Þjóðviljinn - 10.01.1981, Síða 19

Helgin 10. — ll. janúar 1981. ÞJOÐVILJINN — StÐÁ 19
í loftvarnabyrgi
Þaö voru talsverö brögö aö þvi,
aö tslendingar væru skeytingar-
lausir og færu ekki eftir reglum
sem almenningi var gert aö
hlýöa, meöan styrjaldarástand
rikti i landinu.
Þegar loftvarnamerki voru
gefin i höfuöborginni tóku sumir
slikt ekki alvarlega. Þó var aldrei
aö vita hve mikil sú hætta var,
sem yfir voföi og þaö gat oröiö
dýrt spaug aö vera á ferli ef til
alvörunnar kæmi.
Svo voru uppi raddir um þaö, aö
öll öryggismál i bænum væru I
ólestri og þeir sem áttu að sjá um
þau mál voru ásakaðir, jafnvel I
dagblööunum, um aö vera ekki
starfi sinu vaxnir og aö herinn,
sem auövitaö átti aö leggja sitt af
mörkum, miöla af fenginni
reynslu og gefa góö ráö, væri sof-
andi á verðinum. Þetta var ekki
heppilegt ef takast átti að tryggja
öryggi fólks svo sem frekast væri
unnt.
Islendingar voru mannaöir upp
i aö vera loftvarnaveröir. Þeir
áttu að smala fólki i loftvarna-
byrgin viö loftvarnaæfingar og
ekki sist ef loftárásahætta var
yfirvofandi, leiðbeina þeim sem
voru á ferli ofan jaröar og ekki
vissu hvar byrgin voru, standa
siöan vörö viö dyrnar og hleypa
engum út meöan hættan stóð yfir
og tilkynna fólkinu þegar hún var
iiðin hjá. Þetta voru embættis-
störf sem allir voru óvanir,
hjálmur á höfuðið og borði um
handlegginn. Sumir ofmetnuöust
af slikri vegsemd.
Einu sinni var ég á gangi i
Bankastræti þegar loftvarna-
merki var gefiö. I þetta sinn var
það alvara, enda á þeim tima sem
þýskar flugvélar voru hvaö iön-
astar viö að heimsækja Island og
sáust oft i námunda við Reykja-
vik. Ég var þarna ásamt ein-
hverjum kunningja minna. Eins
og löghlýönir og góöir borgarar
skutumst viö niöur i pissiriiö i
Bankastræti, sem enn i dag er á
sama staö og þaö var þá. Mig
minnir aö þaö væri merkt sem
loftvarnabyrgi. Þangaö niöur
leituöu fljótlega margir vegfar-
enda og varð þröng mikil. Gólf-
rými var litiö og loftræsting léleg.
Einhver heimtaöi aö klósettin
væru opnuö til aö auka við plássið
en gæslumaöurinn var önugur og
sagöi aö þaö kostaöi krónu á hvert
klósett og enginn vildi borga. Viö
félagarnir snerum þessu upp i
kæruleysi og kom saman um aö
betra væri aö drepast ofan jarðar
en aö kafna þarna niöri.
Viö ákváðum þvi að yfirgefa
þennan stað hvað sem i skærist.
Af einhverjum ástæöum var eng-
inn vöröur viö uppganginn sem þó
átti aö vera, en þaö var sennilega
eitt af þvi sem fór úr skoröum
þegar aö loftárásarmerki var
gefiö i Reykjavik. En hvað um
það.
Ekki höföum við langt fariö
eftir mannfáum götum Miö-
bæjarins þegar allt i einu birtist
loftvarnavörður meö hjálm og
boröa og hrópaöi til okkars
— Vitiö þið ekki að það er loft-
árás? sagöi hann og var sýnilega
skithræddur.
Nei, það vissum við ekki.
— Heyröuð þiö ekki merkiö?
spurði hann. Nei, við höfðum ekki
heyrt það.
— Hvar voruð þiö? spuröi hann
enn.
— 1 kjallara.
— Nú en sjáið þiö ekki, aö það
er ekki einn einasti lifandi maöur
úti? þusaði hann.
— Hvar er fólkiö eiginlega?
spurðum viö heimskulega.
— I loftvarnabyrgjunum og
Hernámsþættir
Óskar
Þóröarson
frá Haga
skrifar
Arnarhólliágust 1940.Takiðeftir byrgjunum uppiá hólnum.
niður með ykkur á auga lifandi
bragöi, fljótir nú. Og viö fórum
allir aö hlaupa, lika vörðurinn.
Mig minnir i átt að Landsbank-
anum. En rétt i þessu byrjuöu
flauturnar aö væla.
— Loftárásin
vörðurinn.
er búin! æpti
• l*

^ásV-ó
,\atvs-
vat
,Vó\aflS
**#*£*&**
o*r
inoað oér'
£**.*£*** **
- uttW^
eV”n_’\andsV<*»a’ vVar svat» b^\öa, ett'
^ittoto
Og a’

vVnittttg^
oWar

ö»“m.?"rdor'*VS'"'
árstttt'
no'J0'"’’
u«t
i\U
-n svbt
**&****
- .. V>a\\
öat^a^ p,yt'\a\tver^a5attttáV ,
ö vttti
ttttt§
tte
vstVeSar

særa>">
Hotso'
v\ttseW
títóíS i-
dttéjþ
SsS&&&£&
QlUpW09u<
V'°"' , oCS'

18. s""'0
sxssv
,1
tA\e'5S<
otta'
VAtíet
ogorM
3000^
Ve.s'P^t,sdö«'-C9
W9®'°'9
1VS68»

por'á"s
ír'óW'
f'St"'

JÖ"
evi°'
ItSSO"
,reit
,dat

M">rs«"
WtvNBw .
OtvrosoV

s,lá'

-ðtúo po’
öáSfessas-

a\3'9*
Gfttf'd
SVcotO’
. «eV"''0"
.
O""5'1'" tvo.ó't'

irssórt
Oa^, T Gtbft'®

Ks\a‘

6166
,t3
Sitrw
4158
■**#**& ^ '
wöSSo't"‘'
pio9<tV'
f'«W' „
0oW 9out
3%
HÖtW'8'''"
BoróóV"
itM^ooaréso"

visdó'w
-\Of'a<
2508
jrtadowr ■ Gt*"a“ uabW 4b,'. , svm'’69'

4.Ö8'5"*
SV9r"oS'9'

Gooi'»'; .sa0o.!
MW S99o vtne'ros900, rs(vott"
V38
S'9U' ’ , „ota't'33 .

«v,- , . 62o?

...
PVr^ '
V\e\\a
W»o">oSsn’a'""0n'?'“n
6Va»"°rS“t
Iooo's'!aa'