Þjóðviljinn - 12.03.1983, Qupperneq 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 12. — 13. mars 1983
sKraargatid
Svavar: Dux á prófinu
Jóhann
S. Hannesson fyrrv. skóla-
meistari er orðinn einn helsti
limrusmiður landsins eftir að Þor-
stein Valdimarsson leið. Nýlega
sáum við í BHM-blaðinu (blaði
Bandalags háskólamanna) limru
eftir Jóhann sem hann orti í orða-
stað fulltrúa í fjármálaíáðuneytinu
þegar yfir stóðu kjarasamningar.
Hún er svona:
Ég er fjárlagasparnaðar
fremjandi
svo mér finnst ekki
í alvöru semjandi
um hækkanir við
þetta háskólalið
sí-hótandi og sí-BHMjandi.
Menn
hafa tekið eftir því að hið „óháða
og frjálsa" Dagblað & Vísir hefur
verið heldur ónotalegt í garð
Gunnars Thoroddsens forsætisráð-
herra eftir að vitnaðist að hann
hygðist e.t.v. bjóða sig fram tíl al-
Jóhann: Sí-BHMjandi
þingískosninga. Skýtur það dálítið
skökku við fyrri afstöðu blaðsins.
Ástæðan mun vera sú að Sveinn R.
Eyjólfsson, framkvæmdastjóri
blaðsins, sem hingað til hefur verið
Gunnarsmaður, gaf út þá dag-
skipun að í þetta sinn skyldi ekki
hlaðið undir Gunnar. Hann hefur
sem sagt ákveðið að söðla alfarið
yfir á Albert á hinum listanum.
Helgarpósturinn
gaf ráðherrum einkunnir í síðasta
tölublaði og hafði þann hátt á að
láta kunnuga einstaklinga, frétta-
menn, stjórnmálamenn, embættis-
menn og forystumenn hagsmuna-
samtaka gefa þeim einkunn á mæl-
ikvarðanum einum og upp í tíu eins
og í skólanum í gamla dága. Niður-
staðan varð sú að Svavar Gestsson
fékk hæsta einkunn ráðherranna
eða 7,2. Hinir fengu þessar ein-
kunnir: Ragnar Arnalds 6,6,
Ólafur Jóhannesson 6,6, Pálmi
Jónsson 6,3, Gunnar Thoroddsen
6,2, Tómas Árnason 5,3, Hjör-
leifur Guttormsson 5,3, Steingrím-
skák
Kasparov á
sigurbraut
Eitthvað virðast
reglur varðandi
fjrsta hluta
Askorendakeppninn-
ar vefjast fyrir
mönnum. Sumir
virðast álíta að
einvígi séu 15 skáka á
meðan aðrir standa í
þeirri trú að
sigurvegari verði sá
er fyrr vinnur þrjár
skákir. Til fróðleiks
má geta þess að
reglur eru þær sömu
og í síðustu
Áskorendakeppni;
þetta eru 10 skáka
einvígi og sigurvegari
er því sá sem kemst
yfir 5 vinninga
markið.
Einvígi þeirra Kasparovs og
Beljavskí í Moskvu hefur frá
skáklegum sjónarhóli séð ekki
valdið hinum fjölmörgu aðdá-
endum Caissu vonbrigðum.
Skákirnar hafa verið hver annarri
hressilegri, rétt eins og vænta
mátti frá hendi þessara frábæru
skákmanna. Hinsvegar er hægt
að kvarta eilítið yfir fréttaflutn-
ingi frá móti þessu. Ríkisútvarpið
sem á marga skáklega sinnaða
starfsmenn hefur ekki teygt sig
eftir fréttum frá einvíginu og
sjónvarpið, þar sem menn fylgj-
ast með þyrlum eiginkvenna
sinna> þegir. Ef ekki kæmu til
þessi tvö ágætu blöð, Þjóðviljinn
og Morgunblaðið, vissi fólk ekki
hvað væri að gerast í einvíginu.
Harry Kasparov virðist ekki
ætla að láta deigan síga þrátt fyrir
tap í fjórðu skák einvígisins. Sú
skák sem var frábærlega vel tefld
verður að bíða birtingar en hér
kemur 5. skák einvígisins. Hún
var tefld síðastliðinn þriðjudag:
Hvítt: Harry Kasparov
Svart: Alexander Beljavskí
Drottningarbragð
I. d4!
(Drottningarpeðið á enn hug
Kasparovs allan, jafnvel þó svo
kóngspeðsbyrjanir eigi ekki síður
við skarpan stíl hans. Skákmenn
eru margir hverjir kreddufastir
og breyta ekki út af fyrri venjum
nema í sárustu neyð. Kasparov er
einn þeirra. Tékkneski stór-
meistarinn Ludek Pachmann
annar. Hann lék drottningarpeð-
inu, til d4 um áratugaskeið, engu
öðru uns ófyrirleitinn náungi
skrúfaði d-peðið fast við skák-
borðið þar sem Pachman átti að
Steingrímur: Ný ríkisstjórn?
Sveinn: Gefur Gunnar upp á bátinn
ur Hermannsson 5,3, Ingvar Gísla-
son 4,7 og lestina rak Friðjón
Þórðarson með 4,5. Hæsta meðal-
einkunn fá ráðherrar Alþýðu-
bandalagsins eða 6,37, næst koma
ráðherrar Sjálfstæðisflokksins með
5,57, en restina reka ráðherrar
Framsóknarflokksins með 5,48.
Annars segja þeir sem gerst vita að
eina einkunnagjöfin sem verulega
sé mark takandi á séu einkunnir
Ingvar Gíslasonar. Það eru nefni-
lega skólamenn sem gefa hana og
þeir kunna að nota einkunna-
stigann.
Steingrímur
Hermannsson, ráðherra og for-
maður Framsóknarflokksins, hef-
ur látið hafa það eftir sér að ef til-
laga 3ja flokksformanna um að Al-
þingi verði kallað saman eigi síðar
en 18 dögum eftir næstu kosningar,
verði samþykkt muni Framsóknar-
flokkurinn ganga -úr ríkisstjórn.
Menn hafa velt því fyrir sér hvort
það sé ekki einsdæmi í lýðræðis- og
þingræðisríki að stjórnmálaflokkur
hóti að segja sig úr ríkisstjórn ef
þing landsins verði kallað saman.
Á
forsíðu Tímans sl. fimmtudag var
það haft eftir Steingrími Her-
mannssyni formanni Framsóknar-
flokksins að flokkurinn væri á
leiðinni útúr ríkisstjórn vegna þess
að kalla ætti Alþingi saman eigi
síðar en 18 dögum eftir kosningar.
Síðan er það á allra vitorði að Al-
þingiskosningar munu fara fram
ekki síðar en 23. apríl. En í viðtali
við Steingrím í sama blaði, sama
dag, en bara á baksíðu, er rætt um
hið alvarlega ástand þorskstofns-
ins. Þar segir formaðurinn að hann
muni taka það mál allt til ræki-
legrar athugunar um leið og vertíð
lýkur. Nú vita allir að vertíð lýkur
ekki fyrr en nær miðjum maí og því
vaknar sú spurning hvort búið sé að
mynda ríkisstjórn, sem taki við
eftir kosningar og að Steingrímur
haldi ráðherraembættum þeim sem
hann nú gegnir, eður hvort hér er
bara um hina rómuðu frétta-
mennsku Tímans að ræða og þá ó-
nákvæmni og fréttasamræmingu,
sem ríkir á þeim bæ.
✓
Ymsir
menn hafa það nú að tómstunda-
iðju að safna saman fróðleik um
heimabyggðir sínar. Rétt fyrir jólin
kom út mikið rit um Rangárvelli
eftir Valgeir Sigurðsson verka-
mann á Þingskálum, og nú hefur
skráargatið fregnað af öðru sam-
bærilegu riti um Villingaholts-
hrepp í Flóa eftir Brynjólf
Amundason múrara í Rvík. Hann
hefur árum saman verið að safna
saman ábúendatali á öllum bæjum í
hreppnum frá árinu 1801 og fróð-
leik um þá og börn þeirra. Ætlar
hann að gefa bókina út á eigin
kostnað í haust og hefur þegar
viðað að sér miklum myndafjölda í
hana.
Fimm skákum lokið í einvígi Kasparovs og Beljavskí
(21. - De7 strandaði á 21. Re4!
dxe4 22. Hd7 og svartur er elat-
aður.)
21. Re4! (Á’ann!) 21. .. Bxf4
22. exf4 gxf5 23. Dxf5!
(Það er eftirtektarvert að Kasp-
arov lætur vera að skáka á f6.
Eftir 23. Rf6+ Kg7 24. Dxh4
Hh8! 25. Dg5+ Kf8 getur svartur
varist.)
Alexander Beljavskí: Hann hefur veitt Kasparov harðvítugt viðnám í
einvígi þeirra sem nú stendur yfir í Moskvu.
tefla. Ur varð mikil rekistefna.
Pachman þekkja flestir fyrir
andóf sitt í Tékkóslóvakíu en
hann var einnig fremsti skák-
maður Tékka um árabil og skrif-
aði hina frægu bók „1. d2 - d4!“.)
1- •• 45 5. Bg5 Be7
2- c4 e6 6. e3 h6
3. Rc3 Rf6 7. Bh4 0-0
4. cxd5 exd5 8. Bd3 b6
stæðingsins sem þarf að mæta hótun-
inni: 13. Rxd7 Rxd7 14. Bxe7 Dxe7
15. dxe5) -
12. .. Rxe5 13. dxe5 Re8
(Hér koma sterklega til greina að
leika 13. - Re4. Hugsanlegt fram-
hald hvíts er 14. Rxe4 dxe4 (14. -
Bxh4 15. Rd6 o.s.frv.) 15. Bg3
með eilítið betri stöðu á hvítt.)
14. Bg3 Rc7 15. Dg4 De8
23. .. dxe4
(Svartur afræður að gefa drott-
ninguna en það kemur þó að litlu
gagni. Hann gat enga björg sér
veitt aðra t.d. 23. - Kg7 24. Dg4+
og 25. Rf6 eða 23. - Re8 24. Rg5!
og vinnur. Texaleikurinn er eini
möguleiki svarts að losna út úr
ógöngunum.).
24. dg4+! Kh7 26. Dxh4+ Kg8
25. Hxd8 Hfxd8 27. De7! e3!
(Smá gletta en Kasparov er
auðvitað alltof reyndur til að falla
í gildruna 28. Dxc7 e2 29. Hel
Hdl o.s.frv.)
(Mig undrar það að Beljavskí
sem er mikill aðdáandi
Tartakower-afbrigðisins skuli
ekki reyna að fá það upp eftir
öðrum leiðum þar sem hann er nú
kominn út í fremur óhagstætt af-
brigði. Ein leið er: 1. d4 Rf6 2. c4
e6 3. Rf3 d5 4. Rf3 Be7, og hér er
munurinn sá að kóngsriddari
hvíts er kominn fram á borðið.).
9. Rf3 Bb7
10. 0-0 c5
11. Re5 Rbd7
(Fram að þessu hefur skákin fylgt 3.
einvígisskák sem birt var í síðasta
sunnudagsblaði Þjóðviljans. Þá lék
Kasparov 12. Df3 en Bcljavskí jafnaði
taflið auðveldlega með: 12. - cxd4 13.
exd4 Rxe5! 14. dxe5 Rd7 15. Bxe7
Dxe7 16. Rxd5 Dxe5 17. Re7+ Kh8!
18. Dxb7 Rc5 o.s.flrv.)
12. Bf5!
(Endurbót Kasparovs, án nokkurs
vafa árangur heimavinnu. Hvítur set-
ur þegar mikla pressu á stöðu and-
(Þessi leikur ber þess glöggt vitni
að svartur er lentur í ógöngum.
Hann gat reynt 15. - Bc8 en hvít-
ur eykur þrýstinginn með 16.
Hadl o.s.frv. Með textaleiknum
hyggst svartur koma hróksvaldi á
d5-peðið ásamt því að geta leikið,
- Bc8 eða - b5. Þessar áætlanir
verða að engu í næstu leikjum.)
16. Bd7! Dd8
17. Hadl
(Einfalt og áhrifaríkt framhald.)
17. .. h5
18. Dh3 h4
19. Bf4 Bg5
(Svartur hefur ekkert uppúr 19. -
g5 20. Dg4 o.s.frv.)
20. Bf5
(Afar óþægilegur leikur fyrir
svartan vegna möguleikans - Re4
o.s.frv.)
20. .. g6
28. Hel exf2+ 29. Kxl2 Hd2+
(Svartur var kominn í gífurlegt
tímahrak.)
30. He2 Hxe2+ 32. Kf2 Re6
31. Kxe2 Ba6+ 33. f5
(Það er alveg makalaust hvernig
svartur hrekst sífellt undan árás-
um hvíts.)
33. .. Rd4 34. e6! Hf8 ;
(Eini leikurinn 34. - fxe6 strand-'
ar á 35. f6 o.s.frv.)
35. Dg5+ Kh7 37. f6 Re6
36. e7 He8 38. Dh5+ Kg8
- og Beljavskí gafst upp um leið.
Ein vinningsleiðin er 39. Dg4+
Kh7 40. Da4 Rc7 41. Dd7 O.sTrv.
Önnur er 39. Dg4+ Kh7 40.
Dxe6 fxeó 41. f7 o.s.frv.
í öllu falli var Beljavskí búinn
að fá nóg. Tímanotkunin í þessari
skák er athyglisverð. Kasparov
notaði 50 mínútur á alla skákina
en Beljavskí átti innan við mín-
útu eftir þegar hann gafst upp.