Þjóðviljinn - 11.02.1979, Blaðsíða 19

Sunnudagur 11. febrúar 1979 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 19
Forsetakjörift á þingi FIDE
veröur mörgum Islendingnum á-
reiöanlega lengi i minnum haft.
Þó aö Friörik ólafsson hafi i
seinni umferöinni unniö ákaflega
öruggan sigur og sannfærandi þá
voru úrslit kosninganna raun-
verulaga ráöin I fyrri umferöinni
og þar var svo sannarlega mjótt á
mununum. Kvöldiö fyrir kjöriö
var hljóöiö i Islendingaherbúöun-
um i Buenos Aires langt frá þvi aö
vera gott, Kosningahorfurnar
vægast sagt óljósar og ef eitthvaö
var, þá hallaöi á Friörik. Barist
var um hvert atkvæöi aöfararnótt
kosninganna, og eins og einn
sendifulltrúinn komst aö oröi þá
tókst aö „snúa” ákaflega mikils-
veröum aöila á siöasta augna-
bliki. Ég held aö þaö sé eng-
in goögá þegar fullyrt er aö hver
einasti fylgismaöur Friöriks hafi
hreinlega „frosiö” i sætunum
þegar fyrstu tölurnar voru lesn-
ar: MENDES, 31 atkvæöi...
OLAFSSON, 30 atkvæöi. Siöan
Friörik ólafsson
Gligloric
.... eins og í Portoroz
kom löng þögn. „Kosningarnar
glataöar, Friörik búinn aö tapa”,
kjökruöu menn innra meö sér þvi
fullvist var taliö aö fulltrúarnir
væru u.þ.b. 100 talsins og þá nær
tölunni 100 en 90. En svo kom
næsta tala: GLIGORIC, 29 at-
kvæöi. Þetta geröi útslagiö þvi
Mendes var vitaskuld vonlaus i
næstu umferö. Júgóslavarriir og
austantjaldsmenn bölvuöu i
hljóöi og hálftima siöar komu tvö
skeyti, umboð til aö kjósa
Gligoric. 1 þokkabót reyndist einn
öruggur fylgismaður Gligoric,
fulltrúi Sri Lanka, vera aö útkjlá
biöskák frá fyrri umferö i sömu
mund.
„Þú tókst hann eins og I
Portoroz” var þaö fyrsta sem
Guðmundur Sigurjónsson sagöi
viö Friörik um leiö og hann óskaöi
honum til hamingju, og ég hygg
aö þaö sé góö samliking.
Fyrir tuttugu árum fór fram i
Portoroz skákmót sem vakti hér
heima á Islandi engu minni at-
hygli en forsetakjöriö. Þetta var
millisvæöamót og þátttakendur á
borö viö Mikhael Tal og Bobby
Fischer. Tal var á þessum árum
algerlega óstöðvandi hvar sem
hann fór og meö slikum glæsibrag
lagði hann andstæöinga sina aö
velli aö um hreina byltingu var aö
ræöa Bobby Fischer vakti einnig
óskipta athygli. Hann var þá aö-
eins 15 ára gamall og géröi sér lit-
ið fyrir tryggöi sér eitt af sætun-
um sex I áskorendakeppnina og
nældi sér um leiö i stórmeistara-
gráöu, sá langyngsti frá upphafi.
En þetta voru einnig uppgangs-
timar fyrir Friörik Ólafsson,
Hann tefldi af hreinni snilld á
köflum, og sigrar hans yfir Szabo,
Averbach og siöast en ekki sist
Fischer voru lireint út sagt stór-
glæsilegir. Þaö stóö honum helst
fyrir þrifum hversu aögangs-
haröir minni spámennirnir voru,
og til þess aö tryggja sér sæti i
áskorendakeppninni varö hann
aö vinna sina siðustu skák. Skák-
in fór I biö og hver sem einhver
, Er
sjonvarpið
bilað?
Skjarinn
Spnvarpsvertakði
BergstaðasWi 38
simi
2-1940
kunni skil á manntafli hér á landi
grúföi sig niöur viö taflboröiö. í
Vestmannaeyjum til aö mynda
var komiö fyrir sýningartöflum i
búöargluggum, og þangaö flykkt-
ust bæjarbúar til aö átta sig á biö-
stööunni. Friörik vann eins og öll-
um mun kunnugt og deildi þvi 5ta
sætinu meö undrabarninu Fisch-
er. Viöureign Friöriks og Gligoric
haföi töluverö áhrif á lokastööuna
og þróun mótsins. Skákin var
tefld I 6. umferö en þá voru báöir
keppendur i fararbroddi:
Hvltt: Svetozar Gligoric
Svart: Friörik Ólafsson
Spænskur leikur
1; e4-e5
2. Rf3-Rc6
3. Bb5-a6
4. Ba4-d6
(Steinitz-afbrigöiö, en þaö hefur
löngum veriö i miklu uppáhaldi
hjá Friörik.)
5. C3-Bd7
6. d4-g6
7. 0-0-Bg7
8. dxe5-dxe5
9. Be3-Rf6
10. Rbd2-De7
11. b4-b6
12. Bb3-0-0
13. Dc2-h6
14. Rc4-Be6
15. a4-Rd7
16. a5-b5
17. Rcd2-Rd8
18. Rel-c5
Hvort sem menn trúa þvi bet-
ur eöa verr þá átti Friörik ekki
meira en tvær mlnútur til aö ljúka
skákinni, eöa svo herma sagnir.
Hann var á þessum tima hinn
ókrýndi konungur timahraksins.)
19. bxc5-Rxc5
20. Bxc5-Dxc5
21. Rd3-Dc7
22. Rb4-Rc6
23. Rd5-Bxd5
24. exd5-Re7
25. C4-RÍ5
26. Da2-Rd4
27. cxb5-axb5
28. Re4-Rxb3
29. Dxb3-f3
30. Hacl-Df7
31. Rc5-Hfc8
32. Re6-Dd7
33. Hc6!-Bf6
(En ekki 33. -Hxc6 34. dxc6-Dxc6
35. Rc7+ og vinnur.)
34. Hfcl-e4
35. Rc7-Hxa5
36. Hxf6-Hxc7
(Darraöardansinn var i hámarki.
A meöan sekúndurnar á klukku
Friöriks eru aö fjara út leitar
Gligoric logandi ijósi aö vinnings-
leiö. En taugaspenningurinn tek-
ur sinn toll og i næsta leik lætur
Gligoric vinninginn fara forgörö-
um. Hann er aö fá meö 37. Hfc6!
öll afbrigöi leiöa til vinnings fyrir
hvitan:
37. -Hca7 (37. - Hxc6 38. dxc6+-
Df7 39. Dxf7+-Kxf7 40. c7 eöa 37. -
Df7 38. Hxc7-Dxc7 39. d6+-Dc4 40.
Hxc4!-Hal+ 41. Hcl+ osfrv.) 38.
d6+-Kh7 (38. - Df7 39. Hc8+-Kh7
40. d7!-Hxd7 41.Dc3-Dg7 42.Dxa5
o.s.frv.) 39. Db2-Dg7 40. H8c7 og
vinnur.)
37. d6+?-Hc4!
38. Hxc4-bxc4
39. Dc3?
(Hvltur er ekki alveg búinn aö
missa af lestinni. Hér gat hann
tryggt sér góöa jafnteflismögu-
leika I drottningarendatafli sem
kemur upp eftir: 39. Dxc4+ (39.
Db8+ dugar skammt 39. - Kh7 40.
h4-Ha7 o.s.frv.) Kg7 40. Hf7+!-
Dxf7 41. Dc3+-Dfc6 42. Dxa5-
Dxd6.)
39. ..Hd 5 !
(Hótar máti á dl. Hvitur er engu
nær eftir 40. Hxg6+-Kh7, en I
þessari stööu leikur hann best 40.
h4! með jafnteflismöguieikum.)
40. Dxc4-Dc6!!
(Slðasti leikurinn i hir u æsandi
timahraki og hann gerir útaf viö
hvitan.)
41. Df 1-Dc2!
Dasaöur leit Gligoric yfir stööu
sina sem er ekkert nema rústin
ein. Eftir skamma stund stöövaöi
hann klukkuna og gafst upp.
Göran
Sonnevi:
Janúar
1979
Snjórinn þekur jörðina, húsin, trén,
leikföng barnanna
Það ríkir þögn hér
í þessu samfélagi
þarsem fólk er hvert öðru háð,
þarsem stöðugleikinn er valtur Lítil stúlka
í rauðri úlpu með hvíta hettu á leið
í skólann Inni í mér
sorg, vaxandi þögn,
reiði Skuggamyndir
þessa fölva, þessarar þagnar
+
Þegar það endanlega varð Ijóst
að Víetnam
er innrásarríki
Dögunin talar með rödd tærri sem gler
Skýrleikinn er í höfðum fólksins
Hin gráa örvænting
hefur enga rödd
Tungan nýja
talar svo Ijóst
að við skelfumst
Viðleitnin til samstöðu
varðar þá
sem verjast
sérhverju framandi
valdi Einnig þá,
sem hljóta að hörfa!
+
Ég skrifaði um viðleitnina til samstöðu
með hinu langa og erfiða starfi
sem blasti við eftir sigurinn, því að sigurinn
skyldi verða sigur Einnig
um hina óhjákvæmilegu
ytri og innri ósigra
Um frjálsan vilja ofar allri skynsemi
Það, sem við sjáum nú eru skuggar ofbeldisins
Hinir blindandi skuggar
60 ára misheppnaðrar viðleitni
til að skapa raunhæfan sósíalisma
Mig uggði ekki að ósigurinn
yrði svo stór! Ennþá deyr fólk
í þessu stríði sérhvern dag
+
Hefur orðið samstaða nokkra merkingu
lengur?
Sú er trú mín, enn Með því fólki,
sem ennþá leitar frelsis
Sem flýr yfir hafið Ellegar starfar
á hinum steindu ökrum
Samstaða með ríkisstjórn hinna blindandi skugga
er ekki möguleg
Hver erum við, sem enn trúum
á veruleika orðsins samstaða?
Ég veit það ekki Þögnin
étur einnig
blindandi líkama minn
Enginn getur frelsað sig frá eigin
skugga
+
Ljós, sem svíður Bliknandi snjór
Frumbirting: Aftonbladet, 17. janúar, 1979.
Þýöing: Lárus Már Björnsson.