Þjóðviljinn - 06.12.1983, Blaðsíða 4
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 6. desember 1983
NOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Umsjónarmaður Sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Auglýsingastjóri: Sigríður H. Sigurbjörnsdóttir.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Blaðamenn: Auður Styrkársdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Helgi ólafsson, Lúðvík Geirsson,
Magnús H. Gíslason, Ólafur Gíslason, óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson,
Valþór Hlöðversson.
íþróttafróttaritari: Víðir Sigurðsson.
Utlit og hönnun: Guðjón Sveinbjörnsson, Þröstur Haraldsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Magnús Bergmann.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Ólafur Þ. Jónsson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Margrét Guðmundsdóttir.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bílstjóri: Ólöf Sigurðardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent hf.
Klipið af rófunni
Þess er að vænta að sú endurskoðun á húsnæðis-
löggjöfinni, sem Alexander Stefánsson félagsmálaráð-
herra hefur auglýst svo rækilega líti dagsins ljós á Al-
þingi þessa dagana. Húsnæðismálin hafa verið mikið
deilu og hitamál síðustu misseri. Fyrir forgöngu Svav-
ars Gestssonar félagsmálaráðherra var merk húsnæðis-
löggjöf samþykkt um áramótin 1979 og 1980. Fyrir i
síðasta þingi var til afgreiðslu endurskoðun á henni þar j
sem bryddað var upp á ýmsum nýjungum. Þar var m.a.
gert ráð fyrir stuðningi við búseturéttaríbúðir og náms-
mannaíbúðir svo eitthvað sé nefnt. Þetta frumvarp dag-
aði uppi vegna þess að alþingismenn voru komnir í •<
kosninga- og yfirboðsham.
Síðan í vor hefur lítið gerst af opinberri hálfu nema
hvað gengið hefur á með loforðum. Nú er komið að því
að efna loforðin og þessvegna bíða menn með óþreyju
og kvíða eftir endurskoðuninni á húsnæðislöggjöfinni.
Meðan á þessu óvissutímabili hefur staðið, hefur fólk
sem húsnæðismálin brenna á reynt með markvissum
hætti að ýta á eftir og skipuleggja sig. Sigtúnshópurinn
knúði fram loforð um viðbótarlán til þeirra sem hafa
verið að byggja eða kaupa húsnæði, og 50% hækkun j
húsnæðislána til þeirra sem byggja eða kaupa í fyrsta !
sinn. Hingað til hefur vantað að stjórnvöld gerðu grein
fyrir því hvernig fjár ætti að afla í þessu skyni, en nú
líður að því að það verði upplýst.
Nýstofnuð húsnæðissamtök undir nafninu Búseti
hafa látið að sér kveða síðustu vikur og virðast ætla að
fá gífurlegan hljómgrunn. Hér er um nýja leið í hús-
næðismálum að ræða og frumkvæði ungs fólks, sem vil '
fara þá braut er lögð var til í húsnæðisfrumvarpi Svav- '
ars Gestssonar sl. vetur. Félagsmálaráðherra hefur j
látið hafa eftir sér að í endurskoðaðri húsnæðislöggjöf j
verði við það miðað að búseturéttarfélög geti fengið j
80% til 30 ára. En það virðist liggja í orðum hans að til i
standi að klípa af framlögum til verkamannabústaða í j
því skyni að koma til móts við sjónarmið og kröfur j
Búseta. í blaðaviðtali hefur formaður Búseta sagt að til !
stæði að peningar til hins nýja húsnæðissamvinnufélags •
kæmu af fjárveitingu til verkamannabústaða. „Við telj-
um okkur ekki vera keppnauta Verkamannabústaða“,
segir Jón Rúnar Sveinsson af þessu tilefni, og leggur i
áherslu á að Húsnæðissamvinnufélagið Búseti vilji '
sömu kjör og verkamannabústaðir og að ákveðinn j
verði tekjustofn til þess að fjármagna lán til félagsins. ,
Það hefur legið í loftinu frá því að núverandi ríkis-
stjórn tók við völdum að ætlunin væri að skera verka- j
mannabústaðakerfið niður við trog. Sé það ekki mögu- 1
legt pólitískt þá sé amk. klipið af rófunni. Sennilega
mun ætlunin að lækka lánshlutfallið úr 90% í 80% og
auk þess sem gengið verður á hlut verkamannabústaða
með öðrum hætti. Það þurfa margir að leggjast á eitt ;
um að verja verkamannabústaðina fyrir ríkisstjórninni. ;
Nýja nauðhyggjan j
1. desember hátíðahöldum stúdenta var að þessu j
sinni ætlað að snúast uppí flokkshátíð Sjálfstæðis-
manna. En þar sem lítið varð úr atburðinum sjálfum í
Háskólabíói hefur Morgunblaðið reynt að búa hann til
á síðum sínum eftirá. Fátt nýtt kom fram nema hvað
nöldrað var útí friðarhreyfingar og staðfest svo ekki
verður um villst að hægri menn á íslandi eru gikkfastir í
gjöreyðingarfarinu: Frelsið verður ekki varið nema að
halda áfram undirbúningi að endalokum mannkynsins.
Það er hin nýja nauðhyggja samtímans sem allir eiga að
beygja sig undir.
-ekh
klippt
Myndin er tekin kl. 14.00 í þann mund sem formaður Vöku setti
hátíðina. Takið eftir fullveldi íhaldsins. - (Ljósmynd - eik).
„Velheppnuð
hátíð“
Morgunblaðið gortar sig af því
í ritstjórnargrein á laugardaginn
að 1. desember fagnaður Vöku í
Háskóla íslands hafi verið sér-
lega velheppnuð hátíð. Það var
enda kominn tími til „að minnast
fullveldisdagsins með þeirri reisn
sem honum ber“, sagði formaður
Vöku í ræðu sinni í Háskólabíói.
Reisnin
íhaldsfélagið Vaka var sérlega
frumlegt í samsetningu dagskrár
þennan dag. Þannig fékk Vaka
háskólarektor, borgarstjóra og
Morgunblaðsritstjóra til að
„halda uppi fjörinu" einsog sagt
er. Þá var nú ekki verið að leita að
ræðumönnum meðal almennings
eða þá stúdenta. Nei, félagið hef-
ur komist að þeirri niðurstöðu að
stúdentum og almenningi þætti
forvitnilegra að heyra í þeim sem
valdið hafa. Og sjaldan hefur
fullveldishátíð verið haldin í
meiri sátt við valdhafa og einmitt
liðinn 1. desember.
Reisn þéssarar hátíðar mun
lengi uppi - og ljósmyndir vitna
gerst um fjöldastuðninginn og
fagnaðarlætin á fundinum.
Fóstbræðralagið
Vökustaurar eiga framtíðina
fyrir sér einsog Davíð Oddsson
vitnar gerst um - og því eðlilegt
að þeir leituðu til uppalenda og
skoðanabræðra sinna. En
óneitanlega skaut dagskráin
skökku við yfirskrift hátíðarinnar
„Friður - frelsi - mannréttindi“.
Meiraðsegja skemmtiatriðin
voru „aðfengin". Þannig var ekki
leitað til hinna virtu menningar-
stofnana sem stúdentar hafa
komið upp á liðnu árum og hvar-
vetna hafa getið sér frábært orð.
Enginn var frá Stúdentaleikhús-
inu vinsæla og Háskólakórinn
sem er tíu ára um þessar mundir
kom hvergi nærri. Að sönnu
mega aðstandendur Stúdenta-
leikhússins og Háskólakórsins
vera stoltir yfir því að þeirra af-
rakstur skuli ekki hafa verið
bendlaður við jafn vafasaman
málstað og í rauninni var haldið
uppi á senunni í Háskólabíói. Því
fóstbræðralag Vöku við Ronald
Reagan er það eina sem situr eftir
af hátíðarhöldunum.
Frelsið tryggt
með hernum
í ræðu borgarstjórnans í
Reykjavík, sem fjallaði um frels-
ið, var niðurstaðan einna helst
sú, að frelsi yrði ekki tryggt öðru-
vísi en með hersetu í landinu. Og
til frambúðar væri öryggi hins
„frjálsa heims“ tryggt með á-
framhaldandi framleiðslu gjör-
eyðingarvopna. Og bæði borg-
arstjórinn og formaður Vöku sáu
ástæðu til að hreyta ónotum í þá
von mannkynsins sem helst
blaktir nú um stundir, friðar-
hreyfingarnar. „Friður - frelsi -
mannréttindi“, var yfirskrift
fundarins.
Slyðruorðið
Það er grátbroslegt að Vöku
hafi tekist að vinna kosningar
tengdar fullveldi íslendinga. Og
stúdentar þurfa svo sannarlega
að reka af sér slyðruorðið fyrir
næsta 1. desember. Endurreisn
fullveldisins er nærtækara verk-
efni en svo, að áhangendur her-
náms á landinu eigi siðferðisleg-
an rétt á slíkri dagskrá. Og það er
algjör hneisa fyrir Háskóla ís-
lands að attaníossar Bandaríkj-
anna og menn með ábyrgðar-
lausa afstöðu til „frelsis,
mannréttida og friðar“ hafi kom-
ist upp með að ráða dagskrá með
þessari yfirskrift.
Hláturinn
Hitt er svo annað mál, að það
var hollt fyrir þjóðina og stúdenta
sérstaklega, að sjá og heyra um
hugsjónir íhaldsstúdenta. Og fáir
munu geta dulið hláturinn þegar
Mogginn hrópar upp „vel-
heppnuð hátíð“ eða „Vökumenn
stóðu svo vel að hátíðinni í Há-
skólabíói á fimmtudaginn, að fái
þeir umboð aftur frá stúdentum
til að stjórna ferðinni á fullveldis-
daginn munu ekki líða mörg ár
þartil Háskólabío verður troðfyllt
í tilefni fullveldisdagsins“.
Það er rétt hjá Mogganum að
með sama áframhaldi tæki nokk-
ur ár þartil Háskólaíhaldinu tæk-
ist að fylla Háskólabíó 1. des-,
ember. Og þegar ljósmyndir eru
skoðaðar af fundinum sér maður
fullveldi íhaldsins í flestum sæt-
um.
-óg
og skorið
Mogginn um
skólamál
Umræða um skólamál er einatt
skrýtin í Morgunblaðinu. Stund-*
um fyllist blaðið með greinar, þar
sem óspart er látið að því liggja,
að sænskíslenskir marxistar hafi
fordjarfað skólana, með óhóf-
legri nýjungagirni, agaleysi og
öðru illu. En svo er allt í einu
skipt um tóntegund og það kem-
ur á daginn, að Morgunblaðið
eignar sér frumkvæði um margs-
konar breytingar, og kannski
sumar sem rétt á undan voru tald-
ar bleikar eða rauðar að ætt.
Eða svo stendur skrifað í síð-
asta Reykjavíkurbréfi:
„Morgunblaðið tók mikinn
þátt í þeim umræðum, sem fram
fóru um breytingar á skólakerf-
inu þá og hefur ávallt haft áhuga á
því hvernig fræðslu- og skólamál-
um er háttað. (Hugsa sér!) Hafði
blaðið raunar forystu um
breytingarnar á sínum tíma ásamt
örfáum áhrifamönnum um skóla-
mál, en flestir voru íhaldssamir í
þeim efnum“.
Og vantar ekki hógværðina og
lítillætið í ritstjórnina frekar en
fyrri daginn.
Annað er merkilegt við þetta
Reykjavíkurbréf. Venjan er sú í
Morgunblaðinu, að þegar talið
berst að því að fólk komi ekki
nógu vel undirbúið í háskóla, þá
sé það einhverjum illum skandin-
avísma að kenna. En nú bregður
svo við, að varað er við fordæmi
Bandaríkjamanna, sem þurfa að
láta sitt fólk fara í einskonar
framhaldsmenntaskóla áður en
eiginlegt háskólanám getur haf-
ist.
Það er ástæða til að vekja á
þessu athygli: má vera að Morg-
unblaðsmenn hafi séð sitt
óvænna eftir að þeirra liðsmenn
hafa alllengi hamast yfir mennta-
og fræðislumálum með því hug-
arfari fyrst og síðast að finna ein-
hverja rauða eða bleika söku-
dólga til að hengja fyrir allar
mögulegar og ómögulegar kvart-
anir. Má vera að þeir telji skást,
úr því sem komið er, að efna til
„skoðanaskipta en ekki illdeilna"
eins og í Reykjavíkurbréfi stend-
ur. Og væri það ekki vonum fyrr.
- áb