Þjóðviljinn - 03.10.1980, Blaðsíða 7

Föstudagur 3. október 1980 þjöÐVILJINN — SIÐA 7
Jóhanna Tryggvadóttir Bjarnason, stjórnarformadur Isporto:
Er einokun SIF farin aö
skaða hagsmuni íslendinga?
Sölusamband Islenskra fisk-
framleiöenda, SÍF, hefur I um
þa6 bil hálfa öld veri6 eitt um
saltfiskiltflutning Ur landinu.
Hráefnisverö hefur veriö sett af
Verölagsráöi sjávarútvegsins og
hafa fiskvinnslustöövar hérlendis
keypt hráefni samkvæmt þvi.
Fyrirtækiö tsporto hefur samiö
um sölu á saltfiski til PortUgal og
býöur helmingi hærra hráefnis-
verö fyrir þorskinn en S.t.F. gerir
og tala þar tölurnar skýru máli:
Isportó býöur
hærra söluverð
1 fréttatilkynningu sem SIF
birti I fjölmiölum hinn 9. septem-
ber, vegna þessara mála, var tal-
aöum „villandi verösamanburö”
á sölum SIF og tsporto. Þennan
misskilning vil ég leiörétta. t
fyrsta lagi þá neitar SIF aö gefa
upp upplýsingar um söluverö, á
þeirri forsendu aö slikt sé ekki
fjölmiölaefni. Þá birtir SIF tölur
um sölur Isporto, þar sem fram
kemur aö meðalverö StF fyrir
sömu samsetningu fisks sé hærra
en meöalverö tsporto. En SIF
birtir engar tölur máli slnu til
stuönings, þar sem þessi einok-
unaraöili á Utflutningi telur sig
ekki bera skyldu til aö gefa
almenningi upplýsingar um hiö
rétta verö.
Þykir mér þaö vægast sagt
furöulegt, aö slá fram fullyröing-
um um hærra meöalverö en gefa
þaö siðan ekki upp, á þeirri
forsendu aö þaö sé ekki fjölmiöla-
efni. Hvernig getur SIF þá rætt
um villandi verösamanburö á
siöum blaöanna?
tfebrúar s.l. samdi SFIum sölu
á um 20 þúsund tonnum af blaut-
verkuöum þorski til Portúgal.
Samkvæmt áreiöanlegum
upplýsingum frá Portúgal var
meöalverö á þorski i samningum
SIF aöeins 2050 Bandarlkjadalir.
Samt hefur SIF haldiö þvi fram
aö meöalverö sé hærra hjá þeim
en Isporto, sem fær 2600 dollara I
meöalverö.
SÍF seldi tœp
20 þúsund tonn
fyrir rúma
17 milljarða
Sölusamningur tsporto I mai
s.l. hljööaöi upp á 10 milljaröa isl.
króna (cif) fyrir 7 þúsundtonn af
blautverkuöum þorski.
Samkvæmt ágústhefti Hagtiðinda
nr. 8 nam sala SIF á 19.719 tonn-
umijUHlok, 16.533 milljöröum isl.
króna. Auk flutningsgjalds sem
var 81,5 dollarar p/tonn, er þvi
heildarsala SIF 17.352 milljaröar.
Þessber þó aö geta aö ofangreind
tala er fyrir utan 1% umboöslaun
umboösmanns SIF, sem er aöal-
ræöismaöur Islands I Portúgal.
Hann fær þvl 173 milljónir Isl.
króna fyrir ómakiö.
Einnig seldi SIF 499 tonn af full-
verkuðum saltfiski fyrir 537,7
milljónir króna (fob)
SIF selur þvl tæp 20 þdsund
tonn fyrir rúma 17 milljarða
þegar Isporto býöst aö selja 7
þúsund tonn fyrir 10 milljaröa.
Tölurnar tala sinu máli um hinn
gifurlega verðmismun, sem er á
útflutningi þessum og Isporto.
Þar ætti engum aö dyljast hversu
hagstæöari samningar Isporto
eru, miöaö viö SIF. Auk ofan-
greinds má geta þess aö samn-
ingar tsporto kveöa á um aö staö-
greiöa sjómönnum og útgeröar-
mönnum okkar fyrir hráefniö.
Þaö ætti heldur engum aö
dyljast aö samningar Isporto
þýöa aö hundruö milljóna koma i
aukinn hlut til sjómanna og út-
gerðarmanna eins og óskar
Vigfússon, formaður Sjómanna-
sambands Islands hefur sagt i
fjölmiðlum. Samt sem áöur
heldur SIF þvi staöfastlega fram
aömeöalverö á útflutningi þeirra
sé hærra, þótt tölulegar upplýs-
ingar um þaö megi ekki lita
dagsins ljós.
Hér hef ég minnst á þau megin
atriði sem skipta máli varöandi
sölusamning Isporto, þ.e. stór-
aukiö hráefnisverð, auk staö-
greiöslu til sjómanna og út-
geröarmanna og þvi enga vaxta-
byröi á þeim. Viö fáum hærra
söluverö, sem þýöir aðeins aö viö
látum Portúgala borga sannviröi
fisksins eins og þeir hafa látiö
okkur borga fyrir togara,
straumbreyta, oliu og margt
fleira.
Sölusamningar Isporto eru
grundvallaöir á stórauknum
markaösmöguleikum í Portúgal,
eins og dagblaöiö Visir hefur
skýrt frá. Hvi skyldum viö ekki
nota þá?
Villandi
upplýsingar um
innflutningsmál
í Portúgal
1 greinargerö SIF frá 9.
september, um fisksölumál i
Portúgal, fullyröir SIF aö aðeins
eitt fyrirtæki gefi leyfi til saltfisk-
innflutnings til Portúgal. Þaö sé
fyrirtækiö Reguladora. Þessar
upplýsingar eru rangar. Til
útskýringa á fyrirtækinu
Commisao Reguladora, þá er sú
Þorskur, slægöur meö haus:
Verölsportó
1. flokkur 450kr. p/kg
2. flokkur 337kr. p/kg
3. flokkur 225kr. p/kg
Verö Verðlagsráös
310 kr. p/kg
213 kr. p/kg
155 kr. p/kg
Staða skattstjóra
Norðurlandsumdæmis vestra er laus til
umsóknar.
Umsækjendur þurfa að fullnægja skilyrð-
um 86. gr. laga nr. 40/1978 um tekjuskatt
og eignarskatt.
Umsóknir ásamt upplýsingum um mennt-
un og fyrri störf sendist fjármálaráðu-
neytinu fyrir 20. október n.k..
Fjármálaráðuneytið, 1. október 1980.
leyfið en...
Siðan hafa þeir ótrúlegu at-
burðir gerst, aö útflutningsleyfi
hefur enn ekki verið veitt, þrátt
fyrir aö rikisstjórnin hafi ritaö i
bækur sinar hinn 7. ágúst, aö
samþykkja bæri sölu ísportó
strax og veita skyldi Isporto
nauösynlegt útflutningsleyfi, svo
sjómenn gætu selt afla sinn á
þessu hagstæöa veröi hérlendis, i
staö þess aö þurfa aö sigla hátt á
annaö þúsund sjómilur hvora
leiö til Hull og annaö meö afla.
Viöskiptaráöherra var fjar-
verandi þegar þetta var bókaö á
rikisstjórnarfundi.
Skrifstofuaðstoð
Ráðuneytið óskar eftir að ráða, hálfan
daginn eftir hádegi, starfskraft til léttra
sendiferða og til aðstoðar á skrifstofu.
Getur hentað fullorðnum karli eða konu.
Umsóknir sendist ráðuneytinu fyrir 7.
október nk.
Dóms og kirkjumálaráðuneytið,
29. september 1980.
meint undirboö SIF, til sex ráö-
herra i rikisstjórn tslands, til þess
aö aövara þá um þetta alvarlega
mál. Þeir fengu aldrei telex-
skeytið I hendur, en viöskiptaráö-
herra mun hafa séö skeytiö og gai
ákveönum aöila fyrirmæli um aö
koma þvl strax áleiöis. En telex-
skeytið hvarf, komst aldrei á
leiöarenda. Afritiö hvarf einnig
og er ófundiö enn, aö þvi er ég
best veit.
Getur verið að Viðskiptaráöu-
neytið hafi veitt útflutningsleyfi
fyrir lægra söluverö en Isporto
haföi samiö um?
Pólitík gegn við-
skiptahagsmun-
um þjóðarinnar?
Sjö ráðherrar hafa tekið vel i málaleitan Isporto, um útflutningsleyfi á
hagstæðari kjörum en SIF, sjómenn styöja viðleitni Isporto að sögn
stjórnarformannsins, en samt stcndur einokun SÍF óhögguð.
stofnun arfur frá timum Salazar
einræöisherra en var lagt niöur
eftir lát hans og endurreist áriö
1975.
I Portúgal er I gildi reglugerö
þar sem kaupmönnum, sem geta
selt umframframleiöslu landsins
úr landi, er heimilaö aö flytja inn
þorsk fyrir sama andviröi og út-
flutningur nemur. Viösemjendur
minir fullnægja skilyröum þess-
irar reglugeröar.
r
Ymsu er ósvarað
Siöan samningar Isporto voru
geröir, erubrátt 4 mánuöir. Þann
20. júní settist ég að i viöskipta-
ráöuneytinu, þess albúin aö
dveijast þar unz leyfi fengist.
Lofaöi ráöherra þá aö taka um-
sóknina til gaumgæfilegrar at-
hugunar. Mér var þá jafnframt
tjáö af starfsmanni í ráöuneytinu,
aö SIF heföi upplýst ráöherrra
um aö viðsemjendur Isporto
heföu ekki innflutningsleyfi i
Portúgal. SIF hefur semsagt aö-
gang aö innanrikismálum i
Portúgal. Hins vegar vita þeir,
sem þaö vilja vita, aö reglan er sú
aö veita fyrst útflutningsleyfi
áður en mótttökuaöili sækir um
innflutningsleyfi.
Ríkisstjórnin
samþykkir
Upplýsingar um
ólöglegt athæfi
SÍF hverfa
Ég var svo heppin, aö hinn 11.
ágúst fékk ég leyfi hjá viðskipta-
ráöherra Portúgala til þess aö
sitja fund meö honum og viösemj-
endum tsporto. Sagöi hann okkur
aöSIF hafi selt hinn 9. júli til viö-
bótar fyrri samningi sínum, 2
þúsund tonn af blautverkuðum
þorskiá 2100 dali tonniö. Ég sendi
strax næsta morgun telex um
Er þaö ekki lengur þjóöarhagur
sem er látinn ráöa i útflutnings-
málum okkar?
Pólitik hlýtur aö vikja fyrir
þjóöarhag i þessu máli og við
hljótum aö vinna aö þvi að ná sem
bestuveröi fyrir útflutningsvörur
okkar.
Ég ætla mér yfir þann vegg
sem SIF hefur reist gagnvart
þeim sem fengið geta betra verð
fyrir saltfisk. Til þess þarf ég
allan þann bakstuðning, sem
hægt er að veita i svo brýnu
máli.Ég hef kynnt ráöamönnum
okkar þessi mál ýtarlega, og þar
á meöal 8 ráöherrum. 7 þeirra
hafa tekið vel I málaleitan mina
um útflutningsleyfi og ég veit aö
sjómenn styöja mig einhuga i
þessu máli.
En hvers vegna gengur hvorki
né rekur varöandi umsókn mina?
Hvaöa vald hefur SIF i' islensku
stjórnkerfi?
Þessi einokunarsamtök hafa
ekki sýnt þeim miskunn, sem
reynt hafa aö brjótast undan
þeim. En tslendingar hljóta aö
gera þá kröfu til ráðamanna
þjóöarinnar, aö þeir hafi þó dug
og djörfung til þess að styöja viö
bakiö á þeim sem vilja bjóöa
þessum mönnum byrginn og efla
meö því þjóöarhag.
Reykjavik 30. sept. 1980.
Jóhanna Tryggvadóttir
Bjarnason
formaður stjórnar
tsporto hf.
Menningartengsl Islands og Ráðstjórnarrikjanna — MIR
SOVÉSKIR DAGAR 1980
Nokkur dagskráratriði Sovéskra daga 1980 meö þátttöku
listamanna frá eistneska sovétlýðveldinu:
Föstudagur 3. okt. kl. 20:30: Opnun sýningar á eistneskri
myndlist og nytjalist i Listasafni ASl, Grensásvegi 16.
Eistneskir listamenn skemmta.
Laugard. 4. okt. Tónleikar og danssýning i Vestmanna-
eyjum.
Mánud. 6. okt.Tónleikar og danssýning i Þjóðleikhúsinu.
Þriðjud. 7. okt. Tónleikar og danssýning i Neskaupstað.
Miðvikud. 8. okt.Tónleikar og danssýning á Egilsstööum.
Laugard. 11. okt.kl. 16. Tónleikar og danssýning i félags-
heimilinu Gunnarshólma, Austur-Landeyjum.
Aðgangur að opnun sýningarinnar i Listasafni ASI er
ókeypis og öllum heimill meðan húsrúm leyfir. Miðasala á
tónleikana og danssýninguna i Þjóðleikhúsinu er i leik-
húsinu. MIR.