Þjóðviljinn - 06.04.1982, Síða 9

Þriðjudagur 6. april 1982. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9
Frá Borgarnesi:
Af
prj ónum
og
peysum
i Borgarnesi er fengist
viö fleira en að gera mat
úr mjólk. Fyrir utan að
vinna þakjárn og nagla úr
erlendum málmi til bygg-
inga hér á landi, er í
Borgarnesi steypustöð
ein mikil, sem nýtir inn-
lent hráefni svo til ein-
göngu, þ.e. íslenskt sem-
entog möl. Þannig leggja
Borgnesingar þjóðinni til
hús í einingum úr stein-
steypu, sem að sögn eru
bæði ódýrari og betri en
steinhús, sem byggð eru
með gamla laginu. En
Borgnesingar láta ekki
þar staðar numið. i pláss-
inu er rekin ein heljar-
mikil prjónastofa sem
vinnur voðir úr ull, sníður
þær niður og saumar í
stássflíkur handa er-
lendum hofróðum og
glingursveinum.
Blaðamaður og ljósmyndari
Þjóöviljans litu inn i Prjóna-
stofu Borgarness á dögunum og
svipuðust þar um. Frásögn af
þeirri heimsókn fer hér á eftir.
Er við komun i Prjónastofuna
tók á móti okkur Gisli Halidórs-
son verksmiðjustjóri og fylgdi
hann okkur um fyrirtækið og
rakti hvernig bandiö verður aö
flik. Lesendur Þjóðviljans telja
sig eflaust alla svo fróða
um ullariðnað, að ekki þurfti aö
fara Ut i það i smáatriðum
hvernig þeir hlutir gangi fyrir
sig. Margur minnist prjónakon-
unnar, sem sat allar
stundir viö prjónana sina, þá
horfðu menn á lopann eða
bandiö á einhvern ævintýra-
legan hátt taka á sig form, allt
eftir vilja hverju sinni. Margar
hinar gömlu prjónakonur eru
enn i minni fólks sakir iðni
sinnar við bandprjóninn. Sumar
fóru prjónandi á milli bæja.
En hvernig gengur þetta fyrir
sig i nútimanum, sem krefst
hraðrar framleiöslu, nákvæmni
og fjölbreyttni. Gisli Halldórs-
son sagði okkur að nú heföi hann
nýlega tekið i notkun tölvu-
stýrða prjónavél, en hún væri þó
ekki sú fyrsta sinnar tegundar i
landinu. Heilinn, sem stjórnar
vélinni er ekki stór, en i hann er
sett kassetta, með þeim
mynstrum, sem nota á hverju
sinni. Er þetta mikil framför frá
hinum mekanist stjórnuðu
vélum, sem algengastar eru i
prjónastofum.
Eftir að búiö er að prjóna voð-
irnar eru þær þvegnar þá
kemdar siðan þurrkaöar og loks
sniönar. Þá er hægt að fara að
sauma. öll vinna við þetta er
bónusvinna.
Gisli sagði aö öll framleiðsla
stofunnar væri flutt út, mest til
Bretlands, en einnig tií Norður-
landanna og Bandarikjanna.
Hann sagði einnig að þessi at-
vinnuvegur ætti i haröri sam-
keppni og þar dygði ekkert
annað en að standa sig. Þannig
yrði að hanna nýja framleiðslu
fyrir hvert ár og ynnu þaö verk
bæði erlendir og innlendir fata-
hönnuðir. Hann sagði að fyrir-
tækið seldi vörur sinar mest til
útflutningsfyrirtækisins Hildu
hf. en það fyrirtæki hefur náð
langt i kynningu og sölu á is-
lenskum ullarvörum erlendis.
1 prjónastofunni vinna nú um
50 manns, en það eru um 35
dagsverk, svo hluti þeirra sem
vinnur þar er i skertu starfi. Á
siðasta ári notaði prjónastofan
um 85 tonn af bandi.
Við spurðum Gisla i lokin
hvort hann teldi að tölvuvæðing
prjónaiönaöarins myndi ekki
ryðja mannshöndinnifrá verki i
framtiðinni. Ekki vildi Gisli
faílast á þaö aö tóivuvæöing, t.d.
prjónavéla geröi slikt, hún heföi
i sjálfu sér engin áhrif á manna-
þörf þessa iðnaðar. Hins vegar
væru möguleikarnir sem þessi
tækni byði upp á i mynstri o.þ.h.
svo miklir, að sá sem vildi
standa sig yrði að fylgja þróun-
inni.
Svkr.
p * \

í ,:|Mfogr m n| / i
t prjónastofunni vinna tæplega fimmtiu manns. Hér er veriö að sauma liskuflikur fyrir erlendan
markað og koma þar meö land búnaðarframleiðslunni i gjaldcyri. Ljósmynd — eik.
Hérer verið aðsniða voöirnar, en siöan eru þær saumaðar saman. Allt er þetta unniöi bónus. Ljósm eik
Fjallháir bunkar af tilsniönum voðum biöa þess aö vera samansaumaöir
mMk W&l

Gisli Halldórsson stendur hér við hina nýju tölvustýrðu prjónavél.
Vélin gefur miklu meiri möguleika við val á nynstri, en eldri vélar
gera. Ljósm. eik.