Þjóðviljinn - 30.01.1981, Blaðsíða 7
Föstudagur 30. janúar 1981 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
tillögugerð tilað koma i veg fyrir
slys, sem er algeng orsök fötlunar
og örorku. Þetta verkefni snertir
bæði slys á vinnustöðum i um-
ferðinni, og i heimahúsum.
Samkvæmt tölfræðilegum
rannsöknum er tiðni umferðar-
slysa hærri hér á landi en á hinum
Norðurlöndunum. Sömu sögu er
að segja varðandi slys i heima-
húsum, einkum slys á ungum
börnum.
Orsakir slysa
Hvernig má þetta vera? Hverj-
ar eru orsakirnar og hverjar eru
afleiðingarnar? Fjöldi fólks lifir
við ævilöng örkuml, sem afleið-
ingu slysa.
Lif og heilsa verður aldrei
metið til fjár, þar gilda aðrir
mælikvarðar. Þessvegna má
einskis láta ófreistað i baráttunni
gegn slysum. A vegum ALFA ’81
nefndarinnar er nú unnið að söfn-
un upplýsinga um orsakir slysa i
samvinnu við fjölda aðila, sem
hafa með þessi málefni að gera. .
Má þar t.d. nefna umferðarráð,
öryggiseftirlit rikisins, Trygg-
ingastofnun rikisins o.fl.
Þjóð okkar á þvi láni að fagna
fram yfir flestar aðrar þjóðir aö
enginn þarf að þjást né bera
örkuml vegna styrjaldarátaka og
hernaðar. En þrátt fyrir það,
verða fjölda margir svipuðum
örlögum háðir, og i hverju einasta
tilviki þegar einstaklingurinn
verður fyrir slysi með varanlegri
sköddun sem afleiðingu er slikt
óbætanlegt, hversu vel sem að
viðkomanda er búið bæði efna-
hagslega og félagslega.
ALFA ’81 nefndin mun stuðla
eftir megni að fyrirbyggjandi að-
gerðum með tilliti til orsaka slysa
og er stefnt að þvi að leggja fram
tillögur um varnaðaraðgerðir og
koma á stað almennri umræðu i
þeim efnum á ári fatlaðra.
1 þessum málum dugar þó
ekkert minna en að landsmenn
allir leggist á eitt og reyni að
leggja fram sinn skerf til að af-
stýra slysum. Það yrði ómetan-
legur árangur, sem næðist á
þessu ári, ef okkur tækist að
fækka slysunum frá þvi sem nú
er.
Þá er komið að þeim þætti i
starfi ALFA ’81 nefndarinnar,
sem trúlega á eftir að verða mest
áberandi, en það er upplýsinga-
og fræðslustarf, sem hefur verið
skipulagt i samvinnu við alla
helstu fjölmiðla landsins.
Stefnt er að þvi að hleypa af
stokkunum greinaskrifum og við-
tölum I fjölmiðlum og verður lögð
sérstök áhersla á að hvetja fatl-
aða til að láta I sér heyra.
Hér er um ákaflega umfangs-
mikið svið að ræða. Og tilgangur-
inn er m.a. sá að leitast við að
rjúfa þá félagslegu einangrun,
sem alltof margir fatlaðir búa við
og liða fyrir. En það er nauðsyn-
legt að koma viðar við en I fjöl-
miðlunum.
ALFA ’81 nefndin mun einnig
beita sér fyrir fræðslu i grunn-
skólum landsins með bæklingum
og öðru fræðsluefni um fatlaöa.
Þá hefur veriö leitað til bókaút-
gefenda varöandi útgáfu á þýdd-
um bókum um þessi mál.
Undirtónninn I öllu starfi fram-
kvæmdanefndarinnar er sá, að
allt fólk i þessu landi, sem haldið
er fötlun af einu eða öðru tagi,
verði i framtiðinni metið út frá
öðrum sjónarmiðum en þerm,
sem gilda nú. Að manneskjan,
þrátt fyrir fötlun hver sem hún er
og hvernig sem hún er, öðlist 1
reynd sama rétt og fái sömu tæki-
færi til þátttöku I þvi, sem fer
fram I þjóðfélaginu hverju sinni.
Að hinn fatlaði fái tækifæri til
að nýta hæfileika sina og geti val-
ið sér lifsform samkvæmt óskum
sinum eins og hver annar með til-
liti til menntunar, búsetu, at-
vinnu, félagsstarfa o.s.frv..
Islanska þjóðin hefur reist
myndarlegar stofnanir og viða
búið vel að töluðum og öryrkjum.
Stofnanastefnan er þó á undan-
haldi, en önnur hefur rutt sér til
rúms, stefna sem felur I sér að
hjálpa einstaklingnum til að lifa
sjálfstæðu llfi utan stofnana, með
öðrum ófötluðum i samfélaginu.
ALFA ’81 nefndin heitir á
landsmenn alla að leggja sitt af
mörkum til að ár fatlaðra beri
rikulegan árangur og að eink-
unnarorð þess verði ekki aðeins I
orði heldur einnig og miklu frem-
ur I verki, fullkomin þátttaka og
jafnrétti.
ALÞÝÐULEIKHÚSIÐ:
L'.
Edda Htílm leikur miðstéttarfrú
I þættinum „Ein”.
nauða i Dario að skrifa leikrit
um konur og stöðu þeirra. Ég
hótaði meira að segja að skilja
við hann. Hvers vegna um
konur? Vegna þess að ég er
kona. Ég hef svo margt að
segja. Gallinn var bara sá, að ég
gat ekki skrifað sjálf. Ég keypti
allar bækur, sem mér fundust
koma að gagni, las og fékk þær
svo Dario. Eftir tvo mánuði
spurði ég: „Jæja, er þetta ekki
að koma?” En hann svaraði af-
undinn, „Láttu mig i friði, mér
finnst ég utanveltu I þessari um-
ræðu”. En, verkið komst á
skrið. Dario Fo bætir við: „Ég
skrifaði og skrifaði og alltaf reif
hún niður allt mitt verk og sagði
mér að gera betur, þar til það
loksins fæddist”.
Kona var frumsýnd I Milano
1977. Ohætt er aö fullyrða að
Dario Fo fer ekki hefðbundnar
leiðir I umf jöllun sinni um stöðu
konunnar og er i fullu gildi
kenninghans sjálfs, að „leikhús
eigi alltaf að vera skemmtilegt
og að I leikhúsi eigir þú að koma
auga á sjálfan þig.”
Einþáttungarnir, sem venju-
lega eru leiknir af sömu leik-
konunni eru I sýningu Alþýðu-
leikhússins leiknir af þeim Sól-
veigu Hauksdóttur, Eddu Hólm
og Guðrúnu Gisladóttur. Leik-
stjórier Guðrún Asmundsdóttir,
búningar og tjöld eru eftir Ivan
Török, Gunnar Reynir Sveins-
son hefur samið áhrifahljóð,
lýsing er hönnuð af David Wal-
ters. Sýningarstjóri er Guöný
Helgadóttir. Olga Guðrún Arna-
dóttir þýddi Fótaferðog Ein.en
Ólafur Haukur Simonarson og
Lárus Ýmir óskarsson þýddu
Við höfum allar sömu sögu að
segja.
,,Konu” í kvöld
Guðrún Gisladóttir i hlutverki slnu i einþáttungnum „VIB höf-
um allar sömu sögu að segja”.
t kvöld verður fyrsta frum-
sýning Alþýðuleikhússins i nýj-
um husakynnum þess I Hafnar-
bitíi. Frumsýnt verður verkið
„Kona” eftir Dario Fo og konu
hans Franca Rame. Verkið
samanstendur af þremur ein-
þáttungum: „Fötaferð”, „Ein”
og „Við höfum allar sömu sögu
að segja”.
Franca Rame hefur leikið öll
þrjú hlutverkin I „Konu” viða i
Evrópu og hlotið mikiðlof fyrir.
Um tilurð þáttanna þriggja
segir Franca:
„Arum saman var ég að
Frumsýnir
Nauösyn á bættri fjarskiptaþjónustu út af Breiðafirði:
Mikilvægt ör;
fyrir sjómenn
Skúli Alexandersson
mælti í gær fyrir þings-
ályktunartillögu sem hann
flytur ásamt Pétri Sig-
urðssyni um starfsrækslu
strandstöðvar til fjar-
skiptaþjónustu á Gufu-
skálum á SnæfelIsnesi.
Tillaga þeirra er svo-
hljóðandi:
„Alþingi ályktar að fela rikis-
þingsjá
stjórninni að beita sér fyrir þvi,
að Landssimi tslands komi upp og
starfræki strandstöð á Gufu-
skálum eða á öðrum stað á Snæ-
fellsnesi, sem tryggi alhliða fjar-
skiptaþjónustu fyrir hafsvæðið
frá sunnanverðum Vestfjörðum
um djúpmið Breiðafjarðar suður
fyrir Snæfellsnes.”
Skúli sagði að á ofangreindu
hafsvæði væru móttökuskilyrði
það vond að hin lögbundna til-
kynningarskylda fiskiskipa hefði
að meira og minna leyti fallið
niður. Þá hefur loðnunefnd einnig
gengið illa að hafa sambamd við
sin viðskipta- og veiðiskip á þessu
svæði. Uppsetning og rekstur
strandstöðvar Landsimans fyrir
þetta svæði væri þvi mikilvægt
Ríkisútvarpið:
Þingmenn óska
eftir skýrslum
Þingmenn úr Alþýðuflokki, Al-
þýðubandaiagi og Sjálfstæðis-
flokki hafa lagt fram á Alþingi
beiðni til menntamálaráðherra
þess efnis að hann flytji Alþingi
skýrslu um Rikisútvarpið.
Óskað er eftir þvi, að I skýrsl-
unni verði veittar upplýsingar um
hag, stöðu og framtiðaráform
Rikisútvarpsins, bæði sjónvarps
og útvarps. Sérstaklega er óskað
eftir upplýsingum um hvernig
jafnaður muni hallarekstur stofnun-
arinnar undanfarin ár, hvernig
fjármagna eigi byggingu nýrrar
langbylgjustöðvar og hins nýja
útvarpshúss, svo og hvernig leysa
skuli brýnan húsnæðisvanda út-
varpsins uns hið nýja útvarpshús
kemst I gagnið.
Þá er einnig óskað upplýsinga
um hvaða ráðstafanir séu á döf-
inni til að treysta dreifikerfi út-
varps og sjónvarps. Þannig að
tryggt sé að allir landsmenn eigi
þess ævinlega kost að hlýða á
dagskrá, Svo og hvernig stofnun-
inni verði gert fjárhagslega kleift
að notfæra sér möguleikana á
beinu myndsambandi við önnur
lönd, sem skapast hafa með jarð-
stöðinni Skyggni.
Loks er óskað eftir þvi, að i
skýrslunni verði að finna upplýs-
ingar um það, hvenær stereóút-
sendingar muni ná til landsins
alls og hvort i undirbúningi sé að
hefja útvarp á annarri rás og/eða
sérstakt landshlutaútvarp.
Þeir þingmenn er óska eftir
þessari skýrslu eru Eiður Guðna-
son, Friðrik Sophusson, Arni
Gunnarsson, Vilmundur Gylfa-
son, Stefán Jónsson, Halldór
Blöndal, Sverrir Hermannsson,
Benedikt Gröndal og Albert Guð-
mundsson.
— Þ
Skúli Alexandersson.
öryggismál. Skúli sagði að á
Gufuskálum hefði Landssiminn
nú yfir að ráða aðstöðu sem gerði
honum auðvelt að koma upp
strandstöð nú þegar.
Magnús H. Magnússon tók
næstur til máls og sagðist telja
nauðsynlegt að bæta fjarskipti á
þessu svæði, en taldi þó að gera
mætti það á ódýrari hátt en þann
að koma þarna upp strandstöð.
Taldi Magnús eðlilegra að bæta
þjónustuna með fjarstýringu frá
öðrum strandstöðvum. Svipaðrar
skoðunar var Eiður Guðnason.en
hann sagðist jafnframt furða sig
á þvi að Alþýðubandalagsmaður
eins og Skúli skyldi vera að flytja
tillögu um bætta fjarskipta-
þjónustu frá Gufuskálum i ljósi
þess að á Gufuskálum ræki
Landssiminn þjónustu i umboði
NATO.
Davið Aðalsteinsson og Alex-
ander Stefánsson lýstu fullum
stuðningi við tillöguna og sama
gerði Garðar Sigurðsson
sem benti jafnframt á að sama
vandræðaástand væri fyrir hendi
úti fyrir Húnaflóa. Sagði Garðar
að nauðsynlegt væri að tryggja
sjómönnum á þessum tveimur
hafsvæðum öruggt samband við
land fyrir þinglok.
— Þ-