Þjóðviljinn - 12.04.1985, Blaðsíða 2
FRÉTTIR
Geislalækningatœki
Rauð fjöður fyrir línuhraðal
Línuhraðall gerir mögulegar geislameðferðir
við nú ráðum ekki við hérlendis
Ahverju ári greinist krabba-
mein hjá um það bil 700 ís-
lendingum. Meðferð gegn
krabbameini er í örri framför og
skilar batnandi árangri. Reyndar
er meðferðin háð tegund sjúk-
dómsins, staðsetningu hans og út-
breiðslu.
Helstu þættir meðferðar gegn
krabbameini eru skurðaðgerðir,
geisla- og lyfjameðferð. Undan-
farin ár hafa 250-300 sjúklingar
komið til geislameðferðar í Kó-
balttæki Landspítalans. Að
minnsta kosti helmingur þeirra
fengi betri meðferð með línu-
hraðli.
Kóbalttækið kom til landsins-
árið 1970 og er orðið mjög slitið
eftir um það bil 30-50 geislanir
daglega. Þrátt fyrir mikið og
kostnaðarsamt viðhald er útilok-
að að byggja áframhaldandi
geislameðferð á fslandi á þessu
tæki.
Svo mælti Garðar Mýrdal, eðl-
isfræðingur, er blaðið hitti hann
að máli vegna fjársöfnunar
Lionsmanna til kaupa á geisla-
lækningatæki því, sem nefnist
línuhraðall.
Rauð f jöður
Lionsmanna
Og Garðar Mýrdal heldur
áfram máli sínu:
- Um næstu helgi munu félagar
í Lionshreyfingunni á íslandi
selja landsmönnum rauðar fjaðr-
ir og verður því fé, sem þannig
safnast, varið til kaupa á línu-
Grásleppuhrogn
39
krónur
kílóið
Verðlagsráð sjávarútvegsins
ákvað í gær að lágmarksverð á
grásleppuhrognum upp úr sjó
skuli vera 39 kr. fyrir hvert kíló.
Er miðað við að seljandi afhendi
hrognin á flutningstæki við
skipshlið.
hraðli fyrir krabbameinslækn-
ingadeild Landspítalans.
Tæki þetta þarf sérhannað
húsnæði með tilliti til geisla-
varna. Kaup á tækinu til landsins
er því háð, að framvinda við
byggingu K-álmu Landspítalans
fari fram samkvæmt fram-
kvæmdaáætlun. Undirbúningur
fyrir K-álmu hefur tekið langan
tíma, en það var fyrst með af-
greiðslu fjárlaga nú í vetur að
framkvæmdir komust á veru-
legan skrið. Ef framkvæmdaáætl-
un stenst er möguleiki á að tækið
verði tekið í notkun í ársbyrjun
1988.
Línuhraðall gerir mögulegar
geislameðferðir, sem við nú
ráðum ekki við hérlendis. T.d.
má nefna:
Dæmi um meðferðar-
leiðir sem fást
með línuhraðli
1. Geislameðferð gegn ýms-
um æxlum hjá börnum þar
sem sérstaklega er þörf
mikillar nákvæmni.
2. Geislameðferð gegn
brjóstakrabbameini. Víða
hérlendis hefur á undan-
sem
fömum ámm verið gefin
geislameðferð eftir brott-
nám æxlis, þó þannig að
konan geti haldið brjóstinu.
3. Geislameðferð gegn ýms-
um krabbameinstegundum
í kviðar- og brjóstholi t.d. í
blöðm og blöðruhálskirtli,
meltingarvegi og öndunar-
fæmm. Geislun á þessu
svæði með línuhraðli yrði
með minni aukaverkunum
en nú er og hægt væri að
gefa hærri geislaskammta
og fá jafnari dreifingu í
meðferðarsvæðið, og þar
með von um betri árangur.
Nákvæmni í undirbún-
ingi nýtist ekki
í núverandi mynd
Á undanförnum ámm hafa
verið keypt til Landspítalans tæki
til undirbúnings geislameðferð-
ar.
Með tölvusneiðmyndatækinu,
sem keypt var 1982, kom til
landsins geislaáætlanakerfi, sem
er tölvubúnaður, sem gefur
möguleika á undirbúningi
geislameðferðar eins og hann
gerist meðal nágrannaþjóða okk-
ar. Vegna skorts á nýju með-
ferðartæki hefur ekki verið unnt
að nýta alla möguleika, sem þessi
tækjabúnaður gefur.
Bætum krabbameins-
meðferð á ísiandi
íslenska þjóðin hefur nú á að
skipa mjög hæfum sérfræðingum
í krabbameinslækningum. Það er
því á allan hátt skynsamlegt og
nauðsynlegt að byggja upp góða
krabbameinsmeðferð í landinu.
En gæði meðferðarinnar em háð
því, að vel sé að henni búið, bæði
í húsnæði, tækjabúnaði og mann-
afla.
Tvö stærstu úrlausnarefnin í
þessu sambandi eru kaup á línu-
hraðli og stofnun legudeildar
með sérhæfðu hjúkrunarfólki og
aðstöðu til að annast krabba-
meinssjúklinga. Með kaupum á
rauðri fjöður frá Lionsmönnum
gefst nú þjóðinni kostur á að
leysa úr mikilli þörf fyrir línu-
hraðal, sagði Garðar Mýrdal.
-mhg.
Nú getur maóur farið að skreyta
sig með annarra fjöðrum.
Suðurland
Allaballar
skemmta sér
Árshátíð á morgun
Alþýðubandalagsfólk á Suður-
landi ætlar að kveðja veturinn ei-
lítið fyrr en aðrir landsmenn með
árshátíð sem haldin verður á
morgun, laugardaginn 13. aprfl í
Félagsheimili Ölfusinga.
í frétt frá undirbúningsnefnd
segir m.a. að meðal
skemmtiatriða verði söngur
Helga Seljans alþingismanns,
söngur Kristínar Á. Ólafsdóttur
og þá muni Hljómsveit Stefáns P.
leika fyrir dansi fram eftir nóttu.
Húsið mun opnað kl. 20.00
stundvíslega og eiga
skemmtiatriði að hefjast hálfum
öðrum tíma síðar. Er tekið fram
að fljótandi veitingar verði á
staðnum (hvað nú sem það er!)
og að miðaverð á herlegheitin
kosti 500 krónur.
Sjávarútvegsráðuneyti
Árni
ráðuneytis-
stjóri
Árni Kolbeinsson var í gær að
tillögu sjávarútvegsráðherra
skipaður ráðuneytisstjóri í sjáv-
arútvegsráðuneytinu frá 1. maí
nk. en þá lætur Jón L. Arnalds af
störfum samkvæmt eigin ósk.
Auk Árna sóttu um stöðuna Jón
B. Jónsson og Rósmundur
Guðnason.
Árni Kolbeinsson er fæddur í
Reykjavík 17. júlí 1947. Réðst
hann til ráðuneytisins að loknu
lagadeildarnámi 1973. Hann varð
deildarstjóri tekjudeildar í árs-
byrjun 1977, skrifstofustjóri í árs-
byrjun 1985. -v
Garðar Mýrdal við geíslaáætlanakerfl á Landspítalanum. Þetta tæki var keypt
árið 1982þegarsneiðmyndatækið komtil spítalans og er þessi búnaður
forsenda þess að hægt só að nýta línuhraðalinn í þágu krabbameinssjúkl inga.
Á innfelldu myndinni má sjá línuhraðalinn sem Lionsmenn ætla að afla fjár
til. Ljósm. Valdís.
Bílafríðindin
Aðeins foimbreyting
Yfirlýsingfrá LúðvíkJósepssyni. Skattskyld aukalaun ístaðfríðinda. Mánaðarlaun
bankastjóra nýlega hœkkuð um 10þús. íkjölfar úrskurðar Kjaradóms
Lúðvík Jósepsson fulltrúi Al-
þýðubandalagsins í bankaráði
Landsbankans og fyrrum for-
maður bankaráðsins hefur sent
frá sér eftirfarandi skýringar
vegna umræðna sem orðið hafa
um bifreiðahlunnindi banka-
stjóra.
1. Bifreiðahlunnindi banka-
stjóra hafa verið óbreytt í
gildi í 15 ár eða frá 1. ágúst
1970.
2. Bifreiðahlunnindi þessi eru
hin sömu og ráðherrar hafa
og hafa allan þennan tíma
verið skattfrjáls.
3. Þegar þessi hlunnindi voru
ákveðin var Alþýðuflokks-
maður bankamálaráðherra
og einnig formaður í bank-
aráði Landsbankans. Þetta
er tekið fram í tilefni af til-
raun Alþýðuflokksins til að
koma sök á mig í þessu máli.
4. Bankaráð Landsbankans
gerði formbreytingu á
greiðslu þessara umsömdu
fríðinda 28. desember 1984
og var þá ákveðið að með
hinu nýja fyrirkomulagi
skyldu bankastjórar halda
„áður umsömdum hlunn-
indum sem næst
óbreyttum".
5. Bankaráð samþykkti því
enga hækkun á bifreiða-
hlunnindum bankastjóra
heldur aðeins form-
breytingu.
6. Formbreytingin var ákveð-
in samkvæmt ábendingum
löggiltra endurskoðenda
ríkisbankanna þar sem þeir
töldu ekki fært að hlunnindi
þessi væru skattfrjáls. í stað
fyrri skattfrjálsra fríðinda
voru því ákveðin skattskyld
aukalaun.
7. Nú hefur bankaráð að ósk
bankamálaráðherra frestað
samþykkt sinni og taka þá
við bifreiðahlunnindi þau
sem verið hafa skattlaus s.l.
15 ár.
8. Bifreiðahlunnindi banka-
stjóra eru miðuð við hlunn-
indi ráðherra. Ef ríkistjórn
eða Alþingi ákveða að fella
niður skattfrjáls bifreiða-
hlunnindi ráðherra, falla
bifreiðahlunnindi banka-
stjóra niður af sjálfu sér.
9. Hið rétta er það, að ríkis-
stjórn og Alþingi hafa ekki
komið sér saman um
breytingar á þessum fríð-
indum ráðherra.
10. Tekið skal fram að launa-
kjör bankastjóra hafa
lengi fylgt launum hæsta-
réttardómara og hefir
Kjaradómur nýlega hækk-
að þessi laun um rúmar 10
þúsundir á mánuði.
Lúðvík Jósepsson