Þjóðviljinn - 10.04.1981, Page 9

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 10. april 1981
Föstudagur 10. april 1981 ÞJOÐVILJINN — SIÐA 9
UMBÆKUR
Siglaugur Brynleifsson:
íslenskar
þjóðsögur
Ólafur Daviösson: tslenzkar
þjóösögur. Þorsteinn M. Jónsson
bjd til prentunar. Bjarni
Vilhjálmsson sá um útgáfuna.
Þriöja útgáfa. Fjóröa bindi.
Reykjavik. Bókaútgáfan Þjóö-
saga 1980.
Meö þessu fjóröa bindi lýkur út-
gáfu þjóösagna Ólafs Daviös-
sonar. Hér eru ævintýrin, sem
skipt er i nokkra kafla, stjúpu-
sögur, álagasögur, sögur um
þrjár karlsdætur-, óskasögur oft.
Stórlygasögur koma næst og þar
getur landsfrægra stórlygara
sem minna á sama fyrirbrigöiö
erlendis, þar sem kunnastar eru
sögurnar af Munchausen, ásamt
fjölmörgum öörum sögum. Hér
eru margir stórlygararnir nafn-
greindir eöa sögur haföar um
stórlygara eftir nafnkunnum
mönnum. Kimnisögur fylgja
siöan og siöan Kreddusögur og
Fjarstæöusögur. Mikill hluti
sagnanna er úr nágrenni
höfundar og auk þess hefur hann
margar kimnisögur og f jarstæöu-
sögur eftir klerkum svo sem sr.
Valdimar Briem ofl..t bókarlok er
svo ágæt nafnaskrá yfir menn,
drauga og vætti og er sú skrá hiö
mesta,, þarfaþing fyrir þá sem
vilja kynna sér auk manna ýmsa
fræga drauga og afturgöngur,
þarna má fletta þeim persónum
upp og kynnast hverjum og
einum. Einar Sigurösson hefur
tekið þessa ágætu skrá saman og
er hún unnin af stakri vandvirkni.
Hann hefur einnig tekið saman
flokka- og atriöaskrá, sem er
einnig mikiö þarfaverk. Skrárnar
i þessari útgáfu ættu aö vera
öðrum þjóösagnaútgefendum til
fyrirmyndar. í bókarlok eru siöan
leiðréttingar.
Það var mikiö nauösynjaverk að
gefa Ut þjóðsögur Ólafs Daviös-
sonar aftur. Fyrri útgáfurnar
voru uppseldar og útgefanda
þeirra var mjög annt um aö fá
þær aftur gefnar út, og bjó hann
þessa Utgáfu til prentunar.
Þorsteinn M. Jónsson var mikill
sagnasafnari sbr. Grimu, og hann
lagöi alúð viö aö vinna verk sitt
sem best eins og raunin hefur
orðið.
Þjóösögur eru tjáningar - eöa
játningarrit um hugmyndir þjóö-
arinnar fyrr á öldum, um lifiö og
tilgang þess, rétt og rangt og um
dulheima og þá sem þá byggja.
Dularfulla fyrirburði skortir ekki
og um verursem voru uppi i land-
inu, en sem nú eru útdauöar, svo
sem tröll og útilegumenn, þó er
ekki nema rúm öld siðan
harðar blaðadeilur voru háðar
milli prests nokkurs á Hallorms-
stað og annarra aöila um tilveru
útilegumannabyggða. Trú á tröll
var við lýði snemma á 18. öld,
eins og sjá má i þjóðsögum og
sögnum frá þeim tima og einníg i
ritum læröra manna.
Þessar þjóölegu mýtur eru
ótæmandi hráefni fyrir listamenn
og skáld og ættu ekki siður að
geta oröiö efniviöur til rannsókna
þjóöháttafræðinga og sálfræö-
inga, en allt er þetta efni mjög
vandmeðfarið og þarfnast mik-
illar nákvæmni og mjög næms
smekks hvort sem heldur er notað
i fræðilegum tilgangi eða sem
uppistaöa i listrænan vef.
Þjóösagnaútgáfa hefur tekið
miklum framförum á siðustu ára-
tugum og ber þar hæst útgáfu
Þjóðsagna Jóns Amasonar, sem
kunnáttumenn hafa farið höndum
um og gefnar hafa verið út af
smekkvisi og stórhug. Bókaút-
gáfan sem gefur nú út Þjóösögur
Ólafs Daviðssonar gaf þær einnig
út. Það er þakkarvert að þessar
prelur fslenskrar menningar,
þjóösögurnar, séu aö langmestu
leyti gefnar út af aöila sem
hugsar meira um vandaða vinnu
en gróöa i' Utgáfustarfsemi sinni
og sem bregst ekki smekkvisin i
búningi safnanna.
Hvað þýðfr orðið
„hálfleiðinlegur” ?
Meðal efnis í 2. bindi timarits-
ins „islenskt mál og almenn mál-
fræði” sem nýlega kom út hjá
islenska málfræöifélaginu, er
grein eftir Jón Hilmar Jónsson
um merkingu forliöarins „hálf” i
oröum einsog hálfdanskur og
háifleiðinlegur. Ritið er 262 bls.
aö lengd og hefur aö geyma
greinar um málfræöileg efni eftir
innlenda og erlenda fræöimenn.
Grein er i ritinu eftir Eirik
Rögnvaldsson um lengd islenskra
samhljóða, önnur eftir Höskuld
Þráinsson um svökölluð tilvis-
unarfornöfn, svo og hugleiðingar
um samband hljóðfræði og hljóð-
kerfisfræði eftir Magnús Péturs-
son, ofl.
Flestar greinarnar eru á
islensku, en nokkrar á ensku.
Islensku greinunum fylgja út-
drættir á erlendu máli, og erlend-
um greinum fylgja útdrættir á
islensku.
Einnig er að finna i ritinu itar-
lega skrá um rit og ritgerðir er
varða islenska hljóðfræði og
hljóðkerfisfræði.
Ritstjóri timaritsins er Hösk-
uldur Þráinsson prófessor, en
með honum i ritnefnd sitja Baldur
Jónsson, Gunnlaugur Ingólfsson,
Halldór Halldórsson, Helgi Guð-
mundsson, Jón Friðjónsson,
Kristján Árnason og Stefán
Karlsson.
Islenska málfræðifélagið
gengst auk útgáfu timaritsins
fyrir fræðslufundum um mál-
fræðileg efni, og verður næsti
fundur haldinn þriöjudaginn 14.
spril n.k. kl. 17 I stofu 422 i Arna-
garði. Þar mun Halldór Ármann
Sigurðsson ræða um tvihljóðun á
undan ng og nk i' islensku.
Miólkurvorurnar:
Birgðir snarminnka
Og enn minnkar mjólkin.
Fyrstu tvo mánuöi ársins var inn-
vegin mjólk hjá mjólkursamlög-
unutn um 12,5 millj. Itr. 2,1 millj.
Itr. minni en tvo fyrstu mánuöi sl.
árs. Er þaö 14,7% samdráttur. En
svo að fyllstu nákvæmni sé gætt
þá ber þess aö geta, aö I fyrra var
hlaupár.
Sé salan þessa tvo fyrstu mán-
uöi beggja áranna borin saman
kemur i ljós, aö nýmjólkursalan
hefur minnkað um 5% og undan-
rennusalan um 21%. Framleiösla
á ostum og smjöri hefur minnkaö
mikið, smjörframleiöslan um
37%. 1 fyrra voru birgðir af
smjöri 1: mars 1.206 tonn en nú
aöeins 533 tonn. Smörsala var litil
ijanúaren jókstnokkuöi febrúar.
Ctsöiusmjör er trúlega ennþá til i
sumum isskápum.
Framleiðsla á 45% osti var nú
36% minni en i fyrra og á mörgum
ostum 70% minni. En ostasalan
eykst. Nú var hún tvo fyrstu mán-
uðina 285 tonn en i fyrra 266 tonn.
I febrúarlok voru birgðir af ostum
625 tonn en á sama tima i fyrra
964 tonn. _ mhg
Það er kominn sunnan
vindur, nokkur sól og um
sjö stiga hiti. Það er líka
kominn 4. apríl. Skaflarnir
lækka og lækjarsitrur leita
sér leiðar til sjávar. f
svona vorlegheitum slæv-
ist fljótt minningin um
rómaðan illviðrisvetur og
vorið virðist vera að koma
með farfuglana sína,
fyrstu grænu stráin og
páskaliljurnar undir suð-
urveggnum.
Enn er þó hætt við éli, ef
til vill éljum, en að lokum
verður hægt að gleðjast yf-
irsumarkomu sem áþreif-
anlegri staðreynd með
fuglasöng, blómum og
hraustum krökkum með
blaðgrænu á sunnudaga-
buxunum.
Meöan sumarkomunnar er beð-
ið er best að koma á framfæri fá-
einu af þvi sem Hriseyingar hafa
upplifaö, aöhafst og hugsað á liö-
andi vetri og raunar siðasta ári
lika. Árið 1980 voru framleidd
meiri verömæti i sjávarafuröum
en nokkru sinni áöur. Ibúöarhús-
næði vantar og er nú unniö aö úr-
bótum á þvi máli. Skólinn er orö-
inn nokkuð gamall og allt of litill
og hefur það mál verið mikið til
umræðu i vetur. Þar er skjótra
úrbóta þörf, en þó er undirbún-
ingur á þvi frumstigi, aö fátt er
um að segja ennþá.
Allt á kafi í snjó
Þegar snjór fer yfir sin venju-
legustu mörk veldur það að sjálf-
sögðu umræðu og aö lokum er
farið aö miða við hvað elstu menn
muna. A mynd úr Sólvallagötunni
i Hrisey er þó ekki hægt að miða
við slikt, þvi sú gata varð ekki til
fyrr en 1972. Siðan hafa stærri
skaflar komið i Sóleyjargötuna og
snjóalög i mars jafnvel verið eins
og nú. Þó er þvi ekki að neita, að
snjór varð mjög verulegur nú og
má nefna sem dæmi, að meiri-
hluti girðinga á viðavangi fór á
bólakaf i snjó. Nú I byrjun april
hefur þessi snjór sigið verulega
og efstu húsin þrjú farin aö sjást
betur.
Þessi hús voru byggð um 1978
samkvæmt þágildandi lögum um
leigui'bUöir á vegum sveitarfé-
laga. A þessu ári hyggjast Hris-
eyingar hinsvegar bæta úr hús-
næðisskorti með að byggja verka-
mannabUstaði og mun ekki af
veita ef sveitarfélagið vill halda
reisn sinni á við önnur og halda
þvi fólki heima sem það hefur alið
frá vöggu til vinnandi manns.
t fannferginu á dögunum urðu
skreiðarhjallar Fiskvinnslu-
stöðvar KEA illa úti. 1 hjöllunum
voru um 400 tonn af hráefni og að
auki um I20tcnn af þorskhausum.
Stór hluti hjallanna fór i kaf og
var sniódýptin á þeim viða á ann-
an metra. öll tiltæk tæki voru not-
uð tii að ryðja snjónum frá hjöll-
unum og af handafli var svo mok-
að ofan af fiskinum.
Stækkun
frystihússins
Þráttfyrir að unnið væri að þvi
hörðum höndum að bjarga
skreiðarhjöllunum undan snjón-
um fengu menn siðdegis á laugar-
dag frifrá störfum til að sitja að-
alfund Hriseyjardeildar KEA.
Þar útskýrði Gisli Magnússon
byggingarfulltrúi KEA fyrirhug-
aða stækkun frystihússins á
eynni. Er þar um að ræða hús-
næöi á tveimur hæöum, samtals
721.4 fermetra brúttó. A neðri
hæðinni á að verða fiskmóttaka
og hráefniskælir, en á þeirri efri
aöstaða fyrir starfsfólk, þ.e.
kaffistofa, snyrtingar og fleira.
Starfsmannaaðstaðan hefur verið
lágreist og léleg allt of lengi, enda
sagði Jóhann Þór Halldórson úti-
bússtjóri kaupfélagsins þegar
hann lýsti gleði sinni yfir að þessi
framkvæmd væri jafnvel i sjón-
máli, að þetta yrði eins og að
komast á fjallahótel, svo mikil
yröi framförin.
Atriði á árshátiO grunnskólans i Hrisey i lok mars: Forskólanemendur syngja.
Gisli Magnússon útskýrir teikningu af stækkun frystihússins.

Aflaverðmæti 1980
nam 2.357 milljörðum
gamalla króna
Sé svo, þá er starfsfólkið vel að
sliku komið. Þar tókst að vinna
úr þeim fiski sem tekinn var til
vinnslu árið 1980 verðmæti sem
nema 2.357 miljörðum gamalla
króna. Hafði Gunnlaugur
Ingvarsson frystihússtjóri eitt
sinn á orði, að forsendan fyrir
góðri afkomu væri haröduglegt
starfsfólk, „sem ég lika hef”,
sagöi hann. Þessi kenning er
studd þeirri staðreynd, að
barlómur um lélega afkomu hef-
Skreiöarhjallarnir grafnir upp
ur ekki heyrst frá Fiskvinnslustöö
KEA f Hrisey á undanförnum ár-
um, þótt slikt hafi oft heyrst ann-
arsstaðar að.
Svo aftur sé vikið að byggingar-
framkvæmdunum, þá hefur
stjórn KEA samþykkt aö bjóða
verkið Ut og vonandi fæst heimild
til að hefja framkvæmdir i fram-
haldi af þvi.
Burt til að ljúka
skyldunámini
Hér er uppi megn óánægja með
hversu grunnskólalögin slita
börnin ung frá heimilum sinum,
þar sem þau verða samkvæmt
gildandi lögum að leita skóla I
önnur héruð til að ljúka þvi námi
sem skyldan býður. Tiðast fara
þau tilDalvikur, enda mun frek-
ast ráð fyrir þvl gert i lögunum.
Þessu taka ekki allir foreldrar
með sælli ró, enda þykir nokkuð
ljóst, að sumir þeirra nemenda
sem lent hafa I þessum hreppa-
flutningum hafi af þeim beðið
þaö tjón sem erfitt er að bæta.
Þau eru slitin frá heimilum sinum
og skóla á þeim aldri sem er m jög
viðkvæmur. Væri mikið fengið
þótt ekki væri nema eitt námsár I
viðbótsem þau gætu stundað nám
sittheima. Enþá þyrfti jafnframt
að ganga svo vel frá þeim málum,
að það ár, þ.e. 8. bekkur, byði
þeim aðeins upp á þaö besta i
námi.
Kemur í veg fyrir
eðlilegan vöxt staða
— „Of dýrt, kemur ekki til
mála” — er sennilegt svar ef leit-
að er til hlutaðeigandi yfirvalda
um þetta mál. En er of dýrt að
auðvelda þeim 150—160 vinnandi
manneskjum i Hrisey, sem unnu
að þvi höröum höndum á siðasta
ári að skapa þjóöfélaginu talsvert
á þriðja miljarð Gkr. i gjaldeyris-
tekjur, að koma börnum sinum
ósködduðum til manns? Þetta at-
riði með skólamálin skiptir jafn-
vel sköpum um hvort staður telst
byggilegur eða ei. Hér i Hrisey
býr nú fólk sem er ákveðið i að
flytja burt þegar að þvi kemur að
það þurfi að senda börnin sin burt
i skyldunám. Auk þess er þetta
vfsasta leiðin til aö fá ungt fólk til
að yfirgefa bernskustöðvarnar og
koma þar með i veg fyrir eölileg-
an vöxt staða sem biða lægri hlut
fyrir grunnskólalögunum. Mann-
réttindamál — það er orö að
sönnu.
—G.Bj.
á dagskrá
Nær 20 ár eru liðin síðan Sameinuðu
þjóðirnar samþykktu þá stefnu að
iðnríkin létu 1 % þjóðartekna sinna
renna til þróunaraðstoðar. Enn hafa
aðeins þrjú ríki náð þessu marki.
Heimur auðs
og fátœktur
Undanfariöhafafjölmiðlar haft
miklar áhyggjur af Reagan
Bandarikjaforseta og ástandinu i
Póllandi. Aðrar fréttir hafa siðan
flotið með svona til uppfyllingar.
Svona hefur þetta yfirleitt gengið
ár eftir ár. Fréttir úr hinum vest-
ræna heimi og spennan milli aust-
urs og vesturs hafa tekið lang-
stærstan skerfinn af þeim frétt-
um, sem við heyrum daglega.
Aftur á móti hefur minna verið
fjallað um eitt helsta vandamálið
sem heimurinn á við að glima I
dag og hefur reyndar átt við að
glfma i áraraðir. Er hér átt við
hina ört vaxandi örbirgð i heimin-
um og þá miklu spennu sem
myndast hefur milli 70% mann-
kynsins, þ.e. þróunarlandanna
annars vegar og 30% mannkyns-
ins, þ.e. iðnrikjanna, hins vegar.
Að vi'su hefur athygli manna
beinst meira að þessu máli
undanfarinár en áður, en þó eng-
an veginn I þeim mæli sem skyldi.
tbúar á vesturlöndum vöknuðu
upp við vondan draum, þegar
oliukreppan skall yfir á siðasta
áratug, en það var fyrst og fremst
vegna þess hvaða áhrif hún hafði
á efnahagslifið i þeirra eigin lönd-
um, en ekki vegna þeirra áhrifa
sem hún hafði á efnahag alls
þorra mannkynsins. Einhverjir
gerðu sér grein fyrir þvi að olian
var oröin vopn I höndum landa,
sem töldust til þróunarlandanna,
vopn sem hægt var að beita til
þess að knýja á um leiðréttingu á
þeim ójöfnuöi sem var orðinn
m illi iðnrikjanna og þróunarland-
anna.
Aftur á móti hugleiddu fáir,
hvaða áhrif oliukreppan hafði á
efnahag alls þorra þróunarland-
anna, þeirra sem enga oliuna
höfðu. HUn hafði ekki einungis
þau áhrif að meira þurfti að
greiða fyrir oliuna þar eins og
annarsstaðar, heldur og að allt
efnahagslif þessara landa varð
fyrir miklum skakkaföllum. Inn-
flutningurinn sem fyrst og fremst
er iðnvarningur frá iðnrikjunum
hækkaði i veröi og á sama tima
lækkuöuUtflutningsvörur þessara
rikja i verði, en það eru mest-
megnis hráefni.
Ærið oft hefur það viljað brenna
við, að þegar rætt er um þróunar-
löndin séu þau öll sett undir sama
hattinn. Að visu er hægt að segja
að ákveðin einkenni séu með
þeim öllum sameiginleg. Heim-
urinn er nU yfir 150 riki með ibúa-
fjölda, sem er um 4 miljarðar, en
það mark náöist 1976. Þessi lönd
og fólkið sem þau byggir er eðli-
lega ólikt á margan hátt. Þegar
heiminum er skipt i þróunarlönd
og iðnriki er aðeins tekið tillit til
fárraþáttaaf mörgum sem valda
þessum mismun. Þetta segir okk-
ur að visu ákveðið hvernig heim-
urinn litur Ut i dag, þ.e. að til er
heimur, þar sem minnihluti ibú-
anna lifir mannsæmandi llfiog til
er annar heimur þar sem þessu er
þveröfugt farið. Þetta segir þó
engan veginn alla söguna. En
samt sem áður skulum við aöeins
lita á þau atriði sem venjulega
eru notuð til að sýna muninn milli
iðnrikjanna og þróunarlandanna.
Atta eftirtalin atriði eru venju-
lega talinskilja þróunarlöndin frá
iðnrfkjunum.
1. Vannæring: Of margt fólk
færof litinn mat eða þá aö matur-
inn sem það fær er ekki nægilega
góður.
2. Offjölgun: Fólkinu fjölgar
hraðar eða jafn hratt og fram-
leiðslunni. Þaö veröur þvi ekki
meira og meira sem hver ein-
stakur fær i sinn hlut heldur
öfugt.
3. Atvinnuleysi: U.þ.b. 650—700
milljónir manna hafa ekki at-
vinnu og þess vegna ekki tekjur
sem neinu nemur.
4. Ólæsi: Milljónir manna
kunna hvorki að lesa né skrifa.
Þetta mun snerta um helming
Ibúa þróunarlandanna yfir 15 ára
aldri eða um 750 milljónir manna.
5. Ranglát tekju-skipting: Fá-
menn yfirstétt lifir I vellystingum
praktuglega, en megnið af ibúun-
um getur vart séð sér og sfnum
i fyrir farborða.
6. Vanþróaður landbúnaður:
Smá jaröarskikar og frumstæöar
ræktunaraðferðir valda lítilli og
lélegri framleiðslu. Mörg þessara
landa verða að flyt ja inn matvæli.
7. Háö hráefnum: Útflutning-
urinn er fýrst og fremst hráefni,
sem er óöruggur tekjustofn vegna
þess að verðlag er svo óstöðugt.
8. Litill iðnaður: Aðeins litill
hluti Ibúanna vinnur við iðnað.
Talið erað aöeins um 9% iðnaðar-
framleiðslunnar i heiminum komi
frá þróunarlöndunum. Það verð-
ur þvi að flytja inn megnið af öll-
um iðnvarningi.
Til viðbótar þessari upptaln-
ingu er rétt að benda á, að til þess
að menn geti vænst þess að vera
heilbrigðir og hraustir er nauð-
synlegt að hafa hreint vatn, við-
unandi hreinlætisaðstöðu og næg-
an mat. Um 2000 milljónir manna
I þróunarlöndunum hafa ekki
möguleika á að ná I hreint vatn
nema ööru hverju. Og um 1000
milljónir verða að vera án al-
mennilegrar hreinlætisaðstöðu.
Það er m.a. vegna þessa að fólk i
þróunarlöndunum deyr úr sjúk-
dómum, sem Ibúar vesturlanda
deyja ekki Ur við venjulegar að-
stæður og er hér átt við sjúkdóma
s.s. inflúensu, berkla, lungna-
bólgu, mislinga og malariu, svo
eitthvað sé nefnt.
Þá má minna á, að fjifldi
manna i þróunarlöndunum hefur
ekki einu sinni efni á ódýrasta
húsnæði. Mikið af húsnæðinu er
líka yfirfullt af fólki. t borgum og
bæjum býr stór hluti ibúanna i
ömurlegum fátækrahverfum.
Þessi upptalning hér að framan
segir okkur svo ekki verður um
villst aö á flestum sviöum er djúp
gjá milli þróunarlandanna og iðn-
rikjanna. t mörg ár hafa umræö-
ur um þessa misskiptingu eða
ójöfnuö farið fram bæði á vett-
vangi Sameinuöu þjóðanna og
ótal ráöstefnum viða um heim.
Samt sem áður hefur engin breyt-
ing orðið til batnaöar. Þaö er tal-
andi tákn um þetta ömurlega
ástand, að nú i haust hafa Sam-
einuðu þjóðimar boðað til mikill-
ar ráðstefnu i Paris. A þessari
ráðstefnu er ætlunin að ræöa leið-
ir til að koma fátækustu þróunar-
löndunum til hjálpar á einhvern
hátt, sem breytt gæti þvi ömur-
lega ástandi sem ibúar þessara
landa hafa oröiö að búa við alla
tið.
Löndin semhér um ræöir eru 31
talsins og em 20 þeirra i Afriku, 9
i Asfu, 1 i Karabiska hafinu og 1 á
Kyrrahafssvæðinu. I þessum
rikjum búa um 250 milljónir
manna eða um 13% af ibúum
jarðar,þá er Kina ekki talið með.
Alla tið hafa þessi riki verið með
lægstar þjóðartekjur á mann i
heiminum og hefur meðaltaliö nú
veriö talið undir 200 dollurum og
erþaö litil hækkun frá þvi fyrir 10
árum,en þá voru þjóöartekjurnar
rétt yfir 100 dollurum. Láta mun
nærri að borið saman við þró-
unarlöndin i heild hafi hlutfallið
hjá þessum rikjum lækkað úr 1/3
af meðaltalinu fyrir öll þróunar-
löndin árið 1960 niður i 1/4 árið
.1978.
A siðustu 10 árum hefur þjóð-
arframleiðslan i þessum rikjum
aðeins aukist um 0,9% á ári á
meðan aukning þjóðarframleiðsl-
unnar fyrir þróunarlöndin i heild
hefur veriö 3% á ári. Þaö sem
þessum rikjum er sameiginlegt
lika er, að yfir 80% ibúanna lifir á
landbúnaði og náttúruauölindir
eru þar litlar sem engar.
Hvort þessi ráðstefna i Paris á
eftirað finna lausn á vanda þess-
ara rikja, skal ósagt látiö, en ef
marka má fyrri tilraunir og allan
þann aragrúa ráðstefna sem
haldinn hefur verið um þessi mál
er ekki tilefni til bjartsýni. Þaö
eitt, aö nær 20 ár eru liöin siöan
Sameinuðu þjóðirnar samþykktu
aö stefnt skyldi að þvi að riku
þjóðirnar, iönrikin, létu 1% þjóð-
artekna sinna renna til þróunar-
aðstoöar, er gottdæmium doðann
og áhugaleysið á þessu sviði, þvi
enn eru það aðeins 3 riki innan
Sameinuðu þjóðanna sem náð
hafa þessu marki.
tslendingar hafa jafnt á vett-
vangi Sameinuðu þjóðanna sem
með löggjöf samþykkt að stefna
að þvi að 1% þjóðarteknanna
renni til þróunaraðstoðar. Samt
sem áður hefur nú ekki verið
komist lengra en svo að á milli
0,05 og 0,06% renna til þessarar
aðstoöar. Ahugaleysi um þetta
mál er aðalsmerki islenskra
stjórnvalda og hefur reyndar ver-
ið svo lengi. Og ekki er nú að sjá
að um stórvægilegar breytingar
verði að ræða i náinni framtíö.
Varla getur það talist áhugi að
setja löggjöf um þróunaraðstoð
og láta liöa 10 ár án þess að þau
hafi fengiö nokkurt annað gildi en
að vera til. Nú er i vændum breyt-
ing á þessari löggjöf, en hvort sú
breyting er undanfari þess að nú
eigi að taka myndarlega á i þró-
unaraðstoð veit ég ekkert um, en
vonandi liða dcki önnur 10 ár áður
en þau verða annaö og meira en
orð á blaði.
Björn Þorsteinssor,