Þjóðviljinn - 13.03.1981, Blaðsíða 3

Föstudagur 13. mars 1981. ÞJÓDVILJINN — SIÐA 3
Úrskurður Jafnréttisráðs um Dalvíkurmálið:
„Tæpast annað
en mismunun”
,,Hvort sem hún er vegna kynferðis
eða af öðrum ástæðum”
Jafnréttisráð hcfur einróma
átaiið veitingu lyfsöluleyfisins á
Dalvik og það að ráðherra skvldi
ekki leita álits ráðsins áður en
hann veitti levfið. Þó segir i
greinargerð ráðsins að erfitt gæti
reynst að sanna að jafnréttislögin
hafi verið brotin og telur ráðið
nauðsynlegt að endurskoða þau
og leita leiða til að gera þau virk-
ari.
t greinargerðinni er rakinn
aðdragandi þess að Freyja V.M.
Frisbæk Kristensen, óskaði eftir
þvi' að Jafnréttisráð kannaði
málið, þar sem brotinn hefði ver-
ið á henni réttur af kynferðisleg-
um ástæðum, þegar heilbrigðis-
ráðherra veitti Óla Þ. Ragnars-
syni lyfsöluleyfi á Dalvik, þrátt
fyrir að lögskipaðir umsagnarað-
ilar hafi báðir talið hana hæfari.
Þessir aðilar eru tveggja manna
nefnd kjörin af Lyfjafræðinga-
félagi Islands og Apótekarafélagi
tslands og landlækni. Hafi
ráðherra gengið framhjá
samdóma áliti þeirra þrátt fyrir
að ráðherrar hafi almennt talið
eðlilegt að fara eftir faglegri
umsögn umsagnarnefndar og
landlæknis.
Jafnréttisráð vill vekja sér-
staklega athygli á eftirfarandi
staðreyndum vegna þessa máls:
1. Afþeim23lyfsöluleyfum sem
heilbrigðis- og tryggingaráðherra
hefur veitt, hefur aðeins i einu
tilviki þeim verið veitt lyfsölu-
leyfi sem hvorki umsagnarnefnd
né landlæknir skipuðu i fyrsta
sæti.
2. Samfelldur starfstimi Freyju
V.M. Frisbæk er þrem árum
lengri en óla Þ. Ragnarssonar,
en bæði hafa starfað allan timann
á sérsviði mentunar sinnar.
3. Bæði umsagnarnefnd og
álitsaðili skipuðu Freyju i fyrsta
sæti meðal umsækjenda.
4. óumdeilanlegt er að Freyja
hlaut verulega hærri einkunn en
Óli á kandidatsprófi.
5. Megin röksemd ráðherra fyr-
ir að ganga fram hjá áliti
umsagnarnefndar og landlæknis
er su að Óli hafi lengri reynslu i
lyfjabdð.
„Þegar allt þettaer virt verður
tæpast annað séð en að um mis-
munun sé að ræða hvort sem hún
er vegna kynferðis eða af öðrum
ástæðum”, segir i greinargerð
ráðsins.
„Vegna strangra sönnunar-
reglna gæti þó reynst erfitt að
sanna að um hafi verið að ræða
brot á jafnréttislögunum, en
Freyja hefur ekki óskað eftir að
málið verði borið undir dómstóla.
Jafnréttisráð átelur þvi þessa
veitingu ráðherra og að hann
skyldi ekki leita álits ráðsins áður
en hann veitti lyfsöluleyfið, en
eins og fram hefur komið er það
m.a. hlutverk Jafnréttisráðs að
vera ráðgefandi gagnvart stjórn-
völdum við stöðuveitingar.
Jafnréttisráð telur að stjórn-
völdum beri að ganga á undan
með góðu fordæmi i þessu sem
öðru og væntir ráðið þess að
stjórnvöld gæti jafnréttissjónar-
miða kynjanna.
Þá vill Jafnréttisráð benda á að
þessi veiting verður sist til að
hvetja konur til að sækja um
ábyrgðarstöður.
Við umfjöllun þessa máls hefur
Jafnréttisráði orðið enn ljósara
en áður, hve mikið vantar á að
jafnréttislögin tryggi nægilega að
jafnréttissé gætt. Ráðið telur þvi
nauðsynlegt að endurskoða lögin
og leita leiða til þess að gera þau
virkari.”
Einróma samþykkt á fundi
Jafnréttisráðs 12. mars, 1981.
F.h. Jafnréttisráðs
Guðríður Þorstcinsdóttir, form.
Bergþóra Sigmundsdóttir,
frantkv.stj.
Fátt um kennara í
norsku og sænsku
/
A annað hundrað nemendur læra þessi
tungumál i Námsflokkum
Á yfirstandandi skólaári stunda
85 nemendur á skóiaskvldualdri
nám i norsku og 100 stunda nám i
sænsku, þar af eru 58 við nám i
norsku i Námsflokkum
Reykjavíkur og 94 nema sænsku i
Námsflokkunum. Hins vegar eru
þessi tungumál ekki kennd i nein-
um grunnskóla.
Þessar upplýsingar komu fram
á Alþingi í svari Ingvars Gisla -
sonar menntamálaráðherra við
fyrirspurn frá Arna Gunnarssyni
um norsku- og sænskunám i
grunnskólum. Ráðherra sagði að
þó grunnskólalögin tækju ekki af-
stöðu til þess hvaða norður-
landamál skyldu kennd þá hefði
farið svo að engin kennsla væri i
sænsku og norsku og væri
ástæðan liklega einkum sU að fátt
væri um kennara i þessum grein-
um sem og að nemendur sem lýst
hefðu áhuga á að nema þessi mál
hefðu verið frekar fáir. Nokkrir
nemendur hefðu þó sótt árlega
um að taka próf i þessum málum
og væru það þeir sem dvalið hefðu
eitthvað i viðkomandi löndum.
Skólarnir hefðu ætið orðið við
beiðni um slik próf, þó þeir héldu
ekki uppi sjálfir neinni kennslu.
Ráðherra sagði að allar
kennslubækur sem notaðar væru
við sænsku- og norskunám væru
fengnar erlendis frá og hefðu
kennarar við Námsflokka
Reykjavikur séð um að Utvega
þær. Jafnframt kom fram að
ráðuneytið greiðir hálf laun
kennara bæði i norsku og sænsku
við Námsflokkana.
Menntamálaráðherra sagði að
hann hefði nýlega skipað nefnd til
að gera tillögu um kennslu i
norsku og sænsku fyrir þá
nemendur sem dvalið hefðu i
Noregi eða Sviþjóð og óskuðu að
halda áfram námi i þessum
tungumálum. Sagðist hann telja
að stefna bæri að þvi að kenna
sænsku og norsku á grunnskóla-
stigi, en fyrst væri heppilegt að
greiða götu þeirra sem sérstak-
lega óskuðu eftir námi i þessum
tungumálum og tæki ofangreind
nefndaskipun mið af þvi.
— Þ
Norskir kennaranemar i heimsókn:
Þrennir tónleikar
Á morgun, er væntanlegur til
Revkjavíkur hópur 120 kennara
og kennaranema frá Kennara-
háskólanum i Notodden á Þela-
mörk í Noregi. Hópurinn verður
hérá landi i viku, og munu Norð-
mennirnir m.a. Iialda þrenna tón-
leika, enda eru i*hópnum söngkór,
40 manna þjóðdansaflokkur,
lúðrasveit, þekkt söngkona og
tveir orgelleikarar.
Kennaraháskólinn i Notodden
er þekktur um öll Norðurlönd, og
hafa m.a. margir Islendingar
stundað þar nám. Upphaflega Ut-
skrifaði skólinn eingöngu mynd-
listar- og handavinnukennara, en
á siðari árum hefur hann verið al-
mennur kennaraháskóli og jafn-
framt fósturskóli.
Norðmennirnir hyggjast nota
timann vel meðan á dvölinni hér
stendur og fara i heimsóknir i
ýmsa skóla, fyrirtæki og stofn-
anir, auk þess sem þeir leggja
áherslu á að kynnastsem flestum
islenskum kennaranemum.
Fyrstu tónleikar hópsins verða
á mánudagskvöldið i Menntaskól-
anum við Hamrahlið. Siöan verða
kirkjutónleikar i BUstaðakirkju á
miðvikudagskvöldið og tónleikar
og þjóðdansasýning i Norræna
hUsinu á fimmtudagskvöldið.
Söngkonan Sigrun Fluge Samuel-
sen, mezzosópran, er tónlistar-
kennari við skólann og talin til
fremstu einsöngvara Noregs um
þessar mundir. Skólakórnum
stjórnar Trygve Moe, sem einnig
er kennari við skólann. Kórinn
flytur fjölbreytta tónlist, allt frá
kirkjutónlist til léttrar danstón-
listar.
Nemendur og kennarar skólans
i Notodden eru vanir að fara
stuttar kynnisferðir til annarra
landa á hverju ári, pg er þetta i
fyrsta sinn sem Island verður
fyrir valinu. Þátttakendur kosta
ferðina sjálfir og verða hér á
eigin vegum. A föstudaginn
heldur forseti Islands, Vigdis
Finnbogadóttir, þeim boð að
Bessastöðum.
— ih
Olíugróöinn æ mikil-
vægari Nordmönnum
Oliuvinnslan hefur sívax-
andiáhrif á norskan þjóðarbú-
skap. Til að mynda jók hún
ráðstöfunartekjur lands-
manna um fimmtung á siðast-
liðnum tveim árum. Það er
oliuvinnslan sem fyrst og
fremst stendur undir þvi, að
Norðmenn höfðu hagstæðan
greiðslujöfnuð við útlönd, sem
nam i fyrra 4.700 miljónum
króna.
Þjóöartekjur jukust i Noregi
um 3,6%. En ef að oliutekjur
væru frá dregnar yrðu aöeins
1,5% eftir — þá hefði þjóðar-
framleiðslan beinlínis cfregist
saman miðað við Wíðstæbar
stærðir 1979.
Atvinnuleysi fór nokkuö i
vöxt þegar á leið áriö, en um
leið er skortur á sérhæföu
starfsfólki i vissum greinum,
(norinform).
Riddara lyft
úr hnakki eft-
ir 1700 ár
llér er búið að lyfta riddara
af hesti sinum, en þar hafði
hann setið i 1700 ár. Kiddarinn
er Markús Arelius, sem var
keisari i Kómahorg á árunum
161—180 e.Kr. og var að þvi
leyti ólikur flestum þeim scm
þann starfa höfðu að hann var
umtalsverður heimspekingur.
Ástæðan til þess, að MarkUs
yfirgefur hest sinn er mengun
i Rómaborg, sem hefur leikið
grátt rUstir, sUlur og mynda-
styttur fornaldar. Það er ekki
hvaðsist Utblástur mikils bila-
fjölda sem tærir forna steina
og brons svo að til mikilla
vandræða horfir. Um þetta
vandræðaástand hefur lengi
veriö rætt og margt hefur
spillst sökum vanrækslu
undanfarinna þrjátiu ára. En
Rómverjar hugsa sér nU til
hreyfings fyrir alvöru. Ariö
1976 varð Giulio Carlo Argan
borgarstjóri Rómar — hann
er fyrsti kommUnistinn sem
með það embætti fer og um
leið vill svo vel til að hann er
listfræðingur. Undir hans
stjórn hefur verið gerð mikil
áætlun um björgun fornminja
i Róm. Bæði á að taka ein-
staka dýrgripi eins og styttuna
af MarkUsi Areliusi og gera
við hana i sérstakri stofnun og
svo á einnig að skera sem
mest niöur umferð i námunda
við Kapitólhæð og allt til Via
Appia, meðal annars loka
mikilli umferöaræö þar. Eða
eins og Argan borgarstjóri
segir: Annaðhvort bila eöa
fornminjar...
— áb.
Bilar höfðu með útblæstri nartað helst til mikið i heimspeki-
keisarann.
Endurreisnarstarf í Róm:
Menntaskólakór
í Bústaðakirkju
Kór Menntaskólans við Sund
efnir til sinna árlegu tónleika i
BUstaðakirkju á morgun, laugar-
daginn 14. mars kl. 17.00. Mun þá
starf þeirra 70 nemenda er i kórn-
um hafa starfað i vetur koma i
ljós. Stjórnandi kórsins i vetur
hefur veriö Vilhjálmur Guðjóns-
son eins og tvo undanfarna vetur.
Einnig efna kórfélagar til köku-
bazars i anddyri skólans sunnu-
daginn 15. mars kl. 14.00. Er hann
haldinn vegna fyrirhugaörar
Austf jarðaferðar kórsins
19. —22. mars.