Þjóðviljinn - 12.04.1985, Blaðsíða 4

LEIÐARI
Landsfundur Sjálfstæöisflokksins
Nú stendur yfir landsfundur Sjálfstæðis-
flokksins. Upphaflega átti fundurinn ekki að
verða fyrr en í byrjun vetrar, en innbyrðis stymp-
ingar forystumanna flokksins um ráðherrastóla
leiddu til þess að ákveðið var að flýta fundinum
til að ráða innanflokksátökum til lykta. Jafnframt
átti fundurinn að verða til þess að skera úr um
áframhaldandi þátttöku flokksins í núverandi
ríkisstjórn. En sem kunnugt er einskorðast óá-
nægjan með ríkisstjómina ekki við stjórnar-
andstöðuflokkana, heldur nær langt inn í raðir
Sjálfstæðismanna.
Nú er hinsvegar búið að leysa þau mál sem
landsfundinum var ætlað. Þorsteinn Pálsson
hefur verið kveðinn í kútinn og verður enn um
hríð að sætta sig við að vera gerviformaður með
gervivöld sem fyrir flokk sem einu sinni var
þekktur fyrir skelegga foringja hlýtur að vera
óþægilegt fráhvarf frá atburðaríkri fortíð.
Jafnframt er búið að ákveða að setja ríkis-
stjórnina á. Um hríð leit út fyrir að Framsóknar-
flokkurinn ætlaði henni sömu örlög og hinum
nýuppfundnu páskalömbum samvinnu-
hreyfingarinnar sem er slátrað í kringum páska,
en einsog vera ber hjá flokki sem ekki getur
tekið ákvarðanir féll það einhvern veginn um
sjálft sig. Ráðherrar Sjálfstæðisflokksins, sem
fæstir geta gert ráð fyrir að fá sæti í annarri
ríkisstjórn, gripu tilboð Framsóknar um fram-
haldslíf einsog gullegg á lofti og bjuggu um
hnúta á þann veg að kröfur innan Sjálfstæðis-
flokks um slit stjórnar voru mjög deyfðar. Það er
of mikil hætta á fylgistapi ef við förum í kosning-
ar núna, sögðu þeir við flokkslýðinn, en meintu í
rauninni að það væri of mikil hætta á að þeir
töpuðu ráðherrastólum.
Hitt er rétt, að yfir flokknum vofði fylgistap,
brysti hann ekki kjark til að fara í kosningar. Það
skýrist mæta vel þegar litið er yfir afrekaskrá
flokksins:
• Hann tók þátt í afnámi samningsréttar verka-
lýðshreyfingarinnar.
• Hann hefur haft forystu um nærfellt 30%
kaupmáttarhrap.
• Oddamenn flokksins brutu landslög með því
að leyfa afnot af flokkshöllinni, Valhöll, undir
ólöglega útvarpsstöð sem var sett á laggirnar
til að útvarpa níði um verkalýðshreyfinguna.
• Ráðherra flokksins misbeitti valdi sínu til að
stöðva rannsókn lögreglunnar á hinni ólög-
legu útvarpsstöð.
• Sjúklingasköttum var komið á fyrir tilstilli
flokksins. Þannig var öldruðum og öryrkjum
gert að greiða stórhækkað verð fyrir bráð-
nauðsynleg lyf og læknisþjónustu.
• Tekjunum sem ríkissjóður fékk með sjúkling-
asköttunum af gamla fólkinu var varið til þess
að stórminnka skatta stóreignafólks, sem
flest er að sjálfsögðu í Sjálfstæðisflokknum.
• Lækkun skatta á hlutafjáreign og arði hefur
þannig sparað gróðapúngum landsins um
1600 milljónir króna.
• Lækkun eignaskatts hefur sparað þeim 160
milljónir.
• Eftirgjöf á vangoldnum sköttum nemur 260
milljónum.
• Varðandi stórfellt innflutningssvindl heildsal-
astéttarinnar hefur ríkisstjórnin sett kíkinn
fyrir blinda augað. Þó má leiða gild rök að því
jað 600-800 milljónum sé stolið af umboðs-
launum og faldar á erlendum reikningum.
Sömuleiðis er líklegt að óhagkvæmur inn-
flutningur (sem í mörgum tilvikum miðar að
því að hækka álagningu innflytjenda) kosti
þjóðina 5-7% af þjóðartekjum.
Síðast en ekki síst má svo nefna húsnæðis-
málin. Landsfundargestir ættu að minnast lof-
orða flokksins fyrir síðustu kosningar. Þá var í
síbylju kyrjað stefið um að flokkurinn myndi í
stjórn beita sér fyrir að húsbyggjendur fengju
80% lán til 40 ára.
Þetta loforð hefur verið brotið mélinu smærra.
Þúsundir fjölskyldna um allt land eru að tapa
heimilum sínum og hamingju á nauðungarupp-
boð meðal annars fyrir tilstilli Sjálfstæðisflokks-
ins. Okurvextir af húsnæðislánum og geipilegt
misgengi milli kauplags og lánskjara hefur
hækkað greiðslubyrði húsnæðiskaupenda um
30 til 50% að sögn sjálfs Morgunblaðsins.
Þjóðviljinn tekur heils hugar undir þau orð
sem féllu af því tilefni í Reykjavíkurbréfi Morgun-
blaðsins:
„Hvar er siðgæðisvitund þeirra manna,
sem að siíku standa?“
-ÖS
KLIPPT OG SKORID
Húsnæðismál eru mála stærst
um þessar mundir í okkar sér-
kennilega þjóðfélagi þar sem
íbúðir fara sístækkandi eftir því
sem erfiðara er að kaupa þær og
ógjörningur lágtekjufólki. ASI
hefur lagt fram ellefu viðræðu-
punkta fyrir ríkistjórnina fyrir sitt
ieyti, eins og komið hefur fram í
fréttum og því frumkvæði er m.a.
fylgt eftir nú með hefti af tímarit-
inu Vinnunni sem helgað er hús-
næðismálum alfarið. Þar koma
fram margar upplýsingar nytsam-
legar og viðhorf fróðleg - m.a. í
hringborðsumræðum átta manna
sem í ritinu birtast. Hér skal grip-
ið niður í þær með nokkrum
dæmum.
Bara gálga-
frestur?
Sigurgeir Þorgeirsson, fulltrúi
Sigtúnshópsins svonefnda, komst
m.a. svo að orði um neyðarað-
stoð og ráðgjöf á vegum Húsnæð-
ismálastjórnar:
„Ef fólk er að sökkva í skuldir
líta margir svo á að þessi aðstoð
upp á 100-150 þúsund sé bara
frestun á hengingu, það sé of illa
statt til að þessi tiltekna aðstoð
geti leyst vanda þess. Greiðslu-
byrðin er að kæfa það í dag og ég
er ekki í vafa um að þeir, sem eru
að lenda í algjöru greiðsluþroti,
eru miklu stærri hópur en þessir
600 sem leitað hafa til Húsnæð-
ismálastjórnarinnar. Það eru
þúsundir manna sem una ekki
þessu ástandi og sjá hvert stefnir
miðað við áframhaldandi þróun.
Margt af því fólki sem talaði við
okkur fSigtúnshópnum er ekki
komið í gapastokkinn, en hefur
miklar áhyggjur af nánustu fram-
tíð“.
Það fé
er horfið
Ásmundur Stefánsson, for-
seti ASÍ komst m.a. svo að orði
um það sem hann taldi grundvall-
arvanda - þ.e.a.s. kaupmáttar-
hrapið:
„Fólk sem var að hefja bygg-
ingarframkvæmdir fyrir fjórum-
fimm árum reyndi að reikna sitt
dæmi þannig, að fjórði partur af
tekjum færi til að standa straum
af afborgunum og vöxtum af lán-
um. Sá fjórði partur er horfinn úr
launaumslögum fólks.
Þessi staðreynd hlýtur að vega
þyngst, hvernig sem lánaskil-
málar eru að öðru leyti. Það fé,
sem fólk ætlaði að nota til að
lækka sínar skuldir, er nú ekki til
staðar í buddunni. Hjá launafólki
er enginn peningur eftir þegar
búið er að greiða mat, klæði, raf-
magn og hita.
Ég er hræddur um að einmitt
þetta fólk verði útundan í kerf-
inu, fólk sem hefur lágar tekjur
og hefur aldrei steypt sér í miklar
skuldir, en þær skuldir sem það
hefur tekið á sig eru nú orðnar því
óbærilegar.“
Þeir sem
áður byggðu
Hrafn Magnússon hjá Sam-
bandi almennra lífeyrissjóða
mælti með hugmyndum, sem
einnig eru í ASÍ-punktum, um
lækkun raunvaxta í þrjú prósent
og minni skattbyrði þeirra sem
bera þunga greiðslubyrði. Hrafn
sagði ennfremur á þessa leið:
„Við þurfum að byrja á því að
útvega viðbótarfjármagn til að
laga stöðuna í dag. í fyrsta lagi
aukið fjármagn frá ríkissjóði og
svo mætti hugsa sér að leggja
skyldusparnað á þá launþega sem
hafa háar tekjur. Leggja mætti
eignaskatt á stórar eignir því að
fjármagnstilfærslan hefur verið
gífurleg að undanförnu. Þeir sem
áður byggðu fyrir óverðtryggð
lán hafa nú ákveðnar skyldur við
þjóðfélagið, og þeir sem nú
standa í húsbyggingum þurfa á
aðstoð þeirra að halda, sem nú
þegar hafa komið sér upp hús-
næði“.
í eitt skipti?
Sigurgeir Þorgeirsson spyr
m.a. þeirrar spurningar, að hve
miklu leyti ríkisvaldið ætlar að
aðstoða fólk við að eignast hús-
næði, sem er .ftórpólitísk spurn-
ing“ eins og hann kemst að orði.
Um þetta farast honum svo orð
m.a.:
„Slíka aðstoð á að minni
hyggju aðeins að veita við bygg-
ingu fyrsta húsnæðis og kannski
við stækkun þess - að menn hafi á
lífshlaupi sínu rétt til einnar há-
marksaðstoðar, sem þeir hugsan-
lega mættu skipta í tvennt eða
þrennt eftir því sem við á, en ekki
sótt aftur og aftur í sama kerfið.
í húsnæðiskerfinu er verulegt
fjármagn, sem rennur til fólks
sem á í rauninni annan siðferðis-
legan rétt á opinberri aðstoð til
húsbygginga - fólk sem á ágætar
skuldlitlar eða skuldlausar eignir
fyrir."
Eignar-
fórnir
í umræðunni er oftast gengið
út frá eignaríbúðakerfi sem vísu -
en um þetta sagði Ásmundur
Stefánsson m.a. á þá leið að það
væri sjálfsagt að fólk gæti valið
um það hvort það kýs að eignast
húsnæði eða leigja - t.d. með
Búseta-fyrirkomulaginu, Hrafn
Magnússon sagði um þetta atriði:
„Eignaríbúðakerfið er ekkert
náttúrulögmál hér á landi. Ég tel
hugmyndir Búsetamanna vera
merkt skref í átt að nýju formi,
sem kallar fram almenna virkni
félagsmanna. Eitt mesta
hagsmunamálið núna er að lækka
byggingarkostnaðinn með öllum
tiltækum ráðum. Það verður ekki
gert með núverandi fyrirkomu-
Iagi - að einstaklingarnir séu
sjálfir að bjástra við þetta,
hlaupandi út um allan bæ í vinnu-
tíma sínum. Svarið við þessu er
því að stórauka framlag til félags-
legra íbúða, hverju nafni sem þær
nefnast".
Það eru líka viðtöl í þessu
Vinnuhefti við fólk í vandræðum
- við þann sem borgar helming
launa í húsaleigu, við þann sem er
ellefu mánuði að vinna fyrir af-
borgunum af húsi í smíðum nú,
en reiknaði með tveim mánuðum
eða þrem. Af nógu er að taka...
DJOÐVIIJINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Útgefandl: Útgáfufólag Þjóðviljans.
Ritstjórar: Árni Bergmann, össur Skarphóðinsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Oskar Guðmundsson.
Fréttaatjóri: Valþór Hlöðversson.
Blaðamenn: Aðalbjörg Óskarsdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Guðjón
Friðriksson, Helgi Guðmundsson, Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gísla-
son, Mörður Árnason, Ólafur Gíslason, Sigurdór Sigurdórsson,
Víðir Sigurðsson (íþróttir).
Ljósmyndir: Einar ólason, Einar Karlsson.
Útllt og hönnun: Filip Franksson, Þröstur Haraldsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Framkvœmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson.
Útbrelðslustjóri: Sigríður Pótursdóttir.
Auglýsingastjóri: Ragnheiður Óladóttir.
Auglýsingar: Anna Guðjónsdóttir, Ásdís Kristinsdóttir,
Hreiðar Sigtryggsson.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pótursdóttir.
Símavarsla: Margrót Guðmundsdóttir, Sigríður Kristjánsdóttir.
Húsmœöur: Ðergljót Guðjónsdóttir, Ólöf Húnfjörð.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Bílstjóri: Ólöf Sigurðardóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla, auglýsingar, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 30 kr.
Sunnudagsverð: 35 kr.
Áskriftarverö á mánuði: 330 kr.
Afgreiðsla blaðsins er opin á laugardögum
frá kl. 9 til 12, beinn sími: 81663.