Þjóðviljinn - 26.02.1983, Blaðsíða 32

UÚÐVIUINN
Helgin 26. - 27. febrúar 1983
Aðalsími Þjóðviljans er 81333 kl. 9—20 mánudag til föstudags. Utan þess
tíma er hægt að ná í blaðamenn og aðra starfsmenn blaðsins í þessum
símum: Ritstjórn 81382, 81482 og 81527, umbrot 81285, ljósmyndir
81257, Laugardaga kl, 9—12 er hægt að ná í afgreiðslu blaðsins í síma
81663. Prentsmiðjan Prent hefur síma 81348 og eru blaðamenn þar á vakt
öll kvöld.
Aðalsími Kvöldsími Helgarsími
81333 81348 afgreiðslu 81663 ,
Bandarískir fiskkaupendur loka á hvalveiðiþjóðir _
Stórum fisksölusamningi
við Norðmenn sagt upp
„Alþingi tók rétta afstöðu út frá þjóðarhagsmunum”,
segir Guðmundur H. Garðarsson blaðafulltrúi SH
Bandaríska veitingahúsakeðjan „Long John Silver“ hefur
ákveðið að afturkalla kaup á frystum þorski frá einum
stærsta fiskframleiðanda í Noregi „Frionor“ að upphæð 5
miljón bandaríkjadollara. Þessi ákvörðun er tekin vegna
þess að Norðmenn hafa ákveðið að mótmæla samþykkt Al-
þjóða hvalveiðiráðsins um bann við hvalveiðum, og eins
vegna þess að norskir hvalfangarar nota svonefndan kaldan
skutul við hvalveiðar.
„Þessar fréttir staðfesta mat okk-
ar manna í Bandaríkjunum og
aðvörunarorð okkar iim hvað gæti
af hlotist ef við hér heima myndum
mótmæla hvalveiðibanninu", sagði
Guðmundur H. Garðarsson
blaðafulltrúi Sölumiðstöðvar
Hraðfrystihúsanna í samtali við
Þjóðviljann í gær.
Dótturfyrirtæki sölumiðstöðvar-
innar í Bandaríkjunum Coldwater
selur meginhluta framleiðslu sinn-
ar til fisksöluhringsins „Long John
Silver“, og nam söluverðmætið á
síðasta ári rúmum 30 miljón doll-
urum.
Aðeins fyrstu
aðgerðir
Þetta eru fyrstu aðgerðir banda-
rískra fiskkaupenda gegn norskum
fiskframleiðendum, en bandarísk
stjórnvöld hafa boðað endurskoð-
un á veiðiréttindum Norðmanna
innan bandarískrar lögsögu, láti
Norðmenn ekki af andstöðu sinni
gegn hvalveiðibanni.
„Það alvarlegasta er ekki að
Norðmenn missa þarna einn á-
kveðinn samning, heldur er á for-
ráðamönnum Frioner að skilja, að
þeir óttist að missa öll sín viðskipti
við Bandaríkin.
Tókum rétta
afstöðu
Við tókum af öll tvímæli varð-
andi afstöðu okkar til hvalveiði-
bannsins og það vita viðskiptaaðil-
ar okkar í Bandaríkjunum, en við
vissum að áður en ákvörðun Al-
þingis lá fyrir þá voru þessi hval-
friðunarsamtök að undirbúa her-
ferð gegn íslenskum fiski og þeim
fyrirtækjum sem kaupa af okkur“,
sagði Guðmundur H. Garðarsson.
„Þarna hefur Alþingi fslendinga
og þeir sem stóðu að þessari sam-
þykkt að mótmæla ekki hvaðveiði-
banninu, greinilega tekið rétta af-
stöðu út frá þjóðarhagsmunum.“
-»g-
Formannafrumvarpið um kjördœmamálið lagt fram í gœr:
Þingmönnum fjölgi um þrjá
Kjörnum þingmönnum í Reykjavík fjölgi um tvo og um
einn í Reykjaneskjördæmi — kosningaaldur verði 18 ár
Hið margumrædda frum-
varp formanna stjórnmála-
flokkanna um kjördæmamálið
var lagt fram á Alþingi í gær, en
verið var að gera á því breyting-
ar allt þar til það fór í prentvél-
ina. Flutningsmenn frumvarps-
ins eru formenn flokkanna á
Alþingi, Svavar Gestsson,
Steingrímur Hermannsson,
Geir Hallgrímsson og vara-
formaður Alþýðuflokksins
Magnús H. Magnússon.
Fjölgun þingmanna
Ýmis nýmæli eru í þessu frum-
varpi sem menn hafa deilt um og
munu eflaust gera áfram. Þar er þá
fyrst til að nefna að gert er ráð fyrir
að þingmönnum fjölgi úr 60 í 63.
Af þeim verði 54 kjördæmakjörn-
ir, 8 þingsætum skal ráðstafa til
kjördæma fyrir hverjar kosningar
samkvæmt ákvæðum í kosninga-
lögum, hér er átt við uppbótarþing-
sæti og síðan er gert ráð fyrir að
heimilt sé að ráðstafa einu þingsæti
til kjördæmis samkvæmt ákvæðum
í kosningalögum. Verður þetta sæti
notað til að ná fram sem mestum
jöfnuði og hefur það af gárungum
verið kallað „flakkarinn".
Gert er ráð fyrir að kjörnir þing-
menn í Reykjavík verði 14 en þeir
hafa verið 12. Þá má gera ráð fyrir
að Reykjavík fái 4 uppbótarmenn,
þannig að þingmenn Reykjavíkur
verða alls 18 í stað 15 nú.
Kjörnir þingmenn í Reykjanes-
kjördæmi verði 8 en eru nú 5, upp-
bótarsætin verða þá 3, eru nú 2,
þannig að þingmenn kjördæmisins
verða þá alls 11 en eru nú 7. í öðr-
um kjördæmum verður um
óbreytta tölu kjörinna þingmanna
að ræða.
Lækkun
kosningaaldurs
Þá er gert ráð fyrir að kosninga-
aldur lækki niður í 18 ár og er mið-
að við kjördag, en ekki áramót.
Loks er ein nýjung, sem ekki
hefur verið til hér á landi, en þekk-
ist erlendis. Ef flokkur eða samtök
sem bjóða fram á landsvísu fá eng-
an mann kjörinn, en fá 5% at-
kvæða, þá fái þau þingmann við
úthlutun jöfnunarsæta. -S.dór
Svavar Gestsson um kjördæmamálið:_________
Betrijöfnuður milliflokka —
minna búsetumisvægi
Frumvarpið er í samrœmi við
stefnu Alþýðubandalagsins
„Það frumvarp sem hér hef-
ur verið lagt fram er í fullu
samræmi við stefnu Alþýðu-
bandalagsins í kjördæmamál-
inu“, sagði Svavar Gestsson,
formaður þess, er Þjóðviljinn
leitaði álits hans á sameigin-
legu frumvarpi formanna
stjórnmálaflokkanna í kjör-
dæmamálinu.
,’Alþýðubandalagið samþykkti
á landsfundi árið 1980 sín mark-
mið í kjördæmamálinu, en þau
eru í fyrsta lagi, að þau stjórn-
málasamtök, sem starfa í landinu
á hverjum tíma fái þingstyrk í
sem bestu samræmi við kjósend-
afylgi. Veruleg skekking hefur
orðið í þessum efnum á liðnum
árum, en í frumvarpi formanna
flokkanna, sem lagt er fram á
Alþingi í gær er stigið mikilvægt
skref í þá átt að tryggja þetta.
Þannig er t.d. gert ráð fyrir því að
kjördæmiskjör verði ekki lengur
sicilyrði fyrir úthlutun jöfnunar-
sæta á þingi, heldur sé nægjanlegt
að flokkur hafi 5% fylgi á lands-
vísu. Ég tel því að þetta fyrsta
meginatriði í afstöðu Alþýðu-
bandalagsins hafi verið uppfyllt í
þessu frumvarpi.
Svipað misvægi
og var 1959
í öðru lagi lagði landsfundur
Alþýðubandalagsins áherslu á að
dregið yrði úr misvægi atkvæða
eftir landshlutum og að reynt yrði
að nálgast svipaða stöðu í þeim
efnum og var 1959 eftir kjördæm-
abreytinguna, milli fjölmennasta
og fámennasta kjördæmisins.
Það tekst í meginatriðum með
þessu frumvarpi.
Mikið hefur verið unnið í þessu
frumvarpi að undanförnu. Þar
hafa formenn flokkanna oft hist
ásamt Þorkeli Helgasyni, dósent.
Og ég tel að hann eigi sérstakar
þakkir skildar fyrir sitt vinnu-
framlag.
Allir þingmenn hafa fylgst með
framgangi málsins og almenning-
ur hefur einnig getað fylgst með
fréttum af málinu í blöðum,
þannig að unnt ætti að vera að
afgreiða stjórnarskrárbreyting-
arnar í þinginu áður en langur
tími líður.
Hinsvegar mun kosningalaga-
breytingin koma til afgreiðslu á
því þingi sem kemur saman í rnaí-
mánuði að loknum næstu kosn-
ingum.
Að sjálfsögðu er ljóst að upp
geta komið álitamál í meðferð
málsins á Alþingi, nú eða síðar og
ber þá að taka tillit til sjónarmiða
af fullri sanngirni. Þannig verður
að fjalla sérstaklega um úthlutun
Unnt að afgreiða málið áður en
langt um líður
jöfnunarsæta og svokallað per-
sónukjör.
Að lokum vil ég geta þess að ég
tel að þetta frumvarp fjögurra
flokksformanna sýni að í þinginu
er til góður samstarfsvilji um
mikilvæg mál, þó að ágreiningur
hafi fremur en samstaða sett svip
sinn á löggjafarsamkunduna að
undanförnu“.
-eng.