Þjóðviljinn - 30.07.1983, Page 12

12 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Helgin 30.-31. júlí 1983
unglingasíðan,
Er ekki hægt að nýta eitthvað af þcim skóium er standa auðir yfir
sumartímann?
Léleg nýting
skólahúsa
Sýknt og heilagt má sjá í
biööum auglýsingar um ýmiskon-
ar námskeið er standa unglingum
til boða. Sá er einn galii á að flest
þessara námskeiöa þarf að sækja
út fyrir landsteinana.
Eins og allir vita stendur fá-
heyrður fjöldi skólahúsa auöur
yfir sumartímann. Viö reyndum
’að grafast fyrir mn fjölda þeirra.
Reyndist þaö æöi erfitt og kom-
umst við aö raun uni að tölur um
þaö eru aö öllum líkindum ekki
til. Þó má áætla aö u.þ.b. 20
skólahús af u.þ.b. 200 séu í
notkun.
Er ekki hægt að nota þessa
skóla?
Veröa íslensk ungmenni að
stunda tungumálanám erlendis
og greiða fyrir þaö of fjár?
Er þetta ekki sú aðstaða sem
unglingar eru alltaf að biðja um?
Látið heyra í ykkur, komið
með hugmyndir hveynig mætti
nýta þessa skóla.
Hagsmunaaðilar
sniðgengnir
Nú fyrir skömmu skipaöi
menntamálráðherra vinnuhóp
sem á að athuga tengsl fjölskyldu
og skóla. í henni eiga sæti alls-
kyns aðilar er tengjast þessu máli
(skólarstj., námsstj.. barnageð-
læknir ofl.), en enginn fulltrúi
skólabarna né heldur foreldra,
þrátt fyrir aö þetta séu tveir
helstu hagsmunaaöilarnir.
Okkur þótti þetta í meira lagi
undarlegt og höfðum því sam-
band viö Salome Þorkélsdóttur,
formann vinnuhópsins, og
spuröum hana hverju þetta sætti?
Uún sagði aö sú leið hefði veriö
talin hagkvæmari aö vinnuhópur-
inn heföi „samráð" við hina ýmsu
hagsmunaaðila. Eingjgsagði hún
þessa tvo fyrrnefndu hagsmuna-
aöila skiptast í tvennt eftir því
hvort þeir byggju í dreifbýli eöa
þéttbýli. Fyrsti fundur vinnu-
hópsins verður í næstu viku og
vcrður áreiöanlega fróðlegt að
sjá hversu mikið „samráð'" verö-
ur haft viö skólabörn og foreldra.
Kennarar
í verkfall?
Kennarasambandið sendi ný-
lega frá sér yfirlýsíngu þar sem
efnahagsaðgeröir ríkisstjórnar-
ipnar eru harölega fordæmdar.
Einnig er í yfirlýsingunni lýst
stuðningi viö samþykktir ASÍ.
Samningum starfsmanna ríkis
og bæja cr sagt upp frá og með 1.
október að telja og höföum við
því samband viö Valgeir Gcsts-
son og spuröum hann hvort verk-
fallsaðgeröir komi til greina.
Taldi hann ekki tímabært að
fullyröa neitt um þaö, heldur
ntyndu þeir bíöa og sjá hvað
gerðist í sambandi við lánskjör,
kaupmátt, ofl. Einnig sagöi Val-
geir það mjög erfitt að kalla
saman fundi í Kennarasamband-
inu nú þar sem félagar þess væru í
sumarleyfum.
SKOP
Vegna lesendabréfs þess er
birtist á seinustu unglingasíðu
fannst okkur tilvalið aö birta hér
örlitla gamansögu er birtist í
„TÍMANUM" 15. júlí sl. Þótti
okkur hún gefa góöa mynd af
þankagangi þeirra Kremlherra.
„Þú manst eftir félaga Brésn-
cf? Nú, Brésnef skildí, eíns og þú
veist við þennan heim, og sem
hann dáinn var, var hann lagður á
viðhafnarbörur, svo aö Sovét-
menn mættu nú votta honum sína
hinstu virðingu, hvaö fjölmargir
þeirra gerðu. Geröist það svo,
þegar röðin kom að félaga And-
ropov, að félagi Brésnef opnaði
annaö augaö og hvíslaði ofurlágt:
„Félagi Andropov, fólkið mun
aldrei fylgja þér.“ Svarar félagi
Andropov þá að brágði: „Ef fójk-
ið viil ekki fyigja mér, þá fyigir
það bara þér!"“
Sovétið á
alls að gjalda
Það voru mér mikil vonbrigði er
ég las hina annars ágætu unglinga-
síðu um síðustu helgi, að enn
skyldu vera til menn hér á landi
sem létu glepjast af blekkingum
hinna sovésku harðstjóra.
Raunar komst ég að raun um
það að ekki var röksemdafærslan
upp á marga fiska og ætla ég mér að
rökstyðja það aðeins nánar.
í bréfinu segir: „í Rússlandi árið
1917 var kommúnisminn sá er
Marx ritar um að sjálfsögðu ekki
framkvæmanlegur, því að hann
miðaðist við þróuð iðnríki. Því
urðu Lenín og félagar að byrja frá
grunni".
í fyrsta lagi, það er bara til einn
kommúnismi (munurinn á Lenin-
isma, Trotskyisma, Maoisma,
o.sfrv. er aðallega fólginn í fram-
kvæmd byltingarinnar og skipulagi
,,fqr“kommúnismans).
í öðru lagi, þaö er ekki rétt aö í
Rússlandi hafi iðnvæðingin ekki
enn séð dagsins ljós 1917, hún var
vel á veg komin, þó hún væri ekki
eins langt á veg komin og í V-
Evrópu.
í þriðja lagi, kommúnisminn var
framkvæmanlegur í október 1917,
mjög stór hluti þjóðarinnar var
hlynntur byltingunni sem er að
sjálfsögðu auk þess sem þjóðfé-
lagsástandið ýtti undir byltinguna.
Um iðnaðarafrek Sovétmanna
er gott eitt að segja nema hvað að
benda ná á aö Rússar geta með
engu móti framleitt korn ofan í
sjálfa sig auk þess sem sovéskur
almenningur verður iðulega að
standa í biðröðum klukkustundum
saman eftir brýnustu nauðsynja-.
vörum ef þær á annað borð eru til.
(Þetta veit ég þó ég lesi ekki
Moggann).
Þrír „eldrauðir" segja í bréfi sínu
að eftir síðari heimsstyrjöldina hafi
Sovétríkin verið í rúst vegna svika
Breta og Bandaríkjamanna, þetta
er grundvallarmisskilningur! So-
vétríkin voru vissulega í rúst eftir
heimsstyrjöldina en einungis vegna
innrásar Þjóðverja og stríðsins við
þá. Bretar og Kanar sviku Sovét-
menn ekki meira en svo að á með-
an á stríðinu stóð sendu þeir Sovét-
mönnum ótölulegt magn af vopn-
um, fæði og búnaði.
Þessu næst koma þær alfá-
heyrðustu fullyrðingar sem sést
hafa á prenti! Ég held að það
viðurkenni það allir að Sovétmenn
stóðu fyrir, skipulögðu og fjár-
mögnuðu valdarán í A-
Evrópuríkjunum 7. Það þarf ekki
annað - til að afsanna það að A-
Evrópuríkin hafi gengið sjálfviljug
í „varnarsamstarf" við Sovétríkin -
en að minna á það að öll A-
Evrópuríkin voru mjög andvíg
kommúnisma, hvað þá einræðis-
kommúnisma Kremlarherranna.
Um vígbúnaðarkapphlaupið er
það að segja að aðalforsprakkar
Umsjón Helgi Hjttrvar
Andropov og félagar eiga alls að
gjalda!
þess eru Bandaríkjamenn og So-
vétmenn, og bera báðir aðilar jafn
mikla ábyrgð á því hvernig komið
er! Tilboð Sovétmanna var gert ár-
ið 1946 þegar kjarnorkuvopna-
birgðir Sovétmanna voru miklu
mun minni en Bandaríkjamanna.
Þess vegna höfðu Sovétmenn allt
að vinna en engu að tapa, þó að
það réttlætti að sjálfsögðu ekki við-
brögð Bandaríkjamanna.
Að reyna að réttlæta innrás
Rússa í Afganistan er það hláleg-
asta sem um getur. Þar er stóri
rússneski björninn að drepa allar
afgönsku hetjurnar. Innrásin er
glöggt dæmi um heimsvaldastefnu
Sovétmanna sem gefur þeirri
bandarísku ekkert eftir. Það er fá-
heyrður misskilningur að afgönsku
skæruliðarnir séu leppar Banda-
ríkjamanna, Kanarnir styðja þá
hins vegar með vopnasendingum
og það eiga þeir ekkert með að
gera.
Að lokum langar mig að minnast
á þann fáránlega misskilning að
stjórnarfar í Sovétríkjunum eigi
eitthvað skylt við kommúnisma,
það að mega ekki tala, skrifa,
hugsa og gera það sem maður vill
er harðstjórn og harðstjórn er
andstæða kommúnisma.
Með byltingarkveðjum.
Rönguður.
Innlimun
A-Evrópu
Vegna hinnar fáheyröu full-
yrðingar sem þrír eldrauðir settu
fram um að A-Evrópuríkin hefðu
gengið sjálfviljug í „varnarsam-
starf" við Sovétríkin þá látum við
hér fylgja stuttan kafla úr bókinni
„Hin nýja stétt“ eftir Milovan Dji-
las, sem gefin var út af Almenna
bókafélaginu 1958, í þýðingu
Magnúsar Þórðarsonar og Sig-
urðar Líndal.
„... þá áttu rússneskir verka-
menn, sem ekki gátu bætt kjör sín
hið minnsta án blóðugrar baráttu,
ekki annarra kosta en beita vopna-
valdi til þess að komast hjá örvænt-
ingu og hungurdauða.
Þetta á ekki við um önnur lönd
Austur-Evrópu, Pólland, Tékkósl-
óvakíu, Ungvérjaland, Rúmeníu
og Búlgaríu, a.m.k. ekki við þau
lönd sem fyrst voru talin. Þar varð
engin bylting, þar eð Rauði herinn
þröngvaði kommúnísku stjórn-
kerfi upp á þau. Þar var ekki einu
sinni nein brýn þörf á breytingum í
iðnaðarháttum, því að hún hafði
þegar orðið í nokkrum þeirra, og
sízt var hennar þörf eftir aðferðum
kommúnista. í þessum löndum var
bylting knúin fram af öflum, sem
komu utan og ofan að, með er-
lendum byssustingjum og valdbeit-
ingu. Kommúnistaflokkarnir áttu
litlu fylgi að fagna nema íTékkósl-
óvakíu, þar sem þróunin var lengst
á veg komin, en þar hafði kom-
múnistahreyfingunni svipað mjög
til þeirra llokka, sem aðhylltust
stefnu vinstrisinnaðra og þing-
ræðissinnaðra sósíalista, allt til
þess. er bein íhlutun Sovétríkjanna
hófst í styrjöldinni, og valdaránið
var framið í febrúar 1948. Þar eð
aðstaða kommúnista í þessum ríkj-
um var ekki sterk, hlaut bæði
kjarni og yfirbragð kommúnism-
ans þar að verða hið sama og í So-
vétríkjunum. Sovétríkin þvinguðu
þau til að taka upp stjórnkerfi sitt,
og kommúnistar heimafyrir veittu
því fúslega viðtöku."
Um höfundinn er þetta að segja:
Milovan Djilas er ættaöur frá Júg-
óslavíu. Ungur að aldri varð hann
sannfærður kommúnisti og starfaði
mikið fyrir júgóslavneska kom-
múnistaflokkinn milli stríða og var
dæmdur í þriggja ára fangelsisvist
fyrir „undirróðursstarfsemi".
Þegar síðari heimstyrjöldin skall
á gekk hann í skæruliðaher Títós.
Milovan Djilas.
Djilas varð brátt vegna hæfileika
sinna einn af helstu foringjum
skæruliðanna og nánasti vinur
Títós.
Eftir heimsstyrjöldina gegndi
Djilas ýmsum valdastöðum, t.d.
var hann æðsti yfirmaður opin-
berra áróðursstofnana og einnig
var hann varaforseti Júgóslavíu.
Um 1950 hóf Djilas svo að gagn-
rýna stefnu kommúnistaflokksins.
Hann krafðist aukins lýðræðis,
frjálsari kosninga qg skoðanafrels-
is öllum til handa. í jánúar 1955 var
hann loks dæmdur í skilorðsbund-
inn 18 mánaða fangelsisdóm. í des-
ember 1956 var Djilas enn borinn
sömu sökum og fékk þriggja ára
fangelsisdóm. Bókinni „Hin nýja
stétt" var smyglað úr landi
skömmu fyrir handtöku Djilasar
og fylgdu henni skilaboð frá höf-
undi: Gefið bókina út eins fljótt og
unnt er án tillit til þess, sem um mig
verður." Það kostaði hann sjö ára
fangelsisvist í viðbót við hin þrjú.