Þjóðviljinn - 13.11.1975, Blaðsíða 12

'2 SIÐA — ÞJ6ÐVILJINN Þriðjudagur 28. október 1975.
Vatnajökulsbókin:
Myndir Gunnars
og texti Sigurðar
Ct er komin fögur myndabók
um Vatnajökul með texta eftir
Sigurð Þórarinsson. Ljósmyndar-
inn er Gunnar Hannesson, en
Gisli B. Björnsson sá um útlit
bókarinnar. Bókin er gefin út
samtimis á islensku og ensku með
samvinnu Kynningar/ Iceland
Review og Wáls og menningar/
Iieimskringlu. Búðarverð er 3.120
kr. með söluskatti.
Um 2ja ára skeið hefur verið
unnið að gerð Vatnajökulsbókar
með myndum Gunnars Hannes-
sonar og texta eftir Sigurð Þórar-
insson. Verkinu er nú ioks lokið og
bókin komin út i tveimur útgáf-
um, á ísiensku og ensku. Langt er
liðið síðan greint var frá þvi að
bók þessi væri væntanleg og þvi
mikið orðið um fyrirspurnir til út-
gefenda, þvi Gunnar Hannesson
er þegar orðinn landsfrægur ljós-
myndari — og ekki er þörf á að
kynna Sigurð Þórarinsson jarð-
fræðing.
Það er Kynning hf., fyrirtæki
það sem um langt skeið hefur gef-
ið út timaritið Iceland Review,
sem staðið hefur að útgáfunni, en
hinsvegar hefur Mál og menning/
Heimskringla keypt islensku út-
gáfuna. Textinn er settur i
Reykjavik, en litgreining mynda
og prentun bókarinnar fór fram
erlendis.
Allar myndir bókarinnar, um 70
að tölu, eru i litum.
Nánari grein verður gerð fyrir
þessari fögru bók siðar hér i blað-
inu.
Q SAMKEPPNI
Hugmyndasamkeppni um aðalskipulag
Seltjarnarneskaupstaðar.
Bæjarstjórn Seltjarnarneskaupstaðar
hefur ákveðið að efna til hugmyndasam-
keppni um endurskoðun aðalskipulags
Seltjarnarneskaupstaðar samkvæmt 5.
greinOl b. samkeppnisreglna Arkitektafé-
lags íslands.
Keppnisgögn verða afhent hjá Bygginga-
þjónustu Arkitektafélags Islands, Grens-
ásvegi 11. mánudaga — föstudaga kl.
17.00-18.00 frá og með 14. nóv. 1975, gegn
kr. 5.000.00 skilatryggingu.
Bæjarstjórinn Seltjarnarnesi.
Skrifstofustúlka
Óskum eftir að ráða stúlku til vinnu við
vélabókhald og almenn skrifstofustörf.
Laun eftir 14. launaflokki.
Umsóknum skal skilað fyrir 17. nóvember
nk. til rafveitustjóra, sem vdtir nánari
upplýsingar um starfið.
Kalveita Hafnaríjarðar
Hvað gefa sjómenn
útgerðinni mikið?
Jafnvel i lélegustu róðrum
gefa sjómenn útgerðarmönnum
tugi þúsunda með þvi að tekið
er af þeim verðmætahlut, sem
þeim ber, og sett I sjóði útgerð-
arinnar.
Gisli Guðmundsson, fréttarit-
ari Þjóðviljans á Suðureyri,
gerði könnun á þvi hversu mikið
sjómenn þyrftu að láta af hendi
úr einum róðri til stofnlána-
sjóðs, sem lögfestur var 1968.
Gisli byrjar pistil sinn svo:
,,í fyrstu fimm róðrunum i
nóvember varð afli súgfirðinga
þessi:
Kristján Guðmundsson 19,6
tonn. Sigurvon 19,7 tonn og Ólaf-
ur 15,3 tonn. Flesta dagana var
verið út af Horni og Hælavikur-
bjargi, fiskur fremur smár og
seinunninn. Verð samkvæmt
verðskrá nú er39,20 kr fyrir stór
fisk, 31,70 kr. fyrir millifisk og
16.60 fyrir smáfisk. Verðið er
miðað við óslægðan fisk með
haus.
Af einu kilói af stórfiski fær
þvi útgerðin nú i stofnfjársjóð
5,88 kr., af millifiski 4,75 og áf
smáfiski 2,49 kr.
Haustið 1968 lofsungu útvegs-
menn þá stjórn, sem þá var við
völd fyrir að lögfesta stofnfjár-
sjóðsgjaldið margumtalaða. Þá
var það 10%, nú er það 15% um-
fram verðskrárverð.”
Þessu næst greinir Gisli frá
athugun, sem hann gerði á þvi
hversu mikið færi I stofnfjársjóð
úr einum hinna fimm róðra súg-
firðinga hjá hverjum báti og
siðan hver skerðing verður á
hásetahlut við það.
„Sigurvon aflaði 6,1 tonn. Afli
skiptist þannig, að 265 kg voru
af stórfiski, sem gefur 1588,20 kr
i stofnfjársjóð, 3735 kg millifisk-
ur, sem gefa 17.741.25 kr og 2100
kg af smáfiski, sem gefa 5.229
krónur.
Upphæðin öll hjá Sigurvon er
þvi 24.528,45 krónur.
Kristján Guðmundsson fisk-
aði þennan dag 5,4 tonn. 400 kg
voru stórfiskur, sem gefa 2.352
kr I stofnfjársjóð, 3.185 kg milli-
fiskur, sem gefa 15.128,75 krón-
ur og 1.815 kg smáfiskur sem
gefa 4.519,35 krónur i þennan
sjóð. Samtals i stofnfjársjóð af
aflaverðmæti þessa báts
22.000.10 krónur.
Ólafur fiskaði þennan dag 3,8
tonn. Afli skiptist þannig, að 200
kg voru stórfiskur, sem gefa
1.176 kr i stofnfjársjóð og 2.675
kg millifiskur, sem gefa
12.706.25 kr, 925 kg smáfiskur,
sem gefa 2.303,25 krónur. Sam-
tals af afla þessa skips i stofn-
fjársjóð 16.185,50 krónur.”
Siðan segir Gisli:
„Nú eiga sjómenn hlut. úr
þessum þúsundum. Skiptipró
sentan er i dag 32, sem skiptist i
11 staði. Hlutatjón á Sigurvon
varð þennan dag 713,55 krónur á
hlut, á Kristjáni 640 krónur á
hlut og á Ólafi 470,85 krónur á
hlut.
Svona litur þetta eina dæmi
út.Þó er þetta bara litill hluti a
þvi, sem sjómenn gefa útvegs-
mönnum. Hvað yrði þá ef allir
sjóðir, sem i er lagt af fiskverð-
inu væru reiknaðir út tilskipta?
Mönnum mundi ofbjóða sú upp-
hæð.
Hvað segja nú sjómenn á al-
þingi um þetta fyrirkomulag á
arðráninu? Þeir réttu nefnilega
upp hendina 1968, þeir sem kalla
sig sjómenn, og greiddu atkvæði-
með þessum arðránslögum?”
—úþ
Tillaga FFSÍ fœr góðan hljómgrunn
Slita stjórnmálasambandi
komi bretar með herskip
Þing Farmanna- og fiskt-
mannasambandsins tók undir þá
áskorun Guðmundar Kjærnested,
sem sagt var frá i blaðinu fyrir
helgina, að slita bæri stjórnmála-
sambandi við breta og loka
hliðum NATO-stöðvarinnar ef
bretar kæmu hingað með herskip
sin eftir 13. nóvember.
Verkalýðs- og sjómannafélag
Miðneshrepps tok kröftuglega
undir' þessa samþykkt með
ályktun sem gerð var á fundi
félagsins sl. sunnudag. Þar segir:
„Fundur i verkalýðs- og
sjómannafélagi Miðneshrepps
Sandgerði, haldinn 9/11 1975
fagnar framkomnum tillögum
Farmanna- og fiskimanna-
sambands fslands um að Island
sliti stjórnmálasambandi við
breta komi bretar með herskip i
islenska landhelgi til verndar
breskum togurum og að hliðum
varnarstöðvar NATO verði tafar-
laust lokað láti bretar verða af
þessum hótunum.
Þessi ályktun var samþykkt
samhljóða.
MJFQaOfl^DDQOtM]
Gutenbergs-
sýningin á
Kjarvalsstöðum
Gutenbergsýningin á Kjar-
valsstöðum hefur verið vel sótt
og hefur einkum hin gamla Gut-
enberg-prentvél vakið athygli
manna, en gestir geta fengið
afhent sýnishorn af prenti úr
vélinni.
I kvöld, fimmtudagskvöld 13.
nóv„ mun Haraldur Sigurðsson,
bókavörður, flytja erindi á
Kjarvalsstöðum um bókaútgáfu
Guðbrands biskups, og upphaf
bókaútgáfu á Islandi. Erindið
hefst kl. 21.
Sýningin er opin daglega frá
kl. 16 til 22, nema laugard. og
sunnud. frá kl. 14 til 22.
Félag islenska prentiðnaðar-
ins og Germania standa að sýn-
ingunni sem efnt er til i tilefni
fjögurra alda afmælis bókaút-
gáfu Guðbrands Þorlákssonar,
biskups.
Tvö ný frímerki
19. nóvember gefur póst- og
simamálastjórnin út ný fri-
merki. Tilefnið er 100 ára af-
mæli Thorvaldsensfélagsins, en
sama dag verður gefið út fri-
merki um skógrækt. Hið fyrr-
nefnda er 27 kr. að verðgildi, en
hitt 35 kr.
Það var Friðrika Geirsdóttir
á Auglýsingastofu Kristinar,
sem teiknaði merki skógræktar-
innar, en á hinu er að sjálfsögðu
mynd af höggmynd eftir Bertel
Thorvaldsen.
Norrœn reglu-
gerð fyrir
ökukennslu
nauðsynleg
Nýlokið er i Vasa i Finnlandi
fulltrúaráðsfundi Norrænna
ökuskólasambandsins og nor-
rænu námskeiði i sambandi við
fundinn um ökukennslu. A
Norðurlöndunum eru nú 3.010
ökuskólar, sem hafa á sinum
snærum 4.550 starfsmenn og
6.650 bila til ökukennslu. Full-
trúi Islands á fundinum var Jón
Sævaidsson.
Á fundinum var staðfest að.
tilmæli Norðurlandaráðs nr. 35
— 1970 um samræmdar norræn-
ar reglur um ökukennslu hefðu
ekki leitt til neinna raunhæfra
aðgerða af hálfu rikisstjórna. I
ályktun fundarins voru stjórnir
hvattar til þess að hefjast.
handa, sérstaklega hvað varðar
að setja reglur um útbúnað æf-
ingabila og skyldupróf ökukenn-
ara, en á þessu er brestur-i Nor-
egi, Finnlandi og Sviþjóð.
Jafnframt ákvað fulltrúaráð-
ið að efna til framhaldsnám-
skeiða fyrir.ökukennara á Norð-
urlöndum i hálkuakstri, akstri i
myrkri og á þjóðvegum.
Bókagjafir
til háskólans
Háskólanum hafa aö undan-
förnu borist nokkrar bókagjafir
og eru fleiri slikar væntanlegar.
Frá vestur-þýska visinda-
sjóðnum (Deutsche Forsch-
ungsgemeinschaft) bárust Há-
skólabókasafni að gjöf sjötiu
bindi sem miðuð eru við þarfir
þýskukennslu i skólanum og al-
menn not fræðimanna i öðrum
greinum. Háskólabókasafn
valdi bækurnar, en vestur-þýski
sendiherrann hafði frumkvæði
og milligöngu um gjöfina.
Sendiherra Austur-þýska Al-
þýðulýðveldisins á Islandi hefur
nýlega gefið Háskólabókasafni
um hundrað austur-þýskar bæk-
ur, sem voru hér á bókasýningu
á Kjarvalsstöðum. Hér er um að
ræða sigild bókmenntaverk, rit
um þýska tungu, listir, sögu og
þjóðfélagsmál. Ritin eru föl ti)
heimlána og til sýnis á hand-
bókasal.