Þjóðviljinn - 09.10.1981, Blaðsíða 7

Föstudagur 9. október 1981 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
Þróunarlöndin:
Samvinnu-
félögín
besta
lausnin
Amiaö af tveimur sérmálum
fundar Alþjóöasamvinnusam-
bandsins i Helsinki var umræöa
um þá tækniaðstoö, sem sam-
bandið beitir sér fyrir eða veitir
sjálft i þróunarlöndiuium. Uröu
um það verulegar umræöur og
áberandi aö menn frá einstökum
þróunariöndum ræddu beinlinis
um tiitekin og afmörkuð verkefni
sem sambandiö vinnur aö i
heimalöndum þeirra.
Aberandi var i þeirri umræðu
hvað þessir menn töldu almennt
að þörfin fyrir þetta starf væri
mikil og kom það glögglega fram
i máli samvinnumanna frá þró-
unarlöndum i hinum ýmsu hlut-
um heims hvað þeir töldu mikil-
vægt að áfram yrði unnið og af
auknum krafti að þessum verk-
efnum.
Er hér fyrst og fremst um að
ræða þau verkefni, sem unnin eru
frá svæðaskrifstofunum og lúta
bæði að hverskonar fræðslu og út-
gáfustarfsemi sem og leiðbein-
ingastarfi við hina fjölmörgu
þætti í uppbyggingu samvinnu-
félaga í þessum löndum. Kom
berlega fram, að þar litu menn á
samvinnufélögin sem bestu
lausnina til að hjálpa fólki að læra
að standa á eigin fótum og byggja
upp lifsafkomu sina með þvi'að fá
aðstoð til að geta hjalpað sér
sjálft.
Ahersia var á það lögð að sam-
vinnumenn þyrftu hvarvetna i
heiminum að keppa að aukinni
fæðuframleiðslu og skipuleggja
siðan sölu matvælanna með sam-
vinnusamtökum. Áberandi var
hvað menn voru þakklátir fyrir
starfsemi svæðaskrifstofanna og
fram komu hugmyndir um að
stofna þyrfti fjórðu skrifstofuna i
Suður-Ameri'ku. Var Buenos
Aires i Argentinu nefnd sem
hugsanlegur staður fyrir hana.
—mhg
Dagur
fatlaðra!
kírkjum á
suiuiudagínn
Söfnuöir landsins munu halda
dag fatlaðra á sunnudaginn kem-
ur. Viða munu fatiaðir prédika og
gerðar verða ráðstafanir til þess
að fatlaðir geti átt greiðari aö-
gang aö guðsþjónustum.
Sérstök nefnd skipuð þeim sr.
Jóni Dalbrú Hróbjartssyni, Krist-
inu Sverrisdóttur, sérkennara og
Sigurði Björnssyni, menntaskóla-
nema, hefur sent margvislegt
efni til presta og safnaða til nota
þennan dag. Annar sunnudagur i
október hefur um skeið verið hinn
alþjóðlegi dagur fatlaðra viðast
um hinn kristna heim.
Við útvarpsguðsþjónustu á
sunnudag prédikar sr. Valgeir
Ástráðsson, sem er stjórnarfor-
maður Sólheima i Grimsnesi, en
þar rekur þjóðkirkjan heimili fyr-
ir vangefna.
Fjöltefli

Fjöltefli verður haldið sunnu-
daginn 11. okt. kl. 2 i Valhúsa-
skála við Fide-meistarann og al-
þjóðlegann Jón L. Arnason. Þátt-
takendur eru beönir að hafa með
sér töfl.
Dollurnar sem viö kaupum skyriö I eru framleiddar hjá Reykjalundi
Rabb um Reykjalund
Á Reykjalundi í Mos-
fellssveit rekur S.t.B.S.
stærstu öryrkjavinnu-
stofu landsins í tengslum
við endurhæf ingarstöðina
þar. Atvinnuleg endur-
hæfing og vernduð vinna
hefur allt frá stofnun
Reykjalundar árið 1945
verið eitt af megin mark-
miðum stofnunarinnar,
enda þótt mikil breyting
hafi orðið á eðli þeirra
starfa og tilgangi, með
vinnuþátttöku vist-
manna. Hefur sú starf-
semi, sem fram fer á
Reykjalundi, vakið
óskipta athygli og aðdáun
allra, sem hana hafa aug-
um litið, erlendra jafnt
sem innlendra.
Frá 1945 og fram undir 1960
vistuðust einungis berklasjúkl-
ingar á Reykjalundi. A þessum
árum heyrði það til undantekn-
inga ef vistmenn fengust ekki
við störf i einhverjum mæli.
Þarfir berklasjúklinga á þess-
um tima voru að verulegu leyti
J fólgnar i atvinnulegri endurhæf-
I ingu, enda var viss vinnuhæfni
I. raunar forsenda vistunar á
1 Reykjalundi, þar eð vistmenn
J greiddu hluta dvalarkostnaðar
I með vinnuframlagi sinu.
Um 1960 verða miklar breyt-
| ingar á starfsemi Reykjalund-
. ar. Berklavágesturinn var á
I hröðu undanhaldi og sýnt þótti
I að berklasjúklingar myndu ekki
[ fullnýta það vistrými, sem þá
■ var á stofnuninni. Þvi fór
I Reykjalundur i vaxandi mæli að
I taka við annarskonar sjúkling-
J um til vistunar. Stofnunin
■ breyttist þvi á næstu árum úr
I lokuðu vinnuheimili, sem ætlaö
I var berklasjúklingum einum, i
[ alhliða endurhæfingarstofnun,
■ sem leitast við að sinna öllum
I tegundum sjúklinga er end-
I urhæfingar þarfnast og með öll-
, um þeim endurhæfingaraöferð-
■ um, sem þekktar eru. Sjúkra-
I þjálfun, iðjuþjálfun, talþjálfun
I og heilsusport koma inn sem
[ meðferðarþættir auk þess sem
■ læknisfræðileg umsvif aukast að
I mun. En atvinnuleg endurhæf-
I ing verður alltum það áfram
[ mikilvægur þáttur i meðferð
| sjúkklinga á Reykjalundi og
Unniö viö framleiöslu rafmagnstækja
fjölbreytt vinnuframboð er að-
alsmerki stofnunarinnar.
Nú dveljast um 150 vistmenn
á Reykjalundi. Um 56 þeirra eru
við ýmiss konar störf I endur-
hæfingarskyni eða sér til af-
þreyingar i iðnaðardeildum,
saumastofu og þvottahúsi, við
störf á heimilinu eða i skrif-
stofuþjálfun. Auk innritaðra
vistmanna sækja 14 - 16 utanað-
komandi öryrkjar af
Stór-Reykjavikursvæðinu vinnu
á Reykjalundi. Ýmist er hér um
að ræða framhaldsstarfsþjálfun
eftir útskrift af stofnuninni eða
beinlinis verndaða vinnu, sem
eðli málsins samkvæmt getur
ekki alltaf haft útskrift á opinn
vinnumarkað að markmiði.
Framleiðsluvörur þær, sem
unnar eru i öryrkjadeildum
Reykjalundar, eru löngu lands-
þekktar. Á árum áöur var
ahersla lögð á framleiðslu alls-
kyns leikfanga úr plasti eða tré
auk búsáhalda, en á siðari árum
hefur framleiðslan þróast yfir i
plast eingöngu og nægir aö
nefna loftþéttar umbúðadósir og
fötur, vatnsfötur, bakka herða-
tré, sauöfjármerki auk skyr- og
jógúrtumbúða, sem Reykja-
lundur hóf framleiðslu á um sl.
áramót.
Sem einskonar stuðningsdeild
við öryrkjavinnustofurnar i
Reykjalundi stendur röra- og
filmuframleiðslan, en plaströr
frá Reykjalundi hafa verið
helsta vatnslagnaefni i landinu i
rúma tvo áratugi.
Um 140 manns starfa við
þjálfun og umönnun vistmanna
á heimilinu og um 50 manns að
auki i iðnaðardeildum, lager,
skrifstofu og við rekstur fast-
eigna.
A næstu vikum tekur iðju-
þjálfunardeild til starfa I nýju
og rýmra húsnæði og fyrirhuguð
er bygging sjúkraþjálfunar-
stöðvar, en báðar þessar deildir
hafa búið við þröngan húsakost,
miða viö sivaxandi umsvif end-
urhæfingarþjónustunnar á
Reykjalundi.
Ný Lúllasaga eftlr Hlldick
Ut er komin unglingasagan
Neyöarkall Lúlla eftir breska höf-
undinn E.W. Hildick. Iöunn gefur
bókina út. — Hildick er kunnur
unglingasagnahöfundur.
A islensku hafa áöur koniiö eft-
ir hann þrjár sögur, Fangarnir 1
Klettavik, Kötturinn sem hvarf
og Liöiö hans Lúlla.
Um Neyðarkall Lúllasegir svo i
kynningu forlagsins: „Nú er allt i
einu eins og gæfan hafi snúið baki
viö Lúlla. Það byrjar þannig að
einn viðskiptavinurinn finnur
gullfksik i fiöskunni sinni. Og svo
finnst fleira og fleira... Auövitað
fækkar viðskiptavinunum fljótt
þegar svo er komið. Það skyldi þó
ekki vera að dreifingarstjóri
keppinautanna standi hér á bak
viö? En ef svo er, hvernig á að
sanna það?
Neyöarkall Lúlla er prýdd
teikningum eftir Iris Schweitzer.
Alfheiöur Kjartansdóttir þýddi
bókina sem er 138 blaðsiður.
Þing
þroska-
hiálpar
hefst
í dag
Laudsþing Landssamtakamia
Þroskahjálpar verður haldiö
föstudag, laugardag og sunnudag
9., 10. og 11. okt. ii.k.
Þingið verður haldið að Hótel
Loftleiðum, Kristalsal og hefst kl.
20.30 föstudaginn 9. okt.
Þar mun m.a. Svavar Gestsson
félagsmálaráðherra flytja ræðu,
fyrsti formaður Þroskahjálpar,
Gunnar Þormar, rekja starfssögu
samtakanna og og Jóna Sveins-
dóttir form. öryrkjabandalags
tslands flytja ávarp.
A milli atriða verður flutt tón-
list og söngur undir stjóm sr.
Gunnars Björnssonar, Bolungar-
vik.
A laugardag verður ráðstefna
um menntunarmál þroska-
heftra og hefst hún kl. 10 f.h. með
setningarávarpi Ingvars Gisla-
sonar, menntamálaráðherra.
Aðrir ræðumenn eru: Einar
Hólm Ólafsson, form. mennta-
málanefndar Þroskahjálpar,
Svanhildur Svavarsdóttir, sér-
kennariog fulltrúar frá Félagi isl.
sérkennara, Félagi þroskaþjálfa
og Fóstrufélagi Islands.
Þessi ráðstefna er opin öllum.
Um kvöldið verður siðan sam-
eiginlegur kvöldverður fulltrúa
og gesta að Hótel Loftleiðum.
A sunnudag verður aðalfundur
Þroskahjálpar og hefst hann kl.
10.
LÍS er
samnings-
aðilí um
kaup
og kjör
Siöasta Landsþing samvinnu-
starfsmanna lagöi til aö stefnt
yrði að því aö LtS og starfs-
mannafélögin yrðu samnings-
aðilar um kaup og kjör viö Vinnu-
málasamband samvinnufélag-
anna og yröi uuniö aö þvi i áföng-
um.
Þingið taldi og að starfsmanna-
félögin væru rétti aðilinn til þess
að sjá um kjör öryggistrúnaðar-
manna og öryggisnefnda sem
eiga að fylgjast með þviað lögum
um aðbúnað, öryggi og hollustu-
hættiá vinnustöðum sé framfylgt.
Þyrfti að hafa fullt samráð við
stjórnir stéttarfélaga um fram-
kvæmd þessa máls.
Þá var og bent á þá örðugleika
sem komið hafa upp við að veita
íridaga og 10 tima lágmarkshvlld
i fiskiðnaði samkvæmt ákvæðum
þessara laga og þeir, sem málið
snertir, á sjó og landi, hvattir til
að gera samstillt átak i þessum
efnum.
1 tilefni afmælisársins 1982
ályktaði þingið að samvinnu-
starfsmenn minnist 100 ára af-
mælis Kf. Þingeyinga og 80 ára
afmælis Sambandsins á næsta ári
með þvi' að gera sameiginlegt
átak til að bæta enn og snyrta
vinnuumhverfisitt, innan dyra og
utan og leggja sig fram um að
gera vinnustaði si'na aðlaðandi.
Mæltist þingiðtil þess við aðildar-
félögin að þau bregðist myndar-
lega við þessu máli og fól stjórn
LtS að hafa um það forgöngu.
—mhg