Þjóðviljinn - 01.04.1978, Qupperneq 12
12 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 1. april 1978
Húsnædismálalán
hækka í 3,6 milj.
720 miljónír til lána vegna eldra húsnæöis
Húsnæðismálastofnunarlán
hafa nú verið hækkuð i 3.6 miljón-
ir króna, og er þá miðað við ibúðir
sem verða fokheldar á þessu ári.
Þessi hækkun er i samræmi við
þá hækkun sem varð á vlsitölu
byggingarkostnaðar frá 1. okt.
1976 til 1. okt. 1977. A þessu tima-
bili hækkaði visitalan um 33.6%.
Lán til þeirra íbúða, sem gerðar
voru fokheldar í fyrra, voru 2.7
miljónir.
Skúli Sigurðsson hjá lánadeild
Húsnæðismálastofnunar sagði i
gær, að sú regla hefði verið i gildi
frá upphafi, að hækkun lánanna
tæki mið af hækkun á visitölu
byggingarkostnaðar næsta ár á
undan. Þó var gerð sú breyting á
lögum um lánveitingar Húsnæð-
ismálastofnunar rikisins árið
1970, að upphæð lánanna yrði
breytt á tveggja árafresti og voru
lánin þvi óbreytt 1971 og 1972, en
þá var lögunum breytt aftur,
þannig að lánin hækka nú árlega.
Húsnæðismálastofnun er heim-
iltað ráðstafa tiltekinni fjárhæð á
hverju ári til lánveitinga vegna
kaupa á eldri ibúðum. Gert er ráð
fyrir að veitt verði um 720 miljón-
um á þessu ári i formi svonefndra
G-lána i þessu skyni. Skúli sagði
að fjárhæðir einstakra G-lána
hlóti að ráðast af þvi, hversu
langt þetta fé hrekkur. Hann
sagði að þessi lán væru afskap-
legamisjöfn að upphæð,enaldrei
þó sérstaklega rifleg.
Sömu vaxtakjör eru á öllum
lánum Húsnæðismálastofnunar
og eru vextir 83/4 á ári,og þar við
bætist 40% af hækkun byggingar-
visitölu hverju sinni. Arsgreiðsla
af hinu nýjaláni, 3.6 miljónum, er
nú kr. 359.104, miðað við 40% visi-
tölu og 8 3/4% vexti. Lánstimi á
lánum til nýbygginga er 26 ár, og
eru þau afborgunarlaus fyrsta ár-
ið, en lánstimi G-lána er 15 ár.
t vetur gerði Húsnæðismála-
stjórn stefnumarkandi samþykkt
varðandi ián'til endurbyggingar
og endurhæfingar á eldra hús-
næði. Skúli Sigurðsson sagði, að
þar hefði verið stigið fyrsta skref-
iðá langri braut, i þá átt að komið
verði hér á skipulögðum lánveit-
ingum til endurhæfingar á eldra
húsnæði og eldri hverfum. Hús-
næðismálastofnunin veitir engin
slik lán i dag, nema hvað veitt eru
lán til viðhalds og endurnýjunar á
eldra húsnæði fyrir ellilifeyris-
þega og öryrkja. Skúli sagði, að
hér væri um að ræða viðamikið
mál, sem miklu fé þyrfti að veita
tál.
Húsnæðismálastofnunin er nú
að gera kannanir á þróun lána til
eldri ibúða á undanförnum árum
og sagðist Skúli gera ráð fyrir
þvi, að áfram verði unnið að þess-
Hitaveita Akureyrar
Formlega tekin í
notkun í gærdag
Klukkan 2 I gær fór fram aö
Ytra-Laugalandi I Eyjafiröi
vígsla Hitaveitu Akureyrar, en þá
var hún formlega tekin I notkun.
Vatnsöflun hefur ge,ngið vel upp
á siðkastið og eru nú komnir um
a.m.k.40sekl.úrþeirriholu, sem
seinast hefur verið boruð á Ytri-
Tjörnum. Má ætla, að heildar-
vatnsmagnið sé nú orðið með dæl-
ingu 180—200sekl.,aðþvi er Helgi
Bergs bæjarstjóri tjáði blaðinu i
gær.
Búið er að tengja við hitaveit-
una tæplega 300 húseiningar.
Tenging hefur gengið fremur
hægt vegna skorts á pipu-
lagningarmönnum, en horfur
munu nú á, að úr þvi rætist.
Kostnaður við hitaveitufram-
kvæmdirnar múri nú vera um það
bil 2 miljarðar. A þessu ári er
gert ráð fyrir að vinna fyrir um
1,5 miljarð og er þar um að ræða
áframhaldandi borun, virkjun
holanna, dælustöð, jöfnunar-
geymi og dreifikerfi. Ætla má að
i haust verði búið að tengja um
60% af öllu húsnæði i bænum.
Helgi Bergs sagði að Akureyr -
ingargerðu sér vonir um að
nægjanlegt vatn fengist til upp-
hitunar á bænum og góður árang-
ur af borunum nú upp á siðkastið
eykur þá bjartsýni.
Nánar verður sagt frá vigslu-
hátiðinni eftir helgina.
—mhg
Sinfónían spaugar
í tilefni dagsins
meö aöstoö fjögurra erlendra listamanna
Sinfóníuhljómsveit tslands
bregður á leik I kvöld i tilefni
dagsins og heldur tónleika meö
allnýstárlegu sniði. Aukatónleik-
ar þessir eru miönæturtónleikar,
og hefjast i Háskólabiói kl. 23.30 i
kvöld.
Viða um heim er venja að halda
tónleika þennan dag og hafa þeir
verið nefndir „Aprílgabb”.
Sinfóniuhljómsveitin hefur
fengið fjóra erlenda listamenn til
að stjórna og taka þátt i' þessum
tónleikum. Fyrstan skal frægan
telja háðfuglinn og tónlistargagn-
rýnandann Denby Richards, en
hann hefur sviðsett svipaða tón-
leika og þessa þennan dag 12
sinnum i London við mikla hrifn-
ingu. Frá London kemur einnig
tónskáldið og stjórnandinn Jo-
seph Horovits og stjórnar hann
hér tveimur verkum eftir sjálfan
sig, m.a. hinum fræga Jazz- kon-
sert fyrir piano og hljómsveit.
Einleikari i þessu verki verður
Rhonda Gillespie frá Astraliu.
Hún er mjög frægur pianisti og
hefur haldið tónleika viða um
heim.
Þá kemur hingað enska tón-
skáldið Paul Patterson og stjórn-
ar hann verki eftir sjálfan sig er
hann nefnir Rebeca. Að öðru leyti
er efnisskráin mjög létt, en auk
ofantaldra listamanna munu
nokkrir islenskir einsöngvarar
taka þátt i spauginu. —eös.
um málum i samráði við Sam-
band islenskra sveitarfélaga og
aðra aðila. Hér væri um slikan
þátt i húsnæðismálalánum að
ræða, aðútilokað væriað vinna að
honum nema i nánu samstarfi við
sveitarfélögin, svosem gerthefur
verið annars staðar á Norður-
löndum.
—eös
Norrænir málmíðnadar-
menn þínga í Reykjavík
Ariö 1976 gekk Málm- og skipa-
smiðasamband tslands i
Samband norrænna málm- og
skipasmiöa og er nú i fyrsta sinn
haldinn stjórnarfundur þess i
Reykjavik. Ljósmyndari
Þjóðviljans — eik — tók myndina
þar i gær. Núverandi formaður
sambandsins, Sviinn Bent Lund-
in, situr fyrir enda til hægri.
Fjölmenn ráöstefna um
Heilbrigðisþj ónustu
fyrir aldraða
t gær hófst ráöstefna um
heilbrigöisþjónustu fyrir aldraöa
og er hún haldin á vegum lækna-
ráða Borgarspitalans, Landakots-
og Landsspitalans og heilbrigöis-
og tryggingamálaráöuneytisins.
Tilgangur ráðstefnunnar er að
fá fram sem gleggstar uplýsingar
um uppbyggingu og skipulag
heilbrigðisþjónustu fyrir aldraða
á íslandi i dag og kanna mögu-
leika á sameiginlegri stefnu-
mörkun hinna fjölmörgu aðila,
sem að þessum málum vinna.
Dr. med. Gunnlaugur Snædal
setti ráðstefnuna og heilbrigðis-
og tryggingamálaráðherra,
Matthias Bjarnason ávarpaði
gesti.
Ráðstefnan hófst kl. 9.30 i
gærmorgun og samkvæmt
dagskrá var i gær fyrirhugað að
flutt yrðu 18 erindi um hina ýmsu
þættiþessa viðamikla máls. í dag
verður svo opin mælendaskrá,
málþing og umsögn lækna-
ráðanna þrieeja.
Um 170 manns höfðu tilkynnt
um þátttöku i ráðstefnunni, lækn-
ar, hjúkrunarfræðingar, félags-
ráðgjafar, stjórnendur sjúkra-
húsa og dvalarheimila, og aðrir
sem hafa einhver afskipti af
málefnum aldraðra.
Ráðstefnunni lýkur i dag.
„Allir byrja smátt
„Allir byrja smátt”. Þetta
spakmæli stendur i inngangi
að söluskrá, sem Þjóðviljan-
um barst fyrir skemmstu frá
fasteignasölu i borginni. 1
söluskránni getur að
lita hvernig hægt er að byrja
smátt i fasteignabraskinu og
99 látum við tvö dæmi fylgja
með til gamans. Til sölu er:
11 fermetra herbergi I risi
við Miklubraút. Verð 1,2-1,5
miljónir.
18 fermetra herbergi á 5tu
hæð við Hjarðarhaga ásamt
aðgangi að eldhúsi og hlut-
deild i snyrtiherbergi og
geymslu. Verð 2,9 miljónir.
Gtborgun 1,8 miljónir.
Fundur um skipulag
gamla Vesturbæjarins
Almennur fundur verður hald-
inn i tbúasamtökum Vesturbæjar
i Tjarnarbúð uppi, mánudaginn 3.
april kl. 20.30.
Á fundinum verða kynntar til-
lögur að deiliskipulagi i gamla
Vesturbænum. Forstöðumaður
Þróunarstofrtunar Reykjavikur-
borgar kemur á fundinn og kynnir
tillögurnar.
Þeir sem hafa áhuga á skipu-
lags- og umhverfismálum i
Vesturbænum eru hvattir til að
mæta.
Jón Ásgeir Sigurösson:
Vilja menn leigja?
Hugmyndir og þarfir fölks
miðast æði oft við rikjandi
ástand,ogá þaðekki sist við um
húsnæðismál hér á landi. Ef
menneru spurðir hvort þeir geti
hugsað scr aö búa i leiguhús-
næði, svara langflestir neitandi.
Nokkrar félagsfræðilegar
kannanir sem gerðar hafa veriö
vegna prófritgerða við Háskóla
Isiands staðfesta að langflestir
, viljabúa I eigin húsnæði. Könn-
un sem Þorbjörn Broddason
gerði á Akureyri fyrir nokkrum
árum sýndi að innan við 5% að-
spurðra kærðu sig um að búa i
leiguhúsnæði. Baldur Kriát-
jánsson kannaði úrtak ibúa i
Fossvogshverfi i Reykjavik, og
aðeins 1 af 156 manns vildi búa
við núverandi leigukjör.
1 báðum þessum könnunum
var hinsvegar ekki látið við það
sitja að skoöa hugi manna hvað
snertir rikjandi ástand. I báðum
tilfellum var bent á þann mögu-
leika að búa i leiguhúsnæði meö
öruggum samningi, leigjandinn
gæti búið á sama stað eins lengi
og hann óskaði. I könnun Bald-
urs kváðust þá 7,5% telja leigu-
húsnæöi heppilegasta ibúðar-
formið fyrir sig. Hjá Þorbirni
kom fram að 29% þáverandi
Jón Asgeir Sigurösson.
leigjenda vildu búa áfram i
leiguhúsnæði meðöruggri leigu.
Fossvogsbúum var alls ekki
bent á þann möguleika aö leigu-
húsnæðið fengist við sanngjarn-
ari eða verðbundinni leiguupp-
hæö, eða að það væri bundið
öörum skilmálum (utan þeim,
aðmennfengju etv. að ráða inn-
réttingu ibúðarinnar).
Fyrir hálfum mánuði var á*
þaö bent hér i Þjóðviljanum að
fram til 1968 giltu lög um húsa-
leigu, sem i helstu atriðum jafn-
ast á við það sem best gerist i
nágrannalöndufh okkar. I þess-
um lögum var tekið fyrir
geðþóttauppsagnir, leiguupp-
hæð var bundin visitöluákvæð-
um, og barnafjölskyldum veitt-
ur viss forgangsréttur.
Nú kemur i ljós aö ef þessi lög
væru enn i gidli og ef tækist að
framfylgja þeim, þá mundi stór
hópur fólks fremur kjósa að búa
i leiguhúsnæði en að steypa sér
út i það skuldafen sem fylgir
fjárfestingu i eigin húsnæði.
Eflaust mundu fjölmenn
leigjendasamtök ekki einungis
tryggja rétt þeirra 10.000 heim-
ila sem nú búa i leiguhúsnæði,
heldur einnig hvet ja menn til að
lita á þaðsem valkost að búa i
öruggu leiguhúsnæði Við sann-
gjarnri leigu. Enda er raunin sú
i td. Vestur-Þýskalandi sem oft
er bent á sem dæmi um al-
menna efnahagslega velmegun,
að 35% heimila búa i eigin hús-
næði, en 61% heimila eru leigj-
endur.
Hér á landi búa hinsvegar
rúmlega 20% heimila i leiguhús-
næði, og liklega i mörgum til-
fellum af illri nauðsyn, miðað
við þau kjör sem mönnum eru
nú boðin.
jás.