Þjóðviljinn - 14.08.1982, Blaðsíða 8
8 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 14,—15. ágúst 1982
Suð fiskiflugunnar og hraðbrautin
Bæjarrölt
ÉgáheimaíÁrbæjarhverfi. Það er
fremur geðslegt hverfi þó að það sé
langt í burtu frá miðbænum. Reyndar
hef ég alltaf stefnt að því að eiga
heima í sæmilegu göngufæri frá
gamla miðbænum, helst innan gömlu
Hringbrautar. En það er eins og ég
fjarlægist alltaf markið eftir því sem
ég flyt oftar.Þrír síðustu dvalarstaðir
mínir eru Bólstaðarhlíð, Ljósheimar
og nú Hraunbær.
Ég reyni þó að gera gott úr öllu og
hugga mig við það að ég bý í góðri
íbúð með alls konar verslanir, apó-
tek og heilsugæslustöð á næstu grös-
um. Svo er hægt að fara í skemmti-
lega göngutúra meðfram Elliðaánum
eða upp til heiða. Hverfið er orðið
gróið og malbikað. Ég fór í Ár-
bæjarsafnið á sunnudaginn var. Þar
er ósköp gott að vera á góðum degi
og er ég þó ekki fylgjandi því að tæma
gamla bæinn af gömlum húsum og
flytja þau á afvikinn stað. Ef Dillons-
hús væri komið á ný á hornið á Suð-
urgötu og Túngötu og þar væri rekið
veitingahús með svipuðu sniði og
gert er hér í Árbæjarsafninu slægi
það út bæði Torfuna og Lækjar-
brekku og væri þar að auki góð tekju-
lind fyrir Minjasafn Reykjavíkur. Nú
er grátt bílastæði á horni Suðurgötu
og Túngötu.
Já, það er verulega indælt að reika
um tún að Árbæ og kíkja inn í alla
litlu bæina eða skoða Dalamyndir úr
Svíaríki. Svo er líka hægt að sleikja
sólskin undir húsvegg og hlusta á
fiskifluguna suða. Á sunnudaginn
voru nokkrir duglegir menn og konur
að leggja síðustu hönd á gerð gamals
kotbæjar þar í túninu, byggðan á
fyrirmynd austan úr Eiðaþinghá.
Þetta voru elskulegir menn og konur
og leyfðu öllum að þvælast fyrir.
Einn ljóður er þó orðinn á Ár-
bæjarsafni. Borgarstjórnin í Reykja-
vík er að leggja Tisastóra hraðbraut
meðfram safnsvæðinu og hefur brúað
Elliðaárnar með einhverri þeirri for-
ljótustu brú sem ég hef séð. Þarna
koma Breiðhyltingay, Kópavogsbú-
ar, Garðbæingar, Hafnfirðingar og
reyndar Suðurnesjamenn allir til
með að bruna á bílum sínum þegar
þeir eiga leið úr bænum eða fara til
vinnu sinnar í Ártúnshöfða.
Ég er hræddur um að vond bíla-
hljóð komi til með að yfirgnæfa suð
fiskiflugunnar undir húsvegg í Árbæ
og trufla ró makindalegra safngesta.
Auk þess verður ekki beint skemmti-
legt fvrir ■ okkur Árbæinga að
þramma yfir þessa hraðbraut til að
njóta yndis í Árbæjarsafni.
Já, borgarverkfræðingur og borg-
aryfirvöld eru stundum skrýtin.
Þarna flytja þau göml hús með
ærnum konstaði á einn stað fyrir utan
bæinn í stað þess að leyfa þeim að
vera áfram í sínu upprunalega og
eðlilega umhverfi og eyðileggja svo
allt saman með hraðbraut.
Langtímamarkmið mitt er að
komast ofan í gamla bæinn áður en
síðasta timburhúsið verður flutt það-
an. „
Guðjon
Skrýtið og
skondið
„Það er eins og annað núna”,
mælti karl nokkur, ,,að allir góðir
siðir eru af lagðir. Nú er aldrei
rifist við kirkju. Oðru visi var það
i ungdæmi minu. Þá bar margur
blátt auga og brotið nef frá kirkju
sinni”.
Þá er kerling nokkur hafði
lieyrt lesna söguna af þeim Ad-
am og Evu um syndafallið Eitt
mælti hún: „Svo fór best sem fór.
Það hefði ekki verið litill hofmóð-
urinn i henni veröldu, hefðu allir
veriðheilagir”.
í sókn Bjarna prests að Mæli-
felli var bóndi einn gamall, efnað-
ur vel, en úthýsti jafnaðarlega
ferðamönnum. Prestur vandlætti
um það við bónda en hann gerði
ekki að. Eitt sinn er prestur talaði
þar um við karlinn, spyr prestur,
hvort hann myndi vilja, að
himnarikis dyrum yrði ekki upp
lokið fyrir honum sjálfum á sin-
um tima. Þá segir karl: „Það
verður eigi i allt séð, sira Bjarni!
Ég loka samt”.
Eitt sinn þjónustaði prestur
kerlingu. En er þvi var lokið, bið-
ur hún hann að gefa sér tóbak upp
i sig. Prestur gjörði það. Kerlingu
þótti vænt um og mælti: „Þetta
var nú góður, viðbætir, prestur
minn! ”
Kerling ein hafði þá venju, að
hún signdi allar ærnar sinar,
jafnskjótt og þær gengu út um
kviadyrnar. En er hún hafði signt
þá siðustu, mælti hún: „Til
andsk.... farið þið nú samt allar i
dag”.
ritstjjornargreín
Skipulagsmálasirkus
Sjálfstœðisflokksins
J
Graf arvogssvæöið:
Gengið freklega framhjá
B orgarskipulagi
segir Sigurður Harðarsson, arkitekt
L'
„Þetta eru alveg maka-
laus vinnubrögö. Þarna er
freklega gengiö fram hjá
Borgarskipulagi og starfs-
folki þess. Þetta sýnir vel
þann valdhroka ef ekki
valdniðslu sem einkennir
Davið Oddsson og fylgis-
menn hans."
sagði Sigiirður llarðar
mhi tulltrui Alþyðuliamlalagsms
i skipulágsiu'lml Ueykjavikur
Iwgar l'ioðvilimn ra'dili við
haim uiu- liokun setn haim lei
gcra ú siöasta íundi ncfndar-
innar og er birt á bls. 3 i dag.
Málift snyst uin ákvörftun um
byggft norftan Grafarvogs cfta
mcftíranv ströndinni hjá Ciufu
ncsi Akvcftift hcfur vcrift aft
næsta byggft Hcykjavikur vcrfti
þar. cn málift hcfur ckki fcngift
þá umfjöllun scm vcnja cr til
,.l»aft cr buift aft sámþykkja i
borgarsijorn lorsög.n aft dcili
skipulagi lyrir byggftma norftan
(irafarvogs ;ui faglcgrar um
ijiillunar Horgaiskipulags. sv«»
>em \a:ii hclur vcrift til og þaft
eru alveg hreinar linur meft þaft
aft þaft er hlutverk Borgarskipu-
lagsins. l»aft er skýrt tekift fram
i reglugerft um Borgarskipulag
aft Borgarskipulagiö só vinnu-
stofnun skipulagsnefndar. ()g
þaft er einnig hlutverk Borgar-
skipulags aft gcra forsögn aft
dciliskipulagi fyrir slik bygg-
mgarsvæfti og undirhyggja hana
laglega
\ú bregftur liins vcgar svo vift
aft torsögnin kcmur bcint Ira
Sialfsta’ftisflnkknum og mcr cr
ciigin launung a þvi aft þaft or
boigarvcrklra’ftingur sjalfur
sem samdi þessa forsögn. Hann
stjórnafti skipulagsm álum
borgarinnar siöast þegar Sjálf-
slæftisflokkurinn var hér vift
völd og þaft er unnift aft þvi núna
leynt og Ijóst aft koma þeim
aítur undir hans hatl. Hér er um
aft ræfta aftför aft Borgarskipu-
lagi og valdhroka sem á sér fá
dæmi.”
Sigurftur sagfti einnig aft mál
þotta hcffti nánast cnga um-
fjöllun fcngift i skipulagsnefnd
Máliö hcffti vcrift keyrt i gegn á
einum fundi þar sem cnginn
fulltrui Alþvftubandalagsins
hcffti vcrift l»ar ofan á bættist
aft nclndin haffti t'iig.t faglega
umfjöllun fcngift og hcldur ckki
borgarstjurn scm samþykkti
skipulagift siftan. þannig aft cng-
mn i t'kstuftmngur hcffti fylgt til-
lögunni — kj\.
tWtMI
Borgarverkfræðingur og
borgarstjóri eru nú farnir að
stjórna skipulagsmálum höfuð-
borgarinnar með tilskipunum
og án faglegs rökstuðnings fyrir
gerðum sinum. Skipulagsnefnd
borgarinnar og Borgarskipulag
sem er vinnustofnun hennar
hafa verið svipt verkefnum og
tillögurétti. Þetta er samkvæmt
skilgreiningu Jónasar á DV hinn
svokallaði „fyrirtækjastill” i
ákvarðanatöku, sem kemur i
stað „ráðuneytisstilsins”, sem
vinstri flokkarnir notuðu, þar
sem mál fóru réttar boðleiðir i
samræmi við fyrirmæli i
borgarsamþykktum. Fyrir-
tækjastillinn spyr um árangur
en ekki um stjórnskipuleg og
lýðræðisleg vinnubrögð. Hann
er valdsstjórn sem aðeins
verður dæmd af því hvort
ákvarðanir „einræðisherr-
anna” reynast skynsamlegar
eða óskynsamlegar, hvort þær
skila árangri eða ekki.
Vinstra og hægra lið
i fljótu bragöi gæti hundsun
borgarstjóra og borgarverk-
fræðings á skipulagsnefnd og
Borgarskipulagi sýnst vera angi
af deilu um það hvort verk-
fræðingur eða arkitektar skuli
vera ráðandi aðilar i mótun
byggðar á höfuðborgarsvæðinu.
Borgarverkfræðingur hefur
stjórnað skipulagsmálum á
siðustu valdatimabilum Sjálf-
stæðisflokksins i borginni og
ætla mætti að hann væri nú
aðeins að kalla eftir sinum
gamla rétti og frábiðja sér fag-
lega umfjöllun arkitekta og
skipulagsfræðinga.
Málið er þó ekki svona einfalt.
Sérlegur blaðafulltrúi borgar-
stjóra, sem gegnir nafninu
Svarthöfði i DV, hefur upplýst
að „vinstra liðinu” i borgar-
kerfinu veröi ekki liöin nein
uppivaðsla og það verði einfald-
lega látið gleypa loft á skrif-
borðum sinum verði það ekki til
friðs. Samkvæmt upplýsingum
Svarthöfða blaðafulltrúa Daviðs
Oddssonar er vinstra liðið m.a.
að finna á Borgarskipulaginu.
„Hægra líöiö" hjá borgarverk-
fræðingi er nú að taka út hefndir
á „vinstra liðinu” hjá Borgar-
skipulagi. Annað verður ekki
lesið út úr skrifum blaðafull-
trúans.
Innan sviga
(Innan svigans skal tekið
fram að Indriði G. Þorsteinsson
sem gegnir nafninu Svarthöfði
er á launum hjá Daviö Oddsyni
samkvæmt sérstökum samningi
frá þvi er Davið var formaður
stjórnar Kjarvalsstaða og á að
vera að fást við ritun Kjarvals-
sögu. Samkvæmt samningnum
sem Indriði las Davið fyrir fær
sá fyrrnefndi laun fyrir verkið
eftir eigin geðþótta. En þar sem
það sækist seint bætir hann
Davið það upp með þvi að starfa
sem sérlegur blaðafulltrúi hans
i Svarthöfðagreinum. Reikn-
ingar eru greiddir á borgar-
skrifstofunum).
Valdhroki og ósvífni
„Hægra liðið” hjá borgar-
verkfræðingi hafði sér það til
dundurs á siöasta kjörtimabili
að smyr.ja á kostnaöartölur
vegna undirbúnings Hauöa-
vatnssvæöisins til bygginga.
Þaö komst m.a. aö þeirri niður-
stööu aö væntanlegir ibúar þar
þyrftu aö losa sig viö 2-3 sinnum
meiri úrgang heldur en meöal-
Jón i Heykjavik. Nu tæst þaö viö
aö réttlæta „slrandskipulag”
Daviðs Oddssonar og undirbúa
byggö meðfram ströndinni hjá
Gufunesi.
Eins og fram kemur i bókun
Sigurðar Harðarsonar í skipu-
lagsnefnd, sem birt var i blað-
inu i gær, virðist allt hniga að
þvi að Sjálfstæðismenn ætli að
vera þeim vana sinum trúir að
vanda litt til skipulagsvinnu og
uppskera ónothæft skipulag eins
Einar Karl
Haraldsson
skrifar
og fjöldinn allur af dæmum úr
skipulagssögu þeirra i Reykja-
vik sannar. Vinnubrögð þeirra i
sambandi við nýtt byggingar-
svæði fyrir 8-10 þúsund manna
byggð eru ótrúlega óvönduð og i
ósamræmi við staðfest aðal-
skipulag.
Og ekki bætir það úr skák að
hafin er gerð deiliskipulags inn
á landi Keldna, án þess aö svo
mikið sem ræða við ráðamenn
Tilraunastöðvar Háskólans og
gerðar samþykktir um frekari
skerðingu lands þeirra áður en
gengið er til samninga. Slikt
kann ekki góðri lukku að stýra
og verður að telja meiriháttar
valdhroka og ósvifni, eins og
Sigurður Harðarson bendir á.
Leikbrúður
borgarstjóra
Sigurður Harðarson vikur
einnig að þvi i bókun sinni að
núverandi meirihluti i skipu-
lagsnefnd og þá sérilagi for-
maður nefndarinnar, Vil-
hjálmur Vilhjálmsson, séu
óábyrgar leikbrúður borgar-
stjóra, og hafi ekki verið ætlað
neitt pólitiskt hvað þá faglegt
hlutverk i stjórn skipulagsmála
borgarinnar. Formaðurinn er
ekki einusinni ábyrgur orða
sinna, þvi þó að hann segi að
engir fundir verði i nefndinni i
júli, og nefndarmenn minni-
hlutans taki mið af þvi, er engu
að siður efnt til funda og settir
stimplar á tilskipanir borgar-
stjóra. Svo er þrætt fyrir að lof-
orð og yfirlýsingar hafi verið
gefnár þó aö fleiri en eitt vitni
staðfesti að svo hafi verið gert
með sérstökum bókunum i
skipulagsnefnd.
Morgunblaðið var að kvarta
yfir þvi að stjórnmálamenn
væru sifellt ósvifnari við að
ljúga opinberlega. Maður
hallast að þvi að þessi fullyrðing
kunni að hafa við nokkur rök að
styðjast við að kynna sér gang
skipulagsmála þessar vikurnar
i höfuöborginni. — ekh