Þjóðviljinn - 11.03.1982, Blaðsíða 9
Fimmtudagur 11. mars 1982 ÞJÓÐVILJJNN — StÐA 9
Sambærilegt verð yfirieitt tvö-
falt til fjórialt hærra en hér
S
Upplýsingar iðnaðarráðuneytis hnekkja rangfærslum forstjóra Isal
í Noregi verður orku-
verö til erlendra álfram-
ieiðenda nær 80% hærra
en hér frá 1. júli n.k. Auk
þess verða norsk álver
að greiða fyrir kostnað
við orkuflutning að
verksmiðju, en hjá okk-
ur er verðið miðað við
afhendingu við verk-
smiðjuvegg.
i Kanada er orkuverð
til álvera 130% hærra en
hér, þegar orkuseijend-
ur eru ekki að selja sin-
um eigin iðjuverum ork-
una.
i Bandarikjunum er
orkuverð til álvera að
jafnaði um 22 aurar á
kílówattstund, sem er
meira en þrefalt hærra
en álverið í Straumsvik
greiðir.
Hér á íslandi er orku-
verðið til dótturfyrir-
tækis Alusuisse bundið
samkvæmt gömlu
samningunum til ársins
2014 að öðru leyti en þvi,
að eftir 12 ár gæti það
hækkað um svo sem
20%!
— Allar þessar upplýsingar
koma fram í greinargerð sem
iðnaðarráðuneytið sendi f jölmiöl-
um i gaer, en hún er á þessa leiö:
Vegna fjölda lyrirspurna sem
borist hafa ráðuneytinu varðandi
staðhæfingar um orkuverð til ál-
vera i Bandarlkjunum,Kanada og
Noregi sem fram komu i viötali
viðHagnar Halldórsson, forstjóra
ísal, i Morgunblaöinu 7. mars sl.
vill ráðuneytiö upplýsa eftirfar-
andi:
/
Island
a) Raforkuverð til Isal er nú
6.45 mills á kWh1J
b) Miðað viö áætlaöa verðþróun
á áli mun þetta raíorkuverð fara
lækkandi að raungildi lram til
ársins 1994 samkv. núgildandi
samningi.
c) Árið 1994 mun veröið hins
végarhækka i 1% af veröi 1 punds
af áli skv. verðskráningu ALCAN,
sem samsvarar 7.9 mills/kWh á
núgildandi verðlagi. Siðan mun
það haldast óbreytt til ársins 2014
miðað viö last verölag skv. nú-
gildandi samningi.
Bandaríkin
a) Bandarikin eru langstærstu
framleiðendur áls i heiminum og
hafa framleitt um 30% af heims-
framleiðslunni um langt skeið.
Stærstu orkusölufyrirtækin i
Bandarikjunum eru Bonneville
Power Administration (BPA) og
Tenessee Valley Authority
(TVA). Um 32% áliðnaðarins (10
fyrirtæki) i Bandarikjunum hefur
fengiðorkuna frá BPA og um 14%
(4 fyrirtæki) frá TVA. Þessi tvö
orkufyrirtæki, sem eru i opinberri
eigusjá þannig næstum helmingi
allra álfyrirtækja i Bandarikjun-
um fyrir orku.
b) Orkuverð hjá BPA er i dag
17,5 mills/kWh, en samkvæmt
lrétt i Metal Bulletin 9. febrúar sl.
•nun þaö hækka i 21 - 25
mills/kWh seinna á þessu ári.
Orkuverðiö hjá TVA er 31
mills/kWh og er Alusuisse eitt
þenra álfyrirtækja sem kaupir
orku at TVA á þessu veröi.
C/ Uegar álsamningarnir voru
gerðir á sinum tima var mjög
hu. It iii orkuverðs i Bandarikjun-
un, m.a. hjá TVA, og var um-
sumið orkuverð milli Landsvirkj-
unar og lsal i upphali mjög sam-
bærilegt við veröið hjá þessum
tveimur áðurnefndu lyrirtækjum.
1 dag er orkuverðiö hjá BPA 170%
hærra en verðið til Isal og hjá
TVA 380% hærra en til ísal.
d) Þriðja opinbera fyrirtækiö
sem selur orku til áliönaöarins i
Bandarikjunum er Power Auth-
ority of New York (PANY), en
það er fyrirlækið sem lorstjóri Is-
al nefnir i Morgunblaðinu. Hann
greindi lrá þvi, aö orkuverðiö þar
sé aðeins 10 - 12 mills á kWh, eöa
sem svarar 55 - 85% hærra en
verðið sem ísal greiöir.
e) Viðtalið viö lorstjóra tsal
gefur tilefni til aö ætla, að þetta
verð sé dæmigerl lyrir orkuverö
til álvera i Bandarikjunum. Hið
rétta er að aöeins 7% áliðnaðarins
(2 fyrirtæki) i Bandarikjunum
fær orku á þessu verði, en rúm-
lega 90% áliðnaðarins greiöir
verð sem er hærra en 17,5
mills/kWh.
f) Áður hefur verið getið um
orkuverð hjá BPA og TVA, sem
sjá 46% áliðnaðarins fyrir orku.
Aðrir sem selja orku til áliðnað-
arins i Bandarikjunum eru einka-
rafveitur, og sjá þær um 45% af
áliðnaðinum þarlendis fyrir orku.
Hefur verðið frá þeim að jafnaði
verið hærra en frá opinberu raf-
veitunum, en i dag er orkuverð til
álvera i Bandarikjunum frá
einkaralveitum yfirleitl a bilinu
25 - 35 mills/kWh.
g) Að meöaltali er orkuverö til
álvera i Bandarikjunum ekki
undir 22 mills á kWh, eöa meira
en þreíalt hærra en ralörkuverðið
til tsal.
h) Verö það sem torstjóri tsal
tilgreindi sem orkuverð i Banda-
rikjunum er þannig óraunhæft
sem viömiðunarverð lyrir
Bandarikin. Ennlremur má geta
þess, að samningar PANY við
þau tvö álfyrirtæki, sem áður var
getið, eru gerðir lil skamms tima
og er gert ráð fyrir að verðið
hækki ia.m.k. 16 mills á kWh árið
1985.
Kanada
a) Forstjóri lsal segir að orku-
verð til álvera i Kanada sé aö
meðaltali um 4 mills á kWh.
b) Hér skal upplýst, aö lang-
stærsti hluti áliönaöarins i Kan-
ada er i eigu ALCAN-samsteyp-
unnar, sem einnig á sjálf orku-
verin, en þau eru flest fyrir löngu
afskrifuð. Þvi er þaö einungis
bókfærsluatriði milli deilda i fyr-
irtækinu með hvaöa orkuverði
ALCAN reiknar lil eigin álvera.
c) Einu orkusöluviðskiptin i
Kanada milli óskyldra aðila eru á
milli orkufyrirtækisins Quebec
llydro annars vegar og álíyrir-
tækjanna Heynolds og Pechiney
hins vegar. Mun orkuverðið hjá
,þessum tveim fyrirtækjum vera
um 15 mills á kWh, eða rúmlega
130% hærra en hjá tsal.
Noregur
a) Stærsti hluti áliðnaðarins i
Noregi er i eigu norska rikisins
eöa innlendra íyrirtækja. Norska
rikið og norskir álíramleiðendur
eiga einnig orkuverin að mestum
hluta. Þannig eru orkusöluvið-
skiptin i Noregi ekki nema aö tak-
mörkuðu leyli milli óskyldra aö-
ila.
b) Orkuverð til áliönaöar i Nor-
egi er nú á bilinu 7.9 - 11.3
mills/kWh. 1 þessu veröi er hins
vegar ekki innitalið flulnings-
gjald frá orkuveri til verksmiðju,
sem er altur á móti hluti af orku-
verðinu til Isal.
c) Eina állyrirtækið i Noregi,
sem er að meirihluta i erlendri
eign, er Sör-Norge Aluminium
(Söral) ogá Alussuisse um 80% i
þvi fyrirtæki og Norsk Hydro um
20%.
d) Halorkuverðiö til Söraler nú
9.5mills/kWh, engert er ráö lyrir
að þaö hækki á miöju þessu ári i
11.5 mills á kWh. Sérstakur raf-
orkuskatltur er hér meötalinn,
enda er hann hluti af orkuverö-
inu.
e) Verðið sem Alusuisse greiðir
i Noregi er þannig nú um 48%
hærra en dótturlyrirtæki þess (is-
al) greiðir hér og verður um 78%
hærra lrá miðju þessu ári.
f) Hétt er að fram komi, aö ál-
verksmiöjur i Noregi, þar með
talin Söral, greiða alla skatta
samkvæmt norskum lögum, þar á
meðal tekjuskatt og eignarskatt,
en framleiöslugjald Isal hér á
landi kemur i stað allra skatta,
m.a. i stað tekju- og eignarskatts.
Sérstakur almennur raforku-
skattur i Noregi, sem lagöur er á
alla raforkusölu þar i landi, bæði
til almennra nota og til stóriðju,
er hluti af raforkuverði og á ekk-
ert skylt viö aðra skatta. Þvi er
raforkuskatturinn ekki sambæri-
legur við framleiðslugjald það
sem Isal greiðir hér.
1 mills = 1/1000 af Bandarikja-
dal = tæpur 1 eyrir.
Að meöaltali er orkuverö til áivera i Bandaríkjunum ekki undir 22 miils. t álverinu i Straumsvik sem séstá inyndinnierorkuveröiö aöeins 6,45 mills!
Orkuverð til álvera í Bandaríkjunum, Kanada og Noregi