Þjóðviljinn - 21.01.1976, Blaðsíða 10

10. StÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 21. janiíar 1976.
Leiðbeiningar
viö skattaframtal
gerðarmaður fulla grein fyrir
hvernig hlutaskiptum er farið
og yfir hvaða timabil launþegi
hefur tekið kaup eftir hluta-
skiptum.
8. 10% af beinum tekj-
um sjómanns eöa hluta-
ráöins landmanns af
fiskveiöum.
Hér skal færa 10% af beinum
tekjum sjómanns af fiskveiðum
á islenskum fiskiskipum, þ.m.t.
hvalveiðiskipum. Sama gildir
um beinar tekjur hlutaráðins
landmanns af fiskveiðum. Sjó-
maður, sem jafnframt er út-
gerðarmaður fiskiskipsins, skal
njóta þessa 10% frádráttar af
hreinum tekjum fiskiskipsins af
fiskveiðum eða hlut, hvort sem
lægra er.
Þessi frádráttur reiknast ekki
af öðrum tekjum sem sjómaður
eða hlutaráðinn landmaður
kann að hafa frá útgerðinni.
9. 50% af launum eigin-
konu.
Hér færast 50% þeirra launa
eiginkonu sem talin eru i tölulið
12, III, enda hafi hún aflað
þeirra sem launþegi hjá vinnu-
veitanda sem á engan hátt er
tengdur henni, eiginmanni
hennar eöa ófjárráða börnum
rekstrarlega eða eignarlega.
Sama gildir um laun sem eigin-
konan hefur aflað sem launþegi
hjá hlutafélagi þótt hún, eigin-
maður hennar eða ófjárráða
börn eigi eignar- eða stjórnar-
aðild að hlutafélaginu, enda
megi ætla að starf hennar hjá
hlutaféiaginu sé ekki vegna
þessara aðilda.
10. Frádráttur vegna
starfa eiginkonu viö
atv.r. hjóna o.fl.
Hér færast 50% eftirtalinna
tekna eiginkonu, þó að hámarki
167.500 kr.
(1) Tekna af atvinnurekstri
sem hún vinnur við og er i
eigu hennar eða af sjálf-
stæðri starfsemi sem hún
rekur.
(2) Tekna vegna starfs við at-
vinnurekstur eða sjálfstæða
starfsemi eiginmanns henn-
ar.
(3) Launa vegna starfs við at-
vinnurekstur eða sjálfstæða
starfsemi ófjárráða barns
(barna) hjónanna.
(4) Hluta hennar af tekjum af
sameiginlegum atvinnu-
rekstri eða sjálfstæðri starf-
semi hjóna, metins miðað
við beint vinnuframlag
hennar við öflun teknanna.
(5) Launa frá sameignarfélagi
sem hjónin eða ófjárráða
börn þeirra eru aðilar að eða
hlutafélagi, enda megi ætla
að starf hennar hjá hlutafé-
laginu sé vegna eignar- eða
stjórnaraðildar hennar,
eiginmanns hennar eða ó-
fjárráða barna.
11. Sjúkra- eöa slysadag-
peningar.
Hér skal færa sjúkra- og
slysadagpeninga frá almanna-
tryggingum, sjúkrasamlögum
og sjúkrasjóðum stéttarfélaga
sem jafnframt ber að telja til
tekna I tölulið 9, III.
12. Annar frádráttur.
Hér skal færa frá frádráttar-
liði sem áður eru ótaldir og
heimilt er að draga frá tekjum.
Þar til má nefna:
(1) Afföll af seldum verðbréf-
um (sbr. A-lið 12. gr. laga).
(2) Ferðakostnað þeirra fram-
teljenda sem fara langferðir
veena atvinnu sinnar.
(3) Fargjaldakostnað með á-
ætlunarbifreið milli heimilis
og vinnustaðar hjá þeim sem
daglega þurfa að fara 50 km
leið fram og til baka til að
sækja vinnu sina." Samsvar-
andi upphæð má draga frá ef
notað er annað flutninga-
tæki. Á sama hátt mega þeir,
sem húsnæðisaðstöðu hafa á
vinnustað frá vinnuveit-
anda, draga frá tekjum sin-
um fargjald i samræmi við
tilhögun vinnu á hverjum
stað, þó eigi hærra en svarar
til einnar ferðar fram og til
baka fyrir hverja viku.
(4) Gjafir til menningarmála,
visindalegra rannsóknar-
stofnana, viðurkenndrar
liknarstarfsemi og kirkjufé-
laga (sbr. D-lið 12. gr. laga).
Skilyrði fyrir frádrætti er að
frámtali fylgi kvittun frá
stofnun, sjóði eða félagi sem
rikisskattstjóri hefur veitt
viðurkenningu skv. 36. gr.
reglugerðar nr. 245/1963.
(5) Kostnað við öflun bóka,
timarita og áhalda til vis-
indalegra og sérfræðilegra
starfa, enda sé þessi kostn-
aðarliður studdur fullnægj-
andi gögnum (sbr. E-lið 12.
gr. laga).
(6) Frádrátt frá tekjum hjóna
sem gengið hafa i lögmætt
hjónaband á árinu, 159.900
kr.
(7) Frádrátt v/björgunarlauna
(sbr. B-lið 13. gr. laga).
(8) Námsfrádrátt meðan á
námi stendur skv. mati rik-
isskattstjóra. Tilgreina skal
nafn skóla og bekk. Nem-
andi, sem náð hefur 20 ára
aldri, skal útfylla þar til gert
eyðublað um námskostnað
óski hann eftir að njóta rétt-
ar til frádráttar námskostn-
aðar að námi loknu, sbr.
næsta tölulið.
(9) Námskostnað sem stofnað
var til eftir 20 ára aldur og
veitist til frádráttar að námi
loknu, enda hafi framtelj-
andi gert fullnægjandi grein
fyrir fjáröflun og kostnaði á
framtali og á þar til gerðum
eyðublöðum eða sent ósk
um að mega vera undanþeg-
inn greinargerðum á sér-
stökum eyðublöðum en fá i
þess stað metinn heildar-
kostnað og skv. meðalnáms-
timalengd við viðkomandi
námsgrein (sbr. E-lið 13. gr.
laga og B-lið 35. gr. reglu-
gerðar, dags. 2. jan. 1976).
(10) Afskrift heimæðargjalds
v/hitaveitu, heimtaugar-
gjalds v/rafmagns og stofn-
gjalds v/vatnsveitu I eldri
byggingar 10% á ári næstu 10
árin eftir að hitaveita, raf-
lögn eða vatnslögn var inn-
lögð (tengd).
Ofangreind stofngjöld
vegna innlagna (tenginga) i
nýbyggingar teljast með
byggingakostnaði og má
ekki afskrifa sérstaklega.
Um útfyllingu
stafliöa A-G
A-liður, bls. 3.
a. Eignfærsla.
I þessum staflið framtals ber
þeim sem ekki eru bókhalds-
skyldir að sundurliða eins og
þar segir til um allar framtals-
skyldar og skattskyldar inn-
stæður i bönkum, sparisjóðum
og löglegum innlánsdeildum fé-
laga, sbr. ákvæði 21. gr. skatta-
laganna, svo og verðbréf sem
hlita framtalsskyldu og skatt-
skyldu á sama hátt skv. sérstök-
um lögum. Þessar tegundir
eigna eru framtalsskyldar og
skattskyldar til jafns við skuldir
framteljanda og ber að tilgreina
upphæð hverrar eignar i dálkn-
um ,,Upphæð kr. með vöxtum”.
Til skulda i þessu sambandi
teljast þó ekki eftirstöðvar fast-
eignaveðlána að hámarki
1,700.000 kr. ef þau voru tekin til
10 ára eöa lengri tima og sann-
anlega notuð til að afla fast-
eigna eða endurbæta þær. Hafi
framteljandi einungis talið
framtalsskylda og skattskylda
eign i þessum staflið ber að færa
samtölu slikra eigna i linuna
„Skattskyldar innstæður, verð-
bréf og vextir.... alls kr.” og
færa upphæðina siðan i kr. dálk
töluliðar7,1, (Inneignir) i fram-
tali. Hafi framteljandi hins veg-
ar talið fram allar umræddar
eignir sinar i þessum staflið ber
að færa samtölu þeirra i þar
greindar reit en draga þar frá
upphæð skattfrjálsra eigna (þ.e.
þær eignir sem eru umfram
aðrar skuldir skv. C-lið en áður
umrædd fasteignaveðlán) og
færa mismun (þ.e. upphæð
jafna öðrum skuldum en áður
umræddum fasteignaveðlán-
um) I þar til gerðan reit fyrir
skattskyldar eignir og færa upp-
hæðina einnig i kr. dálk, tölulið
7, I, (Inneignir) i framtali.
1 A-lið á bls. 3 skal auk
nefndra innstæðna og verðbréfa
færa skyldusparnaðarupphæð
skv. VII kafla laga nr. 11/1975.
Einnig má færa þar skyldu-
sparnaðarinnstæður skv. III.
kafla laga nr. 30/1970. Ef
nefndar skyldusparnaðareignir
eru taldar i A-lið þá skulu þær
frádregnar i þar til ætlaðri linu
ásamt öðrum skattfrjálsum
eignum áður en fært er i tölulið
7, I á 1. bls. framtals.
Skyldusparnaðarupphæðin skv.
lögum nr. 11/1975 er framtals-
skyld en ekki skattskyld, en
skyldusparnaðarinnstæðurnar
skv. lögum nr. 30/1970 eru
hvorki framtalsskyldar né
skattskyldar þótt heimilt sé að
telja þær fram. Skuldir umfram
hámark fasteignaveðlána
skerða ekki skattfrelsi
skyldusparnaðareigna.
b. Vaxtafærsla-
Þeim sem ekki eru bókhalds-
skyldir ber að sundurliða reikn-
aðar, greiddar og gjaldfallnar
vaxtatekjur af framtalsskyld-
um og skattskyldum eignum
skv. a-lið og tilgreina vaxtatekj-
urnar i dálknum „Vaxtatekjur
kr.”. (Um áfallnar vaxtatekjur,
sjá sameiginlegar leiðbeiningar
um útfyllingu A-, B- og C-liða.)
Enn fremur skal tilgreina skatt-
skylda vexti af útteknum inn-
stæðum og innleystum verð-
bréfum á árinu. Hafi framtelj-
andi einungis talið skattskylda
eign og skattskyldar vaxtatekj-
ur þar af i þessum starfslið ber
að færa samtölu vaxta i kr.
dálklinunnar „Skattskyldar
innstæður, verðbréf og vext-
ir... alls kr.”. Um innfærslu
vaxta i tölulið 4, II, visast til
leiðbeininga um úftyllingu B-
liðar framtals. Hafi framtelj-
andi hins vegar talið fram allar
framangreindar eignir sinar
ber einnig að færa i dálkinn
„Vaxtatekjur kr.” alla reikn-
aða, greidda og gjaldfallna
vexti af þessum eignum en
draga siðan frá skattfrjálsa
vexti miðað við hlutfall skatt-
frjálsra eigna og færa niður-
stöðu i kr. dálk skattskyldra
vaxta. Um innfærslu vaxta i
tölulið 4, III, visast til leiðbein-
inga um útfyllingu B-liðar.
c. Bókhaldsskyldir aðilar.
Bókhaldsskyldum aðilum ber
að færa allar áður umræddar
eignir og vexti af þeim i bækur
sinar og ársreikninga, sbr. 3.
mgr. 21. gr. skattalaganna, en
um framtalsskyldu og skatt-
skyldu þessara eigna og vaxta-
tekna af þeim visast til siðustu
málsgreinar 1. töluliðar I. kafla
og 4. og 5. málsgreinar 1. tölu-
liðar III. kafla leiðbeininganna.
B-liður, bls. 3.
-I-þessum staflið ffamtals ber
að sundurliða eins og þar segir
til um allar verðbréfaeignir sem
ekki bar að telja fram skv. A-lið
(vixlar teljast verðbréfaeign)
þótt geymdar séu I bönkum eða
séu þar til innheimtu. Enn
fremur allar útistandandi
skuldir, stofnsjóðsinnstæður,
inneignir i verslunarreikning-
um o.fl. að meðtöldum ógreidd-
um vöxtum og færa i dálkinn
„Upphæð kr.”. Samtölu þessara
eigna skal siðan færa i tölulið 9,
I, (Verðbréf o.s.frv.) i framtali.
1 dálknum „Vaxtatekjur kr.”
ber að tilgreina allar reiknaðar,
greiddar og gjaldfallnar vaxta-
tekjur af þessum eignum og
sams konar eignum sem inn-
leystar hafa verið á árinu (Um
áfallnar vaxtatekjur, sjá
sameiginlegar leiðbeiningar um
útfyllingu A-, B- og C-liða.)
Samtölu þessara vaxtatekna,
ásamt samtölu skattskyldra
vaxtatekna skv. A-lið en að frá-
dregnum vaxtatekjum af stofn-
sjóðsinnstæðum, ber að færa i
þar til gerðan reit i B-lið og færa
siðan upphæðina i tölulið 4, III,
(Vaxtatekjur) i framtali.
C-liöur, bls. 3.
I þessum staflið framtals ber
að sundurliða eins og þar segir
til um allar skuldir i árslok og
færa upphæð þeirra i dálkinn
„Upphæð kr.” og merkja með X
ef við á. Enn fremur ber að færa
hér skuldir umfram eignir skv.
efnahagsreikningi, sbr. siðustu
mgr. 1. töluliðar I. kafla leið-
beininganna. Samtölu skulda
skal siðan færa i tölulið II á
fyrstu siðu framtals.
I dálknum „Vaxtagjöld kr.”
ber að tiigreina öll greidd og
gjaldfallih vaxtagjöld af til-
greindum skuldum, svo og af
skuldum sem greiddar hafa
verið upp á árinu og færa niður-
stöðu dálksins i linuna „Skuldir
alls og vaxtatjöld alls kr.” en
frá þessari niðurstöðu ber að
draga heildarupphæð þeirra
vaxtagjalda sem hér hafa verið
tilgreind en eru jafnframt færð
á rekstraryfirlit skv. tekjuliðum
1 og 2, III, i framtali. Mismun
þessara upphæða ber að færa i
linuna „Vaxtagjöld, mismunur
kr.” og sömu upphæð skal siðan
færa i tölulið 2, V, (Vaxtagjöld) i
framtali. (Um áfallin vaxta-
gjöld, sjá sameiginlegar leið-
beiningar um útfyllingu A-, B-
og C-liða.)
A-, B- og C-liöir, bls. 3. —
Sameiginlegar leiöbein-
ingar.
Um áfallna vexti.
1 stað þess að telja vexti til
tekna og frádráttar eins og þeir
eru reiknaðir, greiddir og gjald-
fallnir á árinu, sbr. ,ejðbeining-
ar um einstaka stafliði A, B og
C, er heimilt að reikna til tekna
og frádráttar áfallna vexti á ár-
inu þótt eigi séu gjaldfannir. Sá
það gert ber að fylgja sömu
reglu um ákvörðun allra vaxta-
tekna og vaxtagjalda, þ.m.t.
forvextir af vixlum og öðrum
skuldum. Það er þvi eigi heimilt
að fylgja þessari reglu við
ákvörðun vaxtagjalda en ekki
vaxtatekna eða við ákvörðun
vaxtagjalda af sumum skuldum
en ckki öllum. Einnig ber að
telja til eignar i viðeigandi staf-
liðum áfallknar en ekki gjald-
fallnar vaxtatekjur i árslok en
til skulda i staflið C, áfallin en
ekki gjaldfallin vaxtagjöld. Frá
vixilskuldum og öðrum skuldum
ber að draga þann hluta for-
vaxta sem ekki tevst áfallinn i
árslok en til vaxtagjalda
einungis þann hluta þeirra sem
fallinn er á i árslok 1975.
Hafi framteljandi i framtali
sinu árið 1975 fylgt reglunni um
reiknaða, greidda og gjaldfallna
vexti getur hann nú i framtali
ársins 1976 skipt yfir til reglunn-
ar um áfallna vexti. Ber honum
þá i fyrsta lagi að tilgreina til
tekna og frádráttar alla reikn-
aða, greidda og gjaldfallna
vexti á árinu 1975 og i öðru lagi
að tilgreina til tekna og frá-
dráttar, eigna og skulda áfallna
en ekki gjaldfallna vexti til árs-
loka 1975. A sama hátt ber þeim
framteljendum, sem færðu
áfallna en ekki gjaldfallna vexti
af hluta eigna eða skulda i
framtali sinu 1975, að leiðrétta
framtalningu vaxta i framtali
ársins 1976 á þann hátt að fulls
samræmis gæti i meðferð vaxta
bæði til tekna og frádráttar.
D-liður, bls. 4.
t þessum staflið framtals ber
að gera grein fyrir byggingu,
viðbyggingu, breytingum og
endurbótum fasteigna með til-
visun til húsbyggingarskýrslu
sem fylgja skal framtali.
(Eyðublöð fást hjá skattyfir-
völdum.) Enn fremur skal gera
þar grein fyrir kaupum ig sölu
fasteigna, bifreiða, skipa, véla,
verðbréfa og hvers kónar ann-
arra verðmætra réttinda.
Einnig ber að tilgreina þar
greidd sölulaun, stimpilgjöld og
þinglesningarkostnað, svo og
afföll af seldum verðbréfum.
Enn fremur ber að tilgreina
söluhagnað af eignum og skatt-
skyldan hluta hagnaðar af sölu
eigna sem ber að færa sem tekj-
ur i tölulið 13, III, i framtali
nema framteljandi hafi heimild
til og vilji nota heimildir 4. og
11. mgr. E-liðar 1. mgr. 7. gr.
laga nr. 68/1971, sbr. 4. tl. 3. gr.
laga nr. 7/1972, um frestun á
skattlagningu skattskylds hluta
söluhagnaðar eigna. Kjósi hann
það skal hann geta þess i þess-
um staflið framtals en ekki færa
upphæðina i tölulið 13, III, i
framtali (4. mgr., sbr. 4. tl. 3.
gr. laga nr. 7/1972, varðar ein-
göngu frestun ákvörðunar um
skattskyldu söluhagnaðar af
ibúðarhúsnæði).
E-liður, bls. 4.
1 þessum staflið framtals ber
að gera grein fyrir eignum og
tekjum barns (barna), yngri en
16 ára, eins og þar segir til um.
Nafngreina ber eignir barnsins
(barnanna hvers um sig) i við-
eigandi linu og reit og tilgreina
upphæð eignar með vöxtum i
dálknum „eignir.” og vaxta-
tekjur eða aðrar tekjur (t.d. arð
eða ieigutekjur) af eigninni i
dálknum „Tekjur kr.”. Nafn-
greina ber vinnuveitanda
barnsins (barnanna hvers um
sig) i viðeigandi linu og reit og
tilgreina upphæð greiddra launa
i peningum og hlunnindum (sbr.
6. og 7. tölulið III. kafla leiðbein-
inganna) i dálknum „Tekjur
kr.”. Siðan ber að færa niður
samtölu allra eigna og tekna
barnsins (barnanna), draga þar
frá i þar til gerðri linu og reitum
skattfrjálsar innstæður og verð-
bréf og vexti af þeim, en þar er
um að ræða sams konar eignii
og vexti og rætt var um i A-lið
' leiðbeininganna, og færa siðan
skattskyldar eignir og tekjur
barnsins (barnanna) i viðeig-
andi linu og reiti. Heildarupp-
hæð skattskyldra eigna ber sið-
an að færa i tölulið 10,1, (Eignir
barna) i framtali. Óski fram-
teljandi þess að eignir barna,
eins eða fleiri, séu ekki taldar
með sinum eignum skal sleppt
að færa þann hluta eignanna i
greindan tölulið en geta þess
sérstaklega i G-lið framtals, bls.
4, að það sé ósk framteljanda að
barnið verði sjálfstæður eignar-
skattsgreiðandi. Heildarupphæð
skattskyldra tekna ber að færa i
tölulið 11, III, (Tekjur barna) i
framtali.
F-liöur, bls 4.
Stundi barn, sem hefur skatt-
skyldar tekjur skv. E-lið fram-
tals, nám sem veitir rétt til
námsfrádráttar skv. mati rikis-
stattstjóra ber að tilgreina nafn
barnsins, skóla og bekk eða
deild i F-lið. I dálkinn „Náms-
frádráttur eða hámarksfrá-
dráttur kr.” ber að færa upphæð
námsfrádráttar skv. mati rikis-
skattstjóra eða upphæð skatt-
skyldra tekna barnsins, hvora
sem lægri er. Sé upphæð skatt-
skyldra tekna barnsins (hvers
barns um sig) hærri en upphæð
námsfrádráttar og mismunur-
inn hærri cn 47.200 kr. (þ.e.
37.750 kr. hækkaður skv. skatt-
visitölu 1976 sem er 125 stig)
getur framteljandi óskað sér-
sköttunar á tekjum barnsins.
Skal hann þá færa i dálkinn
„Viðbótarfrádráttur vegna ósk-
ar um sérsköttun barns kr.” þá
upphæð mismunarins sem er
umfram 47.200 kr. Siðan ber að
færa niður frádrátt samtals skv.
báðum dálkum F-liðar, leggja
upphæðir beggja dálkanna sam-
an og færa heildarupphæð i tölu-
lið 2, IV, I framtali.
Þessi starfsliður framtalsins
er sérstaklega ætlaður fyrir at-
hugasemdir framteljanda. Þar
skal m.a. geta þess ef með
framtali fyrir umsókn um lækk-
un skattgjaldstekna (ivilnun) á
þar til gerðum eyðublöðum eða
framsett skriflega á annan full-
nægjandi hátt. Ivilnun getur
komið til greina vegna ellihrör-
leika, veikinda slysa, mannsláts
eða skuldatapa sem hafa skert
gjaldþol framteljanda verulega,
vegna verulega eignatjóns,
vegna framfærslu barna sem
haldin eru langvinnum sjúk-
dómum eða eru fötluð eða van-
gefin, vegna framfærslu for-
eldra eða annarra vandamanna
eða vegna þess að skattþegn
hefur látið af störfum vegna
aldurs og gjaldþol hans skerst