Þjóðviljinn - 19.02.1980, Page 4
4 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 19. febrúar 1980
DIOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýös-
hreyfingar og þjóðfrelsis
t tgefandi: Otgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjóri: Vilborg Haröardóttir
Umsjónarmaöur Sunnudagsbiaös: Ingólfur Margeirsson.
Rekstrarstjóri: Úlfar Þormóösson
Afgreiöslustjóri: Valþór Hlööversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Guöjón Friöriks-
son, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Glslason, Sigurdór Sigurdórssön.
Þingfréttir: Þorsteinn Magnússon.
Iþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Elísson
Otlit og hönnun: GuÖjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Ellas Mar.
Safnvöröur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigriöur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir Olafsson.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir.
Afgreiösla: Kristin Pétursdóttir, Bára Halldórsdóttir, Bára SigurÖar-
dóttir.
Slmavarsia: Ólöf Halldórsdóttir, Sigrlöur Kristjónsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir
Húsmóöir: Jóna Siguröardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Otkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson.
Ritstjórn, afgreiösla og augiýsingar: Sfðumúla 6, Reykjavfk.simi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf.
Um þaö stóö slagurinn
• í viðtali við sunnudagsblað Þjóðviljans bendir
Ragnar Arnalds fjármálaráðherra á þá staðreynd
að I stjórnarkreppunni sem hér stóð i tvo mánuði
var verið að takast á um kjarastefnu. Ragnar segir
m.a. „í síðustu stjórnarmyndunarviðræðum lögðum
við Alþýðubandalagsmenn áherslu á það að almenn
laun væru verðtryggð og reynt yrði að bæta kaup-
mátt lægstu launa. Okkur var þó fullljóst að slagur-
inn stóð ekki um það hvort almenn launahækkun
ætti að ganga yfir eða ekki. Slagurinn stóð um það
hvort mynduð yrði ríkisstjórn er skerða myndi
launakjörin um 10-15%, en tillögur hinna flokkanna
gengu allar út á það. Sá sigur er vannst með mynd-
un þessarar rikisstjórnar var þvi fyrst og fremst
varnarsigur á þeim timum þegar hart er sótt af
hálfu hægri aflanna að skerða kjör almennings.”
• Með þátttöku Alþýðubandalagsins I rikisstjórn
var tryggt að verðtrygging launa verður ekki af-
numin með lögum. Þannig tókst að stöðva þau
kauplækkunaráform sem uppi hafa verið siðustu
mánuði. í kafla úr ræðu er Jónas Haralz bankastjóri
flutti á flokksráðsfundi Sjálfstæðisflokksins og birt-
ur er i Morgunblaðinu s.l. sunnudag kemur ákaf-
lega skýrt fram um hvað striðið stóð i stjórnar-
kreppunni.
• „Þær hugmyndir sem lágu að baki þeim við-
ræðum, sem fram fóru undir forystu Geirs Hall-
grimssonar, voru þær, að reyna að ná samkomulagi
við vinstri flokkana og við verkalýðssamtökin um
að skerða visitölubætur verulega i einu átaki. Þetta
átti ekki að gerast með lögum heldur með sam-
komulagi, þótt einhver lagasetning hefði hugsan-
lega verið nauðsynleg til stuðnings. Þetta var það
sem verið var að kanna” segir Jónas Haralz.
• Einhverskonar skerðing á verðbótagreiðslum
var á dagskrá hjá öllum flokkum nema Alþýðu-
bandalaginu, annaðhvort „i einu átaki” eða smám
saman á lengri tima.
• Jónas Haralz lýsir þvi mjög glögglega hvað
fólst i niðurtalningarleið Framsóknarflokksins og
þeim breytingum sem hún tók eftir að forystumenn
Framsóknar gengu til alvarlegra viðræðna við Al-
þýðubandalagið um málefnasamstöðu undir lok
stjórnarkreppunnar: „Ég vil taka það fram til
vamar Framsóknarflokknum að það má ekki kenna
þá niðurtalningu, sem er að finna I þessu samkomu-
lagi, (stjórnarsáttmálanum —aths. Þjv.) við hann.
Tillögur Framsóknarflokksins um niðurtalningu
voru allt annars eðlis. Þær voru það, að kaup hækk-
aði minna en verðlag á hverju einasta visitölutima-
bili, það var kaupið sem átti að fara niður i stigum,
8%, 7%, 6% o.s.frv. Verðlagið átti að fara eftir regl-
um skynsamlegrar verðmyndunar, þótt ströngu
verðlagseftirliti væri beitt sem fyrr.
• Þetta var þvi hugmynd sem fullt vit var í og
sem var itarlega rædd við fulltrúa Framsóknar-
manna. Þeir nefndu aldrei slika niðurtalningu verð-
lags, sem nú er verið að ræða um. Það sem svo ger-
ist var það að þegar ljóst virtist, að Alþýðubanda-
lagið væri ekki til viðtals um neina svokallaða
skerðingu á vísitölu fór formaður Framsóknar-
flokksins, Steingrimur Hermannsson að taia um að
ekki ætti að skera niður kaupið heldur verðiagið.”
• Þessi orð Jónasar Haralz sýna vel hverju Al-
þýðubandalagið fekk áorkað I sambandi við kjara-
málin i stjórnarmyndunarviðræðunum, og um leið
hvað hér hefði orðið uppi á teningnum ef borgara-
flokkarnir hefðu náð saman um myndun rikis-
stjórnar. Tiu til tuttugu prósent kjaraskerðing i einu
átaki eða á nokkrum visitölutimabilum var það sem
koma skyldi. Með myndun rikisstjórnar Gunnars
Thoroddsen voru þessi áform lögð á hilluna fyrir til-
stilli Alþýðubandalagsins. Um þennan ávinning
þarf að standa vörð og launafólk ætti að skoða hug
sinn vel áður en það teflir honum i tvisýnu. — ekh
Pclippt
I Tímaskekkja
| Grein Styrmis Gunnarssonar
■ ritstjóra i blaöi slnu Morgun-
I blaöinu sl. laugardag var mikil
" timaskekkja. Þar slær hann þvi
I upp aö Gunnar Thoroddsen hafi
I svikiö Sjálfstæöisflokkinn.
m „Söguleg svik” heitir greinin.
um Gunnars Thoroddsen, mun
leiöa til þess aö þaö tækifæri,
sem nvl gafst til þess aö Sjálf-
stæöisflokkur og Alþýöubanda-
lag nálguöust hvort annaö er Ur
sögunni. Langur timi mun liöa
þar til nokkrum Sjálfstæöis-
manni dettur i hug aö reifa sam-
vinnu viö kommúnista um
aökallandi dægurmái i fs-
lenskum þjóömálum.”
Þaö er ljóst aö meö stuöningi
76% kjósenda Sjálfstæöisflokks-
bandalagsins séu verstu ihalds-
menn I landinu nema ef vera
kynni aö Framsóknarforystan
sé eins svart ihald. Samkvæmt
þessari kenningu hefur dr.
Gunnar þá alls ekki þvælst inni
vinstri stjórn, heldur myndaö
rikisstjórn meö verstu Ihalds-
öflunum { landinu. Og yfir
hverju er Morgunbiaöiö þá aö
kvarta. Þaö ætti aö vera hiö
ánægöasta meö sig og taka
undir stuöning kjósenda Sjálf-
faiiift I tn þsu rfik. sew
rtóin era hér, gtir, lii kynoa.
hv«* v^yra Grir Ha;iíriwí>s<>r.
tatói «.j6rr»ariRy»du« af
SÖGULEG
SVIK
*W Mýtur á5 ven> knæjíöur
tr.tii «t>-ýrn»rmynd(m Gönnarv
ThnroddiKns.' ««gði kur.niagi
Kvtaa \iS mi?. Á dogusatn. „Huisr
nAfyk-Ku «eltir ðjái/sueöis
f!«xk*ms vg A!þý6uf««n«ia!*«s.
svm þðf Mutgöwbfadsmtmu V.afjS
hvfttt t;i, hafa osð fratn
gánsa ’' 8w mítt var þetta. vV>Ó
hvóUum ekki tii *ógu!«gra *Átta
mei sónuk-Kttm svíkura '
Stjórnarmyoíhia Gonnars
Thormfd«.>s »ð»uWj: avfk við
8jilf*tmiH*flokk'«i>r.. wtmstarís-
tneno ha»» f forytrtn þeí* Gokko
og ohreyitft ðolÁgttmK, «m iytr
og vfhar hafa lyft hoomn tfí vaida
og vejpwmda. Hón mun tkki
stttðJa kó sáatim S falenaku þjóö-
féiaiH hrldur auntirungu. Uúo
t toon tciki hveýa 4i> aomotúöu á
: erfjÖUtit Umutft, iteiónr rit.ro. and-
rúniíJofiið 4 vetivaoRÍ trtjhrnmAJ-
suiftft og I«ð» tiJ ftuktoftftr spermu
■og nýrra átaka 4 ffw'rt svfðum
þtóöJifaio*.
ísinn brotínn
Mrí txKMbBn Geir* HaJJ-
trrim*aon«r við forj'Stdmer.n Ai-
þýðubaotioiagaio* fyrri hJaio
- UsrmáöjiMtc var >*inr> brotinn t
ih»iámeóa > tsiunxkum átjórn-
máiutp nú um stuntiir.
Atþýð-'-'aRda'iJiftsmeoo trayata
sét oJtiú S aamatarf vift Sjáiístath-
íafiukkiftft:«««» t jýéfetjftm. K'ir
voru hvorkí tiitxinir í svrgjýa
OoJtVa stjftrn né nýakðpunor-
atjúro en nefodö atjórn mrh
Framsðkn. Ff'.tr ftft flt-nr<iikt
Grttn-ia! ekíiahí omtnjðí afnu ti!
fofsota föt'ðu uiþýðuJjftoáxíftgs-
meno þúag* úhereJn i hjöðstjúra,
Sérsiðk samþykkt yerð t
þtogfiokki þesrra um aö reyttt yrftt
aft kntoa í þjéftstjðrn. GáktJStKtt
því s*m> mftrgir lOatu. var þrim i
mun að eígs aðii-á *h n.s-stu rikií-
fttjorn. HO er knmitt rkýring á
því að Geir BaJIgrfmason ísgö:
vvo mikla ftherato á viðraoftisr um
þjúðatjðrn, Hsart vjJáí Jat.a reyns
á þaft rif þrautxr hvort óJfk
þjtSAfílagjíðfi urettt tt»kiÖ V.rttxium
saman otr. •»»»» veröbfágunttsr.
Sjálfslæðis-
flokkur, Fram-
sóknarfíokkur.
Alþýöwbandaiatí
} greiíi, sem úg rífaöi i Mérgan-
bfsftiö i tietww.r-—•
INNLEndUM
wnvmm
^Stj&fnermjmdutt Ounn-
ara Thoroddeene er
söguleg »vik vJO Sjáif-
etáedisúokkínn ... úúft.
mun ekki «tuöU» a* eátt-
um, bftldur sundrungu .,.
hún mun ekki hvetja til
atimetöOu, heldur eftra
andrúmeloftió .., hún
Usiðir til aukifWiar spennu
og nýrra átnka,14
vJelrra aÖ síarttt nmí kmantún>»t
Sft foryslumoðor SjálfstmðSe-
fioick#, s«ft Iteföi Jftgt lit »&:n<<t*rf
«ð Jx-stiri ÍJoJdía bkðft f ríkisítjórn
hefði JctJf i mikftttti erfiðieikoft',
ftaottftf er ég snnnfsrrður wa, aft
við eftiifeírar aftsueftur hefði t>>-
laga um vlSka atjftrr. ekk> náð
fr»m ftð ganga f íaidaítofnuftutri
f'jiffsta-ðiíffokkiiifts. fiæö: > jtimt
ílokV> og fiukiftsráði voro itetkir-
aðvlar, s«m vuru aadvjgtr íwm
Siyna samstarfi vjð AJþýðuhanúa-
Sagtð ug þá ekk: *íx‘. af þe**ar;
eerð, T.rf. t»»r< Guonft.- Thuroori-
ven kafa verið eion þeírm eem
Jýati andatoðu við sstnatarf vsð
Ke<>ar hsð var r»ti >
Dagblaöskönnunin sem birt var
i gær sýnir aö hvorki meira né
minna en 76% Sjálfstæöismanna
telja aö dr. Gunnar hafi fariö
rétt aö og votta honum stuöning
sinn.
Þaö fer þvi ekki á milli mála
aö nUverandi - ríkisstjórn er
mynduö meö stuöningi yfir-
gnæfandi meirihluta kjósenda
Sjálfstæöisflokksins, enda þótt
flokksstofnanirnar flestar styöji
ennþá Geir. Geirsklikan,
Morgunblaöiöog þingflokkurinn
standa uppi sem einangraöar
stofnanir slitnar Ur tengslum
viö vilja kjósenda Sjálfstæöis-
flokksins. Hafi dr. Gunnar
svikiö flokkinn, þá má meö jafn
miklum rétti segja aö Geir og
þingflokkur Sjálfstæöisflokksins
hafi svikiö kjósendur sina.
Samvinna
viö komma
Aörar fullyröingar Styrmis i
áöurnefndri grein eru álika
marktækar, þegar þær eru
bornar saman viö niöurstööuna
I skoöanakönnun Dagblaösins.
Tökum til aö mynda þessa:
„SU ákvöröun hinna nýju
forystumanna Alþýöubanda-
lagsins aö falla fyrir freisting-
ins viö stjórnarmyndun Gunn-
ars þá hafa kjósendur flokksins
þegar gengiö til „sögulegs sam-
starfs” viö „kommUnista” og
tekiö upp „samvinnu viö
kom múnista um aökallandi
dægurmál I Islenskum þjóö-
máium”. Hverju skiptir þaö þá
þó flokksforysta sitji eftir I
sinum filabeinsturni og þykist
ekki ætla aö tala viö „islenska
kommUnista” I næstu 100 ár?
Harla litlu hlýtur svariö aö
veröa. Þvi flokksforysta sem
veröur svo illilega viöskila viö
kjósendur flokks slns eins og
Geirsklikan í Sjálfetæöisflokkn-
um á sér ekki viöreisnar von.
Sameinins
íhaldsmanna
Morgunblaöiö hefur hamast
gegn rikisstjórn Gunnars Thor-
oddsen og reynt aö hræöa sitt
fólk frá stuöningi viö hana meö
þvi aö Uthrópa þaö hversu mikil
vinstri stjórn hUn sé. Miöaö viö
þennan áróöur Morgunblaösins
bregöur manni i brUn aö fá aö
lesa þaö hjá Styrmi Gunnars-
syni aö forystumenn Alþýöu-
-----------09
Skólafélag Menntaskólans á ísafirði
stæöisflokksins viö rikisstjórn
Gunnars Thoroddsens.
Scert stolt
Gremjan sem fram brýst I ]
grein Styrmiser annars skiljan- .
leg Ut frá þvi sjónarmiöi aö I
hann var sjálfur einn helsti ]
„þreifari” Geirs Hallgrims- |
sonar i stjórnarmyndunar- ■
viöræöunum og fylgdi eftir ■
skrifum sinum um nauösyn J
„sögulegra sátta” viö Alþýöu- ■
bandalagiö meö viötölum viö I
forystumenn „kommUnista”. J
Þeir tóku Styrmi heldur dauf- |
lega vegna þess aö hann haföi ■
ekkert sögulegt fram aö færa
sem réttlætt gæti samstarf m
Alþýöubandalags og Sjálf- ■
stæöisflokks.
Hinsvegar blandast engum í
hugur um þaö aö samstarf viö I
Gunnarsmenn var sögulegt auk ■
þess sem mikilvægir hlutir |
náöust fram á málefnasviöinu ■
sem geröu Alþýöubandalaginu
kleift og skylt aö taka þátt I m
sllku rikisstjórnarsamstarfi. ■
—ekh ■
■
skoriö
Sumir eru jafnari en aðrir
Þegar landsfeöurnir tala til
þjóöarinnar á tyllidögum ræöa
þeir jafnan mikiö um þaö, hversu
dýrölegt þaö sé aö byggja þetta
land. Þá er gjarnan minnst á
jafnrétti til náms og aö á Islandi
sé engin stéttaskipting. „Þjóöin
er eins og ein stór fjölskylda” er
jafnan viökvæöiö. Allir eru sagöir
standa jafnt aö vlgi, hafi jafna
möguleika til náms og atvinnu.
En þetta er ekkirétt. A lslandi
er ekki jafnrétti til náms. Þaö er
Ríkið greiði allan
launakostnað
starfsfólks í
mötuneytum
skólanna
ekki rétt aö alllir hafi jafna
möguleika til aö afla sér
menntunar. Dreifbýlisungmenni
hafa mun minni möguleika til aö
ljUka námi en þau sem geta sótt
skóla I heimabyggö sinni og geta
þar af leiöandi veriö I fæöi heima
hjá foreldrum sinum. Þetta
veröur slöan til þess, aö þaö eru
börn sem ekki þurfa aö fara aö
heiman I skóla sem fá mesta
menntun og valdastööurnar I
þjóöfélaginu.
Tilefni þessara skrifa er þaö, aö
vekja athygli á einum af þeim
Framhald á bls. 13