Þjóðviljinn - 09.09.1982, Qupperneq 5
Fimmtudagur 9. september 1982 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
íslenskt
fyrirtseki fékk
tækifæri til
aö spreyta sig
á gerð
rafeSrsda-
búnaðar
i Hitaveitu
Suðurnesja og
stóð sig
meö prýöi.
Átak í uppbyggingu rafeindaiðnaðar:
Gætl aukið framleiðni
í fiskiðnaði um 15-20%
Undirbúningsfélag rafeindaiðn-
aðarins fullvrti á biaðamannafundi
að hægt væri að ná 600 miljón
króna framleiðniaukningu í hrað-
frystiiðnaðinum mcð aukinni
notkun ýmiss konar rafeindatækja
og með þess konar útbúnaði væri
einnig hægt að spara um 160 milj-
ónir króna í olíukostnaði fiskiskip-
anna’
Það eru fyrirtæki í Samtökum
raftækjaframleiðenda sem stofnað
hafa með sér félag sem hefur gert
drög að tillögum um 5 ára áætlun
9g aðstoð við rafeindaiðnaðinn á
íslandi. Eru meginmarkmið þeirra
tillagna að stuðla að markvissri
uppbyggingu sameiginlegs fram-
leiðslufyrirtækis og þjónustumið-
stöðvar. Sögðu forráðamenn undir
búningsfélagsins á fundi með frétt-
amönnum að það væri nánast eins-
dæmi á Islandi að mörg fyrirtæki
í sömu grein gerðu framleiðsluátak
á sameiginlegum grundvelli og væri
röng fjárfesting á mörgum sviðum
besta staðfestingin á því að slík
sameiginleg ákvarðanatekt heyröi
til undantekninga.
Jón Hjaltalín Magnússon hefur
verið ráðinn framkvæmdastjóri og
ráðgjafi Undirbúningsfélags raf-
eindaiðnaðarins og hann kvað
helstu atriðin í skýrslunni vera þau
að sett verði á stofn þjónustumiö-
stööfyrir íslensk rafeindafyrirtæki.
sem yröu í nánu samstarfi við nor-
rænar miðstöðvar á rafeindasviö-
inu og að þar verði starfandi vel
menntaðir sérfræöingar á ýmsum
sviðum rafeindatækninnar. I’á
verði eitt framleiðslufyrirtæki eflt
til þess að geta sinnt þörfum allra
fyrirtækjanna fyrir samsetningu og
framleiðslu tækja sem þau heföu
hannaö og þróað.
A fundinum kom fram að fram-
tíðarmöguleikar íslensks rafeinda-
iðnaðar væru miklir. Auk sjávarút-
vegs eru fjölmörg verkefni mögu-
leg í sambandi við uppbyggingu ís-
lenskra orkuvera og þegar er feng-
inn nokkur reynsla af islenskri
framleiðslu á þvísviði i búnaði Hit-
aveitu Suöurnesja. Þar gerðu ís-
lenskir aðilar tilboð í rafeindabún-
að ásamt fjölmörgum erlendum
stórfyrirtækjum og íslenski bún-
aðurinn var valinn þar sem hann
stóð fremst tæknilega séð og einnig
var hann fyllilega samkeppnisfær í
veröi.
Með aukinni notkun rafeinda-
tækja, framleiddum hérlendis, í
fiskiðnaði mætti auka framleiöni í
greininni um 15 - 20% en við það
m u n d u f ra m leiösl u ve rðmæt i
aukast um 600 milljónir auk þess
sem gífurlegur gjaldeyrissparnaður
yrði ef hér væri framleiddur í stór-
um stíl alls kyns fjarskipta-, síma-
og stjórnbúnaöur, byggöur á raf-
eindatækni.
-v.
Hver á aö
baka
brauðið?
í framhaldi af því að lög um
aðstoð viö þroskahefta tóku gildi
1. janúar 1980 er nú verið að
byggja upp nýtt þjónustukerfi
fyrir þroskahefta. Landinu hefur
verið skipt niður í átta svæði (þau
sömu og fræðsluumdæmin) og á
hverju svæði skal veita mestan
part þeirrar þjónustu sem
þroskaheftir þarfnast. Þessi þjón-
usta skal ekki einvörðungu veitt á
sérstofnunum, heldur kveða
lögin svo á um að veita skuli
þroskaheftum þjónustu á
almennum stofnunum, að svo
miklu leyti sem unnt er og þannig
skuli búið að þessum stofnunum
að þeim sé kleift að annast slíka
þjónustu. Þetta er gerbreyting frá
þvi sem áður var þegar þroska-
heftum var safnað saman á
einangraðar sérstofnanir á
Reykjavíkursvæðinu.
Lagasetningar
duga skammt
Markmið hinna nýju laga er að
tryggja þroskaheftum jafnrétti á
við aðra þegna þjóðfélagsins og
skapa þeim skilyrði til að lifa sem
eðlilegustu lífi í samfélaginu.
Þetta er allt saman gott og bless-
að og allirgeta verið sammála um
að það hafi verið tími til kominn
að þroskaheftum væru tryggð
sjálfsögð mannréttindi og sorg-
legt að það skyldi ekki hafast í
gegn fyrr en velferðarsjúkdómar
voru orðnir verulegt vandamál
fyrir stóran hluta þjóðarinnar.
Lagasetningar einar og sér
duga þó skammt, lög eru dauður
bókstafur þar til þau korriast í
framkvæmd og hægt gengur að
koma jafnréttinu á og uppbygg-
ingin á liinu nýja þjónustukerfi
gengur seint. Kemur þar margt
til, m.a. gamlir fordómar,
peningaleysi, þekkingarleysi og
síðast en ekki síst skortur á
menntuðu fólki til að framkvæma
lögin.
Það segir sig sjálft að þegar
þroskaheftir fá þjónustu sína á
almennum stofnunum og um allt
land, þá þarf mun fleiri starfs-
menn en þegar þeir voru saman
komnir á sérstofnunum á suð-
vesturhorni landsins. Þarviðbæt-
ist að eðli þjónustunnar hefur
breyst, auknar kröfur eru gerðar
um markvissa kennslu, þjálfun
og meðferð, í stað „gæslu og
umönnunar" eins og þaö hét
áður. Þetta þýðir að mun fleira
starfsfólk þarf til starfa innan hins
nýja þjónustukcrfis og að fjöldi
þeirra starfsstétta sem starfa að
málefnum þroskaheftra hefur
aukist til muna.
Þessi aukna starfsmannaþörf
var auðvitað fyrirsjáanleg þegar
Rannveig
Traustadóttir
skrifar.
lagasetningin var í undirbúningi,
en samt sem áður var ekkert gert
til að tryggja nægilega margt og
vel menntað starfsfólk. Af-
leiðingin er sú að nú er mjög
alvarlegur skortur á menntuðu
fólki til starfa með þroska-
heftum.
Þetta vandamál er f raun tví-
þætt, annars vegar er nauðsyn-
legt að fjölga í þeim starfsstéttum
sem sérmenntaðar eru til starfa
með þroskaheftum, hins vegar að
endurskoða námsefni þessara
stétta með tilliti til nýrra þjón-
ustuleiða. Hið síðarnefnda á ekki
síst við um menntun þeirra starfs-
stétta sem ekki hafa áður starfað
með þroskaheftum, en starfa á
almennum stofnunum sem nú
veita þroskaheftum þjónustu,
t.d. almennir kennarar sem fá
þroskaheft börn inní bekkina.
Vantar
sérmenntað fólk
f dag er ástandið víða þannig
„ Við eigum ekki nægilega margt
sérmenntað fólk til að annast
framkvæmd þeirrar þjónustu
sem þroskaheftum
hefur verið tryggð með lögum ”
aö ekki er unnt aö veita þá þjón-
ustu sem lögin um aðstoö við
þroskahefta kveða á um, ein-
vörðungu vegna skorts á mennt-
uðum starfsmönnum. Allt annað
er fyrir hcndi, þjónustuleiðir hafa
veriö skilgreindar, fjármagn
tryggt og aðstaða sköpuð, en
ekkert gerist, það finnst enginn
starfsmaður til að vinna verkið,
hann er hreinlega ekki til. Við
eigum ekki nægilega margt sér-
menntað fólk til að annast fram-
kvæmd þeirrar þjónustu sem
þroskaheftum hefur verið tryggð
með lögum. Uppskriftin er feng-
in, búið að útvega efnið og hræra
deigið, en enginn finnst sem get-
ur bakað brauðið.
Rannveig Traustadóttir
Rannveig Traustadóttir er þroska-
þjálfi og bæjarfulltrúi Alþýðu-
bandalagsins í Hafnarfirði.