Þjóðviljinn - 30.01.1981, Blaðsíða 4

4 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 30. janúar 1981
UOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjódfrelsis
(Jtgefandi: Otgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann.
Ritstiórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Ólafsson.
Auglvsingastjóri: Þorgeir Ólafsson.
Umsjónarmaður sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Afgreiöslustjóri: Valþór Hlööversson.
Blaðamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Ingi
björg Haraldsdóttir, Kristin Astgeirsdóttir, Magnús H. Gislason,
Sigurdór Sigurdórsson.
íþróttafréttamaður: Ingólfur Hannesson.
Utlit og hönnun: Guðjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
Ljósmvndir: Einar Karlsson, Gunnar Elisson
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Auglýsingar: Svanhildur Bjarnadóttir.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Afgreiösla: Kristin Pétursdóttir, Bára Sigurðardóttir.
Sfmavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriður Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Bárðardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir,
Karen Jónsdóttir.
Utkeyrsla, afgreiðsta og auglýsingar: Siðumúla 6,
Keykjavik. simi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf.
Höfum
ekki efni á
mistökum
• Málefnafátækt stjórnarandstöðunnar kemur fram
með átakanlegum hætti í þeim umræðum sem nú eiga
sér stað um orkuskort,orkuöf lun og orkunýtingu. Allur
hamagangurinn miðast við það að sannfæra þjóðina um
að Hjörleifur Guttormsson, sem setið hefur í embætti
orkuráðherra í tæp tvö ár, og þó ekki samfellt vegna
málamyndastjórnar kratanna, beri alla ábyrgð á orku-
skortinum. Staðan í virkjunarmálum og orkuöflun í dag
er ekki spurning um eitt eða tvö ár, heldur ákvarðanir og
framkvæmd þeirra á síðasta áratug.
• Þeir f orkólfar stjórnarandstöðunnar sem kvarta um
seinagang í orkuframkvæmdum tala gegn betri vitund.
Á síðustu árum hef ur boginn verið spenntur til hins ýtr-
asta og gíf urlegum f jármunum verið varið til orkumála.
Sú stórvirkjun sem nú er unnið að er á áætlun, hitaveitu-
f ramkvæmdum miðar vel og miklu fé hef ur verið varið í
stofnlínulagnir og endurbætur á raforkukerf inu. Lánin
ein vegna Hrauneyjarfossvirkjunar og hitaveitufram-
kvæmda nema 66 miNjörðum gamalla króna á þessu ári.
• í iðnaðarráðuneytinu hefur tíminn verið notaður til
viðtæks undirbúnings fyrir næstu stórátök í orkuöf lun og
orkunýtingu. Þar hefur verið lögð áhersla á að móta
heildarstef nu til langs tíma til þess að hægt sé að vinna
skipulega og markvisst að orkuöflun á næstu árum á
grundvelli ýtarlegra forrannsókna. Jafnframt hefur
verið kappkostað að gera úttekt á ýmsum möguleikum í
orkunýtingu með byggingu iðjuvera í huga. Tilgangurinn
er sá að íslendingar sjálf ir af li sér þekkingar til þess að
meta af eigin rammleik ólika valkosti í uppbyggingu
orkufreks iðnaðar og velja þær leiðir sem best henta ís-
lenskum aðstæðum og hagkvæmastar eru taldar.
• Geir Hallgrímsson formaður Sjálfstæðisf lokksins er
andvígur vinnubrögðum af þessu tagi. f sjónvarpsþætti
kom fram hjá honum að hann teldi óþarfa að eyða tíma í
athugun á staðarvali fyrir stóriðju. Fyrst væri að setja
stefnuna á einhvern stóriðjukost og síðan að hola verk-
smiðjunni einhversstaðar niður. Samkvæmt reynslunnni
er það meira að skapi Geirsmanna að semja í leyni við
erlendan auðhring um verksmiðju, og láta síðan sveitar-
félögin bitast um staðarvalið. Síðan er mönnum stillt upp
við vegg og sagt: Annaðhvort þessi verksmiðja og þessi
auðhringur eða ekkert.
• Af sama toga er afstaða Sighvats Björgvinssonar
formanns þingflokks Alþýðuf lokksins, er hann segir i
þingræðu að„nefndager orkuráðherra mætti víkja fyrir
f ramtaki og framkvæmdum". Það skorti ekki framtakið
og framkvæmdirnar við Kröfluvirkjun, en samt vantar
þaðan enn birtu og yl. Það er einmitt þetta andrúmsloft
óðagots, óláta og ósamkomulags sem stjórnarandstaðan
kappkostar nú að skapa, sem á stóran þátt í þeim mis-
tökum sem orðið hafa í orkukerfinu á siðustu 15 árum.
• Ef ísskolun í Þjórsá færi ekki með 5 til 6 tíundu af
Þórisvatni til spillis, ef Sigöldulónið læki ekki, og ef
Krafla skilaði þó ekki væri nema helmingi þeirrar birtu
og þess yls sem til stóð/væri engin orkuskortur þessa
dagana. Þrátt fyrir ábendingar færustu manna var óða-
gotið svo mikið þegar útsalan á orkunni til ISAL var
ákveðin á sínum tíma að ekki mátti eyða fé í að leysa is-
skolunarvandamálið í Þjórsá. Þá eru menn sammála um
að tilraunaboranir og rannsóknir í Kröflu voru ófull-
nægjandi þegar virkjunin var reist með framtaki og
f ramkvæmdagleði. Þessi mistök hafa reynst feykidýr.
• Það hef ur lengi verið landlæg skoðun að engin virkj-
unarframkvæmd á Islandi væri svo vitlaus að hún borg-
aði sig ekki á endanum. Reynsla síðustu 15 ára sýnir að
þessi skoðun er hégilja ein. Það skiptir þvi sköpun um
alla efnahagsþróun hér á næstu tíu til tuttugu árum að
þær ákvarðanir sem teknar verða i orkumálum á næst-
unni verði undirbúnar af kostgæfni og allt gert til þess
að forðast þau mistök sem islendingar eru nú að súpa
seyðið af.
— ekh
klíppt
Horfiðfylgi
Þaö hefur aö vonum vakiö
verulega athygli, aö nýleg
skoöanakönnun Dagblaösins
sýnir, aö sií mikla fylgisaukning
sem Alþýöuflokkurinn fékk áriö
1978 sé horfinn með öllu. Jón
Sigurösson Tímaritstjóri sagöi
m.a. um þetta I sunnudags-
grein,,Þaö veröur aö álykta aö
fylgisstofn Alþýöuflokksins hafi
á liðnum árum minnkaö um
þriöjung og er þaö I sjálfu sér
mjög mikilsverö breyting á
stjórnmálallfi landsmanna”.
Tímaritstjórinn Utskýrir
þessa ömurlegu þróun Alþýðu-
flokksins meö þvi, að veriö sé að
fella „réttlátan dóm yfir
hávaöamennina sem mestu
hafa ráöiö um málefni Alþýöu-
flokksins á siöustu árum” og á
Sérstööu
vantar
Kreppa Alþýöuflokksins er
lika tengd þvi, hverskonar sér-
stööu talsmenn hans hafa reynt
að skapa sér innan um önnur
pólitisk öfl. Og I reynd hefur
þessi sérstaöa aöeins komiö
fram i einu: endalausum böl-
bænum yfir andskotans komm-
unum, bölbænum sem eru svo
illkynjaöar af hverskyns van-
metakenndum, aö fyrr en varir
hafa þeir fallist i faöma Bene-
dikt Gröndal og Svarthöföi.
Reyndin er hinsvegar sú, að
landsfólkinu finnst þaö ekki
nógu sniöugt, aö menn reyni aö
byggja pólitiska tilveru sina á
hávaða um aö sósialistar megi
hvergi til ráöa kveöja I
þjóðfélaginu. Aö þvi er varöar
efnahagshugmyndir hafa ný-
kratar eöa hægrikratar oröiö
-j
Þaö hefur komiö fram ■
aö islenska þjóöin
er ekki veröug sins
Alþýðuflokks
Hvernig væri ef flokkurinn ,
segöi þessari þjóö
upp hollustu
og fengi sér aöra?
— áb. I
„ Uppsláttar-
vitleysa”
Atvinnuástand er meö J
slakasta móti þessar vikurnar .
og kemur þar margt til. Fram- I
kvæmdir eru jafnan meö I
minnsta móti i janúar og [
febrúar og tiðarfar getur haft .
veruleg áhrif á aflabrögð og sjó- I
sókn. Þá viröist loönuvertiö ætla I
aö bregöast og svo framvegis. 1
En stjórnarandstaöan reynir .
siöur en svo að fegra ástandiö I
viö Vilmund og hans kumpána.
Þaö er sjálfsagt eitthvaö til i
■ þessu. Fyrir kosningarnar 1978
Ihömruöu yngri menn i Alþýöu-
flokknum mest á þvl aö einn
höfuökosturinn viö þeirra inn-
■ göngu I þá pólitisku Valhöll væri
Ieinmitt sá að þeir væru eigin-
lega á móti flokkum. Þeir væru
fyrst og fremst aö byggja upp
■ „bandalag sigurvegara i próf-
kjöri”. Mikið af þeirri sérstööu
sem þeir reyndu aö skapa sér og
tókst aö skapa var fólgin I ýmis-
legu spili meö flokkaþreytu hjá
almenningi; I málflutningnum
var varla neitt eftir sem jákvætt
mætti telja I þeim stofnunum.
Þetta þótti nýstárlegt og I sam-
ræmi viö almennt nöldur út i
stjórnmál sem er sterkt alls-
staöar.
Enginn veit hvaö
átt hefur...
En til langframa hefur þetta
ekki dugaö til aö skapa Alþýöu-
flokknum eöa forystuliöi hans
einhvern þann svip sem yrði
mönnum hugstæður til fram-
búöar. Þvert á móti: ung-
kratar máttu reyna það eins
og Bandarlkjamenn áöur, eöa
þeir sem tóku andskotann út úr
sálmabókinni, aö „enginn veit
hvaö átt hefur fyrr en misst hef-
ur”. Þaö er hægur vandi aö
gagnrýna, og þaö réttilega, fyr-
irbærið pólitiskur flokkur. En
þegar alllöng hrið hefur veriö
gerö aö þeirri samstööu all-
stórra hópa manna sem láta sig
stjórnmál varöa, sem myndast i
flokkum, þá kemur á daginn aö
ekkert nýtt og betra finnst I
staðinn. Og „kosningabandalag
prófkjörsmanna” leysist upp I
ósamstiga fjölmiölaspil ein-
staklinga — og veröur brátt
áfram leiðinlegt fyrr en varir.
Og loks er eins og ekkert hafi
j gerst.
svo svipaðir bræðrum sinum i
íeiftursóknararmi ungtyrkja i
Sjálfstæöisflokknum, aö enginn
fær á milli greint hver er hvaö
og hver er ekki hvaö.
Annan
mannskap?
1 gær birtust svo I Dagblaðinu
upplýsingar sem enn reka digr-
ar stoöir undir kenningar ekki
aöeins um aö Kratar vilji fáir
heita, heldur viti þeir fáu, sem
viö nafniö kannast, ekki heldur
til hvers þeir eru aö þvi. Þaö
kemur nefnilega á daginn,, aö af
þeim heldur litla hluta þjóðar-
innar sem telur sig standa nær
Alþýöuflokknum en öðrum
flokkum eru um 40% fylgjandi
rikisstjórn þeirri sem nú situr!
Einn ágætur Krati, sem
spurður er um þessar niöur-
stööur.telur aö vinsældir sjarm
erandi manna i rikisstjórninni
ráöi miklu um þetta. Eri ef
menn hafa nú hvorki sýnileg
sérkenni né persónulegar
vinsældir, hvernig ætla þeir aö
mynda eina fagra mainótt nýja
stjórn i kyrrþey eins og
Benedikt Gröndal hefur boöaö
að hann vilji? Til slikra afreka
þarf einhvern annan mannskap
en þann sem kýs I kosningum á
Islandi. Kannski þaö fari best á
þvi aö snúa frægu pólitisku ljóöi
upp á liösmenn Benedikts:
_®a
eins og þetta dæmi úr Dag-
blaöinu sannar:
„Starfsmenn I verksmiöjunni
eru 17 færri en i jánúar i fyrra,
sem stafar af þvi aö menn hafa
hætt og aukinn vélakostur kom-
iö i staöinn. Aö ég hafi sagt upp
þessu fólki er bara uppsláttar-
vitleysa I Mogganum, sem
Pétur sjómaöur studdist svo viö
i þinginu. Ég hef ekki sagt upp
nokkrum manni siðan ég
byrjaöi hér 1948”, sagöi Eyþór
H. Tómasson, forstjóri súkku-
laöiverksmiöjunnar Lindu á
Akureyri, þegar Dagblaöiö I
spuröist fyrir um starfsmanna- I
hald i fyrirtækinu. *
Tilefniö var oröaskipti þing- I
manna á Alþingi þar sem
annars vegar var þvi haldiö I
fram — og vitnaö til Morg- •
unblaðsfréttar sl. laugardag — I
aö vörugjald rikisstjórnarinnar I
hefði orsakaö samdrátt i sölu I
framleiösluvara Lindu og þess ■
vegna hafi 17 starfsmenn fengiö I
„reisupassann”. Þessari full- I
yröingu var mótmælt sem |
ósannri af öörum þingmönnum ■
og þvi þótti tilefni til aö spyrja I
forstjóra Lindu sjálfan I
hvað rétt væri I deilunni.”
Þaö heföi Pétur sjómaöur átt ■
aö gera lika áöur en hann óvirti I
Alþingi meö þvi aö éta „upp- I
sláttarvitleysu” eftir Moggan- S
um. ■
— ekh |
skorfd
| Uppsagnir starfsnumu f Súkkulaiiveriismiiiunni Lindu i Akureyri voni
„Uppsláttarvitleysa í Mogga”
\ - *ki umtabvertur smnóríttiir I i»nú»r - *n mir kzt verr á febnur,'1 segir forst(órinn