Þjóðviljinn - 30.07.1983, Síða 11

Jakobínu þáttur
Sigurðardóttur
Næst las G. Margrét Óskarsdótt-
ir kafla úr Kristrúnu í Hamravík
eftir Guðmund G. Hagalín. Að því
loknu hófst Jakobínu þáttur Sig-
urðardóttur en hún ólst upp í Hæla-
vík sem stendur vestan við Hæla-
víkurbjarg. Flutt var ljóðið Hugsað
til Hornstranda sem ort var þegar
von var á „verndurunum" sem
hugðust upphefja meiriháttar her-
æfingar með fallbyssuskothríð á
Hælavíkurbjarg og Hornbjarg en
þar segir m.a.:
þeim, sem vilja virkjum morðsins
níða
vammlaust brjóstið þitt.
Sýni þeim hver örlfjj>‘böðuls bíða
bernskuríkið mitt.
Þá söng Þorvaldur Örn eigið lag
við ljóð Jakobínu, Hvort var þá
hlegið í hamri? en það yrkir hún
eftir að „verndararnir" sneyptust
burt, fyrir áhrínsorð skáldkonunn-
ar Jakobínu sem magnaði á þá
storm og stórviðri á blíðu sumri.
Þar segir:
hermenning stefndi frá landi
óvíg gegn íslenskri þoku
ófœr að glettast við tröll.
og síðar:
Geyma skal sögn og saga
sigur hornstrenskra vœtta.
Þorvaldur söng einnig lag sitt við
ljóð Jakobínu, Svikarann, og Jón
Baldvin Hannesson, ísafirði, las
nokkra kafla úr Snörunni.
Laumaði einhver því þá útúr sér að
nú hefðu Vestfirðingar sýnt Nato-
agentinum Bush álit sitt á heim-
sókn hans og erindagjörðum - að
ekki sé minnst á þá sem flöðruðu
upp um hann hér. Þá flutti Hanna
María ljóð Elísabetar Þorgeirs-
dóttur, Ölvíma að innan, en það er
einmitt ort eftir sumarferð Alþýðu-
bandalagsins á Vestfjörðum. Þar
segir m.a.
hér er ferskur andvari
með sjávarlykt
mjúkt gras, vín á pelum og
vinaleg nikka.
og síðar:
hér eru lautir og hólar
og við öll sem þekkjumst.
Engin mannþröng
engir kæfandi mannasiðir
engin tortryggni í köldum augum.
Hér eru bara við
og íslensk sumarnótt
inni í okkur öllum.
Nú rak hvert atriðið annað.
Hallmundur Hafberg frá Flateyri
er meiriháttar eftirherma og spil-
ari, Hallgrímur, Þorvaldur, Auður
Haraldsdóttir, Bryndís Friðgeirs-
dóttir og allir hinir sungu, dönsuðu
og spiluðu. Létu menn sumarnótt-
ina inni í sér halda völdum fram
undir morgun enda fáránlegt að
missa af henni með svefni.
Enn skein sólin
Sunnudaginn 10. júlí rann upp
og enn skein sólin í heiði. Aftur
skiptust menn í hópa og fóru í
lengri og skemmri gönguferðir, þar
af fór einn hópur í Rekavík bak
Höfn. Gísli Hjartarson, félagi vor
sem verið hafði fararstjóri fyrir hóp
Ferðafélagsins sem fór með Fagr-
anesinu um leið og við komum
norður, varð eftir og lét ekki sitt
eftir liggja að fræða fólk báða
dagana.
Hinir stresslausustu sem ekki
hugðu á gönguafrek, lágu í sólbaði
á sunnudaginn en órólega deildin
sem undirrituð tilheyrði, rölti um
svæðið og sníkti sér m.a. svart-
fuglsegg úr Látrabjargi. Rauð-
sendingar treystu nefnilega betur
heimahögum í þeim efnum.
Klukkan fjögur var Höfn orðin
tjaldlaus að kalla og allt rusl komið
í sorppoka. Meðan Fagranesið
sigldi út Hornvíkina, stóðu flestir
úti og sendu í huganum kveðjur og
þakkir fyrir ógleymanlega helgi í
Hornvík. Hittumst heil.
G. Margrét Óskarsdóttir.
Heigin 3Ó.-31. júlí 1983 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11
Hér má sjá nokkra félaga í gönguferð í Rekavík, f.v. Björgvin Skúlason,bóndi Ljótunarstöðum í Hrútafirði, Kjartan Úlafsson fararstjóri, Eiríkur
Guðjónsson, Isafirði, Hallgrímur Axelsson, ísafirði, Davíð Davíðsson,Þingeyri, sitjandi, Ragnheiður Gunnarsdóttir, Isafirði, Gísli Skarhéðins-
son, skipstjóri, Isafirði, Ása Ketilsdóttir Laugaíandi, Skaldfannardal, Isafjarðardjúpi og Guðmundur og Hailgrímur Hallgrímssynir. Ljósm. JBH.
Að venju var haldin myndarleg kvöldvaka með söng, fróðleik og ljóðalestri auk leikja. Stjórnandi kvöldvökunnar og greinarhöfundur sést standa fyrir
miðri mynd. Á myndinni sést hluti kvöldvökugesta. Ljósm JBH.
Kraftaljóð
Jakobínu
Sigurðardóttur:
„Feigum
villtu
sýn”
Eins og fram kemur I ferðasögunni hér á
síðunni, orti Jakobína Sigurðardóttir
áhrínsljóð í september 1953 þegar
bandaríski herinn hugðist hefja miklar
skotárásir í æfmgaskyni á Hornbjarg og
Hælavíkurbjarg. Þegar hermennirnir
ætluðu að hefja æfingarnar skall á slíkt
fárviðri að þeir urðu frá að hverfa og þótti
það merki um mátt Jakobínu. 25. október
sama ár, eftir að „verndararnir“
hrökkluðust á brott orti hún annað Ijóð sem
ber heitið: Hvort var þá hlegið í hamri? Við
rifjum upp brot úr kvæðunum báðum - þau
þurfa allir íslendingar að þekkja, ekki síst
nú þegar Friðargangan ’83 stendur fyrir
dyrum.
Hugsað til Hornstranda.
Víða liggja „verndaranna“ brautir.
Vart mun sagt um þá,
að þeir hafi óttast mennskar þrautir,
eða hvarflað frá,
þótt þeim enga auðnu muni hyggja
íslandströllin forn.
Mér er sagt þeir ætli að endurbyggja
Aðalvík og Horn.
Láttu, fóstra, napurt um þá nœða
norðanélin þín,
fjörudrauga og fornar vofur hrœða.
Feigum villtu sýn,
þeim,sem vilja virkjum morðsins níða
vammlaust brjóstið þitt.
Sýni þeim hver örlög böðuls bíða
bernskuríkið mitt.
Byltist, fóstra, brim í geði þungu.
Barnið leitar þín.
Legg mér hvessta orðsins egg á tungu,
eld í kvæðin mín.
Lífsins mátt og orðsins afl þar kenni
ármenn réttar þíns.
Níðings iljar alla daga brenni
eldur Ijóðsins míns.
(Sept. 53).
Hvort var þá
hlegið í hamri?
Hvort var þá hlegið í hamri?
Herskipi stefndu frá landi,
ögrandi banvænum öldum
íshafs, við norðlæg fjöll.
Sá það Hallur í hamri.
Heyrði það Atli í bergi.
Yggldi sig lækur í lyngmó,
leiftraði roði á mjöll.
Válega ýlfruðu vindar,
veifaði Núpurinn éljum,
öskraði brimrót við björgin
boðandi víkingum feigð.
Hljómaði hátt yfir storminn:
Hér skal hver einasta þúfa
varin, og aldrei um eilífð
ykkur til skotmarks leigð.
Hertu þá seið í hamri
heiðnir og fjölkynngi vanir.
Bölþrungin Blóðug-hadda
byltist úr djúpi og hló.
Reykmekkir, rauðir af galdri,
risu úr björgum til skýja.
Níðrúnir gýgur í gljúfri
grálynd á klettaspjöld dró.
Hvort var þá hlegið í hamri?
Hermenning stefndi frá landi
óvíg gegn íslenskri þoku,
ófær að glettast við tröll.
Ljómuðu bjargabrúnir,
brostu þá sund og víkur,
föðmuðust lyng og lœkur,
logaði ósnortin mjöll.
Hvílast nú Hallur og Atli.
Hljótt er í bjargasölum.
Enn er þó kurr í kyljum,
klettur ýfist við hrönn.
Geyma skal sögn og saga
sigur hornstrendskra vætta
íslenskiur hlátur í hamri
hljóma í dagsins önn.
(25. okt. 1953)
Kvæði þessi er að finna í bókinni Kvæði,
Heimskringla 1960