Þjóðviljinn - 23.06.1976, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVIL.ÍINN MiOvikudagur 23. júni 1976
Skrifiö
eða
hringið.
Sími: 17500
Ekki tómur amlóðaháttur
Stundum heyrast þær raddir,
aö miklir amlóöar séum viö Is-
lendingar, aö geta ekki sjálfir
ræktaö ofan í okkur nógar kart-
öflur. Nóg sé nú annaö meö
gjaldeyrinn aö gera en þaö, aö
verja honum til kaupa á vörum,
sem viö eigum aö geta ræktaö
sjálfir.
1 fljótu bragöi kann þessi skoö-
un aö sýnast eölileg. Haft er eft-
ir Tryggva heitnum Þórhalls-
syni, aö ísland væri besta land i
heimi. Ekki er ég svo vel aö
mér, aö ég treysti mér til aö
dæma um réttmæti þeirrar full-
yröingar. Þó hygg ég, aö fyrir
henni megi færa mörg veiga-
mikil rök og kannski ekki siöur
nú en þegar þessi orö voru töluö.
En þegar viö tölum um kartöfl-
urnar megum viö ekki gleyma
þvi, hvar á hnettinum forsjón-
inni hefurþóknast aö hasla okk-
ur völl. Noröurskautsbaugurinn
liggur um nyrstu byggö Islands.
Sumrin eru stutt. Frostnætur
geta komiö i hverjum mánuöi
ársins. Og ein frostnótt getur
ráöiö úrslitum um kartöfluupp-
skeru þess árs.
1 siöasta tbl. búnaöarblaösins
Freys birtist grein um kartöflu-
rækt, eftir Eövald Malmquist yf-
irmatsmann garöávaxta. Þar
koma fram athyglisveröar upp-
lýsingar, sem mér finnst eiga
erindi viö fleiri en lesendur
Freys, sem sennilega eru fyrst
og fremst bændur og búaliö, og
þvi vil ég biöja Bæjarpóstinn
fyrir þetta bréfkorn. Eövald
Malmquist segir m.a.:
„Þaö er ekki aöeins lágt hita-
stig yfir sprettutlmann, sem
gerir islenska kartöflurækt erf-
iöa. Næturfrostin um hásprettu-:
timann eru enn hættusamari og
gera ræktunina ennþá óörugg-
ari viöast hvar.
Þessum staöreyndum til frek-
ari skýringar, þá hefur Veöur-
stofa íslands gefiö mér upp
frostdægur yfir sprettutimann
sl. 20 ár á nokkrum veöurathug-
unarstöövun (1955-1975). En
þær eru: Siöumúli I Borgarfiröi,
Akureyri, Hallormsstaöur,
Hornafjöröur og Hella á Rang-
árvöllum, sem liggur nokkuö
miösvæöis I aöal-kartöfluræktar
sveitum sunnanlands.
Ef viö tökum þá fyrst mai-
mánuö veröur útkoman þessi:
Siöumúli meö 162 frostnætur,
Akureyri 151, Hallormsstaöur
196, Hornafjöröur 90 og Hella
122.
Frostnætur I júni veröa 14 I
Siöumúla, 12 á Akureyri, 27 á
Hallormsstaö, 3 i Hornafiröi og
9 á Hellu.
1 júli er einu sinni frost á þess-
um 20 árum á greindum stööum
en þaö er á Hallormsstaö sum-
ariö 1965, þá eru tvær frostnætur

/ ■
'I
ÍíllÉpiÍíiÍÍ** mm ;
u

■-

-!SS§Í|ggl§«
Mkl
rT/H4
■
Frá Djúpavogi
Seint sækist með
hraðfrystihúsið
— Atvinna hefur veriö hér
allgóö f vor. Fimm bátar eru
geröir út á togveiöar og afli
þeirra dágóöur. Þannig hófst
spjail okkar Más Karissonar á
Djúpavogi er blaöiö náöi tali af
honum laust fyrir siöustu helgi.
— A sl. ári var á fjárlögum
fjárveiting til hafnargeröar á
Djúpavogi. Nú er hún þurrkuö
út en i sumar er áætlaö aö
steypa þekju á hafnarsvæðið.
Framkvæmdir viö nýja
frystihúsiö hafa stöðvast vegna
vanefnda lánastofnana. Finnst
okkur viö vera beittir óréttlæti,
þar sem önnur frystihús, sem
bygging var hafin á á sama
tima, eru komin I gang. Tölu-
vert af þvi hráefni, sem borist
hefur á land, hefur farið I gúanó,
þar sem öll aðstaða til frysting-
ar er vægast sagt til skammar.
Verður ekki annað séð en aö
markmiö stjórnvalda nú, sé aö
kippa með öllu fótunum undan
þeirri uppbyggingu, sem hér
•var hafin i tiö vinstri stjórnar-
innar. Skynsamlegast væri fyrir
alla þingmenn Austurlands aö
koma hingaö til Djúpavogs til
þess aö fá smá nasaþef af þvi
hvaö er aö gerast I atvinnumái-
um hér. Slðan gætu þeir þá
kannski stungiö saman nefjum
um, hvaö gera beri til úrlausn-
ar.
Byrjað veröur á byggingu 7
ibúðarhúsa i sumar og veitir
ekki af þvi húsnæðisskortur er
hér tilfinnanlegur. Þá er og unn-
ið aö stækkun á skólahúsnæöi.
Fyrirhugaö er, aö fyrri áfangi
þeirrar byggingar verði tekinn i
notkun i haust. Veriö er aö
ganga frá sundlaug við skólann
og kemur hún væntanlega i
notkun i sumar. Áætlaö er, aö
leggja ollumöl á 500-600 metra
vegarkafla i þorpinu og er það
álika vegalengd og áöur var
búiö aö oliubera.
Aöalfundur Kaupfélags Beru-
fjaröar var haldinn hér á
Djúpavogi 31. mai, sl. Heildar-
velta félagsins á árinu var kr.
471.193 þús. og er þaö 45% aukn-
ing frá fyrra ári. Vörusala haföi
aukist um 51%. Kaupfélags-
stjóri er Hjörtur Guömundsson.
Eitt aöalmál fundarins var
bygging hraöfrystihúss á
Djúpavogi og um þaövar samþ.
svohlj. tillaga:
„Aöaliundur Kf. Berufjaröar
á Djúpavogij... samþ. aö skora á
hæstv. rikisstjórn, aö hún, nú
þegar, hlutist til um, að
Búlandstindur h/f fái aö fullu
fjármagnsfyrirgreiöslu til
áframhaldandi byggingar hraö-
frystihúss á Djúpavogi, sem nú
hefur stöövast, vegna vanefnda
lánastofnana. Bendir fundurinn
á önnur byggöarlög á Austfjörö-
um i þvi sambandi, sem þegar
hafa fengið fullnægjandi fyrir-
greiöslu þess opinbera til aö
koma sínum hraöfrystihúsum I
vinnsluhæft ástand. Lýsir fund-
urinn jafnframt furöu sinni á
slæmri lánafyrirgreiöslu til
hraöfrystihússins á Djúpavogi,
sem nú hefur leitt til þess, aö
mjög alvarlegt ástand er yfir-
vofandi I atvinnu- og byggöa-
málum á félagssvæöi Kaup-
félags Berufjaröar. Búiö er aö
binda mikiö rekstursfjármagn
kaupfélagsins I byggingunni,
sem bitnar nú þegar mjög á
öllum atvinnurekstri, en kemur
ekki aö neinu gagni á þessu
stigi, sem húsiö er nú. Ariö 1972
var gamla frystihúsiö dæmt úr
leik og þvi lokaö af Fiskmati
rikisins. Var þá, samkvæmt
hraöfrystihúsaáætlun, hafist
handa við byggingu á nýju hraö-
frystihúsi, er skyldi verða lokiö
á árinu 1975. I kjölfar þessara
ákvaröana fylgdi mikil gróska I
Ibúöabyggingum, þar sem slik
framkvæmd er undirstaða alls
atvinnulifs byggðanna, bæði
vegna sjávarútvegs og frysting-
ar landbúnaðarafuröa. Leggur
fundurinn þvi þunga áherslu á
áframhaldandi framkvæmdir
viö nýbyggingunai án tafar, svo
hægt verði aö hefja vinnslu I
húsnu á komandi hausti og foröa
meö þvi þremur sveitarféiögum
frá alverlegu atvinnuleysi og
fjárhagstjóni, sem nú blasir viö,
ef fram heldur sem horfir”.
—mhg
um hásprettutimann þar.”
Agústmánuöur kemur „þann-
ig út: Sfðumúli er meö 6 frost-
nætur, Akureyri 4, Hallorms-
staöur 14, Hella 8, en Horna-
fjöröur sleppur alveg á þessum
20 árum.
Aö endingu skulum viö lita yf-
irsept. ÞáerSiöumúli meö frost
84 sinnum, Akureyri 71, Hall-
ormsstaöur 79, Hornaf jöröur 17
og Hella 86 sinnum.”
Þetta yfirlit ætti aö sýna, aö
fleira er þaö en amlóöaháttur-
inn einn, sem veldur þvi, aö
okkur reynist tiöum erfitt aö
vera sjálfum okkur nógir meö
ræktun kartaflna.
Kartöfluframieiöandi.
Af félags-
lífi
s-þing-
eyinga
Jónas Siguröarson, Lundar-
brekku, sendir Landshorninu
eftirfarandi llnur:
Héraðssamband Suöur-Þing-
eyinga er i þann veginn aö gefa
út minnispening I tilefni af sex-
tiu ára afmæli sambandsins
1974 og 50 ára afmæli Lauga-
skóla á sl. ári, en HSÞ var helsti
frumkvööull aö stofnun Lauga-
skóla og átti hann fyrstu árin.
Einnig er HSÞ aö fara af staö
meö blaðabingó; bingóspjöld
veröa seld hér I sýslunni af ung-
mennafélögunum, en útdregin
númer veröa birt i Akureyrar-
blöðunum. Ungmennafélögin á
sambandssvæöinu fá i sinn hlut
hluta þess hagnaöar, sem afl-
ast.
Félagsllf var mikiö I Þingeyj-
arsýslu á sl. vetri, enda tiöarfar
með eindæmum hagstætt. Umf.
Gaman og alvara i Ljósavatns-
hreppi setti á sviö Mann og
konu, eftir Jón Thoroddsen,
undir stjórn Gunnars Eyjólfs-
sonar, og UMF Efling i Reykja-
dal Kertalog Jökuls Jakobsson-
ar, undir stjórn Ingunnar Jens-
dóttur. Bæði þessi leikrit voru
sýnd oft, viö frábærar undir-
tektir.
Heföbundnar samkomur, svo
sem þorrablót, spilakvöld o.fl.
voru haldnar I hverri sveit. Svo-
nefndur Gömlu-dansa-klúbbur
hélt danskvöld flestar vikur i
vetur i Báröardal og Ljósa-
vatnshreppi. Spurningakeppni
milli sveitarstjórna var háö og
báru aöaldælingar þar sigur Ur
býtum.
Ymis félagasamtök i sýslunni
sáu um sumarvöku þingeyinga
um sumarmálin. Sumarvakan
var aö mestu haldin á Húsavlk,
svo sem málverkasýning,
kvöldvaka meö blönduöu efiii,
leiksýningar ofl. Einnig voru
haldnar leiksýningar og dans-
leikir I sumum samkomuhúsum
sýslunnar. Þetta erifyrsta sinn,
sem slik vaka er haldin hér i
sýslu og fannst mönnum þetta
frámtakgóö nýlunda ogákveöiö
aö halda áfram á komandi vori,
og freista þessþá.aöná viötæk-
ari samstööu um framkvæmd-
ina og dreifa dagskránni meira
um héraöiö.
Meökærri kveöju,
Jónas Siguröarson.