Þjóðviljinn - 21.09.1976, Blaðsíða 5

Þriöjudagur 21. september 1976 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
HEIMSÓKN í OLZA VERKSMIÐJURNAR í PÓLLANDI:
Þar sem annar helmingurinn af
þjóðarrétti íslendinga er framleiddur
— íslendingar
borða sem
svarar einu kílói
á mann af
Prins Polo
súkkulaðikexi
á ári
Halldór Laxness hef ur í
einni bók sinni kallað
Kóka Kóla og Prins Póló
„þjóðarrétt" íslendinga,
og víster um það að sl.20
ár hefur fólk á (slandi,
einkanlega ungt fólk að
sjálfsögðu, varla borðað
annað sælgæti meira en
pólska súkkulaðikexið
Prins Póló. Það er því
ekki nema eðlilegt, þegar
blaðamönnum af Prins
Póló kynslóðinni á Islandi
er boðið til Póllands, að
þá langi til að sjá hvar
,,þjóðarrétturinn" er
framleiddur, þetta ágæta
súkkulaðikex, sem gerði
Asbjörn Ólafsson að ein-
um ríkasta manni
(slands.
Syðst i Póllandi, alveg á
landamærum Póllands og
Tékkóslóvakiu er litil borg sem
heitir Cieszyn. Þetta er fremur
litil og ósköp venjuleg iönaöar-
borg i Póllandi. í miöri borginni
er all-stór verksmiöja sem heitir
Olza.og i þessa verksmiðju lá
leið okkar islensku blaöamann-
anna, ásamt túlk og ágætum
bifreiöarstjóra. Þarna er nefni-
lega „þjóöarrétturinn” fram-
leiddur.
Ýmsar þjóösögur hafa gengiö
hér á landi um þessa verk-
smiðju og sú er kunnust er segir
að þarna vinni aöeins 20 manns
aö þvl aö framleiöa Prins Pólo
fyrir islendinga. Þetta súkku-
laöikex sé ekki framleitt handa
öörum þjóöum, enginn liti viö
þessu kexi, nema Islendingar.
Þetta er mikil vitleysa. Prins
Pólo er þvi miöur, fyrir þann
sem bjó þessa ágætu sögu til,
selt um alla Evrópu aö kalla og
er ma. gefið öllum farþegum á
innanlandsleiöum I farþega-
flugi i Póllandi. Og þaö vinna
ekki 20 manneskjur i verksmiöj-
unni, heldur 500,og þarna er ekki
bara framleitt Prins Póló, held-
ur ótal margar aðrar kex-
tegundir og sumar betri en
Prins Póló aö dómi undirritaös.
En, og þaö er viðurkennt af
öllum, aö Islendingar kaupa
meira af Prins Póló en nokkur
önnur þjóö i heiminum miðað
við mannfjöldatöluna marg-
frægu, sem viö notum svo oft.
Pólverjarnir sögðu, aö ef þjóö-
verjar keyptu jafn mikiö magn
og við, miðaö viö mannfjölda,
þá þyrfti að 500-falda fram-
leiösluna. Viö islendingar
kaupum nefnilega 14 tonn af
PrinsPólo á mánuöi og þá lætur
nærri að hver islendingur boröi
eitt kiló af Prins Póló á ári.
Þarna I Olza-verksmiöjunni
var tekið ákaflega vel á móti
okkur islendingunum. Okkur
var sagt aö þetta væri i fyrsta
sinn, sem Islenskir blaöamenn
kæmu i heimsókn i verksmiðj-
una, en ráöamenn þar höfðu
aftur á móti komiö til Islands og
heimsótt Asbjörn umboðsmann
Ólafsson, enda er tsland hátt
skrifað sem viöskiptaland hjá
þessari verksmiðju, jafnvel þótt
þaö magn.sem við kaupum, sé
ekki mikiö i kilóafjölda miöaö
viö miljónaþjóöirnan
Þessi verksmiöja er ekki
mjög nýtiskuleg, sennilega
nokkuð lik islensku kexverk-
smiðjunum hvaö snertir tækni,
en þrifnaöur er þar meö miklum
ágætum og greinilegt að pól-
verjar kunna vel að umgangast
matvæli. Til aö mynda urðum
viö að klæðast hvitum sloppum
meðan við gengum um og skoö-
uðum framleiösluna. Og alveg
eins og aörar þjóöir eru pólverj-
ar svolitið snobbaöir. Þegar við
vildum taka ljósmyndir af fólki
við að pakka Prins Pólói, var
gömul kona, sem viö það vann
látin vikja, en ung og lagleg
stúlka látin taka sæti hennar,
rétt á meðan myndirnar voru
teknar.
Þær hlýlegu móttökur, sem
við islendingarnir fengum
þarna voru greinilega engin
uppgerö, slikt finnur maður
fljótt, og túlkur okkar og bif-
reiöarstjóri höföu einmitt orö á
þvi hve vel heföi verið tekið viö
okkur þarna og er greinilegt að
viöskipti Olza-verksmiöjunnar
við tsland eru mikils metin,
enda væri nú annaöhvort þar
sem verið er að framleiða
„þjóöarrétt” okkar og um þá
skrýtlu vissu pólverjarnir i
verksmiðjunni vel.
—S. dór
SLÁTURTÍÐ
Talsverð fjölgun
sláturfjár
Sauðf járslátrun er nú
hafin víða um land, annars
staðar er hún að byrja
þessa dagana.
Blaðið ræddi í gær við tvo
sláturhússtjóra, þá Gunnar
Aðalsteinsson, sláturhús-
stjóra í Borgarnesi og
Helga Jóhannsson á
Núpum í ölfusi, sláturhús-
stjóra á Selfossi, og spurði
þá m.a. um hvernig þeim
virtist að horfði með væn-
leika dilka i haust.
Gunnar Aöalsteinsson sagöi, aö
i Borgarnesi heföi slátrun byrjaö
þann 8. sept. Gert væri ráö fyrir
aö hún stæöi til októberloka.
Gunnar sagðist eiga þess von aö
slátrun yrði eitthvaö meiri hjá
þeim I Borgarnesi en undanfarin
haust en þó naumast svo, aö
umtalsvert væri. Trúlega yröi
fjölgun sláturfjár svona 2-3 þús.
frá þvi i fyrra haust.
Enn er slátrun það stutt á veg
komið aö erfitt er aö segja til um
vænleika dilka t.d. miðaö viö s.l.
haust, en Gunnar sagöist þó ekki
vera frá þvi, að þeir muni reynast
heldur slakari nú. Þess bæri þó aö
gæta, aö slátrun hófst það
snemma, aö dilkar geta átt eftir
aö bæta við sig, a.m.k. ef tiö
verður sæmileg og svo eru þetta,
enn sem komiö er, aöallega
dilkar, sem gengiö hafa I heima-
högum og e.t.v. rýrari af þeim
ástæöum.
Gunnar sagöi aö i Borgarnesi
mundi veröa slátraö 83 til 84 þús.
fjár á móti 81 þús. i fyrrahaust.
Helgi Jóhannsson á Núpum
sagði aö slátrun heföi byrjaö á
Selfossi i morgun, og væri þvi of
snemmt aö dæma nokkuð um
vænleika dilka. Slátrun stendur
svona i 5 vikur. Þaö eru tvö
sláturhús i Arnessýslu, annaö á
Selfossi en hitt á Laugarási i
Biskupstungum. I báöum
húsunum til samans verður
slátraö 63 til 64 þús. fjár. Ég veit
ekki hvernig það kemur til með
aö skiptast milli húsanna, sagöi
Helgi Jóhannsson, þaö eru engar
ákveðnar linur þar á milli. En i
megin dráttum er þaö svo, aö
uppsveitirnar slátra i Laugarási
en hinar á Selfossi og auk þess
myndu koma þangað um 10 þús.
fjár vestan yfir heiöi. Fé þaðan
var áöur slátraö I Reykjavik en
fyrir nokkrum árum var hætt að
reka sláturhús þar. Helgi sagöist
búast við meiri slátrun á Selfossi
en I fyrra.
—mhg