Þjóðviljinn - 03.01.1981, Blaðsíða 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 3.—4. janúar 1981 >
Helgin 3.-4. janúar 1981 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 13
EFNAHAGSÁÆTLUN RÍKISSTIÓRNARINNAR:
Minni verðbólga — Trygging kaupmáttar
Við birtum hér í heild það
samkomulag sem gert var í ríkis-
stjórninni á gamlársdag um nýjar
efnahagsráðstafanir.
Þessum ráðstöfunum er fyrst og
fremst ætlað að tryggja minnkandi
verðbólgu í stað 70% óðaverðbólgu,
sem augsýnilega var f ramundan, ef
ekki hefði verið gripið tii viðnáms-
aðgerða.
Hlutverk þessara ráðstafana er
jafnframt að tryggja fulla atvinnu
og óskertan kaupmátt launa á árinu
1981 f rá því sem orðið hefði án allra
efnahagsaðgerða.
Oll kaupskerðingarákvæði svo-
kallaðra Olafslaga verða óvirk á
árinu 1981, og verðbætur á laun
greiddar að fullu i samræmi við
hækkun framfærsluvísitölu. Ekki
er þó gert ráð fyrir hækkun kaup-
máttar frá því sem orðið hefði án
efnahagsaðgerða á árinu 1981,
heldur miðað i þeim efnum við slétt
skipti.
Þess vegna verða verðhækkanir,
sem orðið hafa i nóvember og
desember s.l. ekki bættar að fullu í
kaupi þann 1. mars n.k. og gert ráð
f yrir að þá f alli niður í verðbótum á
laun allt að 7 vísitölustig.
Með tilliti til þess að afnám
kaupskerðingarákvæða ólafslaga
dugar ekki að f ullu til að bæta brott-
fall 7 vísitölustiga í verðbótum á
laun, þá er gert ráð fyrir skatta-
lækkun sem svarar 1.5% í launum
hjá fólki með lágar tekjur og
meðaltekjur, og eru þannig tryggð
svo slétt skipti sem verða má.
i efnahagsáætlun ríkisstjórn-
arinnar er f jallað um f jölmörg önn-
ur atriði.
Má þar nefna: Stöðvun
verðhækkana og stöðugt gengi á
næstu mánuðum, útvegun
fjarmagns til að tryggja afkomu
útf lutningsatvinnuveganna, lækkun
vaxta og breytingu á lausaskuldum
húsbyggjenda í föst lán.
Við birtum hér í heild það
samkomulag sem gert var i ríkis-
stjórninni á gamlársdag um að-
gerðir í efnahagsmálum.
Samkomulagið er á þessa leið:
Þær aðgeröir i efnahagsmálum, sem rikis-
stjórnin hefur undirbúið, mótast af þrem
aðalmarkmiðum.
i fyrsta lagiað efla atvinnulifið og tryggja
öllum landsmönnum næea atvinnu.
i öðru lagi að draga svo úr hraða
verðbólgunnar, að hún lækki i um 40% á
árinu 1981.
i þriðja lagi að tryggja kaupmátt launa-
fólks. Um leið og gjaldmiðli þjóðarinnar
verðurbreytt 1. janúar 1981, þannig að ein ný
króna jafngildi 100 gömlum krónum, eru
ákveðnar þær efnahagsaðgeröir, er nú skal
greina:
Verðstöðvun — Stöðugt gengi
1. Gengissigi verður hætt um áramót og
gengi krónunnar haldið stöðugu næstu
mánuði.
2. Verðstöðvun er ákveðin frá 1. janúar til 1.
mai og verða engar hækkanir á vöru eða
þjónustu heimilaðar nema meö samþykki
verðlagsyfirvalda og mega þau ekki
heimila hækkanir á vöru og þjónustu
nema þau telji þær óhjákvæmilegar. Slik
leyfi skulu háð samþykki rfkisstjórnar-
innar.
Verðbætur á laun —
Slétt skipti
3. Visitala framfærslukostnaðar verði
ákveðin 100 1. janúar 1981 á grundvelli
sérstakrar könnunar á framfærslukostn-
aði. Þrátt fyrir ákvæði 50. og 51. gr. laga
nr. 13 1979 skulu greiddar fullar verðbæt-
ur á laun 1. mars, 1. júni, 1. september og
1. desember 1981 samkvæmt framfærslu-
visitölueins og hún breytist frá 1. janúar
1981. Verðbreytingar á áfengi og tóbaki
hafa þó engin áhrif á verðbætur á laun.
Verðbætur á laun 1. mars skulu ekki vera
meira en 7% lægri en veriö hafði
samkvæmt ákvæðum laga nr. 13 frá 1979.
Verðbætur á dagvinnulaun, sem eru yfir
725 þúsund krónur á mánuði, skerðast
samkvæmt ákvæðum 50. gr. laga nr. 13
frá 1979, og breytist þessi verðmiðunar-
tala i samræmi við verðbótavisitölu þess-
ara launa.
Sú skerðing sem verður á verðbótum 1.
mars verður þannig bætt: Verðbætur á
laun 1. júni, 1. september og 1. desember
verða hærri en ella hefði veriö að óbreytt-
um lögum, kaupmáttur á hverju
verðbótatimabili rýrnar minna vegna
talsvert minni verðbólgu, skattar verða
lækkaöir sem svarar til 1 1/2% í
kaupmætti lægri launa og meðallauna, og
vextir eru lækkaðir og lánum
húsbyggjenda er að nokkru breytt i lán til
lengri tima.
4. Á næstu mánuðum verða ákveðin tima-
sett mörk fyrir hámark verðhækkana i
samræmi við hjöðnun verðbólgu.
Viðræður
um samræmda stefnu
5. Viðræður verði hafnar við samtöl
launþega og aöra hagsmunaaðila at-
vinnulifsins um framkvæmd samræmdr-
ar stefnu i kjaramálum, atvinnumálum
og efnahagsmálum til næstu tveggja ára.
Full verðtrygging sparifjár
gegn 6 mánaða bindingu
6. Strangtog stöðugt eftirlit verður haftmeð
þvi, að útlán banka og sparisjóða veröi i
samræmi við markmið rikisstjórnarinnar
I efnahagsmálum sbr. 28. gr. laga nr. 13
frá 1979.
7. Aðlögunartimi til þess að koma á verð-
tryggingu inn- og útlána verður
framlengdur til ársloka 1981 Skylt skal þó
innlánsstofnunum að hafa á boðstólum
verðtryggða sparireikninga, þar sem
binditimi verði 6 mánuðir i stað tveggja
ára.
8. Útgerð og fiskvinnslu verður gert kleift að
breyta skammtimalánum og lausaskuld-
um i lengri lán.
9. Vextir af gengistryggðum afuröalánum
skulu lækkaðir úr 8,5% i 4%.
10. Stefnt verði að almennri lækkun vaxta 1.
mars.
Ráðstafanir
vegna atvinnuveganna
11. Verðjöfnunarsjóði sjávarútvegsins skal
útvegað fjármagn til þess að tryggja eðli-
lega afkomu fiskvinnslunnar, ef þörf
krefur vegna stöðvunar gengissigs.
12. A hliðstæðan hátt verður útvegað
fjármagn til að tryggja afkomu
samkeppnisiðnaðar og útflutningsiðnað-
ar. Þvi fjármagni verði ráðstafað til
fyrirtækja á svipaöan hátt og söluskattur
er endurgreiddur, eöa til stuðnings iönaði
umfram það, sem þegar er ákveðið, svo
sem meö fjárframlögum til hagræðingar-
verkefna og eflingar lánasjóða iðnaðar-
ins.
13. Hraðað verði samanburði á starfsskil-
yrðum höfuðatvinnuveganna og þau
samræmd. Tryggt verði að starfsskilyrði
iðnaðar verði ekki lakari en annarra at-
vinnugreina. Þannig verður hlutdeild iðn-
fyrirtækja i rekstrar- og afuröalánum
Seðlabankans aukin frá ársbyrjun 1981 til
samræmis við hliðstæð lán til annarra at-
vinnuvega. Jafnframt veröa endurskoð-
aðar reglur varðandi veðhæfni á aðföng-
um og framleiðslubirgöum iðnfyrirtækja.
Skammtimaskuldir
húsbyggjenda i föst lán
14. Vegna ibúðabygginga og kaupa skal
stefnt að þvi að breyta skammtimalánum
og lausaskuldum i föst lán til lengri tima.
Að þessari skuldbreytingu verði unnið á
vegum viðskiptaráöuneytisins, Seðla-
banka, félagsmálaráöneytisins og
Ilúsnæöismálastofnunar rikisins.
15. Rikisstjórninni er heimilt að fresta
einstökum opinberum framkvæmdum til
þess aö koma i veg fyrir hugsanlega
ofþenslu i efnahagslifinu og til þess aö
afla fjármagns til að treysta kaupmátt
lágtekjufólks.
16. Ströngu aðhaldi verður áfram beitt I
fjármálum rikisins.
17. Opinber þjónusta veröur ekki hækkuð
fyrr en við visitöluútreikninga i
mai—júni.
Vaxtahámark
á verðtryggð lán
18. Vextir af verðtryggðum lánum til lengri
tima en 10 ára verði ekki hærri en 2%, en
af lánum til skemmri tima mest 4%
umfram verötryggingu.
Kaupskerðing
Ólafslaga
er nú afnumin
Verðlagsmál
Auk framangreindra aðgerða i efnahags-
málum verður á næstu vikum og mánuðum
unnið að eftirfarandi aðgerðum:
1. Verðlagsyfirvöld taki upp samvinnu viö
samtök neytenda og launafólks og við
fjöliniðla um stöðuga kynningu á leyfi-
legu og lægsta verði hverrar vöru.l þessu
skyni verði veitt nokkurt fé úr rikissjóði.
2. 1 athugun er að beita krónutöluálagningu
þar sem kostur er I stað prósentuálagn-
ingar.
3. Innkaup opinberra aðila verði endur-
skoðuð með hliðsjón af möguleikum til
lækkunaráhrifa á almennt innflutnings-
verðlag.
4 Samanburðarkönnunum á erlendu
verðlagi og efldu verðlagseftirliti verði
beitt til að skapa grundvöll fyrir eðlilegri
verðmyndun i innflutningsverslun.
5. Rikisstjórnin mun stuðla að innkaupum i
stórum stil og stefna að þvi i áföngum að
veita greiðslufrest á tollum. Þannig verði
einnig dregið úr óhóflegum geymslu-
kostnaði innfluttrar vöru og rýrnun
umfram það sem erlendis gerist.
6. Vaxtakerfið verði endurskoðað i heild
meö einföldun fyrir augum og dregið
verði úr þörf fyrir vaxtamismun með
hækkun á þjónustugjöldum banka og
sparisjóða.
Samræmd efnahagsstefna
7. Skipuð verði nefnd til að gera tillögur um
almenna meöferö efnahagsmála og með
hverjum hættibest megi samræma skipu-
lag og markmið efnahagsstefnu til lengri
tima. Nefndin kanni stofnun sérstaks
efnahagsráðuneytis i þessu skyni.
8. Rækileg úttekt verði gerð á næstu
mánuðum, með aðstoð sérfróðra manna,
á rekstri umsvifamestu fyrirtækja og
stofnana hins opinbera. Stefnt skal að
hagræðingu i rekstri, samræmingu fram-
kvæmdaáætlana stofnana og fyrirtækja
undir stjórn rikisins og aukinni
hagkvæmni i innkaupum, mannahaldi og
framkvæmdum.
9. Kjarasamningar rikisins, rikisfyrirtækja,
rikisstofnana og annarra aðila, sem rikið
hefur að meirihluta til undir sinni stjórn,
verði samræmdir og þannig spornað
gegn iaunaskriði i opinbera geiranum og
þvi misræmi, sem af sliku hlýst.
10. Tollheimta af tækjum til atvinnureksturs
verði endurskoðuð með það fyrir augum
að auka möguleika á framleiðniaukningu
i þessum greinum.
11. Orkustefnunefnd geri tillögur um leiöir til
aö nýta orkulindir landsins á næstu árum,
sérstaklega að þvi er varðar meiriháttar
iðnað, sem landsmenn ráða við.
12. Rikisstjórnin beiti sér fyrir aðstoð til
fyrirtækja, sem þarfnast sérfræðiað-
stoðar við hagræöingu og framleiðni-
aukningu.
Áætlanagerð
Samhliða þessum aögerðum verði mörkuð
atvinnustefna, sem tryggi stöðugleika i hag-
kerfinu, aukna framleiðni og framleiðslu og
hagkvæmni i fjarfestingu.
Af hálfu rikisins verði stöðugleika gætt
með skipulegri áætlanagerð um opinbera
fjárfestingu eftir landshlutum i þeim tilgangi
að forða aðkomi til ofþenslu eða atvinnuleys-
is og verði þar bæöi tekið mið af áætlunum
um fjárfestingu einkaaðila og sveitarfélaga
sem og rikisins.
Meðal meginþátta slikrar atvinnustefnu
verði samræming veiða og vinnslu i sjávar-
útvegi, athugun á fjölda fiskvinnslufyrir-
tækja i einstökum byggðalögum og samvinna
milli þeirra, svo og áætlun um endurnýjun
fiskiskiptastólsins. Ennfremur verði gerðar
áætlanir um framleiðniaukningu atvinnu-
veganna, aukna fjölbreytni i islenskum iðn-
aði og um heildarstefnumörkun i landbúnaði
og úttekt gerð á möguleikum nýrra búgreina.
Skipulagt arðsemismat verði tekiö upp á
fjárfestingum opinberra aðila og atvinnu-
fyrirtækja og á framkvæmd útlánastefnu i
sambandi við fjárfestingaráætlanir.
Sjö vísitölustig tekin út —
En fullar bætur koma á móti
Aramótaávarp Gunnars Thoroddsens, forsætisráöherra flutt i ríkisútvarpi:
Vilji er allt sem þarf
Góðir Islendingar.
Vilji er allt sem þarf. Svo vitur-
lega og vasklega mælti Einar
skáld Benediktsson endur fyrir
löngu.
Siðan þetta var ort hafa stór-
stigar framfarir orðið á Islandi á
flestum sviðum. 1 þessari ævin-
týralegu framfarasókn hafa
Islendingar reist i verki viljans
merki.
011 okkar mál höfum við tekið i
eigin hendur endurreist þjóöveldi
og endurheimt umrðð allra fiski-
miða umhverfis landið. í öllu
þessu umróti og gegnum átök við
erlend öfl hefur viljinn og hinn
viljasterka eining islensku
þjóðarinnar verið þaö óstöðvandi
afl, sem áfram knúöi og hlaut að
sigra, aftur og aftur.
Oftog áþreifanlega hefur þjóðin
sýnt og sannaö i verki, að viljinn
er allt sem þarf.
En i einum þætti þjóðmála
hefur Islendingum illa gengiö aö
sýna þá einingu viljans, sem i
öðrum stórmálum hefur borið
hana á örmum sér til frækilegra
sigra. Jafnvægi, stööugleiki i
efnahagsmálum hefur þar orðiö
útundan. Hvassir sviptivindar
óstöðugleikans, verðbólgunnar,
hafa geisaö um grund.
Öviðráðanlegar orsakir utan að
hafa valdið hér nokkru um, oliu-
hækkun, sölutregða, verðlækkun
á útfluttum afurðum, en höfuöor-
sökin er okkar eigin smið. Kröfu-
gerð án heildarsýnar, metingur
án tillits til annarra, skilnings-
skortur á þjóðarþörf, vöntun á
samstilltum þjóðarvilja.
Rikisstjórnin vill nú gera til-
raun til þess að draga úr verð-
þenslunni, veita henni viðnám.
Stjómin hefur gert efnahags-
áætlun ákveðiö aðgerðir, og heitir
á landsmenn til liðsinnis. Þessar
aðgerðir mótast af þrem megin-
markmiðum, en þau eru:
í fyrsta lagi að efla atvinnulff
og tryggja öllum landsmönnum
næga vinnu.
1 ööru lagi að draga svo Ur
hraða verðbólgunnar að hún
lækkiium40 prósent á árinu 1981.
I þriðja lagi aö tryggja
kaupmátt launafólks.
Þau timamót verða á morgun,
aö gjaldmiðli þjööarinnar veröur
breytt þannig að ein ný króna
jafngildir 100 gömlum krónum.
Um ieið eru gerðar ýmsar efna-
hagsráðstafanir.
1 fyrsta lagi: gengissigi verður
hætt og gengi krónunnar haldið
stöðugu næstu mánuöi. Sú slfellda
lækkun krónunnar, sem lengi
hefur verið framkvæmd með
gengissigi hefur verið nauðvörn
vegna atvinnuveganna.
En hún hefur um leið ýtt undir
verðþensluna og magnað verð-
bólguhugarfar.
Að undanförnu hefur rikis-
stjórnin reynt að bUa þannig um
hnúta, að útflutningsatvinnuvegir
geti lifað og dafnað viö stööugt
gengi. Nú i árslok hefur það gerst
I fyrsta sinn um alllangt skeiö aö
al’ar greinar fiskvinnslunnar
hafa jákvæða afkomu, frysti-
iðnaöurinn.sem átt hefur á þessu
ári í alvarlegum erfiöleikum,
hefur nú, að mati Þjóöhagsstofn-
unar, um 3 og hálft prósent i af-
gang.
En ný ákvörðun fiskverös er
framundan.
Rikisstjdrnin leggur áherslu á
þaö við alla aöila þess máls, að
kosta kapps um aö leita lausnar
hiöfyrsta I samræmi við þær for-
sendur, sem þessar efnahagsað-
gerðir byggjast á.
Til þess að greiða fyrir úrlausn
þessa vandasama máls, hefur
rikisstjórnin ákveðið aö útvega
Veröjöfnunarsjóði sjávardtvegs-
ins fjármagn til að tryggja eðli-
lega afkomu fiskvinnslunnar.
Á hliðstæðan hátt verður út-
vegaö fjármagn til að tryggja af-
komu samkeppnis- og út-
flutningsiönaöar.
Otgerö og fiskvinnslu veröur
gert kleift að breyta skammtima-
lánum og lausaskuldum i lengri
lán og vextir af gengisbundnum
afurðalánum atvinnuveganna
verða lækkaðir úr 8 og hálfu
prósenti i 4 prósent.
Þaöer mikilvægt að nýta þessi
timamótþegar nýr gjaldmiðill er
tekinn i notkun, til þess að trey sta
gildi hans, auk trú manna á hinni
nýju krónu, örva menn til að-
gæslu i fjármálum og hvetja til
sparifjármyndunar. En allt þetta
miðar um leið aö viönámi gegn
verðbólgu.
Gunnar Thoroddsen.
Einn mikilvægasti þátturinn i
þessari viðleitni er einmitt þessi,
að gera gengið stöðugt.
1 öðru lagi er ákveöin verð-
stöövun frá 1. janúar til 1. maí og
verða engar hækkanir á vöru eða
þjónustu leyföar nema með sam-
þykki Verölagsráðs og mega þau
ekki heimila hækkanir nema þaö
teljist óhjákvæmilegt.
Slik leyfi skulu háð samþykki
rikisstjórnarinnar. Visitala fram-
færslukostnaðar veröur ákveöin
100 frá 1. janúar á grundvelli sér-
stakrar könnunar á fram-
færslukostnaði.
A næsta ári, þaö er 1. mars, 1.
júni, 1. september og 1. desem-
ber, verða greiddar fullar verð-
bætur samkvæmt framfærslu-
visitöiu eins og hún breytist frá 1.
janúar 1981.
Verðbreytingar á áfengi og tó-
baki hafa þó engin áhrif á verð-
bætumar.
Um verðbætur á laun 1. mars
reiknast þvi hækkun framfærslu-
visitölu frá 1. janúar, en þó skulu
þær ekki vera meiri en sjö
prósent lægri en verið hefði, ef
reiknað hefði verið einnig með
verðbótum vegna verðhækkana i
nóvember og desember.
Til skýringa þessu vil ég nefna
dæmi:
Ef veröbætur ætt'u að vera 11
prósent 1. mars eftir eldra kerfi,
án efnahagsaðgerða, þá verða
þær væntanlega 4 Drósent nú.
Sú skerðing sen veröur þannig á
verðbótum 1. mars verður bætt
upp með ýmsum hætti: verð-
bæturá laun 1. júni, 1. september
og 1. desember, verða hærri en
ella heföi verið að óbreyttum lög-
um, kaupmáttur á hverju verð-
bótatimabili rýrnar minna vegna
minni veröbólgu, skattar verða
lækkaðir sem svarar einu og
hálfu prósenti i kaupmætti lægri
launa og meðallauna. Vextir
lækkaðir og lánum húsbyggjenda
aö nokkru leyti breytt I lán til
lengri tima.
Þessi aögerð, sem ég nú lýsti,
ásamtöðrum efnahagsaögerðum,
veröur til þess aö draga úr hraða
verðbólgunnar á næstu
mánuöum.
Viöræður verða hafnar við
samtök launþega og aöra hags-
munaaðilja atvinnulifsins um
samræmda stefnu i kjaramálum,
atvinnumálum og efnahagsmál-
um til næstu tveggja ára.
Til þess að ná fullri verðtrygg-
ingu inn- og útlána nú um áramót,
hefðu vextir átt aö hækka nú um
10 af hundraöi.
Rikisstjórnin telur alls ekki
fært að fallast á hækkun vaxta,
svo þung sem vaxtabyrðin nú
þegar er orðin á atvinnufyrir-
tækjum og einstaklingum. Með
bráðabirgöalögum i dag hefur
rikisstjórnin lengt þennan að-
lögunartima um 1 ár, svo að
vextir hækka ekki.
En með hliðsjdn af þeim áhrif-
um, sem lækkun verðbóta 1. mars
mun hafa, er stefnt að almennri
lækkun vaxta 1. mars.
Til þess að létta undir með hús-
byggjendum er tvennt ákveðið
nú:
Vextir af verðtryggðum lánum
tillengri tima en 10 ára verði ekki
hærri en 2 prósent en af lánum til
skemmri tima mest 4 prósent
umfram verðtryggingu.
I öðru lagi: vegna húsbygginga
og kaupa á ibúöum skal ktefnt aö
þvi aö breyta skammtimalánum
og lausaskuldum i föst lán til
lengri tima. Að þessari skuld-
breytingu veröur unniö á vegum
viðskiptaráöuneytis, Seölabanka,
félagsmálaráðuneytis og Hús-
næðisstofnunar rikisins.
I þvi skyni að örva sparnað
hefur veriö ákveðið að fé á verð-
tryggðum sparireikningum verði
bundið i sex mánuði i staö tveggja
'ára.
Til þess að stuðla aö stöðug-
leika og jafnvægi i efnahagslifinu
verður áfram beitt ströngu aö-
haldi I fjármálum rikisins.
Þá verður einnig haft strangt
og stöðugt aðhald meö þvi að út-
lán banka og sparisjóða veröi I
samræmi við markmiö rikis-
stjórnarinnar i efnahagsmálum.
t þriðja lagi hefur rikisstjórn-
inni verið heimilað meö bráða-
birgðalögum i' dag að fresta ein-
stökum opinberum framkvæmd-
um tilþess annars vegar að koma
i veg fyrir hugsanlega ofþenslu i
efnahagslifinu og hins vegar til að
afla fjármagns til að treysta
kaupmátt lágtekjufólks.
Aukþessara aðgeröa sem égnú
hef rakið hefur rikisstjórnin
undirbúið og ákveöið marg-
háttaðar umbætur i stjórnsýslu,
skipulagsmálum og um eflingu
atvinnulifs, umbætur sem koma
til framkvæmda á næstu vikum
og mánuðum.
Landsmenn góðir.
Það veltur á ykkur öllum, skiln-
ingi ykkar á þessum aögerðum,
vilja ykkar til þess að draga úr
verðbölgunni, hvort þessi tilraun
tekst.
Ég held aö enn séu I góöu gildi
orðin hans Einars Benediktsson-
ar, vilji er allt sem þarf.
Ég óska landsmönnum gleði-
legs nýárs og farsældar á kom-
andi ári.
Ólafur Ragnar Grímsson:
Sjálfvirka skerð-
ingarkerfið er nú
úr sögunni árið út
„Þessar aðgerðir eru byggöar á
ýmsum helstu grundvallarviö-
horfum Alþýðubandalagsins frá
siðustu árum”, sagöi Ólafur
Ragnar Grimsson formaöur þing-
flokks Alþýðubandalagsins i sam-
tali við blaöið i gær. ,,í efnahags-
áætlun rfkisins er að finna rúm-
lega 30 sérstök aðgerðasvið auk
aimennra yfirlýsinga um stefnu-
mótun á næstu misserum. Ég vil
vekja athygli á 8 atriðum sem öll
bera svipmót af meginviöhorfum
Alþýðubandalagsins og eru
kjarninn i þessari efnahags-
áætlun:
I fvrsta lagi er stöðvað það
gengissig sem átt hefur veiga-
mikinn þátt i veröbólguþróun siö-
ustu ára. Atvinnurekendavaldið
getur ekki lengur gengið að þvi
visu að gengisskrúfan rúlli laus.
Hún hefur nú verið sett föst viö
myntbrey tinguna.
I öðru lagiverður framkvæmd
hörkuleg verðstöövun næstu
fimm mánuði og verður henni
framfylgt með nýjum og viðtæk-
ari hætti en áður hefur þekkst.
t þriðja lagi er tryggð full at-
vinna meö margþættum aðgerð-
um i þágu atvinnuveganna svo
sem i gengismálum, með milli-
færslu, vaxtalækkunum, og ráð-
stöfunum i lánamálum sérstak-
lega gagnvart iðnaði og öðrum út-
flutningsgreinum.
t fjórða lagi eru vaxtaákvæöi
Ólafslaganna tekin úr sambandi á
árinu 1981 og almenn vaxta-
lækkun boðuð. Jafnframt eru þó
teknir upp sérstakir sex mánaða
reikningar i bankakerfinu þar
sem almenningur getur ávaxtað
sparifé sitt á algjörlega verö-
tryggðan hátt.Þessir sex mánaöa
reikningar eru mikilvæg nýjung i
þágu sparifjáreigenda.
i fimmta lagier skipt á 7% í verð-
bótavisitölu 1. mars og afnámi
allra skerðingarákvæða Ólafs-
laga á laun undir 725 þúsund kr. i
dagvinnutekjur á mánuði. Þessi
skerðingarákvæöi Ólafslaga voru
sett að kröfu Alþýðuflokksins
fyrir tæpum tveimur árum siöan
og hafa skert kaup launafólks um
rúmlega 1 til 2 1/2 prósent árs-
fjórðungslega, eða i hvert sinn
sem verðbætur á laun hafa verið
greiddar. Þetta sjálfvirka skerð-
ingarkerfi kratanna er nú af-
numiðhjá öllum þorra launafólks
i samræmi við kröfu siðasta Al-
þýðusambandsþings. Einnig
verða skattar lækkaðir sem
nemur 11/2%’ kaupmætti og veitt
hagstæöari lán til ibúðabygginga
en áður, auk þess sem aðgerö-
imar munu draga úr veröbólg-
unni og þar með draga úr kaup-
máttarrýrnuninni sem ella hefði
oröið.
Hér eru þvi höfð skipti á 7%
veröbótum 1. mars og afnámi
skeröingarákvæða Ólafslaga,
skattalækkunum og fleiri aö-
gerðum sem eiga að viöhalda
kaupmættinum hjá þorra launa-
fólks. Með þessum aðgcrðum I
verðbótamálum og vaxtalækkun-
inni er komið I veg fyrir þaö að
verstu vitleysurnar sem Alþýöu-
flokkurinn knúði fram f hinum
svoncfndu Ólafslögum fái að
gilda á árinu l98l.Aðkoma þess-
um vitleysum út úr heiminum er
mikilvægur áfangi.
t sjötta lagi verða teknar upp
viðræður við samtök launafólks
um framkvæmd samræmdrar
stefnu i kjaramálum, atvinnu-
málum og efnahagsmálum á ár-
inu 1981 til 1982 og vænti ég mikils
af þeim viðræðum, þvi þær munu
gefa samtökum launafólks góöa
möguleika til þess að hafa áhrif á
hagstjórnina á öllum sviöum
hennar, og gera þau þannig að
virkum aðila i stjórn landsins.
Þessar viðræður munu hefjast
þegar á næstu vikum.
t sjöunda lagieru margvislegar
aðgerðir i verðlagsmálum sem
miða að lægra vöruveröi og að
þvi að draga úr óeðlilegum gróöa
verslunarinnar, og má þar m.a.
nefna að krónutöluálagning komi
i stað prósentuálagningar, inn-
kaupum opinberra aöila verði
beitt til þess að lækka almennt
innflutningsverðlag og verðlags-
eftirlit verði byggt á erlendum
samanburðarkönnunum.
A áttunda lagi er efnahags-
áætlun rikisstjornarinnar byggð
á mikilvægum yfirlýsingum i at-
vinnumálum sem taka til skipu-
lagningar i sjávarútvegi, iönaði
og landbúnaði, viðtækrar fjár-
festingarstjórnar og uppstokk-
unar á framleiðslukerfinu. Al-
þýðubandalagiö hefur lagt á það
höfuðáherslu á undanfömum ár-
um að án slikra aðgerða i fram-
leiðslukerfinu og i stjórn fjárfest-
ingar náist aldrei verulegur
árangur I baráttunni gegn verö-
bólgunni.
Þessi átta höfuðatriði sem
nynda kjarnanm efnahagsáætlun
rikisstjórnarinoar sýna að nú
hefur hafist mikilvægur áfangi i
baráttunni gegn verðbólgunni.
Hér er um að ræða viðspyrnu sem
fylgja þarf eftir á næstu misser-
um meðsamræmdum aðgerðum i
atvinnumálum, kjaramálum og á
öðrum sviðum efnahagslifsins i
kjölfar þeirra viðræðna sem
teknar veröa upp viö aðra hags-
munaaðila i' atvinnulifinu”, sagði
Ólafur Ragnar aö lokum.
— ekh
Kristján Thorlacius formaður BSRB
Riftun samninga
,,Ég legg áherslu á það að ég tel
að þama sé gerðum samningum
rift og ég tel að það sé mjög al-
varlegt fyrir samtök launafólks
og raunar áfall, að það skuli vera
gert enn einu sinni að rifta nýlega
gerðum kjarasamningum”, sagði
Kristján Thorlacius formaður
BSRB um efnahagsáætlun rikis-
stjórnarinnar I gær.
„Við, fulltrúar BSRB, vorum
kallaðir á fund fulltrúa rikis-
stjórnarinnar á gamlársdag og
lögðum þar áherslu á mótmæli
gegn þessum aöferðum. Annars
verða þessi mál rædd á fundi
stjórnar BSRB á mánudaginn
kemur, og ég vil ógjarrtan ræða
málin efnislega fram yfir þann
fund”.
Aðspurður um það hvort hann
teldi efnahagsáætlunina efnislega
af sama toga og febrúarlög rikis-
stjömar Geirs Hallgrimssonar
1978 sagði Kristján:
„Efnislega tel ég þetta ekki
vera nákvæmlega eins, en að-
gerðirnar að þvi er varðar breyt-
ingu á kjarasamningum með lög-
um legg ég að jöfnu”.
Kristján var einnig að þvi
spurður hvort BSRB legði ekkert
uppúr þvi'aðfá viðmiðun viö fulla
framfærsluvisitölu að nýju, en I
útreikningum á kaupskerðingu
hefur bandalagið miðaö viö F-
visitöluna. „Það er reiknings-
dæmi, og af þvi að þú spyrð um
þetta má geta þess að einhverjar
horfur voru á þvi að viðskipta-
kjaraákvæðið færi að mæla
launafólkiörlitið i hag 1. mars, en
þetta og fleira á ég eftir að kynna
mér nánar. Ég vil aðeins ieggja
megináherslu á mótmæli BSRB
til rikisstjórnarinnar vegna rift-
unar á kjarasamningi”. —ekh