Þjóðviljinn - 11.02.1979, Blaðsíða 2

2 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 11. febrúar 1979
Dizzy Gillespie
Jazztrompetleikarinn
Dizzy Gillespie heldur
tónleika í Háskólabíói í
kvöld kl. 22.00 ásamt
kvintetti sínum. Eins og
flestir vita er það félagið
Jazzvakning sem stendur
fyrir þessum tónleikum.
Til að fræðast aðeins
nánar um þá, hafði
Fingrarím samband við
Reggae skáldið
Linton
Kwesi
Johnson
Dread beat an' blood
Poet and the Roots
Virgin records FL 1017
Linton Kwesi
Johnson er 26 ára gam-
all svertingi ættaður
frá Jamaica. Hefur
hann vakið verulega
athygli i Bretlandi og
viðar undanfarið með
ljóðum sinum og
tónlist.
Linton Kwesi Johnson fluttist
til Bretlands 1963 og bjó ásamt
ættingjum sinum i fátækra-
hverfi i Brixton i Bretlandi.
Þrátt fyrir bág kjör og reikandi
huga tókst honum aö ljUka
félagsfræöinámi, þá oröinn
þriggja barna faöir að auki.
Hann hóf aðskrifa ljóð og semja
lög um 1970. Þykir Johnson vera
mjög gott ljóbskáld. og er
umfjöllunarefni hans fyrst og
fremst bág kjör svertingja i
Bretlandi. Er hann fyrstur
svartra Breta til aö taka á þess
um málum af hreinskilni og
raunsæi. Hafa komið út tvær
ljóðabækur eftir hann „Voices .
Of The Living And The Dead”
og „Dread BeatAn’ Blood”.
Þaö eru ljóö úr siöari bókinni
sem eru megin-uppistaöa sam-
nefndrar plötu sem út kom á
siöasta ári. Tónlistin er vandað
reggae, en ljóöin eru fremur
sögö fram en sungin.
1 ljóöunum lýsir Johnson þvi
ofbeldi og þeim yfirgangi sem
hviti maðurinn sýnir blökku-
mönnunum. Hvarvetna er
blökkufólkið kúgaö. Þaö gegnir
lægstu stöðum i þjóöfélaginu og
0Bk

stofnun Jazzvakningar í
september 1975. Það átti
reyndar enginn von á því
að félagið myndi eflast
svo mikið á aðeins þrem-
ur árum, að heimsókn
sem þessi yrði möguleg.
Þaö er skemmtilegt til þess aö
vita aö fyrir nákvæmlega ári
siöan 11. febrúar 1978 bauö
Jazzvakning landsmönnum aö
hlýöa á leik triós Horace
Parlan. Var þaö jafnframt
fyrsta erlenda heimsóknin sem
félagiö stóö fyrir. Siöan hafa
komiö hingaö til lands á vegum
félagsins þrjár jazzsveitir og
leikið fyrir landsmenn. Eru þaö
rlkt félag og höfum viö þvl þurft
aö sniöa okkur stakk eftir vexti.
Þetta er félag sem rekiö er al-
gerlega á sjálfboöavinnu. Viö
höfum enga styrki hlotið frá
opinberum aöilum og ekki hefur
tónleikahaldið gert okkur feita.
Þaö hefur þvl þurft aö velja og
hafna. Þegar Dexter Gordon
kom hingaö var okkur bent á aö
Dizzy Gillespie yröi á feröinni
milli Evrópu og Bandarlkjanna
um þettaleyti. Var þástraxhaf-
ist handa viö aö leita eftir samn-
ingum. Viö sáum strax að þaö
yröi mjög erfitt aö ráöa viö
dæmiö fjárhagslega en ákváö-
um aö reyna hvaö hægt væri aö
gera. Um áramótin var svo einn
úr framkvæmdastjórn Jazz-
aö liggja aö baki þessarar heim-
sóknar, en ánægjan á eflaust
eftir aö launa svitann og stress-
iö”.
Sagöi Sigurjón ennfremur, aö
þrátt fyrir aö augljóst væri aö
tónleikar erlendra jazzleikara
skiluöu ekki hagnaöi I sjóöi
Jazzvakningar, myndi félagiö
halda sinu striki aö öllu
óbreyttu. Peningar eru reyndar
forsenda hverskyns félagsstarf-
semi, en andinn er þó fyrir öllu.
Þaö er reyndar skrýtiö til þess
aö hugsa, aö jazz sem talinn er
jafnrétthár klassískri tónlist
allsstaöar I heiminum, skuli
ekki nljóta sömu réttinda hér-
lendis og önnur sigild tónlist. 1
Bandarlkjunum var Dizzy alla-
Jazztónleikar
Dizzy í kvöld
Mynd: Vilhjálmur Guömundsson
formann Jazzvakningar
Sigurjón Jónasson. Sagði
hann að koma Dizzy yrði
að teljast til meiriháttar
viðburða, þar sem hann
væri tvimælalaust einn af
stærstu listamönnum
jazzins. Það hefur verið
stefnt Ijóstog leynt að því
að fá Dizzy Gillespie
hingað til lands allt frá
norska stórhljómsveitin Bodega
Band sem kom hingaö I april,
þvlnæst trló danska bassa-
leikarans Niels Henning-Orsted
Pederson I mal, og bandarlski
saxófónleikarinn Dexter Gor-
don kom hingaö meö kvartett
sinn I október-mánuöi s.l.
„Viö höfum átt l bréfaskiptum
viö listamenn og umboösmenn
þeirra um nokkurt skeiö og leit-
aö eftir samningum. Hafa ýmsir
sýnt áhuga á aö halda tónleika á
tslandi. En Jazzvakning er ekki
vakningar staddur erlendis, og
var hann I sambandi viö um-
boösmann Dizzy. Þróuöust
málin okkur allnokkuö I hag,en
samt var ekki hægt aö ákveöa
neitt aö svo stöddu. Bar um-
boösmaöurinn siöan máliö undir
Dizzy sjálfan. Eftir vmco-
vangaveltur og sammngaum-
leitanir var ákveöiö aö Dizzy
kæmi viö á Islandi á heimleiö úr
hljómleikaferö um Evrópu. Er
þetta fyrirtæki vissulega æöi
áhættusamt og mikil vinna búin
vega ekki settur skör lægra en
t.a.m. Isaac Stern fiöluleikari,
eöa hver annar klassiskur tón-
listarsnillingur, þegar hann var
fenginn til aö efla samskipti
þjóöa meö tónlist sinni. Einsog
flestir vita, var Dizzy einmitt
skipaöur skipaöur Jazzsendi-
herra Bandarikjastjórnar áriö
1956, og hefur þaö veriö sagt
oftar en einu sinni aö Dizzy
Gillespie sé besti sendiherra
sem Bandarlkjamenn hafi átt.
—jg
Linton Kweski Johnson flytur ljóöiö „It Dread Inna Inglan”, fyrir framan Armley fangelsiö I Leeds, þar
sem George Lindo er i haldi.
er beitt hverskyns óréttlæti.
Sem dæmi um þaö er mál sem
GeorgenokkurLindolentii. Var
hann handtekinn og settur i
gæsluvarðhald án nokkura
skýringa. Var honum haldiö I
svelti i nokkurn tima þar til
hann gafst upp og undirritaöi
yfirlýsingu um aö hafa framiö
vopnaö rán. Þetta geröist 5.
ágúst 1977. Var hann siöan
dæmdur I tveggja ára fangelsi
af alhvitum rétti þ-átt fyrir aö
hann gæti sannaö fjarveru sina
þegar ránið var framiö.
Um þetta og ýmislegt fleira
álika fjallar Linton Kwesi
Johnson af miklu raunsæi og til-
finningu á plötunni Dread Beat
An’ Blood.
Linton Kwesi Johnson er ljóö-
skáld, útvarpsmaöur, sál-
fræöingur, blaöamaöur og
kennari.
Þrátt fyrir ungan aldur er
Johnson mjög vel meðvitaöur
og gæddur mikilli rökhyggju.
Hann er mjög pólitiskur, og þyk
irisumum af hinum heföbundnu
reggae-listamönnum nóg um.
En Johnson segir: „Hvernig er
hægt aö yrkja um stöðu okkar
án þess að vera pólitiskur? Ég
er enginn pólitlskur áróöurs-
maður. Enstaöa okkar I breska
þjóðfélaginu er mjög pólitisk”.
Johnson starfar sem kennari i
karabiskum bökmenntum i
Keskidee Arts Centre i Brixton
svertingjahverfinu. Hann
starfar einnig ötullega I „svörtu
foreldrahreyfingunni”. Þar aö
auki skrifar hann I blaöiö „Race
Today” og starfar i samtökum
sem reka það blað.
Linton Kwesi Johnson hefur
fyrstur blakkra Breta náð þeim
árangri að fá ljóð sin viöur-
kennd i kennslusýnisbók
breskra nútimaljóðskálda.
A hljómplötunni nýtur
Johnson aöstoöar nokkurra
fyrrverandi skólafélaga sinna.
Hljómsveitin nefnist Rætur —
Roots. Einn meðlima „Róta”,
Desmond Craig.situr nú I fang-
elsi sakaður ranglega um
nauögun.
Flutningur ljðöa og tónlistar á
Dread Beat An’ Blood er allsér-
stæöur og minnir helst á
flutning ljóða og jass.
Reyndar er enskan sem
Jamaica-blökkufólkiö talar
nokkuö frábrugöin þeirri ensku
sem viö þekkjum best. Þó er
nokkuö betra að skilja Linton
KwesiJohnson enmargaaðra
reggae-listamenn.
Dread Beat An’ Blood er mjög
athyglisverð hljomplata þar
sem fara saman sterk baráttu-
ljóö og myndræn reggae-tónlist.
Það má benda á þaö aö gagn-
rýnendur breska tónlistar-
blaösins Melody Maker kusu
þetta reggae-plötu ársins 1978.
Linton Kwesi Johnson kveöur
svo sannarlega viö nýjan tón
meö þessari plötu sinni.
—jg
Umsjón: Jónatan Garðarsson