Þjóðviljinn - 10.01.1981, Qupperneq 8

8 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 10. — 11. janúat- 1981'
Ungir Ugandabúar. Aftstoöarmenn Pálma, frá v.: Daniel, Victorino.
Nýlega er kominn til
landsins Pálmi Hlöð-
versson, en hann hefur
unnið að hjálparstörf um í
Uganda á vegum Rauða
kross islands og Alþjóða
Rauðakrossins frá því í
byrjun okt. sl. Okkur þótti
forvitnilegt að frétta af
störfum Pálma meðal
fyrrverandi þegna
Amins, þess arga dólgs,
og skunduðum því á fund
hans þar sem hann sat
inni á „lager" Rauða
krossins við Nóatún og
dyttaði þar að einhverjum
furðuhlutum, sem Morg-
unpósts-Páll myndi
sennilega kalla „tól og
takka." En áður en
lengra er haldið þykir
rétt að segja smávægileg
deili á Pálma Hlöð-
verssyni.
Bardagamaður
úr þorskastríðum
Er þar þá fyrst til að taka, að
Pálmi var i þjónustu Land-
helgisgæslunnar frá 1958-1979.
Þá geröist hann starfsmaður
Rauða krossins og hefur verið
það siðan. Pálmi var lengst af
stýrimaður á varðskipum Land-
helgisgæslunnar, en á stundum
skipstjóri, siðast á varðskipinu
Þór. Þá var hann og skipherra á
flugvélum Landhelgis-
gæslunnar. Starfsferill Pálma
hjá Landhelgisgæslunni var
einkar farsæll og var þó oft við
ýmsa erfiðleika aö etja svo sem
i þremur þorskastriðum.
Ýmis námskeið hefur Pálmi
sótt erlendis, m.a. hjá danska
sjóhernum. Þar kynnti hann sér
sérstaklega meðferö á
sprengjum og hvernig gera
skuli þær óvirkar.
Arið 1968 var Pálmi sæmdur
bresku heiðursmerki úr gulli,
Sea Gallantry Medal, fyrir
frábær björgunarafrek, sem
hann vann við erfiðar aðstæður
5. febrúar 1968, þegar breski
togarinn Notts County strandaöi
i ísafjaröardjúpi. Er heiðurs-
merki þetta veitt af breska
þinginu og hiö eina, sem það
veitir.
Enn má geta þess, að Pálmi
hefur starfaö sem kafari frá þvi
1964 og hefur oft þurft að nýta þá
þekkingu sina i þágu Land-
helgisgæslunnar og fleiri aðila.
Og svo var farið til Uganda i
Októberbyrjun.
Varð fyrir valinu
— Hvað kom til þess, Pálmi,
að þú brást þér þessa bæjarleið?
— Þaö bar nú þannig að, að
Alþjóöasamband Rauðakross-
félaganna auglýsti eftir manni
til þess að sjá um og stjórna
matvæladreifingu i Uganda. Ég
gaf kost á mér og varð fyrir
valinu.
— Lágu einhverjar sérstakar
ástæöur til þess að þú sóttir um
þetta starf?
— Ég veit ekki hvort hægt er
að tilgreina þar neina eina
ástæðu sérstaklega, en ég var
nú i þjónustu Rauða krossins og
vildi gjarnan geta oröið þarna
aö einhverju liði. Það var lika
mhg rœðir við Pálma Hlöðversson um
störf hans að matvæladreifingu í Uganda
Pálmi
lllöðversson.
Uíid iíg^ui' við.

, ,Einstök
og dýrmæt
lífsreynsla”
Hér hefur hungurvofan veriö á ferli. Vonandi hafa þessi börn braggast í heilsugæslustööinni þar sem
myndin er tekin.
ljóst, að nokkrir erfiðleikar voru
á þvi að fá menn til aö fara til
Uganda vegna þess ótrygga
ástands, sem þar rikir. Ég
starfaöi svo þarna i Uganda á
vegum Alþjóðasambands
Rauða krossfélaganna frá þvi i
októberbyrjun og þar til núna
rétt fyrir jólin. Kom heim 21.
desember.
— Nú er Uganda eitt heljar
flæmi. Var starf þitt ekki bundið
viö einhvern ákveðinn lands-
hluta?
— Jú. t Uganda rikir eins-
konar sýslu- og hreppaskipulag,
ekki ólikt þvi, sem gerist hjá
okkur. Ég starfaði i
Erfitt fyrst en
fór batnandi
— í hverju var starf þitt
fólgið?
— Starf mitt var fólgiö i þvi
að dreifa þeim matvælum, sem
bárust á þetta svæði.
— Og hvernig gekk það?
— Það gekk nú dálitið
skrykkjótt til að byrja með. Að-
ur en ég kom sá trú-
boðsstöðin, Veróna feöur og
systur.um matvæladreifinguna.
Trúboðsstöðin hafði bila,
traktora og vagna til þess að
aka út matvælunum, en skipu-
átti að taka barst kannski ekki
sá matur, sem búist var við, og
það raskaði öllu. En er kom
fram i nóvember tóku matar-
sendingarnar að koma reglu-
lega. Þá var hægt að ákveða
hvar matarbill yröi þennan og
þennan daginn og láta fólkið
vita um þaö.
Bilstjórarnir, sem voru
Ugandamenn, tóku á móti mat-
vælum i Tororo eða Soroti og
óku þeim svo 400—500 km leið
norður til Kaabong, þar sem ég
hafði mina bækistöð. Þóttust
þeir þá búnir vel að gera meö að
koma þessu til min þótt þeir
þyrftu ekki einnig að dreifa vör-
Karamojahéraöi, sem er i
noröausturhluta landsins, nánar
tiltekið i Dodotz, sem er nyrst i
Karamojahéraöi. tbúar
héraösins eru um 87 þúsund að
tölu, negrar, og eiginlega sér-
stakur þjóðflokkur.
lagið á dreifingunni var i hálf-
gerðum molum. Það olli og
erfiðleikum, að fyrstu tvær vik-
urnar sem ég starfaði þarna
bárust matvælin mjög stopult
og óreglulega og þvi erfitt að
gera nokkrar áætlanir. Er til
unum. Þeir höfðu aö visu
skipanir um aö hlýta fyrirmæl-
um minum, en voru býsna lagn-
ir aö bera ýmsu við. Seinna
fengum við svo gefins vörubil
frá Hjálparstofnun kaþólsku
kirkjunnar. Skyldi nota hann viö
matvæladreifinguna meðan á
henni stæði, en eftir það skyldi
trúöboðsstöðin fá hann til af-
nota.
Ekki mun nokkur maður vita
tölu á þeim aragrúa smáþorpa,
sem þarna eru. en ég fór með
matarbilinn á 30 staði og svo
kom fólkið þangað úr nær-
liggjandi þorpum til þess að fá
sér i svanginn.
Erfiöleikarnir við þetta voru
sem sé einkum i byrjun og stöf-
uðu af þvi hvað matvæla-
sendingarnar komu óreglulega
og skorti á flutningstækjum. En
úr þessu rættist og starfið féll i
fastar skorður.
— Nú voru þetta miklar vega-
lengdir, sem þið þurftuð að aka.
Hvernig eru vegirnir?
— Þeir eru vægast sagt
hörmulegir, svona rétt eins og
þeir gerast verstir hér á vorin.
Við uröum að nota bila með
fjórhjóladrifum og veitti ekki
af.
— Hvaða matvæli voru ykkur
send?
— Þau voru fyrst og fremst
mais og svo mjólkurduft, soya-
baunir, matarolia og svolitið af
sykri og salti.
— Hvað hefði svo beðiö þessa
fólks ef þvi hefði ekki borist
þessi matvæli?
— Hungurdauði.
— Varst þú sá eini, sem
vannst aö matvæladreifingunni
i þessu héraði?
— Nei, þýskur maður vann
sunnan til i héraðinu að sömu
störfun\ og svo var þarna ensk
hjálparstofnun, sem rak fæöu-
miðstöðvar fyrir börn og ann-
aöist heilsugæslu.
Byssumenn
stálu kúnum
— Nú mun enginn neita
nauösyninni á þessum matvæla-
sendingum. Þó eru þær aöeins
varnarbarátta. 1 kjölfariö
hljóta að fylgja aðgerðir, sem
m