Þjóðviljinn - 22.06.1984, Blaðsíða 7

Kornungar stúlkur í verksmiðju í Bangkok.
Nútíma þrælahald
Með illa launaðri vinnu réttlausra stúlkubarna í Thailandi og víðar er haldið niðri verði
á tilbúnumfatnaði á heimsmarkaði - og um leið rakað samanfirnagróða
Það er velþekkt staðreynd, að
fataiðnaðurinn í Vestur-Evrópu
hefur síðasta áratuginn og vel
það, átti harðri samkeppni við
fatnað og vefnaðarvöru sem flutt-
ur hefur verið inn frá Austur-
löndum fjær. ísland hefur ekki
farið varhluta af þessari þróun.
Og ástæðan er augljós; lágt
innkaupsverð á þessum varningi,
samanborið við vestræna fram-
leiðslu.
Hin síðari ár hefur hlutdeild
Thailands í þessum innflutningi
farið ört vaxandi, enda bjóðast
tæpast hagstæðari kjör á fatnaði
og vefnaðarvöru annars staðar.
Það kemur líka vel heima við þá
staðreynd, að í höfuðborginni
Bangkok er að finna heimsins
stærsta hóp af „ódýru vinnuafli" í
fataiðnaði. En ódýrt vinnuafl er
elsti Ieyndardómurinn að baki
velgengni fataiðnaðarins frá
Thailandi sem og öðrum Austur-
löndum á markaðnum í V-
Evrópu.
Rannsóknar-
leiðangur
Nýlega tóku tveir breskir blað-
amenn sér ferð á hendur til Bang-
kok sem fatakaupmenn í
innkaupaleiðangri, til að kanna
með eigin augum kjör og félags-
legar aðstæður verkakvenna í fat-
aiðnaðinum. Og niðurstaða
þeirra félaga var ótvíræð:
Leyndardómurinn að baki vel-
gengni fataiðnaðarins í Bangkok
er gegndarlaus kúgun og
ómannúðleg meðferð á bömum
og óhörðnuðum unglingsstúlk-
um, sem bera þessa atvinnugrein
að miklu leyti uppi. Þær aðstæður
Þurfum að láta þessi mál
meir til okkar taka
Guðmundur Þ. Jónsson um barnaþrælkunina og málsmeð-
ferð hjá Norrœna fataiðnaðarsambandinu
Norræna fataiðnaðarsam-
bandið, sem hefur innan sinna vé-
banda fólk í fata- og vefnaðariðn-
aði, héit aðalfund sinn í Bergen
seint í maí. Guðmundur Þ. Jóns-
son frá Landsambandi iðnverka-
fólks v.ar meðal þeirra sem sóttu
fundinn en þar var m.a. gerð á-
lyktun um ískyggilega misnotkun
á börnun í iðnaði.
Já, fyrir utan venjuleg aðal-
fundarstörf og skýrslur frá hverju
landi var sérstaklega rætt um
þessa barnaþrælkun og sýnd var
mynd sem norskir blaðamenn
höfðu gert um ástandið í Austur-
löndum, sagði Guðmundur í
stuttu viðtali við Þjóðviljann.
Það er gríðarlega óhugnanlegt
hvernig farið er með þessi börn
og þessa unglinga og mikil ástæða
til þess fyrir verkalýðshreyfing-
una á Vesturlöndum áð láta þessi
mál meira til sín taka en hingað til
hefur verið gert.
Vitanlega hefur þessi barna-
þrælkun áhrif á atvinnuástandið
hér á Vesturlöndum, sífellt fækk-
ar fólki í fataiðnaði og slíkum
störfum vegna innflutnings frá
láglaunasvæðum. En það allra
versta er auðvitað þessi barna-
þrælkun sjálf, mikið af þessari
framleiðslu er unnin af réttinda-
lausum börnum og unglingum
sem fá kaup sem er langt fyrir
neðan allt velsæmi. Ef hér væri
um eðlilega samkeppni að ræða,
þá horfðu málin öðruvísi við, en
því er ekki að heilsa, sagði Guð-
mundur ennfremur.
Norðurlönd hafi
frumkvæði
í samþykkt Norræna fataiðn-
aðarsambandsins segir m.a.:
Norræna fataiðnaðarsamband-
ið krefst þess að ríkisstjórnir
Norðurlanda taki þegar í stað
frumkvæði að mynda breiða al-
þjóðlega samstöðu til að vinna
gegn þessari þrælkun. Ennfrem-
ur verða hinar einstöku ríkis-
stjórnir að stöðva verslun við þær
þjóðir sem misnota vinnuafl
barna.
Misnotkun barna í iðnaði er
flókið vandamál sem tengist fyrst
og fremst hinni miklu fátækt sem
ríkir í stórum hluta heims. Versl-
unarhættir og hagstjórn vest-
rænna landa hafa mikil áhrif á af-
komu fólks í fátæku löndunum.
Þess vegna hafa vestræn ríki
skyldum að gegna gagnvart þessu
fólki. Það er ekki nóg að for-
dæma misnotkun barna, heldur
verður að taka markvissar pólit-
ískar ákvarðanir til að bæta kjör
fátækra um allan heim. Ríkis-
stjórnirnar verða í sameiningu að
finna nýjar leiðir til betri hag-
stjórnar í heiminum. Það er eðli-
legt að Norðurlöndin taki hér
frumkvæðið á alþjóðlegum vett-
vangi.
FFI (Alþjóðasamband frjálsra
verkalýðsfélaga) hefur í fjölda
ára barist fyrir því að efla fagleg
réttindi verkafólks í þriðja
heiminum, og mikil vinna verið
lögð af mörkum til að stemma
stigu við barnaþrælkun. Nú er
verið að kanna nýjar leiðir hjá
ILO til að vinna gegn barna-
þrælkuninni. Safnað hefur verið
gögnum um barnaþrælkun í fata-
og vefjariðnaði í Thailandi og
mun FFI nú markvisst vinna að
Guðmundur Þ. Jónsson
því að stöðva þessa þróun. En
lítið mun þokast í rétta átt ef
ríkisstjórnir vestrænna ríkja
finna ekki hjá sérr hvöt til að taka
einarða og opinbera afstöðu í
málinu. Norræna fataiðnaðars-
ambandið skorar því á ríkis-
stjórnir Norðurlanda að taka nú
þegar frumkvæðið, bæði á inn-
lendum og alþjóðlegum vett-
vangi, til að stöðva þá vinnu-
þrælkun barna sem hér hefur ver-
ið lýst! _ál
i____________________________________________________________________________________________
Umsjón: Árni Bergmann
Föstudagur 22. júní 1984 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7