Þjóðviljinn - 11.02.1979, Blaðsíða 16

16 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 11. febrúar 1979
Kvikmynda-
skóli
Þjóðviljans
Umsjón:
EÍSy" Jón Axel
11 v- Egilsson
sýningavélar, þvi hátalarar
sem gefa góðan hljóm i sam-
bandi við stereo-tæki þurfa ekki
nauðsynlega að gera þaö i sam-
bandi við sýningavél. Fyrir fá-
um árum var byrjaö á hljóðvél-
um fyrir Standard 8, en hljóm-
burðurinn var ekki nógu góður.
Bassinn var sæmilegur en disk-
antinn var brandari út af fyrir
sig. Menn gáfust hreinlega upp
á þessum útbúnaði og þar á
meðal undirritaður.
t dag horfir málið öðruvisi
við. Menn hafa séð gróðann i
gerð tækja fyrir áhugamenn og
einnig hina hliðina að kvik-
myndagerð er mjög uppbyggj-
andi fyrir æskuna. Hljóðkvik-
myndavél kostaöi mánaðarlaun
fyrir svona tiu árum, i dag er
þaö hálft og reiknað með verð-
bólgu.
Vandamáliðlá meðal annars i
þvi að mögnunin var ekki nægj-
anleg og hátiðnin tapaðist. I dag
Hávaxnir áhorfendur geta varpað skugga á bestu sýningarstjóra.
Tónlist
Tónlist er ávallt vel þegin
undir þessum kringumstæðum.
Ef þú hefur t.d. tekið upp tónlist
á band, geturðu leikið hana á
meðan þú ert að skipta um film-
ur. Það mætti jafnvel leika hana
á meöan fólkið er að koma sér
fyrir og þegar sýningu er lokið.
Einhvern veginn finnst
manni aö þessi hlé-tónlist þurfi
að eiga einhverja samleið með
myndunum sem verið er að
sýna og þvi væri ekki úr vegi að
velja inn á eina snældu tónlist
sem við á i hvert skipti eða til að
undirbúa næstu mynd. Þaö
þætti eflaust einhverjum skrýtiö
að heyra Waltzing Mathilda i
hléi á Hamlet.
Óundirbúinn
I nlu af hverjum tiu sýningum
hefurðu eflaust tima til að
undirbúa þig. En i tiunda skiptið
koma vinir óvænt i heimsókn og
biðja þig um að sýna myndina
,,þú manst”. Og hver getur
staðist þá freistingu?
Nú þarf snör handtök og fljót-
a fætur og koma öllu fyrir á
met-tima. Þá gæti komið sér vel
að eiga sýningartjald með inn-
byggðum hátölurum. Eina sem
þarf að gera er að koma tjaldinu
fyrir og tengja það við vélina.
Hátalararnir eru frekar smáir,
en hljóðið getur verið nokkuð
gott.
Ef þú ert svo vel búandi að þú
getur haft sýningar i sérstöku
herbergi eða hefur standandi
herbergi þar sem útbúnaöurinn
getur staöið svo að segja tilbú-
inn er málið einfalt.
Hátalarar
Sýningatjöld með innbyggð-
um hátölurum eru til fyrir mono
og stereo. Það kemur sér ágæt-
lega, þvi I allra nýjustu vélum
er hægt að taka upp I stereo.
Vandamálið i sambandi við
tjöldin er það aö of stutt er á
milli hátalaranna. Og stereoiö
skilar sér ekki sem skyldi. En
góö hljóðupptaka skilar sér yfir-
leitt,svo yfir hverju erum við að
fárast.
Það getur veriö erfitt að velja
viðeigandi hátalara fyrir
er hægt að fá vélar sem magna I
upp i tuttugu wött og hafa vitt •
tónsvið og þvi hægt að tengja '
þær við hátalara stereo-tækja.
Samt sem áður verður maður að
prófa sig áfram eins og áður. Þó
hafa nokkrir framleiðendur J
snúið sér að gerð hátalara sem
eru sérstaklega ætlaðir fyrir
sýningavélar og fylgir þeim
magnari svo hægt sé að sýna i
stærri sölum.
Ef þú átt staka(n) hátalara og
magnara, getur það aukið gæðin
á sýningum i heimahúsum, og
mundu að þú hefur góða mynd
til að sýna og jafnvel yfir nokkr-
um stillmgum að ráða á hljóð- J.
hliðinni.
Nokkur
minnisatriði
Við skulum að lokum fara ■
hratt yfir sýningartækni:
1. Ef hægt er, þá skaltu undir- I
búa sýninguna áður en áhorf-
endur mæta. Yfirfarðu alla ■
hluti og hafðu fyrstu mynd i I
fókus og rétta á tjaldinu. Athug- I
aðu hátalara og hæðarstilling- |
una. •
2. Þegar áhorfendur hafa
komiö sér fyrir skaltu dimma
ljósin og hækka aöeins i tónlist- *
inni á bandinu.
3. Slökktu ljósin og settu
sýningarvélina af stað, þar til
þú sérð svarta þræðingarend- •
ann renna inn I vélina. Kveiktu I
á lampa hennar.
4. Lækkaðu tónlistina niður •
og siökktu á henni, og um leiö á
titill fyrstu myndar að vera I
kominn á tjaldiö i fókus. Hækk-
aðu hljóð sýningavélarinnar. 1
5. A meöan sýningavélin
gengur skaltu undirbúa næsta
lag af bandinu.
6. Þegar filman endar, kveik- '
irðu á bandinu, lækkar hljóðið
frá sýningarvéiinni og slekkur á
lampa hennar um leið og mynd- '
in dökknar niöur. Hækkaðu tón • J
listina á bandinu. Mundu lýsing- I
una við filmuskiptin.
Þannig gengur þetta og
hljómar ekki illa. Þetta krefst .
æfingar eins og allt annað og
athygli þin veröur að vera á
varöbergi.
Þegar þú hefur höndlað þessa
tækni, sýnirðu myndir þinar
eins og á að sýna þær. Ahorf-
endur munu biöa spenntir eftir ,
næstu sýningu.
LOKAORÐ
Eins og getið var i formála þessara þátta var
ætlunin að bæta úr þeim skorti á frambærilegu
lestrarefni sem rikt hefur hér á landi i sam-
bandi við kvikmyndagerð. Nóg hefur verið
skrifað um kvikmyndir, en ekkert um kvik-
myndagerðina sjálfa fyrr en með þessum þátt-
um.
Ég vil að lokum þakka Þjóðviljanum fyrir
birtinguna og þær góðu undirtektir sem þessi
skrif min hafa fengið. Einnig vil ég þakka góð-
ar undirtektir annarra og vona að þeir sem les-
ið hafa hafi fengið eitthvað bitastætt út úr
þessu. Margt væri svo sem hægt að ræða um i
viðbót við það sem hér hefur komið fram og vil
ég benda áhugasömum lesendum sem eru læs:
ir á dönsku og ensku að útvega sér bókiná
„Bogen om smalfilm” sem er mjög góð og
ýtarleg handbók og einnig enslka blaðið Film
Making sem er mánaðarrit sem fjallar einung-
is um kvikmyndagerð áhugamanna og flytur
margar og merkilegar greinar um allt það er
viðkemur kvikmyndagerð.
Allir hlutir orka tvi-
mælis, það sem einum
er gleðiefni er öðrum
kvöl. Þvi er það að
vetrarveðrin hafa nú um
sinn vakið mér og ýms-
um öðrum gleði og á-
nægju, en öðrum angur.
Þetta hefur svo sannar-
lega verið einstök tíð,
sökum frosta, snjóa og
birtu, sem hefur gert
skammdegið að engu.
Samt veit ég að margir
geta ekki horft björtum
augum til vetrar. Hinir
öldnu og lasburða hafa
raun af svoddan veður-
fari, sem eykur á
einangrun þess og tor-
veldar þvi að komast
brýnustu ferða. Samt er
ég þess fullviss að þeir
gætu verið miklu fleiri
sem teiyga lifsfylli úr
hinni hvitu, köldu
vetrartið.
Langt
skíðahlé
Ég hef i þessum pistlum komið
inná ýmislegt tengt ferða-
mennsku og útiveru en aldrei
minnst á skiðasportið. A
unglingsárunum stundaði ég dá-
litið skiði, en hafði aldrei veru-
lega gaman af. Núna i haust, eftir
yfir fimmtán ára skíðabindindi
tók ég svo bakteriuna og læknast
vonandi ekki aftur, þvi aö þetta er
ógurlega gaman, enda aðstaðan
ólikt betri en áður.
Framarar
fá skemmtun
Besta aöstaðan fyrir byr jendur
er i Drottningargilinu svonefnda,
þar sem Skíðadeild Fram hefúr
komið sér fyrir. Þarna eru tvær
lyftur sérstaklega ætlaðar byrj-
endum. Það hefur vafalaust verið
spaugileg sjón Framörum, þegar
ég var að brölta i brekkum þeirra
i haust, en aldrei sá ég þeim
stökkva bros hvað - þá meira.
Lyfturnar þeirra fá lika min
bestu meðmæli fyrir að drö6la
þessum hundrað kilóum alla leið.
Svo stillti maður sig af gleið-
fættur, svo koma mátti fyrir
tunnu I klófinu, og geystist niður
brekkuna. 1 kófinu sem þyrlast
undan skiöunum grillir óljóst i
börnog fullorðna, sem reyna í ör-
væntingu að forða sér frá hætt-
Skiðaferðin að hefjast, á háfjallinu.