Þjóðviljinn - 23.01.1980, Blaðsíða 12
12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 23. janúar 1980
*skák
Umsjón: Helgi Ólafsson
( öruggara er 7.-b5,8,- e5-Rxe5, 9.
Hxe5-d6, 10. Hel (10. Hxe7 er hag-
stætt svörtum), 10. -bxa4, 11.
Rxd4-Bd7 og staöan er jöfn.)
8. e5-Re8 11. Bb3-c6
9. Rxd4-Rxd4 12. C3-BÍ5
10. Dxd4-d5 13. Rd2-f6
Skákþing
Reykjavikur
Þegar 4 umferðum er lokiö af
Skákþingi Reykjavlkur hafa þeir
Björn Sigurjónsson, Guömundur
Ágústsson, Haraldur Haraldsson
og Jóhann Hjartarson tekiö
forystu. Þeir hafa unniö allar
skákir sinar. 1 5. — 6. sæti koma
svo Björn Þorsteinsson og Jónas
P. Erlingsson meö 3 1/2 v. hvor.
Övænt tap Margeirs Péturs-
sonar i 4. umferö vakti mesta
athygli,en Margeirléksig imát i
tiltölulega jafnri stööu. Er alveg
greinilegt aö hann þarf aö bæta
taflmennsku sína mikiö, þvl aö i
skákum sinum i 2.og 3. umf. átti
hann i miklum erfiöleikum meö
að innbyröa vinninginn gegn
skákmönnum sem ekki geta talist
liklegir til afrek f mótinu. Skák
Margeirs i 4. umferö var fyrir
margar sakir fróöleg og fer hún
hér á eftir:
Hvltt: Friöjón Þórhallsson
Svart: Margeir Pétursson
Spænskurleikur.
1. e4-e5
2. Rf3-Rc6 4. Ba4-Rf6
3. Bb5-a6 5. d4
( Sjaldgæft afbrigi sem m.a.
hefur þann kost aö koma i veg
fyrir opnu leiðina, 5.-Rxe4, sem
reyndist Kortsnoj svo vel i
einviginu viö Karpov.).
l'. Ö-0*Be7 T- Hel-0-0
( Annar möguleiki er 13. -Rc7.)
14. Re4!?-fxe5 17. Dd4-Bg6
15. Dxe5-Kh8 18. c4-dxc4 (?)
16. Rg3-Bd6
( Og hér gat svartur tryggt sér
frumkvæöiö með 18. -b6 sem
hótar 19. -Bc5. )
19. Dxc4-Rf6
20. Bg5-Dc7
21. Hadl-b5
22. Dh4-Bc5
23. Be3-Bxe3
24. Hde3-Had8
25. Hdel-Hd2
26. Db4-Hfd8??
( Hrikalegur afleikur. Eftir 26.
-Dd6erstaðan tiltölulega jöfn. NU
bindur hvitur endiá skákina á
snaggaralegan hátt. )
27. He8+!
- og svartur gafst upp. Hann er
óverjandi mát.
Deildarkeppnin
Heil umferð fór fram i
Deildarkeppni Skáksambands
Islands um helgina. Orslit
uröu þessi:
Taflf. Reykjavikur-Skákf.
Akureyrar 5:3
Seltjarnarnes-Mjölnir 4:4
Keflavik-Kópavogur 4:4
Skákf. Akureyrar-Hafnarfj.
7:1
Starf forstjóra
Norræna hússins
í Reykjavík
Hér með er auglýst laust til umsóknar starf
forstjóra Norræna hússins í Reykjavík, og
verður staðan veitt frá 1. febrúar 1981 til f jög-
urra ára.
Forstjórinn á að skipuleggja og veita forstöðu
daglegri starfsemi Norræna hússins, en hlut-
verk þess er að stuðla að menningartengslum
milli Islands og annarra Norðurlanda með því
aðef la og glæða áhuga íslendinga á norrænum
málefnum og einnig að beina íslenskum
menningarstraumum til norrænu bræðraþjóð-
anna.
Ríkisstarfsmenn eiga rétt á allt að f jögurra
ára leyf i f rá störf um til að taka að sér stöður
við norrænar stofnanir og geta talið sér
starfstímann til jafns við starf unnið í heima-
landinu.
Laun og önnur kjör ákvarðast eftir nánara
samkomulagi. Frítt húsnæði. Nánari upplýs-
ingar um starfið veita Guðlaugur Þorvalds-
son, Skaftahlíð 20, (s. 15983) og Erik Sönder-
holm, Norræna húsinu (s. 17030).
Umsóknir, stílaðar til stjórnar Norræna húss-
ins, sendist:
Nordiska ministerradet, Kultursekretariatet,
Snaregade 10, 1205 Köpenhamn K. Skulu þær
hafa borist eigi síðar en 22. febrúar 1980.
Norræna húsið er ein meðal 40 samnorrænna
fastastofnana og framkvæmda, sem fé er
veitt til á hinni sameiginlegu norrænu menn-
ingarf járhagsáætlunum. Ráðherranef nd
Norðurlanda, þar sem menningar- og mennta-
málaráðherrarnir eiga sæti, fer með æðsta
ákvörðunarvald í hinni norrænu samvinnu um
menningarmál.
Framkvæmdir annast menningarmálaskrif-
stofa ráðherranefndarinnar í Kaupmanna-
höfn.
Bændaskólinn
á Hólum
Éfnir
til
nám-
skeiða
Skyldu stjórnvöld álita aö vinnsla þessara mjólkurvara og
umbúöir um þær kosti ekki neitt?
Tapa mjólkurframleiðendur
865 milj. kr.?
Þegar síðustu
verðbreytingar voru
gerðar á landbúnaðar-
afurðum, synjaði ríkis-
stjórnin mjólkursam-
lögunum um hækkun á
söluverði mjólkur og
mjólkurafurða, sem
stöfuðu af auknum
vinnslu- og dreifingar-
kostnaði og hærra
umbúðaverði.
Meö hliösjón af uppbyggingu
og starfrækslu afuröasölu-
félaga bænda, þá taka
framleiöendur á sig hallann, ef
einhver veröur, vegna vinnslu-
og dreifingarkostnaöar. Það
er þvi mikill misskilningur að
nægilegt sé að hækka kaup
bænda i verölagsgrund-
vellinum til jafns við kaup
launþega, ef vinnslustöðvarnar
fá ekki leyfi til hækkunar á
vinnsluvörum i samræmi við
aukinn launa- og annan
reksturskostnað þeirra.Þaö
er þvi alveg eins hægt að skera
niður kaup bændanna i verð-
lagsgrundvellinum og leyfa
eðlilega hækkun á vinnslu-
vörum, það kemur út á eitt
fyrir framleiðendur.
A vegum Mjólkur-
samsölunnar hefur verið tekið
saman yfirlit um tap hennar
vegna synjana rikisstjórnar-
innar á umbeðnum hækkunum
á vinnslu- og dreifingar-
kostnaði og hækkunar á
umbúðagjaldi i des. s.l., að þvi
er segir 1 Fréttabréfi
Umsjön: Magnús H. Gislason
Upplýsingaþjónus tu land-
búnaðarins. Miðað við heilt ár
nemur þetta tap samtals 441
milj. kr..Þar sem mjólkurbúin
innan Mjólkursamsölunnar
taka á móti 51% af allri innveg-
inni mjólk i landinu má gera
ráð fyrir að heildartap allra
mjólkursamlaganna verði um
865 milj. kr. Þetta mikla tap
getur ekki lent á öðrum en
m jólkur fr amleiðendum.
Mjólkurbúin innan
Mjólkursamsölunnar eru
fjögur á Suður- og Vesturlandi.
Innvegin mjólk i þessi bú var á
siöasta ári 60.7 milj. ltr en þaö
var 0,9% minni mjólk en áriö
1978. Aukning á sölu á mjólk og
mjólkurafuröum hjá Mjólkur-
samsölunni var 4.02% þrátt
fyrir verulegt sölutap vegna
verkfalls mjólkurfræðinga á
árinu. Smávegis samdráttur
var i sölu á nýmjólk, súrmjólk
og undanrennu en veruleg
söluaukning i jógurt, rjóma og
kókómjólk. -mhg.
Bændaskólinn á Hólum
hefur ákveðiö að efna til
tveggja námskeiða í bú-
fræði og er hvoru þeirra
ætlað að standa í þrjár
vikur. Fyrra námskeiðið
hefst mánudaginn 11.
febrúar og lýkur 1. mars
n.k. en hið síðara hefst
mánudaginn 3. mars og
lýkur 22. mars.
A námskeiðum þessum
verður boðið upp á bæði verk-
lega og bóklega kennslu, sem
miðuð verður við að veita hag-
nýta þekkingu á sem skemmst-
um tima. Fjöldi kennslustunda
á hvoru námskeiði er áætlaður
158, þar af er verklegt nám 68
stundir. Þátttakendum á nám-
skeiðunum er ætlað að greiða
fæöiskostnað, sem er áætlaður
2500-3000 kr. á dag og bóka-
kostnað, sem er áætlaður 30
þús.kr. Bóklegir timar verða á
morgnana, 6 daga vikunnar en
verklegir timar eftir hádegi,
frá mánudegi til föstudags.
Skólastjóri og kennarar við
Bændaskólann á Hólum munu
annast leiðbeiningar en að auki
munu ráðunautar Búnaðarfé-
lags IsSands og fleiri starfs-
menn landbúnaðarins halda
þar fyrirlestra.
Leitast verður við að bóklegt
nám fari þannig fram, að þátt-
takendur veröi sem virkastir i
hringborðsumræöum o.þ.u.l.
Þau eru öllum opin en viö und-
irbúning þeirra eru einkum
hafðir i huga ungir bændur og
þeir, sem eru að byrja búskap
og hafa ekki gengið á bænda-
skóla.
Vonandi þarf ekki að taka
fram, að allir eru velkomnir
„heim að Hólum”, jafnt konur
sem karlar, til að læra og taka
þátt i samstarfi, sem ætti að
leiða til aukinnar þekkingar á
þeim viðfangsefnum, sem glimt
er við i búskapnum. -mhg
Nýr tækjabúnaöur
Fyrir fiskyinnslustödyar
Fyrirtækið Framleiðni
s.f. hefur nú byrjað
framleiðslu og sölu á
nýjum og fullkomnum
rafvogum og gagna-
söfnunarkerf um fyrir
f iskvinnslustöðvar. Er
hér á ferðinni tækja-
búnaður, sem talið er að
eigi eftir að valda gjör-
byltingu í rekstri fyrir-
tækja innan fiskiðnaðar-
ins og reyndar öðrum
framleiðsluiðnaði, t.d. í
sláturhúsum. Er frá
þessu skýrt í nýjustu
Sambandsf réttum.
Meginuppistaðan i þessum
tækjum eru margskonar vogir
sem byggjast á nýjustu tækni i
rafeindabúnaði. Annarsvegar
eru vogir fyrir hráefnismót-
töku, bæði verðlagn-
ingarvogir og innvigtunar-
vogir, og hinsvegar eru
margskonar vogir til að nota á
vinnslustiginu, svo sem
flökunar, -pökkunar- og
blakkavogir. Oll þessi tæki eru
margfalt fullkomnari en eldri
búnaður, og auk þess geta þau
verið i beinu sambandi við
safnstöðvar og annan tölvu-
búnað, sem skapa geysumikla
möguleika á hverskonar
gagnavinnslu i sambandi við
alla vinnslu i frystihúsunum og
rekstur þeirra. Kerfið byggist
á samsetningu margra eininga
og er þvi hægt að taka tæki
þessi smátt og smátt i notkun
eftir þvi sem þarfir og
aöstæður gera æskilegt i
hverju frystihúsi fyrir sig.
Það er Raunvisindastofnun
Háskólans sem hefur hannað
þessi tæki i samráöi viö
Framleiöni s.f., Sjávarafuröa-
deild Sambandsins og nokkur
frystihús, sem annast hafa
prófun tækjanna. Hönnun þessa
búnaðar byggist á nýtilkominni
rafeindatækni, sem gerir það
kleift að sérhanna tæki með
flókinni verkan, sem jafnframt
er hægt að framleiða i tiltölu-
lega fáum eintökum án þess að
stofnkostnaður verði óhæfilega
hár. Einnig er hægt að aðlaga
einstök tæki að sérstökum
þörfum hvers notanda, þannig
að nú er hægt að sinna
sérþörfum minni markaða og
litilla rekstrareininga með
hóflegum tilkostnaði.
Einn meginkostur þessara
nýju voga er sá, aö þær eru
mun nákvæmari en eldri vogir.
Þetta skiptir verulegu máli i
fiskvinnslunni.þviaöhjá meöal
frystihúsi er talið að hvert %
sem takst að spara i yfirvigt á
framleiðslunni þýöi á næsta ári
13 milj. kr. tekjuauka. Sömu-
leiöis er taliö aö hvert prósent
sem tekst aö auka nýtingu i
flökun, samsvari 26 milj. kr.
tekjuauka. Einnig getur
kostnaður frystihúsanna viö aö
skipta um lóð á vogum sparast
með þessum tækjum, en hann
ér hjá meöalhúsi um 1.5 milj.
kr. á ári.
Þessi nýju tæki eru seld
undir vörumerkinu MAREL.
Samsetning þeirra fer fram
hjá rafeindavinnustofu
öryrkjabandalags Islands,
sem þegar hefur langa reynslu
af framleiðslu á rafeindatækj-
um. Framleiðni s.f. hefur gefið
útýtarlegan upplýsingabækling
um möguleika þessara nýju
tækja. Fæst hann á skrifstofu
fyrirtækisins aö Suðurlands-
braut 32, þar sem allar frekari
upplýsingar eru einnig veittar.
-mhg.