Þjóðviljinn - 15.06.1984, Blaðsíða 5

Föstudagur 15. júní 1984 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5
Brendan Behan
gengur aftur
írski leikarinn Neil Toibin fer
í gervi skáldsins í Gamla Bíói
Á morgun, laugardag,
gerist þaö, aö írski
leikarinn NeilToibin
bregöur sér í gervi landa
síns Brendans Behans í
Gamla Bíói. Neil Toibin
hefurveriðkallaður
ySkemmtilegastur allra
lra“ og við skulum vona
aö þaö séu ekki ýkjur-og
margir íslendingar hafa
hina bestu reynslu af
Brendan Behan, sem
leikarinn túlkar, bæöi af
leikritinu Gísl,
æskuminningum hans úr
bresku fangelsi-og
sögum ágætum, sem
gengu um þetta
orðheppna skáld.
Þessu atriði Listahátíðar hefur
verið flýtt, það fer fram kl. 17 en
ekki kl. 20.30 eins og áður var aug-
lýst.
Neil Toibin fer hér með sögur
eftir Behan og úrdrætti úr ýmsum
öðrum verkum hans. Einnig er
margt af efninu til orðið við upp-
rifjun leikarans á nánum persónu-
legum kynnum af Brendan Behan
- þessi vinátta leikara og skálds
bregður í sýningunni sterku ljósi á
hinar glöðu og hinar dapurlegu
hliðar Behans.
Neil Toibin hefur lengi fengist
við að túlka Behan, og þykir
reyndar mjög trúr fyrirmyndinni.
Hann fór til að mynda með hlut-
verk skáldsins í leiksýningunni sem
flestum öðrum hefur orðið vinsælli
á írlandi, Borstal Boy, sem var
frumsýnd í Abbey-leikhúsinu árið
1967 og sprengdi þá öll aðsóknar-
met. Borstal Boy er bók sú, sem
Brendan Behan ritaði um þau tíð-
indi þegar hann kornungur var
sendur til Englands með sprengi-
efni fyrir IRA, írska lýðveldisher-
inn. Brendan var þá skjótlega
handtekinn og sat í breskum fang-
elsum drjúgan tíma og segir frá
reynslu sinni í bókinni með því
skopskyni sem honum varð oft
mest lífsbjörg - án þess þó að hann
fegri þennan tíma, grimmd hans og
glappaskot.
Brendan Behan hafði á seinni
árum nokkra tilhneigingu til að slá
baráttu IRA-manna upp í kæru-
leysi, en hafði engu að síður sterkar
taugar til hinna róttækustu í írskri
þjóðernishreyfingu. Hann kom sér
upp góðri kunnáttu í gelísku og
skrifaði nokkuð á því máli, ekki síst
leikrit.
Neil Toibin hefur leikið heima
fyrir og um heim allan, hlotið verð-
laun og aðra viðurkenningu. Hann
hefur líka leikið í kvikmyndum,
m.a. einni sem gerð var eftir því
leikriti írsku sem einna vinsælast
hefur orðið, Philadelphia here I
come. Einnig í sjónvarpskvikmynd
um hina sérstæðu bók Christy
Brown, „Down all the days“ - en
Christy Brown er að mestu lamað-
ur og skrifar bækur sínar með tám
hægri fótar og býr feikna líf í þeim
litla líkamsparti.
-áb.
„Gu&i sé lof a& það er sjór allt í krlngum okkur...“ Neil Toibin er reyndar giska líkur vini sínum og landa, hinum
brokkgenga Brendan Behan.
Árbæjarsafn á Listahátíð:
Einleikur
með
lýsislampa
Um síöustu helgi voru
fyrstu sýningará
„Hvaðan komum við?“,
einleik Borgars
Garöarsonar viö texta eftir
ÁrnaBjörnsson.
Eins og kynnt var rækilega
hér í blaðinu um síðustu helgi er
hér um að ræða sýningu
sjaldgæfrartegundar. Efniðer
frásögn af lífsháttum á
íslenskum sveitabæ fyrr á
tímum, í texta og með látbragði
er farið með ýmislegt
þjóðfræðilegt efni um híbýli,
eldamennsku, búskap, dagleg
störf ogskemmtun. Oginná
milli er skotið skrýtlum eða
smásögum sem tengjast þeim
fróðleik sem farið er með.
Þetta er prýðileg hugmynd
og skemmtileg um margt.
Borgar var í fyrstu sýningu enn
ekki viss í sinni sök, en skilaði
mörgu mætavel og hafði
bersýnilega erindi sem erfiði
hjá gestum í Árbæjarsafni, en
þar fara sýningarnar fram.
Textann mætti, þegar reynslan
fæst á hann, þétta, það sakar
ekki heldur að auka við
gamanmálin og gera sumt í
látbragðinu hnitmiðaðra. En
samsagt: þetta er gott framtak
og skemmtilegt og hver og einn
getur meðal annars prófað á
sjálfum sér nauðsynlega
spurningu: hve mikið vissi ég af
þessu, hvað er mér nýtt, hvað
hafði ég rangar hugmyndir um?
Nú um helgina eru fjórar
sýningar á „Hvaðan komum
við?“ uppi í Árbæjarsafni, tvær
á laugardag og tvær á
sunnudag, klukkan þrjú og
fimm.
Árni Bergmann.
Hlutverki Borgars Garðarsonar mætti vel lýsa með vísunni: Löngum var ég
læknir minn, lögfræðingur, prestur...
Elnar Jóhannesson.
Músík-
hópur
í kvöld
í kvöld verða á vegum Lista-
hátíðar tónleikar í Bústaðakirkju
kl. 20.30. Það er Músíkhópurinn
undir stjórn Einars Jóhannes-
sonar klarinettuleikara sem kem-
ur þar fram og leikur verk eftir
Peter Maxwell Davies, Áskel
Másson og John Speight.
Einar Jóhannesson er fæddur
árið 1950 og er aðalklarin^ttu-
leikari Sinfóníuhljómsveitar ís-
lands. Hann hefur margsinnis
komið fram sem einleikari og í
kammersveitum og tónskáld hafa
samið sérstaklega fyrir hann.
Músíkhópurinn var stofnaður
árið 1980 af nokkrum tón-
skáldum og hljóðfæraleikurum
og hefur lagt megináherslu á nú-
tímatónlist. Flytjendur á tónleik-
unum í kvöld eru John Speight,
Bemard Wilkinson, Einar Jó-
hannesson, Guðný Guðmunds-
dóttir, Unnur Sveinbjamardótt-
ir, Carmel Russill, David Know-
les cg Árni Áskelsson. -GFr