Þjóðviljinn - 14.10.1978, Blaðsíða 3

Laugardagur 14. október 1978 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
Nóbelsverölaun í læknisfræði:
Frumkvöðull erfda-
verkfræðinnar
i fyrrakvöld var tilkynnt um
veitingu Nöbelsverölaunanna I
læknisfræöi. Þrir menn hljóta
þau nú sem viöurkenningu fyrir
störf sin á sviöi erföaverkfræöi.
Þaö voru þeir Werner Aber,
frumkvööull á þessu nýja vis-
indasviöi, og Bandarikjamenn-
irnir Hamilton Smith og Daniel
Nathans.
Werner Aber er lffefnafræö-
ingur og starfar viö háskólann i
Basel, en þeir Smith og Nathans
eru sameindaliffræöingar og
starfa viö John Hopkins lækna-
háskólann i Baltimore.
Þjóöviljinn haföi i gær sam-
band viö Guömund Eggertsson,
prófessor i erföafræöi viö Há-
skóla islands og baö hann aö
segja deili á þremenningunum
og störfum þeirra. Guömundur
sagði að nafn Abers hefði oftar
en einu sinni veriö nefnt i sam-
bandi við Nóbelsverðlaunin,
enda hefði hann lagt grundvöll-
inn að erfðaverkfræðinni frem-
ur en nokkur annar. Hann hefur
starfað að þessu lengi, sagði
Guðmundur, og gert ýmsar
grundvallaruppgötvanir á sviði
erfðafræðinnar. Það var áriö
1962 sem Aber uppgötvaði sér-
hæfð ensim eöa efnakljúfa, sem
ráðast á ákveðnar raðir erfða-
efnisins og honum tókst að ein-
angra þau. Ensim af þessu tagi
eru fjölmörg og finnast aðeins i
gerilfrumum. Þau búta DNA
(erfðaefnið) niður á sérvirkan
hátt, þannig að tengja má þá
búta öðrum bútum, sama úr
hvaða lifveru þeir eru. Þessar
rannsóknir Abers eru grund-
völlur erföaverkfræðinnar og nú
er svo kom ið að hægt er aö flytja
DNA úr hvaða lifveru sem er i
hvaða lifveru sem er. Rann-
sóknir á þessu sviði og beiting
aðferöa Abers eru nú algengar
viða um lönd i rannsóknarstof-
um og alls staðar eru viðhafðar
miklar varúðarráðstafanir sér-
staklega ef flytja á erðaefni úr
heilkjörnungum i gerla, sagði
Guðmundur.
Það hefur hins vegar komið
mér mjög á ðvart að þeir
Smith og Nathans skyldu veröa
fyrir valinu, fremur en
einhverjir aörir, þvi fjölmargir
visindamenn hafa unniö að
svipuðum verkefnum á þessu
sama árabili, frá 1970. Smith
var fyrstur til þess aö ákvaröa
basarööina, sem ensimin
þekkja og klippa á, þ.e. hann
fann sérvirknissætin árið 1970.
Nathans aftur á móti varð fyrst-
ur til þess að nota slik ensim til
þess að kortleggja erfðaefni úr
veirum.
Ég giska á að ástæðan fyrir
verðlaunaveitingunni sé sú, að
veiran sem þeir eru að vinna
með er krabbameinsvaldandi
veira, SV40. Þetta er apaveira,
sem viða er notuð i krabba-
meinsrannsóknum, sagði Guö-
mundur Eggertsson að lokum.
—Al
V ændiskonur
sjónvarpsins
PARtS, 13/10 (Ruter) — t gær
kom fyrir franska dómstóla kæra
á hendur tveimur blaðamönnum
fyrir móðgandi skrif þeirra I
kvennablaðið Marie Claire á sfð-
asta ári. Sex sjónvarpsþulur
leggja fram kæruna og tetja ekki
réttlátt að þeim sé líkt við
vændiskonur.
Orð þau sem særðu þær svo
mikið, skrifuöu blaðamennirnir
Claude Sarrauts og Jean-Jacques
Gried og hljómuðu eitthvaö á
þessa leið:
„Ekki er mikill munur á konum
þeim sem sýna sig bak við glugga
i rauðlýstum hverfum Amster-
dam og Hamborgar og þeim
kvenmönnum sem seija útlit sitt i
sjónvarpi.”
Jean-Jacques Grief sagöi fyrir
réttinum að til þess eins væri ætl-
ast af frönskum sjónvarpsþulum
að þær væru sætar, en hann
sagðist ekki hafa ætlað að særa
viröingu þeirra.
Dómnum var frestað um tvær
vikur.
Heimskirkjuráð deilir
um pólitíska adstoö
Þeir gáfu mér svo sæta köku.
Leiðrétting
Vann ekki hjá Guðmundi
\i tilefni greinar eftir Björu
Ólafsson, .Tilboð sem þú getur
ekki hafnað”, sem birtist f Þjóð-
viljanum i gær, föstudag, hafði
Leifur Karlsson, formaður Skipu-
lagsnefndar fólksflutninga, sani-
band við blaðið.
1 greininni segir, að nefndar-
formaöur sé „fyrrverandi öku-
maður hjá Guömundi Jónassyni
h/f”. Leifur Karlsson vill leið-
rétta þetta: hann hefur aldrei
starfað hjá þvi fyrirtæki.
BEIRCT, 13/10 (Reuter) — t dag
tóku libanskir hermenn
stjórnarinnar sér stöðu i suð-
austurhluta Beirút, en þar hafa
bardagar verið sem mestir sfð-
ustu daga. En nú er Sarkis forseti
einmitt önnum kafinn við að und-
irbúa fund fulltrúa frá Araba-
bandalaginu, sem hefjast mun á
sunnudag.
Yfirvöld sögöu þúsund her-
menn vera þar á verði, en sjónar-
vottar sögðu aö þeir hefðu verið
mun færri. Forsætisráðherra
landsins, Selim Al-Hoss,sagði til-
ganginn vera að gæta aðal-
götunnar sem liggur að forseta-
höllinni.
Sarkis mun hafa áhuga á að
fækka Sýrlendingum i friðar-
sveitum Araba og fá þess i stað
hermenn frá öðrum aðildarrikj-
um. Með þvi vonast hann til að
ástandið batni i landinu.
Striösaðilar eru sagðir endur-
nýja vopnabirgðir sinar um þess-
ar mundir. Israelsk birgöaskip
koma reglulega til hafnarborgar-
innar Jounieh, I mýrkri nætur
með vopn til hægri manna.
Kardínálar ganga til páfakjörs i dag:
GEFN, 13/10 (Reuter) — Akvörð-
un Heimskirkjuráðsins um að
veita Föðurslandsfylkingunni i
Ródesfu styrk sem netnur áttatfu
og fimm þúsund dollurum, hefur
kallað fram ýmis viðbrögð. Nú
munu trar og Norðmenn vera að
hugleiða hvort þeir eigi að segja
sig úr samtökunum.
Treystum á heilaga anda
gift Yið kosninguna
VATÍKANIÐ, 13/10 (Reuter) — A
morgun koma hundrað og ellefu
kardlnálar saman til að velja
eftirmann Jóhannesar Páls páfa,
sem lést 29. september.
Ógerningur er að spá fyrir um
hver hinn nýi páfi verður, en i
Bandarikjunum var tölva spurð
álits um hver hann yrði. Var hún
mötuð á persónulegum upp-
lýsingum um kardinálana
hundrað og ellefu og viðhorf
þeirra til fjórtán mála, sem talin
eru efst á baugi i Páfagarði.
Tölvan svaraði þvi til að Corrado
Thatcher hélt rœðu i lok ársþings breska ihaldsflokksins:
Innan árs verð ég orðin
forsætisráðherra ykkar
BRIGHTON, 13/10(Reut-
er) — í dag lauk ársþingi
breska fhaldsf lokksins, og
við það tækifæri hélt for-
maður f lokksins, Margaret
Thatcher, ræðu.
Þar réðst hún harkalega
á stjórn Verkamanna-
f lokksins og gat þess til, að
innan árs yrði hún fyrsti
kvenforsætisráðherra
Bretlands. í ræðu sinni
drap hún á öll sín hjartans
efni. Hún gagnrýndi
verkalýðshreyf inguna,
krafðist hertrar löggæslu í
landinu og eflingar hers-
ins, réðst á heimsvalda-
stefnu Sovétmanna og lof-
aði að dregið yrði úr inn-
flutningi óhvítra manna
þegar hún kæmist til valda.
Margaret Thatcher á fimmtiu
og þriggja ára afmæli i dag og
skýrðu fréttamenn frá þvi að hún
hefði veriö óvenju mikið förðuö.
Henni á að hafa vöknað um augu
þegar flokksbræður hennar réttu
henni afmælistertu, sem formuð
var eins og lykillinn að Downing
Street tiu.
Ursi, karsináli i Napóli, væri
liklegasti eftirmaður Jóhannesar
Páls.
Undanfarna daga hafa
kardináiar stungið nefjum saman
og rætt páfavalið sem fyrir
dyrum stendur. Einnig hafa þeir
verið óvenju iðnir við bæna-
gjörðir.
Corrado Urso sem áður var
getið, sagði að þeir félagar
tfeysti á helga andagift er þeir
gengju til atkvæðagreiðslu i ann-
að sinn á tveimur mánuöum. Rit-
ari eins kardinála sagði þó, að
vissir flokkadrættir ættu sér staö.
1 gær minntist ritari
Vatikansins á misræmi sem gætti
i fréttaflutningi Vatikansins og
italskra fjölmiðla I sambandi við
lát siöasta páfa. Talsmenn
Vatikansins skýrðu svo frá að
ritari Jóhannesar Páls hefði
komiö aö honum látnum, en
italskir fjölmiðlarsögðu það hafa
verið nunnu eina. Hann visaði á
burt öllum orðróm um að dauða
páfans hefði borið óeðlilega að og
benti á að tveir læknar hefðu
undirritað dánarskýrsluna.
1 gær lést pólski kardinálinn
Bolselaw Filipiak, sjötiu og sjö
ára að aldri.
Starfsmaöur ráðsins upplýsti
að hundrað f jörutiu og f jögur bréf
hefðu borist vegna máls þessa. 1
áttatiu og tveimur var
stuöningurinn gagnrýndur, en
fjórtán hrósuðu ákvörðuninni.
Fimmtán bréfritarar hótuðu úr-
sögn samtaka sinna úr Heims-
kirkjuráðinu.
1 næsta mánuði munu norskir
kirkjumenn þinga vegna beiðni
sem komið hefur frá þarlendum
sértrúarfélögum um úrsögn
kirkjunnar, en Hjálpræðisherinn
hefur þegar sagt sig úr ráöinu. lr-
ar munu llka rææða málið I næsta
mánuöi, og mun þá sérstaklega
tekinn tii endurskoðunar sjóður
Heimskirkjuráðsins sem veita á
stuðning baráttu gegn kynþátta-
misrétti.
Hollendingar sögðu i bréfi sfnu,
að peningagjöfinni ætti aö fylgja
ábending um hvernig berjast
mætti gegn kynþáttamisrétti án
ofbeldis.
Heimskirkjuráöið hefur nú sent
bréf til allra aðila sinna til að
skýra afstööu sina.
Tveir
framseldlr
til Vestur-
Þýskalands
HAGH, 13/10 (Reuter) —
Tveir Vestur-Þjóðverjar
sem setiö hafa i hollenskum
fangelsum, voru framseldir i
dag. Um er aö ræða Christ-
oph Wackernagel og Gerd
Schneider, en hollensk yfir-
völd hafa verið gagnrýnd
mikið fyrir meðferð áþess-
um föngum.
ísraelsk skip koma til
Líbanon aö næturlagi