Þjóðviljinn - 17.06.1976, Blaðsíða 13

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 17. júni 1976
Fimmtudagur 17. júni 1976 ÞJÓÐVILJINN — SÍDA 13
Hvaðan stafar sjálfstæði íslensku þjóðarinnar mest hætta?
Baldur
Óskarsson,
ritstjóri
Vinnunnar,
Reykjavík
1. Frá þeim mönnum islenskum
sem eru i gróðatengslum við út-
lent peningavald og hafa jafn-
framt pólitiska lykilaðstöðu i
landinu.
2. Að vinnandi fólk til sjávar og
sveita stórefli sósialiskan stjórn-
málaflokk sem i samvinnu við
verkalýðshreyfinguna tryggi
þjóðfrelsi og varanleg alþýðu-
völd.
Bjarnfríður
Leósdóttir,
Akranesi
1. Að við missum trúna á það að
við getum sjálf ráðiö örlögum
þjóðar okkar. Aö við missum
trúna á það að atvinnuvegir
þjóöarinnar til lands og sjávar
geti staöið undir efnahagslegu og
menningarlegu sjálfstæði þjóðar-
innar. Að við leggjum lif okkar og
barna okkar i hendur erlendu
hervaldi og auðvaldi.
Viö sem erum fullviss um aö i
þessu sé aðalhætta okkar is-
lendinga fólgin verðum að finna
oröum okkar stað. Stór hluti
þjóðarinnar hefur verið blekktur
til að skrifa undir boöskap Varins
lands. Ég segi blekktur þvi að
sannleikurinn hefur verið að
koma 1 ljós. Þessu sama fólki er
smátt og smátt að skiljast að
Bandarikjaher er ekki hér okkur
til verndar. Við erum ekki i Nató
okkur til öryggis heldur er litið á
land okkar sem ósökkvandi
móðurskip fyrir Nató og Banda-
rikin. Þetta tilkynna þeir heims-
byggðinni berum oröum. En þó
heíur komið fram ennþá hættu-
iegri blekking sem hefur fengið
þó nokkurn hljómgrunn. Fyrst
þeir þurfa að nota okkur þvi þá
ekki að láta þá borga, rétta við
fjárhag rikisins, koma okkur úr
skuldafeninu, bjóða land okkar
falt, það náttúrulega á heims-
markaðsverði hæstbjóðanda,
móöurskip fyrir herveldi sem
býður gull, börn okkar og barna-
börn boðin upp sem fallbyssu-
fóður. Býður nokkur betur, fyrsta
annaö og þriðja sinn.
2. Að við sem erum fuilviss að I
þessu hugarfari sé aöalhættan
fólgin verðum að halda vöku okk-
ar, vera ævinlega á verði, færa
rök fyrir okkar máli, söguleg rök
fyrir fortiöog fella þau að nútið,
hætta aldrei að sýna fram á þann
sannleika að stórveldi lita aðeins
á landokkar sem herstöð,
auölindir okkar sér til hagnaðar
hvort sem það eru fiskimiðin
okkar eða vatns- og hitaorka.
Ekkert stórveldi mun halda á
frelsisfána okkar. Þaö getum við
aðeins sjálf. Efnahagslegu sjálf-
stæði veröum við aö halda uppi
með afli hugar og handa okkar
sjálfra. Virðingufyrir þjóð okkar,
fyrir menningu okkar veröum
viö sjálf að varðveita og þetta
veröur alþýða landsins fyrst og
fremst að standa vörð um.
Það er valda- og gróðastéttin
sem metur meira veru okkar i
Nató og bandariska herinn en
fólkið i landinu. Valdastéttin
metur meira stuðning sinn viö
Nató en lif islenskra sjómanna
sem verja landhelgi okkar. Það
sýndu þeir berlega i siöasta
þorskastriðiokkar við breta ognú
við sföustu samningagerð um
fiskveiöar viö strendur landsins,
sem svo sannarlega eru gerðir
gegn vilja þjóðarinnar og gegn
hagsmunum hennar. Við þessu er
aðeins eitt ráð sem dugar. Það er
að ýta spilltri gróða- og valdastétt
frá og aö alþýðan taki sjálf völdin
og ráði örlögum sinum.
Elísabet
Þorgeirsdóttir,
kennari,
ísafirði
1. Aö vera sjálfstæð þjóð, tel ég
vera, að þora aðstanda fyrir si'nu,
þora að standa uppi meðal
annarra þjóða án þess aö skriöa
undir pilsfald einhverrar þeirra
og gangast þar meö undir áhrifa-
vald hennar.
Maður er talinn sjálfstæður ef
hann myndar sér sjálfur sinar
skoðanir og túlkar þær og ef hann
velur sér félaga að eigin vild. Það
sama gildir um þjóðir.
Þess vegna finnst mér sjálf-
stæði islensku þjóðarinnar stafa
mest hætta af þeim islendingum
sem skynja ekki afieiðingar þess
að vera ieppriki risavaxins
striðsveldis.
Á örfáum árum tókst að svæfa
þá þjóðernisvitund sem ólgaöi
meðal islendinga (að þvi mér er
sagt) og náöi hámarki rigningar-
daginn 17. júni 1944. Á árum sjálf-
tæöisbaráttunnar voru is-
lendingar stoltir afþvi að vera lit-
il þjóð i einu fallegasta landi
heims, með járnharðan vilja til
samstöðu og til aö hrinda af sér
oki þeirrar þjóðar sem kúgað
hafði þá i aldaraöir. Baráttan
stóð i áratugi og fyrir hana lögðu
margir islendingaralltlsölurnar.
Að lokum tókst að ná takmarkinu.
En það dýrkeypta sjálfstæði stóð
ekki lengi. Peningar og striðsótti
blekktu og islendingurinn I valda-
mönnum okkar týndist.
Siðan þetta geröist eru liðin
þrjátiu ár. Á ekki lengri tima
hefur fólk sætt sig við smánina og
gleymt þeim mönnum, öfum sin-
um ogömmum, sem börðust fyrir
sjálfstæði þjóðarinnar i þessu
landi.
Það er frá þessu fólki sem ekki
skilur og ekki vill skilja, sem ekki
þorir og sem búið er aö gleyma
hvaö það á og hvers virði er að
eiga þetta land einir, sem mér
finnst sjálfstæði islensku þjóðar-
innar stafa mest hætta af.
Jóhannesúr Kötlum hefur talaö
til þessa fólks i ijóði sinu ,,Þú
leggst I grasiö” og vil ég taka
undir með honum:
Þvi allt i einu sérðu þína sök,
er sveitir dauðans stigu hér á
land
og réðust yfir hraun og heiði
ogsand
á hugsjón föður þins og dýpstu
rök.
Þú beygðir þig og sættist
hverju sinni
á svikinn málm, gegn betri
vitund þinni.
2. Brýnustu varnaraðgerðir tel
ég, eins og i öðrum strföum, að fá
fólki vopn i hönd. Þau vopn sem
ég á við eru ekki hriðskotabyssur
eða vetnissprengjur heldur trúin
á landiö og viljinn til að hrinda af
sér smáninni sem við erum ofur-
seld. Þeirri smán að vera óbeinir
aðilar að fjöldamoröum og kúgun
þjóöa sem við eigum frekar sam-
leið meö en hitt. Þeirri smán að
hafa erlendan her á tslandi.
Þegar búið er aö vigbúa meiri-
hluta islendinga þessari trú og
þessum vilja, er sigurinn tæpast
langt undan.
Þá getur enginn islenskur
valdamaður staðiö uppréttur og
svikið þjóðina i hendur stórveldis.
Honum yrði fljótlega vikið frá.
En enn er takmarkið langt und-
an, þar sem brúöguminn hefur
sofið svo lengi i sinni himinsæng.
Þaö er vinna og aftur vinna sem
Frelsisbarátta smárrar þjóðar tekur aldrei enda og kannski
er okkur íslendingum aldrei brýnna en nú að standa vel á
verði. Þess vegna ákvað Þjóðviljinn að leggja spumingar,
sem hver maður verður sifellt að hugleiða, fyrir nokkra ein-
staklinga, og fara svör þeirra hér.
þarf til að vekja svo sofandi þjóð
á ný og fá hana til að lita i kring-
um sig og hugsa sitt mál. Fá hana
til að taka afstöðu og breyta þar
með „hinum þögla meirihluta” i
striðandi fylkingu.
Þá getur vel verið aö upp renni
sá sólardagur, aö við getum
sungið ættjarðarsöngva okkar af
sannfæringu og sagt, án þess að
biikna að við séum sjálfstæð
þjóö, engum öðrum háö.
Halldór
Kristjánsson
frá Kirkjubóli
„Munum að sagan oss dæmir til
feigöarþáfyrst,
er frelsi og rétti vors lands
stendur ógn af oss sjálfum.”
Svo segir Tómas.
Hólmfriður Gunnarsdóttir
hefur veriö að lesa i útvarpið
bókarkafla eftir Viktor Frankl I
Vinarborg til að kynna lifsspeki
hans. Frankl legguráhersluá að
andleg velferð og hamingja
mannssémjög við það bundin að
eiga sér takmark og finna til þess
að lífið eigi sér tilgang. Manni er
eðlislæg nauðsyn að finna sig
bera ábyrgð, hafa skyldur, sem
enginn annar getur gegnt á sama
hátt. Slikt fór ekki milli mála
þegar fátækt aiþýðufólk átti
stöðugt i tvisýnni baráttu til að
afla sér og börnum sinum frum-
þarfa lifsins.
Nærri liggur að segja megi að
þjóðinni stafi nú mest hætta af
drykkjuskap. Ofdrykkja veldur
þvi að uppeldi er vanrækt og
mörg börn verða gæfulitil þess
vegna. En heimsspeki Frankls á
mörg svör viö þvi hversvegna
þjóðin er svo flöt fyrir drykkju-
skapnum sem rauner á Almennt
trúleysi á lifið og manninn veldur
tómleika og leiöindum og brýtur
niður siðferðiog lifsþrótt. Glöðum
manni veröurgottaf öllu en ólund
er eitur i beinum, segir Sirak.
Þegar ábyrgöartilfinning og
vitund um skyldu er horfin situr
krafan um skemmtun og munað I
fyrirúmi. Þá magnast lausung,
brigömælgi, sviksemi og alls-
konar óvöndun. Sá sem svfkur
hittir sjálfan sig fyrir. Engu má
treysta.
Hvað helst sé til ráöa?
Þvi er þegar svarað aö nokkru.
Nýtt lifsviöhorf sem byggist á
ábyrgöartilfinningu. Þjóöræknis-
kennd, sem veit að viö erum
ábyrg fyrir landi og menningu
Tilfinning fyrir þviaðlifið er eilift
og við erum að móta fram-
haldið. ,,Með hverju þvi sem þú
lætur saklaust barn sjá eða heyra
ert þú að skrifa i heilaga bók,”
sagði sr. Halldór Kolbeins.
Jón úr Vör,
skáld,
Kópavogi
Á okkar öld hefur timinn farið
svo hratt, að flest þýðingarmestu
orð og hugtök hafa breytt um
merkingu. Markvisst hefúr veriö
unnið að þvi að rugla dómgreind
fólks, svo að á vissum sviöum
vitsmuna- og tilfinningalifs vita
menn ekki lengur sett rjúkandi
ráð. Þessvegna má spyrja: Hvað
er raunverulegt sjáifstæöi? Er
það aðeins gamalt þjóðréttarlegt
hugtak?
Hin einfaida staðreynd er
þessi: tsland veröur sjálfstætt
riki 1918, lýöveldi 1944. Þaö
vill nú svo til að min kynslóö er
nokkurnveginn jafngömul fuil-
veldinu, manndómsár okkar rétt
hafin, þegar lýðveldið er stofnað.
Við þekkjum lika þessa sögu,
vonargleöi og sætleika skamm-
vinnra sigra, niðurlægingu
áframhaldandi hernáms, sem nú
er kaUaö hervernd, peningaflóöiö
og mangið, hvernig mikiU hluti
þjóðarinnar hefur látiö hrædda
innlenda og útienda stjórnmála-
menn blekkja sig. Vissulega er
lltil þjóð alltaf i Ufshættu i heimi,
þar sem vopn og ofbeldi geta öllu
ráðið.
Það er engin tilvUjun að þessi
tvö merkisár i sögu þjóðarinnar
ber upp á lok tveggja heimsstyrj-
alda. En þetta eru Uka sigurár
kommúnismans i heiminum. 1
fyrra sinnið meö stofnum Sovét-
r&janna. t seinna skiptið stendur
hann yfir höfu&svöröum fas-
ismans og leggur undir sig
drjúgan hluta Evrópu. Nokkru
siðar ná fylgismenn sömu stefnu
völdum i Kftia. Bretland er ekki
lengur stórveldi. Bandarlkin, rik-
asta og tæknivæddasta riki
heims, er meöal sigurvegara
siðari heimsstyrjaldarinnar,
hefur nú afneitað einangrunar-
stefnu sinni, en tekið forystuna i
baráttunni gegn heimskommún-
ismanum. Þegar hér er komiö
sögunni er tsland, sem áður var
þýöingarUtið eyriki i Atlants-
hafinu, oröiö að ódulbúinni her-
stöð. Strax i striöslok hafa bretar
og Bandar. hóað saman nokkrum
smárfkjum tilþess aömynda meö
sér svokallaö varnarbandalag.
tsland er i fremstu varnarUnu.
Valdastétt landsins heldur uppi
alþjóölegu gjálifi og þjóðin er
látin Ufa um efni fram, foringjar
alþýðunnar taka jafnvel þátt i
óhófslífinu og heimta æ meiri hlut
fyrir hönd sinna skjólstæöinga.
Getur þjóð, sem er i slikri stöðu
verið sjálfstæð nema að nafninu
tU? Ég held varla. Sjálfstæðis-
hugtakið er orðiö annaö en það
var I lok slðari heimsstyrjaldar.
Hér er hvorki tfini eöa rúm til
þessaögera nákvæma grein fyrir
stöðu okkar og mistökum I sjálf-
stæðisbaráttunni síöustu 30 árin,
enda óþarft. Nú hafa flestir gert
sér grein fyrir þvi, hvernig
högum okkar er komið. Land
okkar er oröiö að varðstöð fyrir
Bandarikin og önnur auövaldsr&i
Ameriku, þar meö talin
rómönsku ógnar- og fasista-
löndin, sem Ufa i skjóli Banda-
rikjanna, þótt óþarft sé taliö að
skipa þeim i Adantshaísbanda-
lagiö. Reynsla okkar I þorska-
striöinu og ummæli æðstaprests
Natós, dr. Luns, sem stjómmála-
menn kalla vin okkar, um
þýðingu okkar fyrir Bandarikin
hafa loks svipt hulunni frá augum
margra islendinga. Nú sjá flestir
að bandarikjamenn eru hér ekki
okkar vegna og að við höfum i 30
ár sett okkur i meiri hættu en
flestar aörar þjóöir heims. Við
höfum eins og dr. Luns sagði, og
þótti og þykir enn vera við hæfi,
veriö I fremstu vigllnu.
En þegar bersögU þessa bless-
aða vinar okkar, sem enginn
þorir að véfengja gerir almenn-
iúingi ljóst, að við erum og höfum
vveriö óbreyttir málaUðar Banda-
rikja og breta, menn sem hætta
lífi slnu og túveru þjóðarinnar
fyrir smávægilega ölmusu-
peninga, þáfærlsl. kauphaUar-
maöur loksins hljómgrunn fyrir
þær kenningar sinar, að við
eigum að selja okkur dýrt, eins og
málaliðar hafa alltaf gert i fortiö
og niitlð. Og nú hrópar almenn-
ingur, lýðurinn svikni á íslandi:
Meiri peninga! Meiri peninga!
Hvað getum viö gert? Fyrst og
fremst veröum viö að berjast
gegn þessari nýju hættu. SpUl-
ingin blasir við okkur hvert sem
litið er. Glæpir og svik meðal rót-
lausrar alþýöu og spUltra stjórn-
málamanna, óhóf og eyösla, aUt
verðgUdismat farið úr skoröum.
Ef við fáum einn meiri blóö-
peninga frá Ameriku verður það
algjört dauöamein þessarar
þjóöar. Enn er von.
Við eigum að gera aUt sem i
okkar valdi stendur til þess að
losna við herinn og aUt sem
honum fylgir. Við eigum að taka
upp vinsamlega hlutleysisstefnu
áfriðartimum oghalda henni eins
lengi og unnt er. Ef strið skellur á
hljótum við, ef ekki er hægt að
sitja hjá, að taka afstöðu og verða
þeim að gagni, sem hugur okkar
stendur meir til,eins og við
gerðum I siðasta striði. Meöan
timi er til eigum við að vera I hópi
þeirra rikja, sem bera klæöi á
vopnin, styöja raunverulega
slöku.iarstefnu. Hlutleysi er
friðavstefna. Þátttaka i
hernaðarbandalagi og herstöð i
landinu er ekki aðeins ógnun við
isl. menningu, heldur við tUveru
þjóðarinnar.
Rúnar
Ármann
Arthúrsson,
blaðamaður,
Reykjavík
— Beinast liggur auövitað við
aö svara þessari spurningu á þá
leiö, að sjálfstæði islensku
þjóöarinnar sé mest hætta búin
innan frá, vegna þess hve hið
þjóöfélagslega umrót frá iokum
seinna striðs hefur ruglað i rim-
inu geggjuðu kynslóðina, sem
lifði umskiptin, og eftirkomendur
hennar, og gert úr obbanum af is-
lendingum unnendur hluta, sem
setja stundarhagsmuni ofar öllu
öðru og lifa fyrir það eitt að
tryggja aö eigin búksorgum sé
fullnægt eöa riflega það.
Dæmið er samt ekki svona
sorglega einfalt, þótt ýmsum
hætti til að setja það upp á enn
einfaldari hátt, og kenna utanað-
komandi og útlendum spillingar-
áhrifum um aö fella gengi is-
lensks þjóðarstolts að þvi marki
að sjálfstæöið sé i flestra augum
einskis virði. Vissulega er ósæm-
andi sjálfstæðri þjóð að hýsa er-
lendan hér á sinu landi, jafnvel þó
um vopnlausa smáþjóð sé að
ræða. En þaö ætti þó ekki, eitt út
af fyrir sig, að rýra sjálfstæðis-
vitund hennar nema siður væri.
Vera bandarisks herliðs I land-
inu og aöild okkar að NATO er að
minu mati einungis staðfesting
þess hve sjálfstæðinu er mikil
hætta búin, en ekki forsenda þess,
að þaö eigi fyrir islendingum að
liggja að glata að fullu og öllu
sjálfstæöi sinu. Sjálf forsendan
fyrir þeirri ógnun sem sjálfstæði
Islands er oúin, liggur fyrst og
fremst I þeim móthverfum sem
einkenna þaö efnahagskerfi, sem
stjórnmálamenn okkar tima hafa
ákveðið aö henti okkur best sem
stendur.
Viö höfum um langan tima
fengið smjörþefinn af þvi,
hvernig erlendir aðilar, sem telja
sig okkur voldugri, lita auðlindir
okkar, þrátt fyrir það, að öllum
megi vera það ljóst að afkoma
okkar byggist á þvi fyrst og
fremst, að þær nytjar sem við
höfum af fiskum hafsins verði i
engu skertar. Nýlega hefur svo
hólminn sjálfur, sem skáldin hafa
kunnað aö kalla mörgum nettari
nöfnum verið metinn af dr.
Kissinger og hans nótum, sem þó
nokkurra naglbita virði, sem
grunnfast flugmóöurskip. Aö losa
sig viö 200.000 háværar hræður af
skerinu, ef með þyrfti og
„nauðsynbæri til”, væri sjálfsagt
ekkert tiltökumál fyrir forráða-
menn stórvelda og „unnendur
vestrænna lýöræöishátta,” þegar
svo stæði á að slikt væri rétt-
lætanlegt. Islensk menning gæti
jafnvel orðið enn verðmætari á
„vestrænan mælikvaröa,” ef ekki
væru lengur neinir islendingar.
Sjálfur er ég þó bjartsýnn á að
min kynslóö og þær sem á eftir
koma eigi eftir að snúa við
blaðinu, þegar menn átta sig á þvi
fyrir alvöru um hvað er að tefla
og hvað við eigum i rauninni gott
tækifæri á þvi að skapa einmitt
hér, I köldu og hrjóstrugu landi,
paradis á jörðu. Þaö sem stendur
okkur helst fyrir þrifum i dag er
sú sérhyggja sem alin er upp i
fólki i þvi skyni að fá það til að
falla inn i það þjóöfélagsmynstur
sem okkur hefur veriö ákveöið.
„Enginn er annars bróöir i leik”
er jafnan viðkvæöið, þegar ungu
fólki er att út i lifið, fest á klafa
ótimabærra fjárfestinga og
skuldabyröa og talið trú um að
þar með sé það orðið samsekt 1
öllu verðbólgubraskinu sem við-
gengst i þjóðfélaginu, nú sé um að
gera aö reyna að græöa lika. En i
rauninni hefur fólk verið hneppt I
ánauð, einstaklingsforræði frá
þvi tekið, en i staðinn settar falsk-
ar formúlur upp uin það hvernig
best og fljótast megi höndla lit's-
hamingjuna með sem minnstum
tilkostnaði. t stað sannrar llfs-
fyllingar sem meöal annars felst
i ánægju yfir auknu manngildi er
sett fölsk viömiöun, svokölluð
„eignagleöi” skal nú bæta upp
missi alls þess manneskjulega i
allifinu. Afleiðingin er auðvitað
tómleiki og fásinna um það hvað
hendir okkur sem þjóö. Þvi ekki
að selja meðan hægt er allt sem
falt getur kaliast: komandi kyn-
slóðir geta svo séð um sig sjálfar,
þennan hugsanagang þekkjum
við of vel, hann er stærsta ógnun
in við sjálfstæði islensku þjóðar-
innar. Kjánaskap á borð við fyrir-
bærið „varið land” ætlaði ég
raunar ekki að nefna hér, en vil
aöeins benda á svona i leiöinni að
„varnir vestrænnar lýðræðis-
hefðar,” merkja i munni „varins
landsmenna”, óbreytt ástand
hvað varðar rányrkju utan lands
sem innan svo lengi sem meiri-
hlutinn er nógu vitlaus til að láta
fara illa með sig. Jafnvel þótt
hann átti sig skal óbreytt ástand
rikja, þess vegna þurfum við
bandariskan her til að berja á
óróaseggjum (og skemmta rúss-
um ef þeir koma lika).
Það sem er brýnast til varnar
er auðvitað það að reyna að vekja
fólk til vitundar um sannari lifs-
gildi og til samkenndar um annað
en það að græöa á verðbólgunni.
Alþýðan er og hefur löngum verið
sá aðili sem spilað er með á leik-
vangi stjórnmáianna. Islensk al-
þýða hlýtur þó aö vera farin að
átta sig meir en áður á
samhenginu milli þess aö hafa
auöugan heildsala i forsætisráð-
herrastól og þess hve hundflatir
islenskir ráðamenn lágu i land-
helgisviöræöunum fyrir þrýstingi
NATO og Efnahagsbandalagsins,
sem fyrir hönd alþjóðaauðvalds-
ins höfðu umboö til að hóta þvi
undir rós, að eyöileggja gróða-
möguleika Islenskra auðherra um
leið og þeir gátu minnt á, að þaö
væri nánast lúxus fyrir 200.000
hræöur á útskeri, að ætla sér aö
lifa sem sjálfstæð þjóð.
Sjálfstæði islensku þjóöarinnar
verður aðeins þannig bjargaö, að
islendingum lærist að hætta að
klifra upp eftir hryggsúiunum
hver á öörum. Það er staöreynd,
sem betur á eftir að sýna sig, að
við höfum i rauninni ekki ráð á
auðvaldsskiplagi hér á landi.
Þegar framleiösluatvinnu-
vegirnir veröa komnir i sameign
allra landsmanna og einka-
eignarréttur á ibúöarhúsnæöi og
jarðnæði hefur verið upphafinn,
þá fyrst geta islendingar talið sig
menn til aö standa vörð um eigið
sjálfstæði, takast á við vofur
heimsauðvaldsins og berjast við
hlið heimsalþýöunnar, til
fullnaðarsigurs yfir alþjóðlegu
sem þjóðlegu misrétti.
Ég lýk þessu svari minu meö
tilvitnun sem sótt er i frumsam-
inn danslagatexta, sem kunnur
islenskur poppsöngvari neitaði að
syngja inn á plötu fyrir skömmu,
af þvi að hann þoiir ekki 1. des.
kjaftæði eins og hann sagöi:
Far vel þú undurfagra island,
nú ameriskur draumur skriður
um þin sker,
við lesum það seinna i skýrslum
alþjóðabankans,
hvernig sjálfstæðisbaráttan brást
og þvi fór ver.
Ingibjörg
Bergþórsdóttir,
Fljótstungu
Hvítársíðu
Sjálfstæði tslands stafar tvi-
mælalaust mest hætta af vissri
tegund islendinga, — ef
islendinga skyldi kalla.
Nú eigum við hendur að verja
gegn þrem stórveldum i senn.
Tvö þeirra hjálpast að við að eyða
lifsbjörg okkar og kippa þannig
stoöunum undan efnahagslegu
sjálfstæði okkar. Það auðveldar
eftirleikinn fyrir það þriðja, sem
raunar er búið að ná hér fótfestu
fyrir tilverknað áðurnefndra is-
lendinga. Það vill svo til, að innan
NATO eru allar þær þjóðir, sem
hafa sýnt okkur ágengni fyrr og
siöar, þar á meöal þessi áður-
töldu stórveldi, danir, norðmenn
og jafnvel tyrkir lika.
Aðurnefnd manntegund fékk
þvi framgengt, að þetta bandalag
tók okkur i bóndábeygju áriö 1949,
hefur hún þó aldrei lagst lægra en
þjóðhátiðarárið 1974. í þorska-
striðinu, sem nú var að ljúka með
innfærslu landhelginnar úr 200 i
20 milur, kom best i ljós, hvernig
fyrirbrigðið flaðrar þeim mun
ákafar upp um ráðamenn NATO
sem það kúgar okkur fólsiegar.
Tegund þessi ræður yfir öflugum
blaöakosti, sem hún beitir óspart.
i þágu allra, sem þóknast aö troða
á okkur. Það var ómetanlegur
stuðningur, sem bretar fengu frá
henni i tvisýnu striði, er hún gaf
hvað eftir annaö yfirlýsingar um
að fyrr myndu islendingar dauöir
liggja en ganga úr NATO eða hóta
aö senda herinn á Miðnesheiöi til
fööurhúsanna.
tslendingum er lifsspursmál að
losna við þessa menn úr valda-
stólum áður en þeir gera meira
illt af sér. Hér þarf að efla nýja
þjóðernisvakningu. lsland á að
skipa hærri sess í hugum okkar en
allt annað. Ærlegir islendingar
mega ekki lengur gera þann
óvinafagnað að sundrast I marga
flokka, heldur veröa þeir allir að
taka höndum saman, hvar i flokki
sem þeir hafa hingað til staðið og
mynda sem öflugast bandalag
allra þjóðhollra islendinga til að
bjarga þvi sem bjargaö veröur.
Islandssagan hefur kennt
okkur, að islendingar hafa aldrei
samiö um landsréttindi sin viö sér
stærri þjóðir, nema sér i óhag.og
þaö svo mjög, að tekið hefur aldir
að vinna upp tjónið.
Einar okkar Ágústsson hefði
betur rifjaö þetta upp, áöur en
hann dreif sig tii Oslð og „tók þar
skriftir stórar” eins og Sturla Sig-
hvatsson hafði áður gert, — að
visu hjá páfanum i Róm en ekki
himneskum ráöamönnum NATO.
tslandssagan segir svo frá ferða-
lagi Sturlu:
„Var hann leiddur berfættur
milli allra kirkna i Róm og lam-
inn fyrir flestum höfuökirkjum.
En fólk allt stóö fyrir dyrum úti
og undraöist, hvi svo friöur
maður var svo hörmulega leik-
inn.”
Hans heilagleiki, Jósep Luns,
fór hreint ekki skár með sinn
píslarvott — eins og hann Einar
er þó laglegur maöur og góöur að
koma fyrir sig orði.
HVAÐ ER BRÝNAST TIL VARNAR?