Þjóðviljinn - 08.01.1983, Page 21

Helfjin 8. - 9. janúar 1983 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 21
xttfrsði
Frá Þorleifi í Hólum
Ættfræðiþættir Þjóðviljans, sem
Þorleifur Jónsson alþni.
Páll Þorleifsson prestur
Þorleifur Hauksson bókmennta-
fræðingur
Haukur Þorleifsson bankabókari
Þorbergur Þorleifsson alþm.
Sigurður Pálsson skáld
Jón Hjaltason lögfr.
birtust veturinn 1980-1981, nutu
mikilla vinsælda. Þó er ekki ætlun-
in að taka þá upp á nvjan leik held-
ur aðeins birta ættfræði af og til
eftir efnum og aðstæðum.
Nú fyrir jólin kom út hjá Prent-
smiðjunni Leiftri bókin Ættgarður
eftir hinn mikilvirka ættfræðing og
guðfræðiprófcssor Björn Magnús-
son. I bókinni rekur hann niðja
nokkurra forfeðra sinna, þ.á.m.
Rósu Brynjólfsdóttur sem var gift
tveimur prestum. Einn sonarsonur
hennar var Þorleifur Jónsson
(1864-1956) bóndi, hreppstjóri og
alþingismaður á Hólum í Nesjúm.
Til gamans verða hér raktir niðjar
Þorleifs, þeir sem komnir eru til
fullorðinsára, og að sjálfsögðu far-
ið eftir Frændgarði. Þorleifur var
kvæntur Sigurborgu Sigurðardótt-
ur frá Krossabæjargerði í Nesjum.
Þau cignuðust 7 börn sem upp
komust:
1. Þorbergur Þorleifsson (1890-
1930) bóndi og alþingismaður í
Hólum. Ókvæntur og barnlaus.
2. Jón Þorleifsson (1891-1961)
listmálari í Blátúni í Rvík. Fyrri
kona hans var Rakel Ólöf Péturs-
dóttir Ijósmóðir og línræktarkona,
ættuð norðan úr Grunnavík og
Aðalvík. Börn þeirra voru Kol-
brún, Bergur Pétur og Jarl. Seinni
kona Jóns var Úrsúla Theme frá
Dresden. Þau barnlaus.
2a. Kolbrún Jónsdóttir (1923-
1971). Fyrri maður hennar var
Brandur Brynjólfsson lögfræðing-
ur í Rvík en seinni maður Gísli
Halldórsson verkfræðingur. Börn
hennar:
2aa. Orri Brandsson (f. 1948)
svæfingarfræðingur í Hafnarfirði.
2ab. Þórunn Brandsdóttir (f.
1951), gift Gunnari veggfóðrara í
Yestmannaeyjum Loftssyni rit-
höfundar Guðmundssonar.
Barn Kolbrúnar með Peter James
Kopcsak frá Kaliforníu:
2ae. Rakel Pétursdóttir (f. 1953),
gift Sigurþór vélvirkja á Egilstöð-
um Steinarssyni.
2b. Bergur Pétur Jónsson (f.
1925) flugumferðarstjóri í Rvík.
Kona hans er Elísabet Pálsdóttir.
Sonur þeirra:
2ba. Páll Þór Bergsson (f. 1953) í
Rvík, kvæntur Ragnheiði Val-
garðsdóttur.
2c. Jarl Jónsson (f. 1934) löggilt-
ur endurskoðandi í Kópavogi, gift-
ur Kristínu Magnúsdöttur..
3. Anna Þórunn Vilborg Þor-
leifsdóttir (1893-1971) húsfreyja í
Hólum, gift lljalta bónda, smið og
hreþpstjóra í Hólum. Börn þeirra:
3a. Sigurður Hjaltason (f. 1923)
sveitarstjóri á Höfn í Hornafirði,
kvæntur Aðalheiði Geirsdóttur.
Elsta barn þeirra er:
3aa. Margrét Sigurðardóttir á
Höfn, gift Sigurjóni Arasyni.
3b. Jón Hjaltason (f. 1924) hæst-
aréttarlögmaður í Vestmanna-
eyjum, kvæntur Steinunni Sig-
urðardóttur. Elsta dóttir þeirra:
3ba. Guðbjörg Ósk Jónsdóttir (f.
1952), gift Hermanni Einarssyni í
Ve s t m a n n ae y j u m.
Barn Jóns með Klöru Þor-
leifsdóttur:
3bd. Þorleifur Jónsson (f. 1948).
3c. Sigurborg Hjaltadóttir (f.
1926),bankafulltrúi í Rvík.
3d. Halldóra Hjaltadóttir (f.
1929), gift Agli Jónssyni alþingis-
manni og bónda að Seljavöllunt.
Elsta barn þeirra er:
3da. Anna Egilsdóttir (f. 1955),
gift Vigni Sveinbirni Hjaltasyni á
Seljavöllum.
3e. Þorleifur Hjaltason (f. 1930)
bóndi og hreppstjóri í Hólum,
kvæntur Eddu Lúðvíksdóttur.
4. Þorbjörg Þorleifsdótir (f.
1896), gift Þorsteini Þ. Thorlacius
bóksala á Akureyri og síðar prent-
smiðjustjóra í Rvík. Börn þeirra:
4a. ÞorleifurThorlacius (f. 1923)
forsetaritari og síðar sendifulltrúi,
kvæntur Guðrúnu Einarsdóttur.
Synir þeirra:
4aa. Þorsteinn Thorlacius (f.
1946) viðskiptafræðingur í Rvík,
kvæntur Guðnýju Jónasdóttur.
4ab. Einar Thorlacius (f. 1952)
skartgripahönnuður í Rvík, kvænt-
ur Helgu Ásgeirsdóttur.
4b. Olöf M. Thorlacius (f. 1925),
gift Gísla Vilhelm Steinssyni skrif-
stofustjóra í Rvík.
4c. Anna S. Thorlacius (f. 1933),
giftist Jóni Gunnari Árnasyni vél-
virkja og myndlistarmanni. Dætur
þeirra:
4ca. Helga Margrét Jónsdóttir (f.
1952), gift Erling Árnasyni kjöt-
iðnaðarmanni í Rvík.
4cb. Þorbjörg Jónsdóttir (f.
1955), gift Gísla Jóni Sigurðssyni
póstafgreiðslumanni í Haínarfirði.
4cc. Ólöf Anna Jónsdóttir (f.
1965). '
5. Páll Þorleifsson (1898-1974)
prestur á Skinnastað, kvæntur
Elísabet Arnórsdóttur. Börn
þeirra:
5a. Jóhanna Katrín Pálsdóttir (f.
1933) bankaútibússtjóri Búnaðar-
banka Islands. Maðurhennarersr.
Jón Bjarman fangaprestur í Rvík.
Sonur þeirra:
5aa. Páll Jónsson (f. 1957), kvænt-
ur Ingibjörgu Eyþórsdóttur.
5b. Stefán Pálsson (f. 1934), for-
stjóri stofnlánadeildar Búnaðar-
bankans, giftur Arnþrúði Arnórs-
dóttur.
5c. Þorleifur Pálsson (f. 1938)
deildarlögfræðingur í dónis- og
kirkjumálaráðuneytinu, kvæntur
Guðbjörgu Kristinsdóttur.
5d. Arnór Lárus Pálsson (f.
1943), deildarstjóri í Kópavogi,
kvæntur Betzy Ivarsdóttur.
5e. Sigurður Pálsson (f. 1948),
skáld og leikhúsfræðingur í París,
býr með Kristínu Jóhannesdóttur
kvikmyndaleikstjóra.
6. Ilaukur Þorleifsson (f. 1903)
bankabókari í Búnaðarbanka ís-
lands. Fyrri kona hans var Ásthild-
ur Gyða Egilson en seinni kona
Ásthildur Björnsdóttir. Börn hans
eru af fyrra hjónabandi. Þau eru:
6a. Gunnar Már Hauksson (f.
1937) bankamaður í Rvík, kvæntur
Sjöfn Egilsdóttur.
6b. Þorleifur Hauksson (f. 1941)
bókmenntafræðingur í Rvík, rit-
stjóri Tímarits M&M og síðar lekt-
or í Svíþjóð, kvæntur Guðnýju
Bjarnadóttur.
6c. Halla Hauksdóttir (f. 1946)
meinatæknir í Rvík, gift Guð-
mundi Erni Ingólfssyni ljós-
myndara.
6d. Nanna Hauksdóttir (f. 1949)
sjúkraþjálfari í Noregi, gift Ivari
Björklund vistfræðingi.
7. Rósa Þorleifsdóttir (1906-
1980) listbókbindari í Rvík, gift
Karli Ástvaldi Björnssyni toll-
verði. Dætur þeirra:
7a. Helga Karlsdóttir (f. 1932),
gift Knúti Knudsen veðurfræðingi.
7b. Ásta Karlsdóttir (f. 1933),
gift Hauki Bergssyni vélvirkja í
Rvík.
7c. María Karlsdóttir (f. 1944),
gift Ingvari Finni Valdimarssyni
flugumferðarstjóra í Rvík.
-GFr
erlendar bækur
Auglýsing um
fasteignagjöld
m
Lokið er álagningu fasteignagjalda í Reykja-
vík 1983 og verða álagningarseðlar sendir út
næstu daga ásamt gíróseðlum vegna 1.
greiðslu gjaldanna.
Gjalddagar fasteignagjalda eru 15. janúar, 1.
mars og 15. apríl.
Gjöldin eru innheimt af Gjaldheimtunni í
Reykjavík, en einnig er hægt að greiða gíró-
seðlana í næsta banka, sparisjóði eða póst-
húsi.
Fasteignagjaldadeild Reykjavíkurborgar,
Skúlatúni 2, veitir upplýsingar um álagningu
gjaldanna, símar 18000 og 10190.
Athygli er vakin á því, að Framtalsnefnd
Reykjavíkur mun tilkynna elli- og örorkulíf-
eyrisþegum, sem fá lækkun eða niðurfell-
ingu fasteignaskatta skv. heimild í 3. mgr. 5.
gr. laga nr. 8/1972 um tekjustofna sveitarfé-
laga og samþykkt borgarráðs um notkun
þeirrar heimildar.
Borgarstjórinn í Reykjavík,
6. janúar 1983.
Michael Grant:
Dawn of the Middle-Ages.
Wcidenfcld and Nicolson 1981.
Michael Grant er mikilvirkur
höfundur. Hann hefur skrifað
fjölda bóka um fornöldina, einkúm
rómverska fornöld. í þessari glæsi-
lega út gefnu bók er efnið frum-
miðaldir eða dagrenning miðalda.
Ritið spannar tímabilið frá hruni
Rómaveldis fram til 816. Oft hefur
þetta tímabil verið nefnt „hinar
dimmu aldir“, cn því fer fjarri að
það sé réttnefni. Grant telur að á
þessum öidum hafi gerjast og mót-
ast sá grundvöllur sem síðari aldir
byggðu á varðandi menningu og
listir. Þetta var frjósamur tími
einkum í listum, trúarbrögðum og
ýmiskonar uppfundningum. Sú
skoðun, að miðaldir og þá ekki
hvað síst „hinar dimmu aldir“ hafi
verið eðja barbarisma og menning-
arleysis er nú á undanhaldi, enda
var sú skoðun mótuð þegar hugar-
heimur manna tók að aðlagast
hinni þröngu skynsemishyggju og
smáskítlegri nytsemishyggju sem
upp kom með auknum áhrifum
smáborgarastéttanna um og eftir
frönsku stjórnarbyltinguna og sem
náði hámarki „þegar nautpeningur
aldamótanna tók að troðast inn í
hin helgu vé“ eins og ágætur
ntaður orðaði áhrif skynsemis og
vúlgær-efnishyggju aldamótakyn-
slóðarinnar.
Grant er fjarri því að vera ein-
stæður unt þessar skoðanir, eins og
vitað er, eru franskir sagnfræðing-
ar og þá einkunt „annalistarnir"
frumkvöðlar nýs mats á aldarfari
fyrri alda og endurmat þeirra á
miðöldum er í þessa veru. Grant
fjallar ekki aðeins um Evrópu,
ekki síður um Islam og Kína, en
áhrif Islams á evrópumenninguna
voru róttæk og alhliöa. Miðaldir og
þá frummiðaldir einkenndust m.a.
af endurskoðun laga og réttarfars
og á sama tímaskeiði var grund-
völlur lagður í listum og skreytilist,
og þessar aldir voru undanfari
blómaskeiðs bókmenntanna á 12.
og 13. öld. Siðmenningaráhrif
kirkjunnar jukust og kirkjan mót-
aði og agaði samfélögin og vemd-
aði menningarvísinn í þeim stofn-
unum, sem urðu fyrirmynd síðari
alda klaustralífs um Evrópu. Þess-
ar perlur menningarinnar St. Gall-
en Luxeuil, Reinau, Reichenau,
svo fáein klaustur séu nefnd,
miðluðu öðrum því besta sem lifði í
menningu samtímans og það voru
áhrifin þaðan og siðmenningar-
áltrif kirkjunnar, sem urðu kveikjan
að menningarblómstran hér á landi
á 12. og fram á 14. öld.
Grant ver miklu rúmi í útlistun
lista og bókagerðar og myndasafn
ritsins bæði svart/hvítt og í litum
fyllir upp textann.
Þetta er ágætt inngangsrit að
þeirri dagrenningu í menningu og
mótun siðaðra samfélaga sem upp-
hófst á frummiðöldum.
Saul Bellow: The Dean’s
December.
A Novel.
Scckcr & Warhurg 1982.
Aðalpersónan er Corde, pró-
fessor í blaðamennsku við háskóla í
Chicago. Hann er giftur konu frá
Rúmeníu, sem flúði land fyrir
mörgum árum og er heimsfrægur
stjörnufræðingur. Móðir hennar
varð eftir og sagan hefst með því að
hún veikist og er lögð inn á ríkisspí-
tala. Corde og Minna, en það er
nafn eiginkonunnar, fara austur
fyrir tjald. Þar hefst baráttan við
skriffinnskuna og jafnframt fréttir
Corde af máli, sem hann hlaut að
verðaviðriðinn heima í Chicago, þar
sem einn stúdenta hans var myrtur
af blökkum glæpamönnum. Corde
tók upp málið og varð fyrir miklu
aðkasti, einkunt frá jarmandi rétt-
indabaráttu hópum, sem ákæra
liann fyrir kynþáttaofsóknir og
fleira af slíku tagi. Margir koma við
sögu. í Rúmeníu kynnist hann af
eigin raun sögu tengdamóður sinn-
ar, sem hafði orðið fyrir barðinu á
hreinsunum og fleira góðgæti.
Santfélögin tvinnast saman í
þessari sögu Bellows og Corde,
heimur sögunnar verður heimur-
inn í hnotskurn. Sagan er ákaflega
skemmtilega skrifuð og er jafn-
framt skissa af okkar tímum.