Þjóðviljinn - 29.11.1977, Qupperneq 8

.8 StÐA — ÞJÖÐVILJINN Þriftjudagur 29. nóvember 1977
Viðtal við
Hallgrím G.
Magnússon
formann
Iðnnemasam-
bands Islands
og Jónas
Sigurðsson
starfsmann þess
Jónas Sigurösson (t.v.) og Hallgrlmur G. Magnússon. (Ljósm.-eik)
Meginkostur framhaldsskólafrumvarpsins:
Iðnnámi gert jafnhátt
undir höfdi og bóknámi
Nýlokið er 35. þingi Iðn-
nemasamband Islands, og
sóttu það 102 fulltrúan en
aðildarfélög INSI hafa
innan sinna vébanda
rúmlega 2200 manns. Af
þessu tilefni hélt blaðið til
fundar við Hallgrím G.
Magnússon, nýkjörinn for-
mann Iðnnemasam-
bandsins,og Jónas Sigurðs-
son, starfsmann þess.
— Hvað eru mörg félög I Iön-
nemasambandinu?
Aðildarfélögin eru nitján, viös-
vegar um land. t Reykjavik eru
þetta iöngreinafélög eöa féiög
íöngreinahópa, en úti á landi eru
sameiginleg félög alTra iðngreina.
Félag nema i byggingariön er
fjölmennast aðildarfélaganna,
með rúmlega 300 félaga. t þvi eru
nemar i trésmiði, múrverki,
pipulögnum, veggfóörun og
málaraiðn.
— Er mikil félagsieg virkni
meöal iönnema?
— Já, yfirleitt, e i það er að
visu mjög mismunandi eftir
hinum ýmsu félögum. En það
hefur vakið athygli okkar, hve
félagslegur þroski iðnnema er oft
mikill, og þá ekki siður þeirra
sem nýkomnireru inn i Iðnnema-
sambandiö.
— Nú eru fjölbrautaskólarnir
mjög til umræðu og þeim fjölgar
stööugt. Hvað breytingar veröa
helstar á iðnnámi viö tilkomu
þeirra?
Iðnnám ekki
lengur lokuð braut
— Það er eitt af markmiðum
fjölbrautaskólanna að iðnnámið
færist meira inn i skólana, eins og
þegar er býrjaö á i framhalds-
deiídum verknáms i Iðnskólanum
i Reykjavik. Við bindum miklar
vonir við frumvarp um sam-
ræmdan framhaldsskóla, þannig
að ýtt verði á eftir þessari þróun.
Helsta breytingin er sú, að iðn-
námi er gert jafnhátt undir höfði
og bóknámi, og iðnnámið hættir
að vera lokuð námsbraut i
menntakerfinu. Iönfræðsludeildir
Fjölbreytaskólans i Breiðholti
eru nýgengnar i Iðnnemasam-
bandiö.
I — Eru ekki einhverjir ann-
markar á framhaldsskólafrum-
varpinu, að ykkar dómi?
— Jú, það má ýmislegt athuga
við sjálft frumvarpið. Það er t.d.
stór galli, að nemendur eiga enga
fulltrúa i framhaldsskólaráði né
námssviðsnefndum. Hinsvegarer
gert ráð fyrir þvi, að nemendur
eigi aðild að stjórnum einstakra
skóla. Þá má nefna einn galla i
greinargerð um iðnfræðslusviðin,
sem fylgir frumvarpinu. Þar
kemur svolitið bakslag i hug-
myndirnar um hversu stór hluti
iðnnámsins eigi að fara inn i skól-
ana. Fyrst og fremst virðist þar
horft i' kostnað vegna véla- og
efniskaupa. Það verður lika að
taka með i reikninginn, að 5
sinnum dýrara er talið að mennta
mann i iðnnámi en bóknámi.
Iðnnemar fái aðild
að lánasjóði
— Hvað er til ráöa til aö draga
úr þeim kostnaði?
— Við teljum að verknáms-
skólar geti að nokkru leyti tekið
að sér verkefni fyrir riki og bæ,
sem komi þá-upp i kostnaðinn. En
að sjálfsögðu verður kennslu-
gildið þó fyrst og fremst aö ráða
þvi, hvaða verkefni eru tekin. —
Þegar verknámið fer meira inn i
skólana kemur lika upp nýtt
vandamál, þvi að þá minnka
tekjur iðnnema óhjákvæmilega.
Við teljum að þessu vandamáli
þurfi að mæta á þann hátt, að iðn-
nemar njóti aðstoðar i formi lána
meðan þeir eru i skólanum. INSÍ
hefur gert þá kröfu, að nemendur
framhaldsdeilda verkskólanna
fái aðild að Lanasjóöi islenskra
námsmanna. Nú þegar hafa 3. árs
nemar framhaldsdeildar Iðn-
skólans i Reykjavik fengið fulla
aðild að sjóðnum.
Meistarakerfið orðið
óhæft til kennslu
— Er verknám ef til vill of
dreift um landiö og þar af leiöandi
of kostnaöarsamt?
— Já, við teljum skipulag iðn-
náms á landinu að mörgu leyti
óhagkvæmt og úr sér gengið. 1
ályktunum þings INSI leggjum
við til, að i Reykjavik verði fram-
boð af námi i öllum iðngreinum
sem hér eru til. I öðrum lands-
hlutum færi það hinsvegar eftir
stærð byggðar og þörfum hennar,
hve margar iðngreinar verði
kenndar og hve lengi fram eftir i
náminu. Við leggjum áherslu á
breitt grunnskólanám sem viöast,
en sérhæfinguna á fáum stórum
stöðum. Á undanförnum árum
hefur sérhæfni meistara i iðn-
greinum orðið æ meiri, þannig að
meistarakerfið er orðið algerlega
óhæft til kennslu. Það er ekki
nema einstaka meistarar sem
hafa það fjölbreytt verkefni, að
nemar geti kynnst öllum þáttum
iðngreinarinnar hjá honum.
Félagsmálaskóli INSI
— Þið eruð meö félagsmála-
skóla innan Iðnnemasambands-
ins. Hvernig starfar hann?
— Félagsmálaskóli INSI var
stofnaður á þingi sambandsins
1974. Markmið skólans er að
þjálfa iðnnema i félagsmála-
störfum og veita þeim fræðslu um
verkalýðshreyfinguna og sögu
hennar. Útbúið hefur verið sér-
stakt námsefni i félagsmála-
fræðslu, með þarfir iðnnema og
fólks sem tengist verkalýðsbar-
áttu og stéttabaráttu fyrir
augum. Námsefni skólans er
orðið nokkuð viðamikið og gott.
Þriggja manna fræðsluráð
stjórnar skólanum, en fræðslu-
stjóri er Sigþór Hermannsson,
húsasmiðanemi. A sl. vetri bauð
skólinn iðnnemum upp á þrenns-
konar námskeið. I fyrsta lagi
stjórnunarnámskeið. Þar er m.a.
fjallað um hvernig stjórnir i
félögum haga störfum sinum, og
lögðeráhersla á að nýjar stjórnir
ifélögunum sæki þetta námskeið.
Annað námskeiðið var um
fundarstörf. Þar eru kennd
fundarsköp, ræðumennska og
fleiri atriði. Þriðja námskeiðið
var svonefnt hópstarfsnámskeið.
Iðnnemar stjórna þessum nám-
skeiðum sjálfir, og er allt starf
við skólann unnið i sjálfboða-
vinnu.
öðru hvoru höfum við lika verið
með helgarnámskeið. Þar eru
tekin til umræðu ýmis mál sem
snerta Iðnnemasambandið og
verkalýðshreyfinguna. Á þessi'
námskeið fáum við utanað-
komandi fyrirlesara. — Við
teljum að Félagsmálaskólinn hafi
sannað gildi sitt. T.d. héldum við
námskeið i ræðumennsku fyrir
siðasta þing. 25 manns sóttu nám-
skeiðið, flest nýir félagar, og
meirihluti þeirra tók til máls á
þinginu. Skólinn styrkir starf
INSl mjög og má merkja tals-
verða breytingu til hins betra á
hreyfingunni frá þvi að hann tók
til starfa.
— Hvaða mál munu móta starf
Iðnncmasambandsins á næsta
starfsári?
Efst á baugi
— Þar má einkum nefna þrjú
höfuðmál. Framhaldsskólafrum-
varpiö:. verður tekið til meðferðar
Frumvarpið verður tekið til
gaumgæfilegrar skoðunar innan
hreyfingarinnar og siðan munum
við gefa umsögn um það. Frum-
varpið gerir ráð fyrir þvi, að ein-
stakar námsbrautir verði leyfðar
með reglugerðum. Við þurfum að
búa okkur undir þessa vinnu með
þvi að gera okkur grein fyrir
þeim þáttum sem I reglu-
gerðunum þurfa að vera. Við
höfum gert kröfu um að fá full-
trúa i reglugerðanefnd iðn-
' fræöslusviðs.
1 kjaramálum þarf að hnýta
saman ýmsa lausa enda frá
siðustu samningum, einkum er
varðar kaup og kjör verknáms-
skólanema, þegar þeir koma út i
starfsþjálfun. Einnig þarf að
huga að kjaramálum iðnnema,
sem hafa mikla sérstöðu og má
þar nefna framreiðslunema. Þá
tekur lika við barátta vegna
aðildar fleiri iðnnema að Lána-
sjóði ísl. námsmanna.
Félagsmálin verða lika mjög á
dagskrá, fyrst og fremst upp-
bygging hreyfingarinnar og betri
og nánari tengsl hennar við verk-
námsskólanema. Einnig þarf að
byggja upp þau félög, sem hafa
litt eða ekki starfað undanfarið.
Þá eru einnig uppi hugmyndir um
að breyta skipulagi Iðnnemasam-
bandsins með tilliti til breytts
námsfyrirkomulags.
—eös
ÁLYKTUN IÐNNEMAÞINGS
UMIÐNFRÆÐSLU
35. þing Iðnnemasambands
íslands samþykkti ýtarlegar
ályktanir um iðnfræðslu, félags-
mál iðnnema, kjaramál iðnnema
og almenn þjóðmál.
Alyktun þingsins um iðn-
fræðsluna er 14 vélritaðar siður
og þvi ekki tök á að birta hana I
heild. Hér fer á eftir útdráttur úr
henni, en væntanlega veröa hinar
ályktanirnar birtar i blaðinu
siðar.
Þingið fagnar þvi, að á undan-
förnum árum hafi skilningur
manna aukist á gildi góðrar verk-
menntunar og að það verkmennt-
unarkerfi sem rikt hefur á undan-
förnum áratugum hafi ekki
reynst til þess fallið, að veita iðn-
nemum þá menntun sem nauð-
synleg er. Þó bendir þingið á að
þessi skilningur sé fremur f orði
en á borði. Jafnframt hefur aö-
sókn I iðnnám aukist til muna að
undanförnu og telur þingið aö
þessari þróun veröi að mæta með
þvi að hefjast tafar laust handa
við uppbyggingu iðnmenntunar i
landinu.
Þingið bendir á, að jafnframt
þvi sem verkkennslan færist i
auknum mæli inn i verkskóla,
þurfi að koma til lausn á þvi
vandamáli að þeir iðnnemar geti
framfleytt sér meöan á námi
stendur. Þvi er það krafa þingsins
að nemendur verkskóla fái fulla
aðild að Lánasjóði Islenskra
námsmanna.
Þingið fagnar framkomnu
frumvarpi um sarnræmdan
framhaldsskóla og telur, að með
þvi sé stigið skref i þá áttina að
iðnnám verði ekki lengur
einangruð námsbraut i mennta-
kerfinu.
Þingið hvetur til þess að við
samræmingu og skipulagningu
framhaldsskólans verði fullt tillit
tekið til þess hversu iðnnám er
vanþróað miðað við aðrar náms-
brautir, og verði af þeim sökum
að leggja megináherslu á upp-
byggingu iðnnámsins.
Þingið telur að verkfræðslu-
skólar verði að fá mjög aukið
fjármagn eigi þeir að geta fallið
inn i hið samræmda framhalds-
skólastig. Varar þingið við þvi, að
sú mismunun sem verið hefur á
milli verkfræðsluskóla og
bóknámsskóla hvað fjármögnun
varðar, komi fram i hinum
samræmda framhaldsskóla sem
mismunun milli námsbrauta. Að
mati þingsins er eina liðin til að
koma i veg fyrir það, sé að
framhaldsskólinn verði rikisrek-
inn.
Hvað námsefni og námsskipu-
lag i iðnfræðslunni varðár er itar-
lega rakið i ályktuninni hvernig
INSI álitur að þeim málum ætti
að vera komið fyrir. Telur þingið
að meistarakennslan skuli lögð
niður og að verkkennslan skuli
færast að mestu leiti inn i verk-
skóla.
Þar er meðal annars bent á að
námið skuli hefjast á breiðu
grunnnámi i verknámsskóla, sem
siðan þróist i sérhæfðara nám
hverrar iðngreinar og ljúki siðan
með starfsþjálfun úti i atvinnu-
lifinu undir eftirliti skólans.
Þingið ályktar að varast beri að
einblina um of á kostnað við verk-
skóla og telur að þann kostnað
megi lækka verulega með ýmsum
ráðstöfunum.
Bent er á að við val á námsefni
verði að taka tillit til að iðnnám er
sérnám. Það er krafa þingsins að
bætt verði til mikilla muna öll
kennsla i iðnskólum og að þeir
verði útbúnir kennslutækjum.
Bent er á að fræðslan er ómark-
viss og ekki samræmd milli iðn-
skóla, kennsluaðstaða og tækja-
kostur mjög ófullnægjandi. Einn-
ig er bent á að i verklegu bóknámi
er i flestum tilfellum ekki til
námsefni, nema þá mjög ófull-
komið.
Þingið bendir á að forsenda
markviss náms sé að vel og ýtar-
lega unnin námskrá sé fyrir
hendi, og þvi sé það vitavert af
stjórnvöldum að veita ekki
nægjanlegu fé i það verkefni.
Einnig telur þingið að forsenda
þess að námskrárgeröarvinnan
geti orðið markviss, þurfi að
koma til ýtarleg stefnumörkun
um námsskrárgerðina ásamt
framkvæmdaáætlun um þá
vinnu, en að mati þingsins hefur
skort á að svo væri. Jafnframt
námskrárgerðinni þarf að mati
Framhald á 18. siðu