Þjóðviljinn - 04.02.1978, Qupperneq 2
2 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 4. febrúar 1978
r—r —
AF ÞIÓÐARSORG
Ég held að það sé sem betur fer fátítt að
þjóðarsorg ríki á (slandi. Þó er fyrirbrigðið
ekki með öllu óþekkt, en með sanni má segja
aðærna ástæðu þurf i til þjóðarsorgar svo ekki
sé meira sagt. Óhætt er að reikna með þjóðar-
sorg þegar svipleg slys verða f jölda manns að
grandi og munu sjávarháskar fortíðarinnar og
stórslys síðari tíma ásamt öðrum hrikalegum
hörmungum helst hafa orðið íslendingum til-
efni til þjóðarsorgar um dagana.
Þá erótaliðþaðfyrirbrigði sem löngum hef-
ur valdið Landsmönnum hvað þyngstum
harmi nist þjóðarhjartað meiri sársauka en
annað böl og hvað eftir annað orðið öðrum
hörmungum frekara tilefni til þjóðarsorgar.
Hér er að sjálfsögðu átt við hinar ægilegu
hrakfarir og hina hroðalegu niðurlægingu,
sem öll íslenska þjóðin verður að axla þegar
fulltrúar hennar fara að keppa í boltaleikjum
á erlendri grund.
Mér er nær að halda að handknattleikur sé
mesta þjóðarböl íslendinga um þessar mundir
a.m.k. ef marka má pressuna að undanförnu.
Þriðji hluti allra morgunblaðanna í vikunni
var helgaður þessari óheillaíþrótt en helming-
ur siðdegisblaðanna. Það fer ekki milli mála
að gæfa, gengi og þjóðarheill markast að
verulegu leyti af því hverja framvindu bolta-
leikir f á, þ.e.a.s. ef íslenskir boltaleikarar eru
þar viðriðnir. Ég er sannfærður um það að
þótt allar sveitir norðaustanlands leggðust í
auðn vegna náttúruhamfara og eldsumbrota,
yrði ekki hægt að fjalla um þau tíðindi af
meiri f jálgleik en gert hefur verið að undan-
förnu í fjölmiðlum vegna einhverra úrslita í
einhverjum boltaleikjum suður í Danmörku.
f Morgunblaðinu, sem alla tíð hef ur — þrátt
fyrir allt- verið einna orðvarast blaðanna,
þegar stóryrði eru annars vegar, getur að líta
fyrirsagnir með heimstyrjaldarletri: „Áfall
fyrir þjóðariþrótt" — „Martröð í Thisted" —
Engu líkara en menn stæðu yfir moldum ís-
lensks handknattleiks". l Þjóðviljanum er það
aftur á móti „Martröð Islands" og í undir-
fyrirsögn „Frábær frammistaða íslensku
áhorfendanna". Ég er búinn að týna Dagblað-
inu og Vísi f rá í gær, en það eru f yrirsagnirnar
áreiðanlega enn meira krassandi ef að vanda
lætur.
Ég er einn af þeim, sem alltaf kaupi öll dag-
blöðin og ber það vissri klikkun vott. En við
það að fletta þeim í áranna rás hef ég sann-
færst um það að enginn hópur manna hefur
valdið þjóðinni jafn miklu hugarangri og ís-
lenskir íþróttamenn á erlendri grund. Hér eiga
orð Churchills svo sannarlega við: „Sjaldan
hafa jafn fáir valdið jafn miklu með jafn
litlu".
Sannleikurinn er sá að ekki er mannlegum
manni ætlandi að þola að hafa á samviskunni
jafn tíða og mikla þjóðarsorg og íþróttamenn
hafa hvað eftir annað leitt yfir landslýð. Það
sem bjargar sálarheill íslenskra íþrótta-
manna er að sjálfsögðu sú staðreynd að ófarir
þeirra í útlöndum eru sjaldnast þeim sjálfum
að kenna, heldur oft loftslagi, mataræði, og
öðrum ytri aðstæðum.
Ef marka má niðurbrotinn forsvarsmann
handknattleiksmanna í sjónvarpinu á dögun-
um, þá eru ófarirnar þjálfaranum (sem er
ekki íslenskur g.s.lof) aðkenna, en vegna þess
að hann sveikst um að koma, urðu óf arirnar í
Danmörku „sálrænar og hvarflar að mér"
eins og forsvarsmaðurinn sagði „ofreynsla,
leikleiði, þreyta, taugaspenna og sem sagt sál-
ræni þátturinn".
Stundum hafa liðin æft of lítið, þó að þjálf-
arinn haf i verið viðlátinn, en nú gerðist það að
liðið æfði of mikið að þjálfaranum f jarstödd-
um.
Ef hinsvegar má marka blöðin, þá eru ófar-
irnar dómurunum að kenna, en helst er að
skilja að Danir hafi með vilja valið rúmenska
dómara vitandi að f rá alda öðli hafa rúmenar
og íslendingar alið á óvild og hatri. Þetta létu
rúmensku dómararnir bitna á íslendingum
með eftirminnilegum hætti.
Að lokum f innst mér ástæða til að geta þess
að íslenska landsliðið í handknattleik hefur
ekki alltaf valdið þjóðarsorg. Stundum hafa
menn glaðst vegna frábærrar frammistöðu
þeirra. En mér f innst ástæða til að af létta nú-
verandi þjóðarsorg með því að taka undir orð
framámanna í íþróttamálum: „Það er ekki
aðalatriðið að sigra, heldur að taka þátt í
drengilegri keppni". Eða hvað segir ekki
gamli húsgangurinn:
Þótt löngum tapi liðin vor
er Ijúft að mega skilja
að ósigrarnir auka þor
og efla sigurvilja".
Flosi
Sterkasta skákmót
til þessa á íslandi
10 stórmeistarar lyfta móthnu uppí 11 styrkleikaflokk
1 dag kl. 14.00 hefst aö Hdtel
Loftleiöum Reykjavlkurmótiö i
skák, sem er sterkasta skákmót
sem haldiö hefur veriö hér á
landi. Það eru 10 stórmeistarar,
sem lyfta þvf uppf 11. styrkleika-
flokk, en hæsti styrkleikaflokkur
skákmóta er 15. Og menn eru aö
gera þvi skóna, aö elostig sovéska
stórmeistarans Kuzmins, séu
fieiri en Skáksambandiö hefur
fengiö uppgefið, þannig aö von sé
til þess aö mótiö fari I 12. styrk-
leikaflokk.
Og auk þessara 10 stórmeistara
tekur einn alþjóðlegur meistari
þátt I mótinu, Norömaöurinn Leif
ögaard og svo 3 af efnilegustu
skákmönnum okkar, þeir Helgi
Ólafsson, Margeir Pétursson og
Jón L. Arnason. Helgi hefur þeg-
ar náö fyrri áfanga alþjóðlegs
meistaratitils og ef hann nær 6
vinningum útúr þessu móti nær
hann siöari áfanganum og sömu
sögu er aö segja meö þá Margeir
og Jón L. Arnason, nái þeir 6
vinningum ná þeirri fyrri áfanga
alþjóölegs skákmeistara. Nái
mótiö hinsvegar 12. styrkleika-
flokki, nægir þeim 5,5 vinningar
útúr mótinu til þess aö ná þessum
fyrrnefndu áföngum.
Þaö sem einna mesta athygli
vekur i þessu móti, fyrir utan
hinn glæsta hóp stórmeistara,
sem þátt taka i þvi, er hiö nýja
keppnisform, sem tekiö veröur
upp og felst i þvi aö i hverri skák
veröa tvö timamörk, I staöinn
fyrir dtt, sem er hiö klassíska,
auk þess sem skákmennirnir
veröa aö skila 50 leikjum á 5 tim-
um i stað 40. Fyrri timamörkin i
hverri skák eru eftir 3 tima, þá
eiga menn aö vera búnir aö leika
30 leikjum, annars falla þeir á
tlma. Siöari mörkin eru svo 20
leikir á 2 timum, eöa samtals 50
leikir á 5 klukkustundum, I staö 40
leikja á 5 klukkustundum. Hug-
myndin aö þessu nýja formi er is-
lensk og hefur verið reynd einu
sinni erlendis og þótti gefast vel.
Fyrir áhorfendur veröur hver
umferö mun skemmtilegri, þar
sem mun hraöar verður teflt en
eila. Venjulega gerist lítiö viö
skákboröiö 3-4 fyrstu klukkutim-
ana en nú verður hraöi og spenna
allt frá byrjun til enda, vegna
tveggja timatakmarkanna.
Þátttakendur i mótinu verða:
Walter Brown frá Bandarikjun-
um, fæddur 12/10 1946, stórmeist-
ari meö 2550 elostig.
Friörik ölafsson, Islandi, fæddur
26/1 1935, stórmeistari með 2530
elostig.
Guðmundur Sigurjónsson, Is-
landi, fæddur 25/9 1947, stór-
meistari meö 2500 elostig.
Helgi ölafsson, Islandi, meö hálf-
an alþjóðlegan meistaratitil,
fæddur 15/8 1956, meö 2420 elo-
stig.
Vlastimil Hort, Tékkóslóvakiu,
fæddur 12/1 1944, stórmeistari
með 2620 elostig.
Jón L. Arnason, Islandi, fæddur
13/11 1960, meö 2470 elostig.
Gennady Kuzin, Sovétrikjunum,
fæddur 19/1 1946, stórmeistari
með 2535 elostig.
Bent Larsen, Danmörku, fæddur
4/3 1935, stórmeistari meö 2620
elostig.
William Lombardy, Bandarikj-
unum, fæddur 1937, stórmeistari
meö 2540 elostig. *
Margeir Pétursson, Islandi,
fæddur 15/2 1960, meö 2350
elostig.
Antony Miles, England, fæddur
1955, stórmeistari meö 2565
elostig.
Lev Polugaevsky, Sovétrikjun-
um, fæddur 20/11 1934
stórmeistari, með 2620elostig.
Jan Smejkal, Tékkóslóvakiu,
fæddur 23/3 1946, stórmeistari
með 2555 elostig.
Leif ögaard, Noregi, fæddur 5/2
1952, alþjóðlegur meistari meö
2435 elostig. —Sdór.