Þjóðviljinn - 09.01.1985, Page 2

FRETTIR
Bátaflotinn
TSr"
200 undanþágum hafnað
Nýjar og hertar reglur um undanþágur til yfirmanna. Víða gengur
erfiðlega að manna hátana fyrir vertíð. Helgi Laxdal form.
Vélstjórafélagsins: Erum eins sanngjarnir og hœgt er
Um 200 undanþágum fyrir yfír-
menn á fiskiskipum hefur ver-
ið hafnað, en það er um 10% af
öllum undanþágubeiðnum sem
liggja fyrir nú í upphafí vertíðar.
Ný lög tóku gildi um áramótin
sem þrengja mjög möguleika á
undanþágum og eiga um leið að
tryggja að þeir sem verið hafa á
undanþágu til þessara starfa sæki
sérstök námskeið og öðlist þannig
starfsréttindi.
Erfiðlega hefur gengið að
manna flotann yfirmönnum víða
á landinu nú í upphafi vertíðar
þar sem lætur nærri að einni
undanþágubeiðni hafi verið hafn-
að á hvern einasta vertíðarbát.
Er Þjóðviljanum kunnugt um
að þó nokkrir bátar hafa enn ekki
komist á sjó vegna skorts á
menntuðum skipstjórum, stýri-
mönnum eða vélstjórum.
„Það er vissulega þrengt að
Sjómannasamningarnir
UÚhafnar
öllurn
kröfum
Búast má við að til
tíðinda dragi
Sáttasemjari hefur haldið einn
fund, þar sem við sátum með hin-
um og þcssum sérfræðingum
Vinnuveitendasamhandsins og
það eina sem útúr þcim fundi kom
var að öllum okkar kröfum var
hafnað. A föstudaginn kemur
hefur svo annar fundur vcrið
boðaður að okkar ósk, sagði Ósk-
ar Vigfússon formaður SSÍ að-
spurður um gang mála í sjómann-
asamningunum.
Óskar sagði að þeir hjá Sjó-
mannasambandinu hefðu verið á
fundi með sjómönnum víðsvegar
um landið að undanförnu. Hefði
slíkur baráttuhugur verið í sjó-
mönnum að hann sagðist sjaldan
hafa orðið var við hann meiri.
„Ef útgerðarmenn ætla að
hafna öllum okkar kröfum og
þæfa þannig málið þá á ég von á
því að fljótlega dragi til tíðinda
hjá sjómönnum, ef marka má
það sem fram hefur komið á þess-
um fundum," sagði Óskar Vig-
fússon.
- S.dór
Gauksdalur
Enn efstir
Jóhann Hjartarson og Margeir
Pétursson gerðu jafntefli í þriðju
umferð á svæðamótinu í
Gauksdal í gær. Þeir eru enn í
efsta sæti með 2 vinninga ásamt
þremur öðrum skákmönnum.
Helgi Ólafsson tefldi við Curt
Hansen sem er heimsmeistari
unglinga og lauk skákinni með
jafntefli. Helgi er kominn með
V/2 vinning.
- Ig-
þessu en ég tel að við séum eins
sanngjarnir og hægt er ef við ætl-
um að komast út úr þessum und-
anþágum einhvern tímann“,
sagði Helgi Laxdal formaður
vélstjórafélagsins en hann á sæti í
nefnd þeirri er fer með unda-
nþágumálin.
Helgi vildi ekki kannast við að
Hættan á barnadauða í fæðingu
eða á fyrstu vikum eftir fæð-
ingu er verulega háð því hversu
oft konur koma til forskoðunar,
auk lengdar meðgöngutímans og
aldurs móður. I síðasta hefti
Læknablaðsins segir að mæður
hér á landi komi vanalega í 9-10
forskoðanir, en móðir sem kemur
eingöngu í 3 forskoðanir er í þre-
faldri hættu á að missa barn sitt.
Mæðraskoðun fer fram á
heilsugæslustöðvum úti á lands-
byggðinni og á heilsuverndar-
stöðvunum í Reykjavík og á Ak-
ureyri. Hjá landlæknisembættinu
fengum við að vita að mikilvæg-
ast væri að mæður kæmu í skoðun
sem fyrst eftir að þær eru orðnar
ófrískar. Eftir það eru þeim gefn-
ir upp ákveðnir skoðunartímar.
Hins vegar geta heilbrigðisyfir-
völd ekki fylgt reglubundnum
skoðunum eftir fyrr en mæður
hafa komið í 1. skoðun.
Ef barn fæðist á 36. viku, sem
er 4 vikum fyrir fullan meðgöng-
utíma, eru líkurnar á burðarmáls-
dauða 100 á móti 1000, en ekki
nema 3 á móti 1000 ef barnið fæð-
ist á 40. viku. Ef meðgangan
fjöldi skipa kæmust ekki út vegna
hertra reglna. „Ég var vestur á
Snæfellsnesi í síðustu viku og
þetta eru sárafá skip sem þá voru
í vandræðum en ég veit ekki
hvort þeir eru búnir að ráða fram
úr þessu í dag.“
Nýju reglurnar fela m.a. í sér
að enginn fær undanþágu til yfir-
verður lengri en fullur meðgöng-
utími eykst hættan aftur, og því er
afar mikilvægt að konur komi
sem fyrst í skoðun til þess að
auðveldara sé að greina aldur
fósturs.
AsíSastliðnu ári voru gefin út
80 titlar hjá Félagi íslenskra
hljómplötuútgefenda. Söluhæsta
íslenska platan var plata Kristins
Sigmundssonar sem seldist í um
það bil 6000 eintökum. í öðru
sæti voru Stuðmenn með plötu
sína Kókostré og hvítir mávar en
fyrsta plata Das Kapital Lili Mar-
lene var í þriðja sæti.
Safnplötur svokallaðar, þar
sem blandað er saman erlendum
mannsstarfs sem ekki hefur verið
á undanþágu áður. Þeir sem óska
eftir endurnýjun á undanþágu
verða að greiða sérstakt gjald
sem rennur til námskeiðahalds
sem undanþágumönnum er gert
skylt að sækja til að öðlast rétt-
indi.
Aðstoðarlandlæknir sagði í
samtali við Þjóðviljann að þessi
mál væru í allgóðu lagi hér á landi
og fremur fátítt að mæður komi
ekki til fyrstu skoðunar, en þetta
sýndi jafnframt mikilvægi mæðr-
lögum og íslenskum voru einnig
mjög vinsælar. í þeim hópi var
platan Endurfundir söluhæst.
Var mun meiri sala í plötum um
þessi jól en jólin í fyrra. Þrátt
fyrir það og þrátt fyrir tiltölulega
lágt verð, 499 krónur, hefur salan
ekki náð sér á strik frá því 1978.
Jón Ólafsson hjá Félagi ísl.
hljómplötuútgefenda taldi þó út-
gefendur mega vel við una. Hann
benti á að samkeppni um huga og
tíma fólks væri mun meiri nú en
Þá eru stjórnkerfisbreyting-
arnar hjá Reykjavíkurborg um
garð gengnar!
Fiskrétta-
almanak
Sjávarútvegsráðu-
neytið rekur áróður
fyrir bœttri meðferð
sjávarafla
Sjávarútvegsráðuneytið hefur
tekið upp þá nýbreytni að gefa út
sérunnið almanak fyrir yfirstand-
andi ár og er það liður í átaki
ráðuneytisins fyrir bættri með-
ferð sjávarafia.
Á almanakinu er að finna ýms-
an fróðleik um sjávaraflann svo
og uppskriftir af ýmsum sjávar-
réttum. Hver mánuður er tileink-
aður einstökum nytjafiski er
veiðist hér við jtrendur. Ýmislegt
fróðlegt er tínt til og gefin upp-
skrift að glæsilegum sjávarrétti úr
viðkomandi fisktegund.
Ufsinn er fiskur janúarmánað-
ar og ýsan tekur við í febrúar, þá
er það saltfiskur, steinbítur,
þorskur, lúða, rauðspretta, karfi,
hörpufiskur, rækja, síld og skötu-
selur í árslok.
Kristín Magnússon skrifstofu-
stjóri í sjávarútvegsráðuneytinu
hafði umsjón með útgáfu alman-
aksins, Sigurður Örn Brynjólfs-
son sá um hönnun, fiskréttir eru
frá Friðrik Sigurðssyni og texta-
höfundar eru þau dr. Alda
Möller, Þórður Eyþórsson og
Gunnar Jónsson.
averndar og góðrar fjölskyldu-
ráðgjafar. Heilsugæslustöðvarn-
ar gegna nú iykilhlutverki í
mæðraverndinni og í því að ná til
þeirra kvenna sem af einhverjum
ástæðum eru tregar til að koma til
læknisskoðunar.
verið hefði fyrir nokkrum árum
og því varla hægt að búast við
sömu sölu og t.d. 1978 þó verðið
hefði haldist svo að segja óbreytt.
Plötur seljast meira en snældur
enn sem komið er Jón bjóst við
að það hlutfall mundi snúast við
næstu árin eins og gerst hefði víð-
ast hvar í heiminum. Hann gat
þess að lokum að salan á íslensk-
um plötum væri um það bil þriðj-
ungur af heildarsölunni.
- aró
-lg-
Mœðraskoðun
Burðaimálsdauði fátíður
Þreföld hœtta á að missa barn komi verðandi móðir aðeins í3forskoð-
anir. Níu til tíuforskoðanir algengar
ólg.
íslenskar hljómplötur
80 titlar gefnir ut
Kristinn Sigmundsson seldist best eða í6000 eintökum
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 9. janúar 1985