Þjóðviljinn - 18.02.1986, Blaðsíða 4

Þjóðviljinn - 18.02.1986, Blaðsíða 4
LEIÐARI Urbóta krafist Húsnæði heyrir til mannréttinda. Því miður virðast þeir sem hafa undirtökin í þjóðfélaginu í dag ekki skilja þennan einfalda sannleik. Þeir hafa knúið upp á þjóðina láglaun- stefnu, sem enn er ekki séð fyrir endann á. Þeir hafa hækkað vexti í nafni útlendrar kreddus- stefnu.látiðláninhækkaí takt við verðbólguna en fryst launin. Afleiðingin er sú að nauðungarupp- boð hafa aldrei verið fleiri í sögu lýðveldisins. Ástandið er orðið þannig, að það þykir ekki lengur í frásögur færandi þó barnmörg fjöl- skylda tapi ofan af sér húsnæði á uppboði þeg- ar ekki er lengur til fyrir skuldum og öll sund harðlokuð. Það er ekki lengur frétt, þó Lögbirt- ingablaðið þurfi að gefa út sérútgáfur til þess að auglýsa nauðungarsölu á húseignum fjöl- skyldna. Nauðungaruppboðin eru einfaldlega orðin hluti af hinni íslensku tilveru, rétt einsog rigning á sunnudögum. Þau eru hætt að hræra okkur. Þau gerast einfaldlega of oft til þess að menn kippist við. Þetta er sannleikur málsins, og hann er beiskur. Það er alveg sama hverju stjórnvöld lofa. Þau hafa svikið allt. Fyrir kosningarnar lofuðu báðir núverandi stjórnarflokka 80 prósent lánum til húsnæðiskaupa, sem áttu að greiðast á 40 árum. Það var svikið. í júní á síðasta ári átti líka að gera sérstakt átak til að leysa vanda þeirra, sem höfðu lent verst í misgengi lána og launa eftir kjaraskerðinguna 1983. Það var líka svikið. Það er sérstök ástæða til að rifja upp afdrif hinna svokölluðu júníráðstafana. Þær áttu að greiða úr vanda hinna verst settu, létta lána- byrði þeirra og aðstoða þá til að greiða til baka af okurlánunum. Sömuleiðis áttu þær að útvega fjármagn í Húsnæðisstofnunina, þannig að hún gæti sinnt lagalegri skyldu sinni. Ráðstafanirnar fólust meðal annars í sérstakri hækkun á áfengi, sem átti að skila 30 miljónum í húsnæð- iskerfið á síðastliðnu ári. Jafnframt átti að hækka söluskatt um eitt stig, og útvega þannig 250 miljón krónur í byggingasjóðina. En herr- arnir sem fara með valdið og dýrðina gleymdu lítilræði. Þessar hækkanir leiddu nefnilega sjálf- krafa til hækkana á lánskjaravísitölunni. Þar- með hækkuðu lán húsbyggjenda enn frekar. Samkvæmt upplýsingum Þjóðviljans olli þetta sérstökum 90 miljóna skatti í viðbót á húsnæð- iskaupendur í landinu. Þetta gengur auðvitað ekki lengur. Það bullar og sýður í fólki ekki síst þeim sem hófu íbúða- kaup með loforð stjórnvalda um úrbætur að leiðarljósi. Meðal þessa fólks hefur orðið til óskipulögð hreyfing sem sker á alla hefð- bundna pólitíska flokka. Þessi hreyfing nær um allt landið. Hún er einsog sofandi risi, sem ekki veit afl sitt. Á vegum þessarar hreyfingar, sem stundum kallast Sigtúnshópurinn eða húsnæð- ishreyfingin, var haldinn góður og fjölmennur fundur um helgina í Háskólabíói, í samvinnu við Lögvernd. Mikil stemmning var á fundinum, og það er Ijóst að verði ekki gerðar raunhæfar úr- bætur hið fyrsta, þá er eins líklegt að risinn vakni og sendi valdhöfum landsins vænan löðrung. Þar voru settar fram kröfur, sem Þjóðviljinn tekur hells hugar undir, Þessar kröfur eru: „ 1) Það verður að stöðva nauðungaruppboðin. 2) Það verður að greiða til baka það sem tekið var af fólki með óréttmætum hætti á síð- ustu árum. 3) Verði lán húsnæðisstofnunar hækkuð og aðrar breytingar gerðar til bóta, þá verður að tryggja það að þeir sem festu kaup á húsnæði á undanförnum árum geti gengið inn í þetta nýja kerfi. 4) Vexti af húsnæðislánum verður að lækka í 2% a.m.k. Þessu beinum við til ríkisstjórn- arinnar, stjórnmálaflokkanna, samtaka launafólks og atvinnurekenda sem stjórna lífeyrissjóðunum okkar. 5) Það verður að hækka húsnæðislánin þannig að allir hafi möguleika á að koma sér upp húsnæði. Húsnæði heyrir til mannréttinda. 6) Kaupmáttur samningsbundinna launa verður að hækka þannig að venjulegt fólk geti staðið undir eðlilegum fjárhagslegum skuldbindingum vegna húsnæðiskaupa. Og þessu er beint til þeirra sem semja um launin fyrir okkur.“ -ÖS KUPPT OG SKORIÐ Fráttir af Sakharof Mál hins ágæta sovéska vísinda- manns og andófsmanns, Andrei Sakharofs, koma öðru hvoru til umfjöllunar í fjölmiðlum. Eins og vera ber hafa fjölmiðlar á okk- ar slóðum reynt sem best að fylgj- ast með þeim ofsóknum, sem þessi hugrakki maður hefur sætt af hálfu stjórnvalda í sínu landi, en það hefur verið hægara sagt en gert. Eins og kunnugt er, hefur verið lagt á það mikið kapp, að sem fæst spyrðist af þeim hjónum í útlegð þeirra í borginni Gorkí, og mikið appírat hefur verið sett upp til að fylgja eftir þeirri ein- angrun. Oft hafa liðið mánuðir svo að enginn vissi neitt með vissu, ekki heldur nánir ættingj- ar, sem nú eru búsettir á Vestur- löndum. Og síðan þegar fréttir berast, ganga þær einatt hver á aðra rétt eins og ætlunin sé að rugla umheiminn sem mest í rím- inu. Þannig gerist það til dæmis á síðustu vikum og mánuðum, að vaktar eru góðar vonir hjá þeim sem láta sér annt um mannréttindamálstað og velferð Sakharofs með þvf að kona hans fær að fara úr landi til að leita sér lækninga. Skömmu síðar er slegið á þær vonir þegar haft er eftir sovéskum embættismanni að aldrei muni Sakharof fá að fara úr landi. Og enn var það núna um helgina, að vesturþýska vikuritið Spiegel taldi sig hafa komist að því, að nú komi senn að því, að Sakharof fái að vera frjáls ferða sinna. Áskorun í Morgunblaöinu Morgunblaðið birti um helgina frásögn úr Observer, sem blaðið hefur keypt einkarétt á, og er hún byggð á bréfum frá Sakharof þar sem segir frá baráttu hans síðustu mánuði og þeirri herfilegu með- ferð sem hann hefur mátt sæta á sama tíma og var þó slæm fyrir. í framhaldi af því er birtur leiðari í blaðinu þar sem skorað er á sjón- varpið að sýna nú leikna heimild- armynd um Sakharofhjónin. í leiðaranum segir á þessa leið: „Fyrir skömmu efndu íslensku ríkisfjölmiðlarnir til einskonar kjarnorkuviku í tilefni af því að sjónvarpið sýndi kjarnorkuhörm- ungamyndina Prœði frá Bret- landi. Morgunblaðið leyfir sér nú í tilefni af því, að okkur berast nýjar og sannar fréttir af því hvernig níðst er á Sakharov, að endurtaka fyrri áskoranir um að íslenska ríkissjónvarpið sýni leikna heimildamynd um þau Andrei Sakharov og Yelenu Bonner. Hún var gerð 1984, þeg- ar Sakharov þjáðist mest á hér- aðssjúkrahúsinu í Gorkí, og leikur Jason Robards Sakharov. Spóla með þessari merku mynd hefur verið fáanleg á mynda- bandaleigum hér. Fœri vel á því, að ríkisfjölmiðlarnir efndu til jafn mikillar áróðursherferðar vegna Sakharov-myndarinnar og Þráða. “ Athugum þetta nánar. Það er vitanlega ofur eðlilegt að bera fram ósk um að sýna til- tekna mynd í sjónvarpi og öllum má í þessu dæmi vera augljóst að tilefnið er mikilvægt. Og vissu- lega á Andrei Sakharof og mál- staður hans alla þá athygli skilda sem fjölmiðlar yfir ráða. En hitt hlýtur svo að vekja mikla furðu, hvers vegna í ó- sköpunum leiðarahöfundur Morgunblaðsins telur nauðsyn bera til þess að spyrða saman ósk sína um að Sakharofmyndin sé sýnd og mynd þá breska um ógnir kjarnorkustríðs, sem sjónvarpið sýndi fyrir skemmstu og vakti mikla og verðuga athygli. Það er nefnilega engu líkara en að þessum dagskrármálum tveim sé stillt upp sem einskonar kaup- skap. Eins og verið sé að segja: nú hafa andstæðingar kjarnorku- vígbúnaðar fengið sína Þræði - og nú viljum við fá Sakharofmynd í staðinn. Þetta hljómar fáránlega, vitum við vel, en hvað á lesand- inn að halda? Hræðsla við umræðu Það er ekkert leyndarmál svo- sem, að Sjálfstæðismenn í út- varpsráði jafnt sem ráðamenn á Morgunblaðinu eru ekki sérlega hrifnir af þeim kvikmyndum, leiknum og heimildarmyndum, sem fjalla um kjarnorkuvá. Þeir neita því ekki að slíkar myndir geti verið merkilegar. En það er augljóst, að þeir óttast jafnan, að slíkar myndir vekji upp óþœgi- legar spurningar um stöðu Is- lands í vígbúnaðarkapphlaupi, hugrenningar um kjarnorku- sprengju sem á ísland félli. Og alla slíka umræðu, öll slík hugs- anatengsli telja þeir bersýnilega óholla fyrir Nató og herstöðva- pólitíkina hér. Því kemur leynt og ljóst fram viðleitni til að draga úr gildi slíkra mynda, þegja um þær, skjóta þeim á frest. A eftir kvik- myndinni Þrœðir átti að koma heimildarmynd um skylt efni, en var frestað („nóg komið í bili“). Sú mynd verður að vísu sýnd seinna - en sem fyrr segir, allt er þetta gert með tregðu mikilli og fýlusvip. Þykkjan leynir sér held- ur ekki í orðalagi Morgunblaðs- ins „fœri nú vel á því að ríkisfjöl- miðlarnir efndu til jafn mikillar áróðursherferðar vegna Sakhar- ovmyndarinnar og Þráða“. Eitt það fáránlegasta í öllu saman er að engu er líkara en stillt sé upp sem einskonar and- stœðum baráttu gegn kjarnorku- vá og Andrei Sakharof. Rifjum það upp, að ágreiningur Sakha- rofs við sovéska valdhafa hófst einmitt á því, að hann vildi beita áhrifum sínum til að stöðva til- raunir með vetnissprengjur í and- rúmsloftinu. Ýmsirtelja, að hann hafi fengið Krúsjóf til að hugsa ráð sitt rækilega, en svo hafi hers- höfðingjarnir fengið að ráða ferðinni áfram. Upp úr því skerp- ist áhugi Sakharofs á málfrelsi og möguleikum á að gagnrýna og hafa áhrif á ákvarðanir, sem varða líf og hag okkar allra, og þangað liggur beinn vegur til djarfrar mannréttindabaráttu hans. Hin undarlegi hræringur sem Morgunblaðið ber fram í leiðara sínum er jafn mikið út í hött og hann er smekklaus. - ÁB. DJOÐVIUINN Málgagn sósíalisma, þjóöfrelsis og verkalýðshreyfingar Útgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans. Rltstjórar: Árni Bergmann, össur Skarphóðinsson. Ritstjórnarfulltrúi: Oskar Guðmundsson. Fróttastjóri: Valþór Hlöðversson. Blaðamenn: Álfheiður Ingadóttir, Garðar Guðjónsson, Guðlaugur Arason, Ingólfur Hjörleifsson, Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gíslason, Mörður Ámason, Sigurdór Sigurdórsson, Sigurður Á. Friðþjófsson, Víðir Sigurðsson (íþróttir), Þröstur Haraldsson. Handrlta- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar. Ljósmyndir: Einar Ólason, Sigurður Mar Halldórsson. Utlit: Sævar Guðbjömsson, Garðar Sigvaldason. Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir. Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson. Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson. Útbreiðslustjóri: Sigríður Pótursdóttir. Auglýsingastjóri: Sigríður Hanna Sigurbjörnsdóttir. Auglýsingar: Ásdís Kristinsdóttir, Guðbergur Þorvaldsson, Olga Clausen. Símvarsla: Katrín Anna Lund, Sigríður Kristjánsdóttir. Húsmóðir: Ólöf Húnfjörð. Bflstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir. Afgrelðslustjórl: Baldur Jónasson. Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir. Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson. Útkeyrsla, afgreiðsla, auglýsingar, rítstjórn: Síðumúla 6, Reykjavík, sími 681333. Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf. Prentun: Blaðaprent hf. Verð í lausasölu: 40 kr. Helgarblöð: 45 kr. Áskriftarverð á mánuðl: 450 kr. 4 SÍÐA - ÞJÖÐVILJINN Þrlöjudagur 18. febrúar 1986

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.