Þjóðviljinn - 16.06.1979, Blaðsíða 5

Laugardagur 16. jiinl 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
Skálatunsheimilid 25 ára
Akureyri:
Byggingaefni er
á þrotum
Enn atvinna, en hœtt við
langvarándi afleiðingum
— Þaö er oröinn hér skortur á
ýmsu byggingaefni, sem orsak-
ast auövitaö af þvi, aö aöflutn-
ingar hafa stöövast og þó aö
nokkuö hafi veriö flutt meö bil-
um hafa þungatakmarkanir á
vegum sniöiö þeim flutningum
stakk, sagöi Torfi Sigtryggsson
hjá Trésmiöafélagi Akureyrar
okkur i gær.
Þess utan er dýrt aö flytja
byggingaefni meö bilum. Til
dæmis mun kosta 1000 kr. aö
flytja hingaö meö bfl sements-
poka aö sunnan, sem þýöir aö
hver poki hækkar i veröi úr 2
þús. kr. i 3 þús. Þessvegna kin-
oka menn sér viö þvi aö flytja
mikiö þannig. Torfi sagöist
álita, aö þessi skortur ætti viö
um flestar tegundir byggingar-
efnis og raunar færi svo aö
veröa um vörur yfirleitt.
Hann vissi ekki til þess aö
nein byggingafyrirtæki væru al-
veg stöövuö. „En ég veit til þess
aö þau hafa sum hver oröiö aö
hnika til sínum áætlunum og
jafnvel aö stööva vinnu viö upp-
slátt og steypu vegna þess aö
þau hafa ekki fengiö sement. En
ég hef hvergi oröiö var viö al-
gjöra stöövun. Þetta er lika aö
þvi leyti slæmt aö þó aö verk-
falliö leysist nú og þungatak-
mörkunum veröi aflétt þá eru
þessar vörur ekki komnar á
staöinn i einum hvelli. Sumt af
þessu efni er jú I Reykjavik,
annaö er erlendis og þaö tekur
sinn tima aö nálgast þaö.
Torfi sagöist ekki vita til þess
aö atvinnuleysis væri fariö aö
gæta hjá byggingamönnum um-
fram þá þaö, sem veriö heföi I
vetur, en hætt væri viö aö þaö
færi aö segja til sin aö óbreyttu
ástandi. Samdráttur I bygg-
ingavinnu yfir sumarmánuöina
bitnar lika á vetrarvinnunni þvi
hún byggist á þvi, hverju er
hægt aö koma upp yfir sumariö.
Þannig er engan veginn búiö aö
bita úr nálinni meö afleiöingar
þeirra þrenginga, sem vöru-
skorturinn veldur. Og enginn
veit á þessari stundu hvort
haustiö færir byggingamönnum
nokkurn sumarauka. — mhg
Skálatúnsheimiliö i Mosfells-
sveit er 25 ára um þessar
mundir. Þaö var upphaflega
stofnaö fyrir frumkvæöi Jóns
Gunnlaugssonar stjórnarráös-
fulltrúa og félaga úr umdæmis-
stúku nr. 1. Ariö 1960 geröist
Styrktarfélag vangefinna eignar-
og rekstraraöili aö heimilinu
ásamt umdæmisstúkunni.
—
Setiö viö handavinnu.
Gróöursetning og
sýnikennsla viö
Hvaleyrarvatn
í fréttatilkynningu frá Skóg-
ræktarfélagi Hafnarfjaröar segir,
Ekki frá
ráöu-
neytinu
Fyrir mistök varö fyrir-
sögn á frétt Þjóöviljans á
fimmtudag um Opec verö á
hráoliu „Viö þyrftum aö eiga
oliuhreinsunarstöö segir
viöskiptaráöuneytiö”. Þetta
hefur viöskiptaráöuneytiö
aldrei látiö frá sér fara, eins-
og reyndar kemur fram i
fréttinni sjálfri, en fyrir-
sögnin gefur alranga mynd
af innihaldi hennar. Er ráöu-
neytiö og lesendur beönir
afsökunar á þessum mis-
tökum.
Undirskrift
féll niður
Nafn höfundaraö greininni
„Enn um Helgarpóstinn og
Alþýöuflokkinn” sem birtist
ábls. 5 1 Þjv. i fyrradag, féll
þvi miöur niöur.
Höfundurinn var Ossur
Skarjátéöinsson.
aö félagiö sé nú aö hefja sumar-
starf sitt innan giröingar
félagsins viö Hvaleyrarvatn.
Lesendur muna eflaust aö þar
varö mikill bruni 8. mal sl. en nú
aö gróöursetja nýjar plöntur i
sem stærstan hluta þess svæöis en
einnig munu brunnin tré standa
áfram i sumar til áminningar
þeim sem fara óvarlega meö eld.
Félagiö mun einnig gangast
fyrir sýnikennslu i trjárækt
mánudaga til laugardaga kl. 17-
19. öllum er heimil þátttaka án
greiöslu en þess er vænst aö
gestir gróöursetji nokkrar trjá-
plöntur sem sjálfboöaliöar.
Fyrstu árin voru ákaflega erfiö,
en meö tilkomu Styrktarsjóös
vangefinna og daggjöldum h^il-
brigöisráöuneytisins léttist róö-
urinn til uppbyggingar og daglegs
rekstrar.
Frá 1960 hafa byggingarfram-
kvæmdir veriö stööugt I
gangi. Nú eru þar tvö vistmanna-
hús, tvö starfsmannahús og
vinnu- og þjálfunarhús. Einnig
hefur veriö komiö upp gróöurhúsi
og myndarlegur búrekstur er á
staönum. Þá var heimilinu gefin
sundlaug sem komiö hefur aö
góöum notum.
Nú dveljast i Skálatúni 57 vist-
menn en þeir voru i upphafi
17. Þeir eru á aldrinum 5-51 árs
af báöum kynjum og af öllum
stigum þroskaheftunar.
Markmiö heimilisins er aö gera
vistmenn eins sjálfbjarga og hægt
er, meö þjálfun og kennslu. Þeir
eiga aö læra aö halda sér þurrum
og hreinum, klæöast' sjálfir ,
matast og fleira.
Daglega koma 46 manns til
þjálfunar og kennslu I hiö nýja
vinnu- og þjálfunarhús, og sjá
16 manns um þann hluta kennsl-
unnar. Vinnustofur og skóli
starfa frá 9-15 virka daga. Reynt
er aö raöa nemendum i hópa eftir
getu og þroSka, en veitt er
einstaklingsmeöferö eftir þvi sem
hægt er.
Talkennari veitir talkennslu og
sumir nemendur fá bóklega
kennslu. Handavinnukennsla er
rikur þáttur i starfinu og smiöa-
kennsla hefur veriö frá sl. hausti.
1 vinnustofu eru unnin ýmis verk-
efni fyrir fyrirtæki. Þá hefur
kennsla i matreiöslu einnig veriö
nokkur.
Mikil áhersla er lögö á útivist,
garörækt o.fl. Reynt er aö glæöa
lif hvers einstaklings þeirri fyll-
ingu sem auöiö er og unniö aö þvi
aö opna þeim sem til þess hafa
getu leiö úr Skálatúni út i þjóö-
félagiö.
Úr herbergi Einars. A boröinu er biblla sem hann fékk frá Torfhildi
Hólm rithöfundi 1915 og þar er einnig forlátasimi. Glugginn er prýddur
skreytingum Einars.
íbúö Einars Jónssonar
myndhöggvara opnuö
almenningi til sýnis
A horni Njaröargötu og Eiriks-
götu hér I borg stendur Listasafn
Einars Jónssonar, bygging sem
minnir á kastala og hefur alltaf
haft dularfullt aödráttarafl á
undirritaöa.
1 þessu húsi bjó Einar Jónsson
og starfaöi ásamt konu sinni
Onnu frá árinu 1920. Ibúö þeirra
hjóna er á efstu hæöinni og liggur
þröngur marmaralagöur hring-
stigi þangaö upp.
Stjórn listasafnsins hefur nú
ákveöiö aö opna ibúöina til sýnis
almenningi ogvar blaöamönnum
boöiö aö skoöa ibúöina og safniö i
gær.
Ibúöin er fremur litil á nútima-
mælikvaröa og herbergjaskipan
upp á gamla móöinn. Sitt hvort
svefnherbergi þeirra hjóna og
lokrekkjiu> auk stofti. Margt
dýrgripa er I lbúöinni, málverk
eftir þá Kjarval og Asgrim, mikiö
og merkilegt bókasafn og ber þar
mest á bókum um iistasögu. Þá
eru gömul húsgögn og skraut-
munir, aö ekki sé minnst á forláta
sima meö islenska skjaldar-
merkinu, sem stendur á skrif-
boröi Einars. Ibúöin ber þess
merki að þar hafi búiö fólk, en er
ekki eins og dautt safn, likt og oft
vill veröa á slikum minjasöfnum.
Þáerekkisistaö nefna útsýniö;
frá húsinu sést vltt tilallra átta og
þar sem við stóöum I stofunni
sáust húsin í Viðey glöggt handan
viö sundiö blátt.
1 kjallara hússins hefur nú bæst
viö listasafniö mynd af Einari
Jónssyni eftir danska málarann
Johannes Nielsen og i sýningar-
boröum hefur teiknibókum og
nokkrum útskuröa rverkum
Einars sem hann geröi á unga
árum veriö komiö fyrir.
1 stjórn listasafnsins eru nú:
séra Jón Auðuns form., Höröur
Bjarnason, ritari, dr. Kristján
Eldjárn, Ármann Snævarr og
Runólfur Þórarinsson. Ólafur
Kvaran listfræöingur er nýtekinn
viö forstööu safnsins.
1 sumar veröur safnið opiö alla
daga nema mánudaga frá kl.
13.30-16,00.
-ká
Heimild til verðtryggingar,
Veldur ekki snöggum breytingum,
„Undirstrika þarf að
hér er aðeins um heim-
ild að ræða til verð-
tryggingar lána utan
innlánastofnanna. Fyrir
vaxtakjarabreytinguna
1.6. s.l. var heimilt að
hafa 26% vexti á
fasteignaveðslánum
fyrir eftirstöðvum kaup-
verðs í fasteigna-
viðskiptum, en þrátt fyrir
það tíðkuðust á sama
tíma 14-16% vextir á því
sem lánað var í
fasteignaviðskiptum."
Þannig fórust Atla Vagnssyni
lögfræöingi, hjá fasteignasölu
Vagns E. Jónssonar, orö er -
Þjóöviljinn innti hann eftir þvi
hvert væri hans álit á verö-
tryggingu lána.
„Svo viröist sem fólki standi
almennt geigur af háum vaxta-
greiöslum, jafnvel þótt tekiö sé
tillit til þeirra i söluveröi, en
visitöluálagi nýju verötryggöu
lánanna má jafna viö vaxta-
hækkun.1 Þaö hefur t.d. veriö
min reynsla i fasteignaviö-
skiptum, aö erfitt hefur reynst
aö fá fólk til aö yfirtaka lán sem
hvilt hafa á húseignum og veriö
meö kjörum vaxtaaukalána
nema um væri aö ræöa upphæö
sem næmi litlum hluta eftir-
stööva. Ég tél þvi aö hinn nýi
möguleiki til verötrygginga
valdi ekki snöggri breytingu á
fasteignaviöskiptum.
A hinn bóginn hlýtur verö-
tryggingarmöguleikinn aö vera
kærkominn þeim sem eru aö
minnka viö sig ibúöarhúsnæöi
sitt fé
o.þ.h. og þurfa aö eiga
bundiö I skuldabréfum.
Spurningin hlýtur þó aö vera
sú á endanum, hvort fólk sé al-
mennt tilbúiö til aö gefa út
verötryggö skuldabréf I óöa-
verðbólgu sem hér er, þegar illa
gengur aö láta launin fylgja
veröhækkunum, en lánskjara- ■
vlsitala verötryggöu lánanna
miöast viö visitölu framfærslu
og byggingarkostnaöar.
Ég tel að fólk almennt sé
ekki reiöubúiö islikt,” sagöi Atli
aö lokum.
-Þig
1
i
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I