Þjóðviljinn - 10.01.1981, Qupperneq 22

22 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 1«. — 11. janúar 1981
Umsjón: Jón Viðar Sigurðsson
Fjórða breiðskifan frá
Tileinkuð byltingunni í Nicaragua
Sandinista
Nú fyrir jólin sendi Clash frá
sér sína fjórðu breiðskífu, San-
dinista. Þessar hljómplötur (þær
eru þrjár) marka all-mikil tíma-
mót í sögu Clash. Er því ekki úr
vegi að Iíta örlítið yf ir sögu Clash
áður en f jallað verður um þetta
nýjasta afkvæmi þeirra.
Upphafið
1 byrjun árs 1976 var Paul Simonon
bassaleikari að leika i sinni eigin hljóm-
sveit þegar kunningi hans, Mick Jones
bauð honum til samstarfs við sig. Þeir
tveir fengu svo Joe Strummer til að ger-
ast söngvari hljómsveitarinnar. En á
þessum tima söng hann með ýmsum
kráarhljómsveitum i London til að hafa i
sig og á.
í þessari fyrstu Clash-hljómsveit var
einnig gitarleikarinn Keith Levine, nú
þekktur sem einn af meölimum i Public
Image Limited (PIL).
Fyrsti trommuleikarinn var náungi að
nafni Terry Chimes, en hann staldraöi
stutt við. Hann sætti sig ágætlega við,
bjórdollukastiö á hljómleikum. En þegar
liðið var farið að fleygja brennivins-
flöskum að hljómsveitinni fannst honum
nóg komiö og hætti.
Clash hóf þvi leitina að nýjum trommu-
leikara. Alls voru 206 prófaðir en það var
Nicky Headon sem sló aðra út af laginu og
tryggöi sér „heita sætið” i hljómsveitinni.
An þess að hijómsveitarmeðlimir gerðu
sér grein fyrir þvi, þá fór orðstir þeirra
viða. C.B.S. var fyrst af stóru hljómplötu-
útgáfunum til að taka við sér og gerðu
samning við Clash siðla árs 1976.
Þeir fóru beint i „stúdió” og tóku upp
sina fyrstu breiðskifu, The Clash. Platan
fékk góðar móttökur og náði 12. sæti á
breska vinsældalistanum.
„Sem betur fer” sagði Strummer „fór
litla platan ekki ofar en i 28. sæti. Okkur
var bjargað frá Bay City Rollers stjörnu-
dýrkun”. Þessu til áréttingar þá neituðu
þeir að koma fram i Top of the pops i
B.B.C.
Sögulegt sumar.
Arið 1977 fór Clash ásamt Richard Hell
og The Voidois og franskri hljómsveit,
Lous, I alleftirminnilega hljómleikaferð
um England. Leikiö var á öllum stööum
þar sem Clash voru ekki þegar bannaðir.
1 orðsins fyllstu merkingu þá var allt
sett á annan endann. Lauk ferðinni þannig
að Clash hálfvegis hrökklaöist til megin-
landsins, sökum skuldahala sem hlykkj-
aðist um allt England.
A þeim stöðum þar sem leikið var á
meginlandinu fór allt i bál og brand. í
meira en mánuð áttu þeir i deilum við lög'-
reglu og hóteleigendur í Múnchen sökum
óspekta og skemmda á ýmsum hótelum
þar i borg.
Hljómleikar i Rinarlöndum enduðu með
þvi að i þá var fleygt bjórdollum og
brennivinsflöskum. 1 Sviþjóð lentu þeir i
slagsmálum við „Raggana” á hljómleik-
um, og svona mætti lengi teija enn.
Þegar heim kom var allt breytt. Pönk -
bylgjan hafði náð hámarki og splundrast
þegar Johnny Rotten (nú Lydon) hætti i
Sex Pistols.
En góðu heilli hafði Clash alltaf staðið I
skugganum af Sex Pistols. Gátu þeir þvi
þróað sina tónlist i friði meðan Sex Pistols
voru nær ærðir af blaðaskrifum og hama-
gangi fjölmiöla.
Það er engin furða, að þegar sól Sex
Pistols hnigur til viðar með brottför
Lydons þá rfs sól Clash i hádegisstað.
A þessum timum sendi Clash frá sér
nokkrar eftirminnilegar litlar plötur. Sér-
staklega eru Complete control og vVhite
man in Hammersmith palisgóðar. Þykja
þær eitthvert besta eyrnakonfekt þessara
ára.
Bassaleikarinn Paul Simonon á fullu
Ný breiðskífa.
Að lokinni enn einni hljómleikaför um
England, i þetta sinn með Suicide og
Specials, var haldið i „stúdió”.
Til að losna við alla misklið milli C.B.S.
og Clash var Sandy Perlman ráðinn sem
upptökustjóri. Platan var tekin upp i
London en hljóðblöndun fór fram i New
York.
1 nóvember 1978 kom hún svo út undir
nafninu Give ’em enough robe. Hún fór
beint I annað sæti breska listans og naut
fádæma vinsælda.
í byrjun árs 1979 sömdu þeir tónlist við
kvikmyndina „X”. 1 kjölfariö fylgdi plata,
The cost of living. Þessi breiðskifa sem
innihélt mörg af þekktustu Clash-lög-
unum, fór fyrir brjóstið á sumum gagn-
rýnendum. Var þeim tiðrætt um „vinstri-
sinnaðan óskapnað” og að „Clash ætti að
slaka á og njóta lifsins eins og við hin”.
The cost of living komst í 22. sæti vin-
sældalistans i Bretlandi og það sem meira
var-. Otvarpsstöðvar i Bretlandi og
Bandarikjunum fóru að leika tónlist
þeirra.
London kallar
Til undirbúnings fyrir þriðju breiðskifu
sina hélt Clash til Finnlands. Þar voru
sárin sleikt og efni á nýju plötuna undir-
búið.
Sem upptökustjóra að þessari nýju
plötu sinni fengu þeir Guy nokkurn
Stevenson. En hann varð þjóðsagnaper-
fóna fyrir starf sitt með fremstu rokk-
urum 6. áratugarins.
Samstarfið þeirra á milli tókst með
ágætum og eftir nokkra daga i „stúdiói”
var ljóst að næsta Clash-plata yrði tvöföld.
1 upphafi átti platan að heita „Thenew
testament”. Þá benti einn vitringurinn á
að þetta hefði veriðnotað áður! Svo i stað-
inn var platan nefnd London calling.
Með London callingsýndu þeir og sönn-
uðu að þeir eru einhverjir mestu snill-
ingar rokksins i dag.
Sandinista
A þessari fjórðu breiöskifu sinni koma
Clash mjög viða við og eru auðheyranlega
að leita sér að nýjum farvegi. Enda er
rúmið nægilegt fyrir allskonar „útúr-
dúra”.
Þrátt fyrir aö Clash komi viða við þá er
platan furðu heilsteypt og miklu heil-
steyptari en við mátti búast.
A þessari hljómplötu má finna áhrif
frá: Negrasálmum, suður-ameriskri
samba-tónlist, reggae, Rolling Stones,
Zappa-takta, að ógleymdum stórgóðum
„ekta” Clash-lögum, eins og þau gerast
best á fyrri plötum þeirra.
Þessar þreifingar Clash i allar áttir
gera plötuna örlitið framandi við fyrstu
heyrn. En eftir þvi sem oftar er hlustað
þeim mun betri verður hún. Og það er at-
hyglisvert að hvergi er um neina útþynn-
ingu á efni að ræða.
Ef einhver hefur búist við annari Lon-
don Calling, getur sá hinn sami étið húf-
una sina. Það er helst á hliö þrjú og f jögur
þar sem heildarsvipurinn er eitthvað i lik-
ingu við London Calling.
Clash er sem betur fer enn leitandi og
langt frá þvi að vera staðnaðir. Ég hygg
að þessi hljómplata marki nýja stefnu i
sögu Clash. Þeir eru að þróa sig áfram, en
að öllum likindum mun næsta Clash-
breiðskifa skera úr um endanlega stefnu.
Sandinista mun standa upp úr plötuhaf-
inu á likan hátt og Will the circle be un-
broken með Nitty, Gritty, Dirt Band.
Tónlistarflutningur er allur hinn ágæt-
astiog hafa Clash aldrei gert betur. Ég er
lika efins um að þeim takist það á kom-
andi árum. Sérstaklega langar mig að
vekja athygli á frábærum söng Joe
Strummer. Hann sýnir það á þessari plötu
svo ekki verður um villst, að hann er einn
besti rokksöngvarinn i dag.
Til liðs við sig hafa þeir fengið marga
snjalla tónlistamenn. Skal þar fyrstur
nefndur „fimmti Clash-meðlimurinn”,
Mickey Callagher úr „Þverhausum” Ian
Duryes. Hann kom hingað i sumar með
þeim félögum og sannaði leikni sina á
eftirminnilegum hljómleikum i Höllinni.
Auk hans má nefna reggae-listamann-
inn Mikey Dread. Kemur hann mikið við
sögu og syngur reyndar eitt lag á plöt-
unni. Einnig syngja Ellen Fonley og
Timon Dogg sitthvort lagið.
Eins og nafn plötunnar gefur til kynna
þá er hún tileinkuð Sandinistum i Nicara-
gua og reyndar öllum byltingum siðari
ára.
for the very first time ever,
when they had a revolution in Nicaragua,
there was no interference from America,
human rights from America!
Well the people fought the leader,
and up he flew...
with no Washington bullet what else could
he do?
’N if you can find an Afgan rebel
that the Moscow bullets missed
ask him what he thinks of voting
communist...
Likt og i tónlistinni koma þeir viða við i
textagerð sinni. Þeir beina spjótum sinum
i ýmsar áttir. Gamli striðsjálkurinn Win-
ston Churchill fær naprar kveðjur, svo og
þau „mætu” samtök National Front. Þeir
ráðast einnig á eiturlyf og vara við of-
notkun þeirra. Einnig fær sú firring sem
fylgir færibandavinnu iðnaðarþjóðfélaga
kaldar kveðjur.
you’re frcttin you’re sweatin
but you notice you aint gettin?
dont you ever stop long enough to start
to get your car outta that gear?
Karlo Marx and Friedrich Engels
came to the chekout at the 7-11
Marx was skint — but he had sense.
Engels lent him the neccessary pence
The magnificent seven
í raun er ekki hægt að gera sliku
meistaraverki sem þessari plötu nægileg
skil á prenti. Hlustun er sögu rikari.
Aðalheimildir um sögu Clash:
The Clash — Strummer, J og Jones, M.
Zig Zag — Argangar. 1977, ’78, ’79 og
’80.