Þjóðviljinn - 17.03.1978, Blaðsíða 8
8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 17. mars 1978
Jóhann J.E. Kúld
fiskiméf
Kolmunni notaöur til manneldis i Vestur-Þýska landi?
Vestur-þjóðverjar hafa nú
fengið áhuga fyrir nýtingu
kolmunna í manneldisvöru
t s.l. janúar mánuði sendu vest-
ur-þjóðverjar rannsóknarskipið
Anton Dahrn á Færeyjamið til
rannsóknar á kolmunna.
Rannsóknarskip þetta er 2000
lestir með skipshöfn sem telur 81
mann. Sex rannsóknarstofur eru i
skipinu ti! margvislegra rann-
sókna og voru 11 visindamenn
með i leiðangrinum. Niðurstaða
þessa rannsóknaleiðangurs var
við heimkomuna sú. að það
mundi borga sig fyrir þýskan
fiskiðnað að hefja veiðar á
kolmunna i manneldisvörur i
stórum mæli. Að undanförnu hafa
vestur-þjóðverjar gert tilraunir
með vinnslu á kolmunna til
manneldis, þeir hafa tekið flök af
fiskinum og ýmist reykt þau. eða
lagt niður i oliu og einnig i pækil.
Gert er ráð fyrir að þýskur fisk-
iðnaður verði kominn með á
markað fyrir haustið margskonar
manneldisvörur unnar úr
kolmunna. 1 Noregi er nú hægt að
kaupa fullunna vöru unna úr kol-
munna sem gengur undir nafninu
..Havkarbonader”, en það er
samskonar réttur og þeir voru áð-
ur farnir að framleiða úr ufsa-
flökum. Þá segjast sovétmenn
einnig vera farnir að hagnýta
kolmunna til manneldis, en i
hvaða formi það er, af þvi hef ég
ekki fengið fregnir.
Góð afkoma norskra frysti-
húsa á s.l. ári
Norska blaðið Fiskaren segir
23. febrúar frá viðtali sem Terje
Dahl forstjóri Fi-no-tro, frysti-
iðnaðar samtakanna i Norður-
Noregi átti við fréttastofu verka-
lýðsins þá nýlega. Þar segir hann
að afkoma norsks hraðfrysti-
iðnaðar hafi verið góð á s.l. ári og
hann telur bjart framundan á
freðfiskmörkuðum. Hér er eng-
inn ómerkingur á ferö, heldur
maöur með geysilega mikla
reynslu á þessu sviði, þar sem
hann var aðalforstjóri stóra Find-
uriðjuversins i Hammerfest þar
til hann á s.l. ári tók við þessum
frystiiðnaðar samtökum i Norður
Noregi. f'orstjórinn telur að
vegna útfærslu fiskveiðilögsög-
unnar i 200 mllur þá séu mögu-
leikar norsks hraðfrystiiðnaðar
mjög miklir framundan. Hann
telur að með auknum afla og betri
nýtingu frystihúsanna i næstu
framtið, þá eigi þau að geta greitt
hærra nýfiskverð þannig að upp-
bætur á nýjan fisk frá rikinu
hverfi algjörlega og að þvi telur
hann að stefna sem allra fyrst.
Markað fyrir auknar fiskafurðir
telur hann vera fyrir hendi sé að
honum unnið, og þessvegna geti
norðmenn aukið sina framleiðslu
á sviði frosinna íiskafurða upp i
130-170 þúsund tonn. En á s.l. ári
var útflutnmgur norðmanna frá 1.
janúar til 25. desember 85.800
tonn af frosnum fiskafurðum, og i
þvi eru nokkur þúsund tonn af
fullunnum fiskréttum. Eins og ég
sagði i siðasta þætti þá hefur
Findusfyrirtækið stóraukið fram-
leiðslu sina á fullunnum fiskrétt-
um og stefnir i 100% fullvinnslu i
komandi framtið.
Loönuveidar norð-
manna í vetur
Loðnuveiðar norðmanna hafa
gengið erfiðlega á þessum vetri.
Er þar ekki um að kenna litilli
loðnu á miðunum heldur sérstak-
lega erfiðri veðráttu á Barents-
hafi, þar sem veiðarnar eru
stundaðar. Veiðarnar hófust
þarna norður frá i 15 stiga frosti
og torveldaði það m jög veiðarnar
i upphafi, en siöan hafa erfið-
leikarnir aukist enn meir. Þann
16. febrúar var loðnuafli norð-
manna aðeins orðinn 1.587.600
hektólitrar en á sama tima i fyrra
sem var metár var loðnuaflinn
orðinn 4,655,750 hektólitrar. Það
sem torveldað hefur veiðarnar
svo mjög i ár er að, loðnan hefur
lengst af haldið sig mjög norðan-
lega eða norður á 73 gráðu norð-
lægrar breiddar og 31 gr. aust-
lægrar lengdar, en á þessu haf-
svæði hafa i vetur geysað miklir
stormar með frosthörku allt upp i
20stig i febrúar lengst af. Þá hef-
ur loðnan þarna norður frá hvað
eftir annað verið blönduð smá-
loðnu svo stöðva hefur þurft
veiðarnar af þeim sökum nokkr-
um sinnum. Um 23 febrúar var þó
útlitið talsvertbetra, þvi þá fundu
leitarskipin mikið af fullvaxta
loðnu kominni að hrygningu um
100 milur norðaustur af Vardð.
Samsöngur
F óstbræöra
Karlakórinn Fóstbræður heldur
samsöngva fyrir styrktarfélaga
sfna 20., 21. og 22. mars n.k. i Há-
skólabiói.
Á efnisskrá Fóstbræðra að
þessu sinni verða m.a. lög eftir
Arna Björnsson, Gunnar Reyni
Sveinsson, S. Palmgren, Edvard
Grieg, Ole Bull ofl. Auk þess mun
kórinn syngja þjóðlög frá ýmsum
löndum svo sem Japan, Englandi,
Færeyjum auk islenskra þjóð-
laga. Á yfirstandandi vetri hefur
Gunnar Reynir Sveinsson samið
og útsett allmörg lög fyrir Fóst-
bræður og verður hluti af þeim
flutt nú.
Samsöngvarnir hefjast kl. 19.00
alla dagana. Þeir styrktarfélagar
sem af einhverjum ástæðum hafa
ekki fengið senda heim miða og
þeir sem óska að gerast styrktar-
félagar Fóstbræðra eru vinsam-
legast beðnir að vitja miða sinna
hjá Friðrik Eyfjörð i Leðurverzl-
un Jóns Brynjólfssonar, Austur-
stræti 3.
Einsöngvarar með kórnum
verða Hákon Oddgeirsson, Hjalti
Guðmundsson og Kristinn Halls-
son. Undirleik annast Lára
Rafnsdóttir.
Stjórnandi Fóstbræðra er Jónas
Ingimundarson.
Skemmtun fyrir blinda
í Templarahöllinni
Sunnudaginn 19. mars kl. 20
verður haldin árleg skemmtun
sem stúkan Framtiðin heldur fyr-
ir blinda.
Sigurður Björnsson óperusöng-
vari og frú hans munu skemmta
við undirleik Carls Billichs. 1 frétt
frá stúkunni segir, að úrvals-
skemmtikraftar hafi ávallt verið
reiðubúnir til að hressa upp á
skemmtanir þessar án endur-
gjalds. 1 fyrra- skemmtu þar t.d.
þrir bindindissinnaðir þingmenn,
Helgi Seljan, Karvel Pálmason og
Viihjálmur Hjálmarsson.
Hljómsveit Templarahallar-
innar leikur fyrir dansi. Allir eru
velkomnir meðan húsrúm leyfir.
Takast sölusamningar
YÍÖ
Nigeríu?
FráFæreyjum
Ef marka má opinberar fréttir
frá Færeyjum þá virðist sjávar-
útvegur Færeyinga hafa gengið
býsna vel á siðasta ári. Á
færeyska fiskiflotanum hafa lengi
verið i gildi hlutaskiptakjör
ásamt kauptryggingu. A s.l.
hausti var þessi kauptrygging á
hásetahlutnum d.kr. 4.500,00 á
mánuði eða samkvæmt núver-
andi gengi, islenskrar krónu
204.075,00. Nú hefur Sjómannafél-
ag Færeyja farið fram á að þessi
lágmarkskauptrygging verði
hækkuð i d.kr. 6000,00 á mánuði,
sem er i islenskum peningum kr.
272.100,00. Sjómennirnir rök-
styðja kröfu sina með þvi, að
sjávarútvegur færeyinga standi
vel eftir siðasta ár, og að kaup i
landi hjá færeyskum fiskiðjuver-
um hafi hækkað siðan gildandi
lágmarkstrygging var sett. Sá
háttur hefur vérið hafður á und-
anfarandi ár að Lögþing Færeyja
hefur samþykkt og fastsett lág-
markstrygginguna, eða það sem
færeyingar kalla tryggingu
lægsta hlutar. Þessi krafa um
hækkun átti þvi að leggjast fyrir
Lögþingið. Framleiðsla færey-
inga til útflutnings á árinu 1977 er
talin að hafa verið d.kr. 882
miljónir eða i okkar verðlitlu
islensku krónum 39.988 miljónir.
Þá er talið að tekjur færeysks
launafólks á sjó og landi hafi
hækkað að raungildi um 15-20% á
s.l. ári miðað við árið 1976.
Siðari hluta febrúarmánaðar
fór fjölmenn norsk sendinefnd til
Nigeriu undir forustu manna úr
verslunarmálaráðuneytinu, i
þeim tilgangi að freista þess -að
selja eitthvað af þeim 18. þúsund
tonnum af Nigeriuskreið sem
norðmenn liggja með frá s.l. ári.
Markaðssérfræðingar norð-
manna töldu að þetta væri heppi-
legasti timinn til að leita hófanna
um sölu, þar suður frá. 1 kjölfar
norðmanna fóru svo menn héðan i
sömu erindum frá sölusamtökum
skreiðarframleiðanda, en þeir
voru þá nýkomnir frá Nigeriu án
þess að geta selt. Vonandi takast
þessir söluleiðangrar landanna
betur nú heldur en hingað til.
Frá Klakksvfk
Mikil síldar-
gengd á
Vestur
Lofotmiðum
Frá þvi hefur verið sagt i
norskum blöðum i s.l. febrúar-
mánuði að mikillar sildar hafi
orðið vart við Vestur Lofót i
febrúar. Sjómenn veittu þessu
fyrst athygli, þegar þeir urðu
varir við óvenju miklar háhyrn-
inga vöður á miðunum. Hvalirnir
fóru um i flokkum 40-50 saman og
eltu sildina.
ERLENDAR FRÉTTIR