Þjóðviljinn - 02.10.1982, Qupperneq 16
16 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 2.-3. október 1982
Lárus Ýmir
aö Ijúka við nýja
kvikmynd í Svíþjóð
Boðið
upp í
dans
(Ljós mynd Stefan Ljungberg)
Á upptökustað, eyðibærinn Hennálen í Norður-Svíþjóð,
— Þetta var allt saman til-
viljun. Ég var staddur úti i Svi-
þjóð til að pakka niður búslóðinni.
Tveir menn höfðu samband við
mig og spurðu hvort ég vildi ekki
gera kvikmynd. Þetta voru þeir
kvikmyndaleikstjórarnir Jonas
Cornell og Per Berglund. Þessir
menn höfðu tekið að sér það verk-
efni að hafa uppi á nýjum leik-
stjórum og miðla verkefnum til
þeirra fyrir hönd sænsku kvik-
myndastofnunarinnar.
— Til útskýringar er máske rétt
að geta þess að sænskar kvik-
myndir hafa legið undir ámælum
um að vera leiðinlegar. ófrióar
og hver annarri Iik. Skýringin er
talin vera sú, ekki sist af Svium
að skrifræðið sem veitir fjár-
magni i kvikmyndir tekur ekki
afstöðu eftir listrænum kröfum,
heldur þykir meira hafa borið á
þvi að myndir sem fjalla um eitt-
hvað ákveðið, svo sem stöðu kon-
unnar eða eitthvað i þeim
dúrnum, hafi helst átt upp á pall-
borðið hjá þeim sem sjá um út-
hlutun styrkja. Þannig hafa
handrit verið frekar ákvarðandi
um hvaða myndir fá peninga og
hverjar ekki. Til að gera langa
sögu stutta, þá buðust áður-
nefndir tveir heiöursmenn til
þess, að reyna nýja leið, enda
báðir þeirrar skoðunar að sitt-
hvað sé að skrifa handrit og gera
góða kvikmynd. Þeir tóku það að
sér að hafa uppi á tveimur leik-
stjórum til að gera tvær kvik
myndir i tilraunaskyni, svona rétt
til að athuga hvort ekki kæmist
ferskari andi i sænskar kvik-
myndir. Einhverja nasasjón
höfðu þeir haft af „Búrfuglinum”
i sænska kvikmyndaskólanum
myndinni sem ég gerði til loka-
prófs auk þess sem þeir höfðu
kennt mér þar. Þeir veðjuðu sem-
sagt á hestinn mig.
— Til að byrja með unnum við
að tveim kvikmyndahandritum.
Ég vann að öðru þeirra eftir
skáldsögunni „Augnablik I einu”
eftir Gerda Antti, en að hinu vann
Lars Lundholm, sem einmitt
hafði unnið með mér að handrits-
gerðinni að„ Búrfuglinum ”.
Snemma á þessu ári var ákveðið
aö halda áfram með vinnslu
handrits Lundholms og hlaut það
samþykki allra hlutaðeigandi.
— I maibyrjun er svo ákveðið
að gera kvikmyndina, fá leikara,
gera samninga við þá og annað
starfsfólk.
— Peningamálin? Mestur hluti
fjárins til kvikmyndarinnar er
fenginn úr venjulegum sjóðum.
Dreifingarfyrirtækið Sandrews
kostar svo afganginn. Myndin
kemur til með að kosta á milli 5
og 6 islenskar miljónir. Það þykir
frekar ódýr mynd.
— Myndin sem er i svart/hvitu,
fjallar um ferðalag tveggja
kvenna, samskipti þeirra og
skilning þeirra á þeim sjálfum og
öðrum. Önnur er ung listamann-
spira, sem túlkar veruleikann
fremur en að upplifa hann. Hin er
eldri og reyndari og er I mjög
góðu jarðsambandi, öndvert við
þá yngri.
— Við fylgjumst með þeim frá
þvi þær hittast og þar til þær
skilja. Þegar þær skilja stendur
eitthvað sérstakt eftir, eitthvað
annað en hagnaðurinn sem þær
hafa haft af samskiptunum.
Reyndar hafa þær reynt að not-
færa sér hvor aðra á ferðalaginu.
En hvað sem þvi liður, þá situr
reynslan eftir — og hvað er hún
eiginlega?
— Nei, þetta er ekki Sviþjóð
1982. Þessi saga er ævintýri hafið
yfir timann og stilfært fyrir filmu.
— Jú, það gerist ýmislegt á
ferðalaginu. Þær hitta marga á
þessari vegferð, yfirleitt einmana
manneskjur, marga karlmenn.
Þær eru á ferð um einmanalega.
veröld. Og fólkið á vegferðinni er
oft grátbroslegir karakterar. Sú
eldri er á leiö til bernskustöðva
sinna, til föður sins þar sem eitt-
hvað biður hennar, uppgjör eða
von. Hin yngri er leitandi að upp-
lifun, upplifun i ferðalaginu sjálfu
og á sér ekki annað markmið en
„fara eins langt norður og hægt
er”, einsog hún segir sjálf.
— Jú, það er islenskur leikari i
myndinni, Sigurður Sigurjónsson.
Hann leikur sniðugan vinnu-
mann, sem þær taka upp i bil
sinn. Úrinu hefur verið stolið af
honumog hann er að segja þeim
sinar farir ekki sléttar.
— Aðalleikararnir, stúlkurnar
tvær, eru báðar sænskar. önnur
þeirra ung og upprennandi leik-
kona heitir Lisa Hugoson. Hin er
með þekktari leikkonum svia,
Kim Anderson primadonna á
Pistol-leikhúsinu i Stokkhólmi.
Hún er fádæma góður túlkandi,
hefur til að mynda leikið konu
Darió Fós af miklum krafti. Og
Darió Fó hefur mikið dálæti á
henni. Hún kemur til með að
frumflytja nýjasta verk Daríós,
tveggja manna leikrit sem hann
skrifaði sérstaklega með hana i
huga. Hún er mjög
„ósænsk” — eins og reyndar
kvikmyndin min er lika.
— Hópurinn sem vann kvik-
myndina var mjög samstæður.
Viö vorum 16 til 17 talsins á ferða-
laginu, og upptökurnar hófust i
lok júni og lauk 20. ágúst. Það var
hrein opinberun að vinna með
Lárus Ýmir óskarsson leikhúsmaður og kvikmynda er
að Ijúka við að gera kvikmynd í Svíþjóð. Lárus Ýmir
hefur leikstýrt sviðsverkum hér á landi, auk þess sem
hann hef ur komiö ná lægt kvikmyndagerð fyrir sjónvarp.
Lárus Ýmir lærði til kvikmynda í Svíþjóð þar sem hann
gerði myndina ,, Búrfuglinn" til lokaprófs. Og á þessu ári
hefur hann gert langa kvikmynd „Andra dansen" í Svi-
þjóð sem væntanlega verður tekin til sýningar i kvik-
myndahúsum í Sviþjóð og hérlendis í febrúar-mars á
næsta ári. Við báðum Lárus Ými að segja okkur af
þessu ævintýri þegar hann átti stutta viðdvöl hér á landi
fyrir nokkru.
„Að dansa er að líkja eftir hreyfingum himintunglanna“. Frá vinstri: Lisa Hugosson, ; Hér spjlaði Char,ie ParkeC,. Lisa Hugosson. (Ljósm. Stefan Ljungberg).
Tommy Jonsson og Kim Anderzon. (Ljósmynd Jan Persson).