Þjóðviljinn - 10.01.1981, Síða 5

Helgin 10. — 11. janúar 1981. ÞJOÐVILJINN — SIPA 5
benti á aö hversu mikinn forgang
slikar aögerðir fengju yröu allir
aö venja sig viö þá tilhugsun aö
ávallt yröu f hverju þjóöfélagi
stærri eöa minni hópar fatlaös
fólks. Hiö almenna viöhorf þyrfti
aö veröa aö i allri áætlanagerö
fælist viröing og skilningur á
hagsmunum þessara minnihluta-
hópa, ekki aöeins af mannúðar-
ástæöum, heldur einnig vegna
þess að afnám „sálrænna
þröskulda” og annarrar félags-
legrar örorku væri fjárfesting
sem gæfi i arö starfsgetu fatlaöra
og verulegan sparnaö i opinber-
um útgjöldum sökum árangurs-
rikrar endurhæfingar. Sliku
viðhorfi þyrfti að útrýma, þvi
siónarmiöi sem alltof lengi heföi
veriö rikjandi aö vandamál fatl-
aöra snúist eingöngu um
framfærslu og tengsl þeirra viö
félagsmálastofnanir.
Upplýsing og
samstaða
En Kallehauge dómari lagði
einnig rika áherslu á þaö hversu
áriöandi væri að upplýsa almenn-
ing um hinar óliku tegundir fötl-
unar, og auka þekkingu og skiln-
ing á þvi hvaö þaö heföi i för meö
sér aö vera fatlaöur. Aöeins á
þennan hátt væri hægt aö greina
vandamáliö og skapa þann skiln-
ing sem er forsenda fyrir þvi aö
fötluöum sé veitt viötaka i eöli-
legum samskiptum viöaöra.
„Þjóöin I heild veröur aö veita
fötluðum viðtöku, annars verður
ekki til sönn samstööukennd með
fötluðum samborgurum. Án
slikrar samstöðu verður sérhver
fatlaður maður að heyja sins bar-
áttu einn. Hann verður að sann-
færa nágranna sinn, atvinnurek-
andat félaga sina og alla þá sem
hann þarf að skipta við,um að
taka megi hann trúanlegan. Með
betri og meiri upplýsingu ættum
við að létta þessari byrði af fötl-
uðum. Ef sönnunarbyrðin hvilir
af fullum þunga á fötluðum
manni i hvert sinn, á hverjum
degi og við allar kringumstæður,
þá munu aðeins þeir bjartsýn-
ustu, þeir sterkustu og andlega
harðgerustu ná þvi að aðlagast
þjóðfélaginu.”
En eins og margir ræöumenn
tóku undir meö Kallehauge og
Kanza þá er ekki hægt aö una við
„árangur” af þessu tagi. Um-
hverfiö og aðstæöurnar ákvaröa
örorkuna. Þessvegna snýst málið
ekki fyrst og fremst um fötlunina
heldur aölögun þjóðfélagsins aö
þörfum fatlaöra. A slikri aölögun
eiga þeir kröfu, allan rétt og hún
er i ofanálag skynsamleg fjár-
festing.
Ég hef hér aö ofan gert mér far
um aö rekja nokkur stef og viö-
horf úr umræðum um alþjóöaár
fatlaöra á vettvangi allsherjar-
þings Sameinuðu þjóöanna i staö
þess aö lýsa óskalistum um úr-
bætur á einstökum sviðum. Ég
get þó ekki stillt mig um aö minna
i lokin á útdrátt sem Sjálfsbjörg
hefur gert úr Aætlun sænska Al-
þýðusambandsins um bætta
stefnu i málefnum fatlaðra. Þar
eru gerðar kröfur á hendur at-
vinnurekendum, rikisstjórn og
löggjafarþingi, verkalýöshreyf-
ingu ogsamtökumfatlaöra. Þar
eru tillögur um fyrirkomulag
vinnumiölana, aðlögunarhópa i
fyrirtækjum, ráöningaröryggi,
hjálpartæki, aöstoöarmenn á
vinnustaö, verndaöa vinnu,endur-
hæfingu, fötlun og verkalýðsstarf
og fjölmargt annaö. Þar er á ferð-
inni gott fordæmi fyrir íslensku
verkalýössamtökin um þaö
hvernig þau geta komiö til liös viö
samtök fatlaöra, enda stendur
þeim þaö nærri, þvi slysatiöni i
atvinnulifinu er hér há og fötlun
um lengri eöa skemmri tima af
völdum vinnuslysa og vinnusjúk-
dóma algeng. Á siöasta ASI þingi
var ákveöiö aö koma á fót sam-
starfsnefnd meö fulltrúum
fatlaöra og vakin athygli á þvi aö
launakjör og réttindamál fatlaöra
væru aö stórum hluta tengd
verkalýöshreyfingunni og mál-
efni þeirra þvi hluti af baráttu-
málum hennar. Og ASI þing
beindi þvi til verkalýösfélaga
innan vébanda heildarsamtak-
anna aö tekiö veröi meira tillit til
málefna fatlaöra i starfsemi
þeirra en gert hefur veriö hingaö
til. Vonandi á þessi samþykkt
eftir aö marka sin spor, eins og
fleira sem i vændum er I náinni
framtiö. ekh
Skattlagning eignarnámsbóta:
Hagnaði
má dreifa
á fimm ár
Borgar það sig að láta taka land
og önnur gæði eignarnámi, frem-
ur en að selja opinberum aðilum
eignina á sama verði? Svo virðist
vera, ef litið er til skattlagningar
á eignarnámsbótum annars veg-
ar og söluhagnaði hins vegar.
Skattlagning eignarnámsbóta
er svipuð og skattlagning sölu-
hagnaðar vegna fasteigna, en þó
mildari að þvi leyti aö eignar-
námsþoli getur dreift hagnaöin-
um á fimm ár á óuppfæröu veröi,
en skattur af söluhagnaöi fast-
eignar greiðist venjulega á einu
ári. Ef honum er dreift á lengri
tima hækkar upphæðin i takt við
verðlagsþróun.
Þaö viröist þvi borga sig fyrir
eigendur verðmæta eins og
Deildartunguhvers aö láta taka
hann eignarnámi fremur en að
selja hann ef litiö er til skattsins
og miöaö viö venjulega islenska
veröbólguþróun.
Eins og skýrt var frá i Þjóövilj-
anum i gær hafa eignarnámsbæt-
ur fyrir hverinn verið ákvaröaöar
532 miljónir gkróna,og skiptist sú
fjárhæðisjöjafna hluta (milli sex
barna Jóns og Sigurbjargar i
Deildartungu og sjöundi hlutinn
skiptist milli tveggja barna-
barna þeirra). Koma þvi um 76
miljónir króna i hvers hlut (38 til
hvorS batnaibarns),og dreifist sá
hagnaöur i óbreyttri krónutölu á
fimm ár.
Fasteignamat hversins er aö-
eins 158 þúsundir g.króna og hef-
ur erfðafjárskattur væntanlega
veriö greiddur af þeirri upphæö,
svo og fasteignaskattar öll
undanfarin ár.
Gunnlaugur Claessen hrl.Ylög-
maður rikissjóös 1 málinu.sagði i
gær, aö bæturnar væru verulega
hærri en hann hefði átt von á.
Fjármálaráöuneytið hefur niöur-
stöðu matsnefndarinnar nú til at-
hugunar,og veröur það ekki fyrr
en i næstu viku aö ákvöröun verö-
ur tekin um hvort henni verður
skotið til dómstóla.
—AI
Launamálaráö BHM
Vinnustöðvun
- ef samþykkt verður í ríkisstjórninni
að ógilda úrskurð kjaradóms
1 yfirlýsingu frá launamálaráði
BHM kemur fram aö það telur
kjaradóm hafa sýnt ihaldssemi
og aöeins dæmt BHM hluta af
þeim hækkunum sem urðu á al-
mennum vinnumarkaöi. Þvi er
mótmælt aö BHM félagar séu há-
launamenn og sagt aö meöallaun
þeirra séu nú um 7.300 nýkr. á
mánuði.
Siðan segir i yfirlýsingu launa-
málaráðs BHM:
„Sem dæmi um hækkanir hópa
á almennum markaöi, sem hafa
svipuð eöa hærri laun en háskóla-
menntaðir rikisstarfsmenn má
nefna aö yfirmenn á farskipum
fengu 11% hækkun (laun þeirra
eru nú allt að 20 þús. á mán.),
verkstjórar 20% hækkun, blaöa-
menn 9-15% hækkun, verkfræð-
ingar á almennum markaöi 9%,
prentarar, bókbindarar og mjólk-
urfræðingar 11% og trésmiðir,
múrarar, málarar og veggfóðrar-
ar 16%, hækkun ákvæðisvinnu-
taxta var 8-9% og þannig mætti
lengi telja. Enginn hefur þó talið
ástæöu til að hneykslast á þessum
samningum, en þegar háskóla-
menntaöir rikisstarfsmenn fá 6%
hækkun ætlar allt um koll að
keyra.
Þá vill launamálaráö leiörétta
þann misskilning sem komið
hefur fram, bæöi i dagblööum, út-
varpi og sjónvarpi að samiö hafi
verið viö BHM eftir samninga
BSRB. Þetta er alrangt þvi þessi
6% launahækkun var ákveðin
með úrskurðum Kjaradóms frá 9.
nóv. (0,7%) og 31. desember
(5,3%). Sérstaklega vekur þaö
furðu aö fjármálaráðherra skyldi
segja i útvarpi og sjónvarpi að
samið hefði verið við BHM og ætti
hann þó aö vita betur. I sama viö-
tali sagði fjármálaráðherra
einnig að efri hluti launastiga
BSRB hefði litla eöa enga hækkun
fengið. Þetta er einnig rangt þvi
að efsti launaflokkur BSRB fær á
samningstimabilinu 7,3%
hækkun. Þá er þaö að skilja á ráö-
herra að Kjaradómur eigi að
fylgja stefnu rikisstjórnarinnar i
launamálum, sú skoðun kom
einnig fram i forystugrein Dag-
blaösins 8. jan. s.l. Þetta er einnig
rangt. Kjaradómur á aö vera
hlutlaus úrskurðaraðili i kjara-
deilum rikisins og rikisstarfs-
manna.
Rikisstarfsmenn innan BHM
hafa hingaö til oröiö aö sætta sig
viö úrskuröi Kjaradóms hversu
óhagstæðir sem þeir hafa verið. A
sama hátt telur launamálaráð aö
rikiö verði aö sætta sig við úr-
skuröi dómsins þó þeir séu ekki
alltaf i samræmi viö þeirra óskir.
Veröi samþykkt i rikisstjórn-
inni aö ógilda úrskurð Kjaradóms
um laun BHM mun launamálaráö
BHM þegar boöa til fundar i
Kjararáði rikisstarfsmanna og
verður þar lögð fram tillaga um
aö allir rikisstarfsmenn i BHM
leggi þegar niöur vinnu.”
SH
w
Borgarspítalinn
I' Lausar stöður
Hjúkrunarframkvæmdastjóri
Staða hjúkrunarframkvæmdastjóra við
Borgarspitalann er laus til umsóknar.
Umsóknir er greini menntun og fyrri störf
skulu berast stjórn sjúkrastofnana
Reykjavikurborgar fyrir 1. febr. n.k.
Upplýsingar um stöðuna veitir hjúkrunar-
forstjóri i sima 81200 — 202.
Hjúkrunarfræðingar
Lausar eru til umsóknar stöður hjúkr-
unarfræðinga við ýmsar deildir spitalans.
Sjúkraliðar
Lausar eru til umsóknar stöður sjúkraliða
við ýmsar deildir spitalans.
Upplýsingar um stöðurnar eru veittar á
skrifstofu hjúkrunarforstjóra i sima 81200.
Reykjavik, 11. janúar 1981.
Reykjavikurdeild
H.F.Í.
Um leið og við óskum félagsmönnum
gleðilegs árs, boðum við aðalfund Reykja-
vikurdeildar H.F.í. að Átthagasal Hótels
Sögu þriðjudaginn 27. jan. n.k. kl. 20.30.
Venjuleg aðalfundarstörf.
Stjórn Reykjavikurdeildar H.F.í.
Sölumaður
Innflutningsdeild Sambandsins óskar eftir
sölumanni til sölu á matvörum.
Umsóknir sendist til starfsmannastjóra
fyrir 20. þ.m.
SAMBAND ISL.SAMVINNUFEIAGA
STARFSMANNAHALD
óuu
OfSLASON & CO.
U MBOÐSSALA
HEILDSALA
. allt á sínum stað“
ihnHHOH skjalaskáp
ÍVuihhoh skjalaskápurinn
er 1.97 cm á hæð
107 cm á breidd
og 42 cm í dýpt
Hurðirnar ganga inni skápinn
til beggja hliða
Geymslupokarnir nanga i þar
til gerðum römmum og hafa
merkimiða til þess
að..allt sé á sínum stað
Draga má út vinnuborð Getur
einkaritari auðveldlega athug-
að i ró og næði þau skjöl sem
forstjórinn óskar eftir að fá
Einnig auðveldar þetta vinnu
við inn- og úttekt á alls konar
skjölum fyrir þá sem vilja hafa
..allt á sinum stað'.
Ef einhver sérstök vörzluvandamál þarf að leysa biðjum við viðkom-
andi góðfúslega að hafa samband við okkur sem allra fyrst og mun-
um við fúslega sýna fram á hvernig ÍHhhhoh skjalaskápur hef ur „allt
á sínum stað“.
Umboðsaftilar:_______________________________
ÓLAfUK OKSIASOM 4 CO.
SUNDABORG 22 - 104 REYKJAVlK - SÍMI 84800 - TELEX 2026