Þjóðviljinn - 03.12.1977, Síða 9

Laugardagur 3. desember 1977. |»JOÐVILJINN — SIDA •
Fyrsti kvenfulltrúinn á
Stéttarsambandsfundi
Nýafstaðinn aukafundur
Stéttarsambands bænda fjallaði
um viðkvæm mál og vandasöm og
var eftir honum tekið og með hon-
um fylgst kannski meira en
stundum áður hefur gerst um
fundi Sambandsins. Eru þeir þó
ávallt merkar samkomur. En
þessi fundur var ekki aðeins eftir-
tektarverður fyrir þau mál, sem
þar var rætt um og þær ákvarð-
anir, sem vitað var að þar mundu
verða teknar, heldur var hann
einnig að þvi leyti sérstæður, að
þar sat nú kona sem fulltrúi i
fyrsta sinn i sögu Stéttarsam-
bandsins. Það voru Vestfirðingar,
nánar tiltekið Barðstrendingar,
sem skutu öllum öðrum ref fyrir
rass að þessu leyti. Þeir sendu á
fundinn frú Halldóru Játvarðs-
dóttur i Miðjanesi i Reyihólasveit
og mætti hún sem varamaður
Jóns Snæbjörnssonar i Mýrar-
tungu.
— Blaðið náði tali af Halldóru
og var hún fyrst spurð að þvi,
hvernig hún hefði kunnað við sig i
þessu karlmannasamfélagi á
fundinum?
— Ég kunni ákaflega vel við
mig, sagði Halldóra. — Karl-
mennirnir tóku mér alveg fram-
úrskarandi vel og ég held að þeir
hafi bara verið upp með sér af þvi
að kona skyldi sitja fundinn. Að
visu hafa konur sumra fulltrú-
anna sótt Stéttarsambandsfund-
ina að undanförnu, en þá sem '
gestir.Hinsvegar hefur það vist
ekki hent fyrr að kona væri full-
trúi á þessum fundum.
— Hvað sýnist þér um þá ný-
breytni, að kona sitji svona fund?
— Mér finnst það fullkomlega
eðlilegt að konur eigi rétt til setu
sem fulltrúar á fundum Stéttar-
sambandsins ekki siður en karl-
ar. Þótt talað sé um „bændur” og
„húsfreyjur” þá er nú skylt
skeggið hökunni. Og ef ég má
komast svo hversdagslega að orði
þá finnst mér bóndinn og bónda-
konan vera bara tvær hliðar á
sama fyrirbærinu. Ég held, að
konur, engu siður en karlar, geti
sett sig inn i þau mál, sem fjallað
er um á þessum fundum og
myndu gera það, ef þeim væri
falin fundarseta.
— Þú hefur náttúrlega vitað
fyrirfram hvaða mál myndu
einkum bera þarna á góma?
— Já, ég vissi að það myndu
verða ákveðin mál, sem aðal-
fundurinn i sumar fjallaði um og
svo hafði ég fengið send ýmis
plögg viðvikjandi viðfangsefnum
fundarins og gat þannig kynnt
mér málin áður en ég fór á fund-
inn. Þetta var þónokkuð strangt
fundahald. Það var byrjað kl. 10 i
gærmorgun, (viðtalið er tekið á
fimmtudag), og haldið áfram
uppihaldslitið til kl. 2 inótt. Að
visu fór nokkur timi i nefndastörf
og ég lenti nú i nefnd, sem hafði
eiginlega engin verkefni og þvi
gafst nokkurt hlé meðan beðið
var eftir að þær nefndir lykju
störfum, sem viðameiri viðfangs-
efni höfðu með höndum.
— Um hvað urðu mestar um-
ræður á fundinum?
— Umræður fóru nú stundum
nokkuð á við og dreif, fóðurbætis-
skattur, kvótafyrirkomulag,
samningar við rikisvaldið, þetta
vildi nú fléttast hvað inn i annað i
umræðunum, en aðal deilumálið
var fóðurbætisskatturinn og eina
málið, sem fram fór um nafna-
kall.
— Hver er afstaða þin til fóður-
bætisskattsins?
— Ég er andvig honum. Við
vorum búin að halda fund heima i
búnaðarfélaginu og ræða þessi
mál áður en ég fór á fundinn og
þar var eindregið lagst gegn
fóðurbætisskatti. Vestfirskir
bændur hafa að ýmsu leyti sér-
stöðu, ekki sist mjólkurframleið-
endur. Að visu flytjum við úr
Reykhólasveitinni okkar mjólk til
Búðardals og erum þvi á Sam-
sölusvæðinu en flestir aðrir selja
sina mjólk beint i kaupstaðina og
þorpin og fá ekki fullnægt eftir-
spurn.. Það er þvi óeðlilegt og
ranglátt að skattleggja fram-
leiðslu þessara bænda i þvi skyni
að draga úrhenni. Fyrir svo utan
það, að skothent sýnist að tekju-
lægsta stéttin i landinu sé að
skattleggja sjálfa sig og lækka
þannig laun sin. Og þó að ekki
væru nema 7 fulltrúar, sem
greiddu atkvæði á móti fóður-
bætisskattinum á Stéttarsam-
bandsfundinum, — og þar af 6
Vestfirðingar, — þá er vitað, að
hann á mikilli andstöðu að mæta
meðal bænda viðsvegar um land,
það hafa umræður á bændafund-
unum sýnt.
Það sjónarmið kom fram, að ef
heimildin til skattlagningarinnar
yrði notuð, þá yrði honum m.a.
varið til að greiða niður áburð.
— Nú lagði fundurinn til að
samið yrði beint við rikisvaldið
um búvöruverðið, hver er afstaða
þin til þess?
— Ég er þvi meðmælt. Sex-
manna nefndarkerfið hefur ekki
gefist svo vel, sem vonir stóðu til,
það er margra ára reynsla búin
að sýna. Þetta kom nú til umræðu
á Stéttarsambandsfundinum i
sumar og var mikill meiri hluti
fulltrúa þar meðmæltur beinum
samningum en þó nokkrir á móti.
Halidóra JAtvarAsddttir
Nú greiddi hinsvegar enginn at-
kvæði gegn þvi.
— Þú segir að þér hafi likað vel
fundarsetan þótt þú værir ekki að
öllu leyti ánægð með úrslit mála.
betri tima til að gaumgæfa við-
fangsefnin.
En ég hafði mjög gaman af að
sitja fundinn og er þakklát fyrir
að hafa átt þess kost. Ég kynntist
Rætt viö Halldóru
Játvarösdóttur,
Miðjanesi
Fyrirspurnir frá Ragnari Arnalds:
Síldveiöar fyrir
Nordurlandi —
Réttindi grunn-
skólakennara —
Símamál
Ragnar Arnalds hefur lagt
fram nýlega þrjár fyrirspurnir á
Alþingi. Fyrsta fyrirspurnin er til
sjávarútvegsráðherra og hljóðar
svo:
Telur ekki sjávarútvegsráð-
herra að óhætt sé að leyfa ein-
hverjar tilraunaveiðará sild fyrir
Norðurlandi með reknetum.
Til menntamálaráðherra beinir
hann eftirfarandi fyrirspurn:
Er ekki I undirbúningi af hálfu
menntamálaráðuneytisins að
gefa þeim, sem kennt hafa við
grunnskóla undanfarin ár án
prófs frá kennaraskóla, kost á að
afla sér fullra réttinda með sum-
arnámskeiðum, bréfaskólanámi
Fyrirspurn frá Magnúsi Kjartanssyni:
„Konan med svarta
kassann,,
Magnús Kjartansson hefur lagt
fram eftirfarandi fyrirspurn á
Alþingi og beinir henni til iðn-
aðarráðherra:
1. Hvernig hljóðaði bréf það sem
Orkustofnun sendi iðnaðarráð-
herra 14. mars 1975, þar sem
varað var við þeirri áhættu sem
i þvi væri fólgin að ráðast i
framkvæmdir við Kröflu, áður
en tryggð væri næg vinnsluhæf
gufa, og bent á aö slik fram-
kvæmd væri einsdæmi?
2. Hverjar voru niðurstöðurnar af
athugunum „konunnar með
svarta kassann”, sem kom
hingað á vegum iðnaðarráð-
herra s.l. vor til þess að kanna
ástandið við Kröflu? Hver varð
hei1darkostnaður af
hingaðkomu konu þessarar og
hversu mikil þóknun var henni
greidd? Ollu niðurstöður „kon-
unnar með svarta kassann”
þvi, að tillögur Orkustofnunar
um nýjar boranir á þessu ári
voru að engu hafðar? Styðjast
tillögurnar á fjárlagafrum-
varpi ársins 1978 um fram-
kvæmdir við Kröflu við hug-
myndir konu þessarar?
eða námskeiði við Kennaraskól-
ann i uppeldis- og kennslufraað-
um?
Til samgönguráðherra beinir
hann eftirfarandi fyrirspurnum:
1. Má ekki vænta þess, að sim-
stöðvar á Siglufirði, Sauðár-
króki og annars staðar, þar
sem myndast hafa langir bið-
listar eftir sima, verði stækk-
aðar án frekari tafar?
2. Hvaða áform eru um lagningu
sjálfvirks sima um sveitir
Skagafjarðar- og Húnavatns-
sýslna?
3. Hvenær er þess að vænta, að
sjálfvirki siminn milli höfuð-
borgarsvæðisins og Vestfjarða,
Norður- og Austurlands komist
i það horf, að notendur þurfi
eldíi að eyða löngum tima i það
eitt að biða eftir sambandi?
4. Er ekki stefnt að þvi aö endur-
skoða gjaldskrá landssimans
með það fyrir augum að hún
verði sanngjarnari gagnvart
fólkinu i dreifbýlinu, t.d. með
þvi að ákveða að samtöl milli
notenda, sem hafa sama
svæðisnúmer, teljist aðeins eitt
skref hvert, eins og er á höfuö-
borgarsvæðinu?
Magnús KjirtMiNi
En ef þú ættir að finna að ein-
hverju öðru hvað væri það þá
helst?
Liklega þá helst það, að mér
fannst fundarstörfum vera hrað-
að um of. Það lá það mikið fyrir
af þýðingarmiklum málum og
vandasömum, að það hefði þurft
að fara hægar i sakirnar, gefa sér
þarna ýmsum mönnum og mis-
munandi viðhorfum og þó að
maður lesi um þetta i blöðum þá
er áhrifameira og lærdómsrikara
að hlusta á menn leiða saman
hesta sina i prúðmannlegum rök-
ræðum, sagði Halldóra Játvarðs-
dóttir um leið og við kvöddumst.
—mhg
Fyrirspurn frá Helga F. Seljan:
Starfsemi Húsnæðis-
málastofnunar
Helgi F. Seljan hefur lagt fram
eftirfarandi fyrirspurn á Alþingi
og beinir henni til félagsmála-
ráðherra:
1. Hvað hefur Húsnæðismála-
stofoun rfkisins aðhafst i þvi
Tillaga Ragnars Arnalds:
Samræmt fram-
haldsskólanám
á Norðurlandi
Ragnar Arnalds hefur nú end- um i fræðsluumdæminu og verði
urflutt þingsálykunartillögu sina byggt upp sem ein heild með ná-
um samræmt framhaldsskóla- inni samvinnu og verkaskiptingu
nám á Norðurlandi vestra, en milli skólastaöa. Stefnt skal að
sams konar tillaga hefur verið þvi, að sem flestar námsbrautir
flutt þrisvar áður á Alþingi, fyrst framhaldsskólastigsins, sem
vorið 1975. annars staðar er að finna i
Tillaga Ragnars er þess efnis að menntaskólum, iðnskólum, vél-
Alþingi álykti að fela rikisstjórn- skóla, tónlistarskólum eöa öðrum
inni að beita sér fyrir samstarfi sérskólum, verði stundaðar á
sveitarstjórna á Noröurlandi a.m.k. einum þessara skólastaða.
vestra um stofnun framhalds- Nánar verður greint frá frum-
skóla með fjölbrautasniði. Skóla- varpinu er þaö kemur til um-
s(arfið fari fram á nokkrum stöð- rasðna.
sKyni ao auka nagkvæmni 1
byggingum og lækka bygg-
ingarkostnað skv. 3. gr. laga
um stofnunina?
Hverjar eru helstu áætlanir
stofnunarinnar um aðgerðir i
þessu efni?