA TEKUR UNDIR ÞAÐ LÓFATAK
Kl. 12 i kvöld renna út allir samningar
sem gerðir hafa verið við erlendar þjóðir
um veiðar i islenskri fiskveiðilandhelgi.
Þá eiga öll erlend fiskiskip að vera
horfin út fyrir 200 milurnar. Þau sem ekki
verða það, og neita þar með að virða
islensk lög, eru réttlaus með öllu og skulu
færð til hafnar án nokkurs hiks þar sem
brotlegir skipstjórar þeirra þoli dóm.
Á íslandsmiðum eiga erlendir ráns-
menn engan frið að hafa, og enga þjónustu
af einu eða neinu tagi i islenskum höfnum,
nema sjúkraþjónustu i alvarlegum veik-
indatilvikum.
Rétturinn til auðlinda hafsins við
strendur landsins er okkar einna og lifs-
hagsmunir islensku þjóðarinnar i bráð og
lengd i veiði, að ekki verði hvikað frá þeim
rétti.
Það er verkefni allrar alþýðu að gera
rikisstjórninni ljóst, að nú verði engin lin-
kind, eða uppgjöf fyrir erlendu ofbeldi þol-
uð.
Það er lágmarkskrafa, sem öll alþýða
landsins sameinast um, að alls engar und-
anþágur verði veittar erlendum skipum til
veiða innan 50 milna markanna, enda
væru slikir samningar ekkert annað en
opinbert háðsmerki aftan cið yfirlýsing-
una um 200 milur.
Bretar hafa i hótunum um ofbeldi og
herskipainnrás, og sýna dæmafáa óbil-
girni i samningaviðræðum. Þeir heimta
samninga til mjög langs tima, fleiri
breska togara á íslandsmið en nú stunda
hér veiðar, og ný skip i stað gamalla, sem
ganga úr sér. Auðvitað vita þeir vel, að
slikar kröfur getur islenska rikisstjórnin
undir engum kringumstæðum samþykkt.
En með þessari miklu óbilgirni eru Bret-
arnir að teyma islensku ráðherrana i átt-
ina til sin, lengra og lengra, og hafa þegar
fengið þá til að opna 50 milurnar upp á
gátt, þótt það standi hins vegar i þeim
Einari Ágústssyni og Gunnari Thorodd-
sen, að semja við Breta um fjölgun
breskra togara og veiðiheimildir til 10 ára.
Við þessar aðstæður er það beinlinis á-
takanlegt að sjá t.d. leiðarahöfunda Morg-
unblaðsins allt að þvi grátbiðja Breta um
samninga upp á nær hvern einasta dag að
undanförnu.
í gær veitist höfundur forystugreinar
Morgunblaðsins hins vegar harkalega, að
þeim hópi islenskra sjómanna, sem fyrir
fáum dögum sat á þingi Farmanna- og
Fiskimannasambands Islands og telur þá
æsingamenn, sem þjóni hagsmunum ann-
arra en íslendinga.
Sem kunnugt er samþykkti þing Far-
manna- og Fiskimannasambandsins ein-
um rómi, að skora á rikisstjórnina að slita
þegar stjórnmálasambandi við Bretland,
ef bresk herskip verða send inn i islenska
landhelgi til verndar breskum lögbrjót-
um. Þá samþykkti þingið einnig sam-
hljóða að rikisstjórn íslands bæri að til-
kynna öllum NATO-rikjum, að herstöðv-
um bandalagsins hér verði lokað fyrir
allri umferð á vegum aðildarrikja banda-
lagsins meðan breski flotinn sé innan is-
lenskra fiskveiðilögsögu.
Guðmundur Kærnested, skipherra, sem
var fráfarandi formaður Farmanna- og
Fiskimannasambandsins, sá maður, sem
getið hefur sér hvað best orð i viðureign-
ínni við erlenda veiðiþjófa, hann skýrði
frá þvi i fréttatima islenska sjónvarpsins,
að þessar samþykktir hafi reyndar verið
gerðar með lófataki.
öll alþýða landsins tekur undir það lófa-
tak, en ritstjórar Morgunblaðsins, mál-
pipur rikisstjórnar Geirs Hallgrimssonar,
þykjast þess umkomnir að stimpla heilt
þing islenskra skipstjórnarmanna sam-
komu æsingamanna, sem vinni gegn
hagsmunum islensku þjóðarinnar i land-
helgismálinu!
Sllk firn mega ekki gleymast
Þeir Morgunblaðsmenn telja sem sagt,
að Guðmundur Kærnested og félagar hans
hafi litið vit á æðri stjórnmálum, gleymi
þvi að „islenska þjóðin er svo litil og fá-
menn”, og samþykki þvi tómt bull!
En hvort halda menn, að þjóðin standi
með Guðmundi Kærnested og félögum
hans i hópi skipstjórnarmanna, eða með
talsmönnum rikisstjórnarinnar við Morg-
unblaðið i þessu máli?
Það er fólksins i landinu að svara þeirri
spurningu svo að eftir verði tekið.
Þjóðviljinn vill nú af þessu tilefni aðeins
minna á, að það var fyrst þegar vinstri
stjórnin hafði opinberlega lýst þvi yfir, að
stjórnmálasambandi við Breta yrði slitið
á miðnætti þann 2. október 1973, að Bretar
tóku þá ákvörðun að kalla herskip sin út úr
islenskri landhelgi og gáfust upp á sjó-
hernaði gegn okkur íslendingum. Klukkan
3 þann þriðja október voru herskipin kom-
in út fyrir landhelgi.
Þetta man Guðmundur Kærnested ugg-
laust vel, en hitt má vera að ráðherrarnir
og ritstjórar Morgunblaðsins séu búnir að
gleyma þvi. Vonandi þá ekki Ólafur Jó-
hannesson. —K.
KLIPPT...
Hverjir gœta
hagsmuna
okkar?
Morgunblaðið vill tryggja frið
á vinnumarkaði og á fiskimiö-
um. Morgunblaðsfriðurinn er
hinsvegar ekki réttlátur, raun-
hæfur eða skynsamur. Þvi er
verkalýðshreyfingin nauðbeygð
til þess að snúast gegn Morgun-
blaðsfriðnum, og á sama hátt
hafa fjölmörg samtök i landinu
og virtir einstaklingar andmælt
friðarhugsjón blaðsins i land-
helgismálinu.
í eftirfarandi klausu ,úr for-
ystugrein Morgunblaðsins i gær
fer ritstjóri þess niðrandi orðum
um Guðmund Kjærnested, skip-
herra, og alla þá aðila sem stóðu
Styrmir
Guðmundur Kjærnested, er
hann minni hagsmunagæslu-
maður islendinga heldur en
Moggaritstjórarnir?
Matthias
að landhelgissamþykkt Far-
manna- og fiskimannasam-
bandsins, og ber þeim á brýn að
gæta ekki hagsmuna islendinga.
Væntanlega verða þessi öfug-
mæli i minnum höfð:
,,Á þessum timamótum i
landhelgismálum okkar er á-
stæða til þess að vara þjóðina
við þeim röddum sem hvetja
okkur til æsinga og átaka. Við
virðumst of oft eiga erfitt með
að skilja, að við erum ekki einir
i heiminum og að islenska þjóð-
in er svo litil og fámenn, að það
skiptir meiru máli fyrir okkur
aö eiga vinsamleg samskipti við
aðrar þjóðir. Það sjónarmið
hefur komið fram að islending-
ar eigi að slikta stjórnmálasam-
bandi við breta og loka islandi
fyrir allri umferð frá banda-
mönnum okkar i Atlantshafs-
bandalaginu ef bretar senda
herskiþ á islandsmið. Hags-
munum hverra mundu slikar
aðgerðir þjóna? Engin rök er
hægt að færa fram fyrir þvi að
slikar aðgerðir mundu þjóna
hagsmunum okkar islendinga.
Þvert á móti sýnist augljóst að
slikar aðgerðir mundu ganga
gegn bæði viðskiptalegum hags-
munum okkar og öryggishags-
munum.”
Sjúkrahúsvist
sama og
gjaldþrot
Samferðarmaður skrifar i Al-
þýðublaðið i gær og heldur þvi
fram að sú athygli, sem mál
bandarisku stúlkunnar Karen
Ann Quinlan, hefur hlotið sé
ekki byggð á réttum forsendum.
Hér sé ekki fyrst og fremst um
að ræða spurninguna um liknar-
morð eða ekki, heldur hver
borga eigi sjúkrahússreikning-
inn. Það er nefnilega staðreynd
að i mörgum löndum Vest-
ur-Evrópu svo og i Bandarikj-
unum getur löng sjúkrahúsvist
riðið efnahags sæmilega stæðra
fjölskyldna gjörsamlega að
fullu. Hinir efnaminni hafa
hinsvegar enga möguleika á
fullkominni meðhöndlun á
sjúkrahúsi.
Samferðarmaður bendir á að
eðlilegt sé að ætla að fyrir lög-
manni Quinlan-hjónanna hafi
fyrst og fremst vakað, að með
þvi að úrskurður hlyti óhjá-
kvæmilega að falla þannig að
bann yrði lagt við liknarmorði i
samræmi við allar læknisfræði-
legar hefðir, væri sjálfgefið að
ábyrgðin á sjúkrahúsreikningn-
um hvildi ekki lengur á Quin-
lan-hjónunum. Þeim hefur þvi
með þeim dómsúrskurði sem
faliið hefur verið bjargað frá
gjaldþroti. Þetta kann að
hljóma sem kaldranaleg rök-
semdafærsla, en framhjá henni
verður ekki litið, þegar sjúkra-
húskerfi einkarekstursins á i
hlut.
A Islandi er nú haldið uppi .
skefjalausum áróðri frá hægri
öflunum um, að of miklu fé sé
varið I opinberan rekstur. Þeir
sem þennan áróður hafa i
frammi komast ekki hjá þvi að
leggja til stórfelldan niðurskurð
á fé tii almannatrygginga og
sjúkrahúsakerfisins. Þeir sem
vilja byggja réttlætisþjóðfélag
ættu að halda vöku sinni gegn
þessum áróðri. Aður en varir
gætu menn vaknað upp við það
að auraráðin réðu úrslitum um
lif og heilsu manns eins og ger-
ist i Bandarikjunum.
Framtíðar
hrollvekja
Samferðarmaður varar við
þeim liknarmorðsumræðum,
sem vaknað hafa vegna
Quinlan-málsins. Viðurkenning
á takmörkuðu réttmæti þeirra
gæti leitt út i ógöngur:
,,Að fela læknum úrskurðar-
vald væri lika að fela hundruð-
um þúsunda manna um allan
heim, sem eru misvandir að
virðingu sinni, ákvörðunarvald
um lif og dauða. Við hljótum að
viðurkenna, að verði hvikað frá
þeirri meginreglu læknavisind-
anna, að alltaf skuli reynt i
lengstu lög að hjálpa sjúklingi,
hversu voniitlir eða vongóðir
sem læknar eru, þá hafa lækna-
visindin snúið af braut sinni og
inn á varhugaverða stigu.
Næsta skref kynni að verða
umræður um það hvort stjórn-
málamönnum eða öðrum ráða-
mönnum skuli heimilað að hefja
manndráp i takmörkuðum
mæli, svo sem eins og að svæfa
fólk, sem komið er yfir áttræðis-
aldur — eða vangefin börn. Vilja
nókkrir hugsa þetta til enda?
Það eru aðeins rúm átta ár til
ársins 1984, sem George Orwell
ritaði bók sina um — og var
framtiðarhrollvekjan, sem átti
að vekja menn. Nú er sú framtið
bráðum orðin samtið, og við
skulum halda vöku okkar.”
—ekh.