Þjóðviljinn - 04.02.1987, Blaðsíða 13

Sovét
Tengdasonur
handtekinn
Brésnéf-fólk
í mótbyr
Júrí Tsjúrbanof, tengdasonur
Brésnéfs, hefur verið handtek-
inn í Moskvu og er sakaður um
spiilingu og mútuþægni.
Tsjúrbanof, sem giftur er Ga-
línu Brésnéfsdóttur, var fyrsti var-
ainnanríkisráðherra á síðustu
valdaárum gamla mannsins en var
leystur frá því starfi 1984 og fengið
annað ómerkara í ráðuneytinu.
Á miðstjómarfundinum í síð-
ustu viku gagnrýndi Gorbatsjof
flokksleiðtogi siðræna hnignun á
Brésnéf-ámnum og það meðal
annars að til æðstu starfa hefði va-
list óhæft fólk og misnotað að-
stöðu sína. Brésnéf kom til ýmissa
valda vinum sínum, ættmennum
og vandamönnum en sól þeirra
hefur hnignað mjög síðustu árin.
Júrí sonur Brésnéfs variil dæmis
orðinn fyrsti vararSðherra utan-
ríkisviðskiptamála en var rekinn
eftir lát föður síns og er nú ekkert
um hann vitað.
Leiðtogi Kabúl-stjórnarinnar, sem
ýmist er kallaður Najib eða Njibullah.
Skæruliðar reyna að magna and-
stöðu við hann en utan landamæra
eru menn ögn jákvæðari.
Afganistan
Tveir
myrtir
Genfarviðrœðum
frestað um
hálfan mánuð
Moskvu - Tass-fréttastofan
hefur sagt frá því að tveir hátt-
settir afganskir stjórnarerind-
rekar hafi verið myrtir á einni
viku og telur að þar hafi skær-
uliðar verið að verki.
Sá fyrri var eitt fórnarlamba
bílsprengju í Kabúl á fimmtudag,
og sá síðari fannst látinn ásamt
syni sínum um helgina. Þeir voru
báðir formenn svokallaðra þjóð-
arsáttanefnda í héruðum lands-
ins, en þær voru settar á fót eftir
að Kabúlstjórnin lýsti yfir vopna-
hléi 15. janúar. Helstu skæruliða-
samtök höfnuðu vopnahlénu og
sögðust mundu virða það að vett-
ugi, en stuðningsmenn þeirra í
Pakistan og öðrum íslömskum
ríkjum hafa sýnt friðartilraunum
Kabúlmanna og Sovétleiðtoga
meiri áhuga.
Fyrirhugaðri viðræðulotu
sendinefnda stjórnanna í Kabúl
og Islamabad um miðjan mánuð
hefur verið frestað til 25. febrúar.
Viðræðurnar fara fram með milli-
göngu embættismanna Samein-
uðu þjóðanna. Til febrúarfund-
anna hefur verið litið með nokk-
urri eftirvæntingu, og er frestur-
inn talinn vottur þess að aðilar
séu að vinna sér tíma til að undir-
búa fundinn, og telst frestunin í
því ljósi vottur um að nú eigi að
reyna að tala saman í alvöru.
HEIMURINN
Kjarnorkuvopn
Sprengt íNevada
Fyrsta tilraunasprengja ársins í Bandaríkjunum
- Sovétmenn hérmeð hœttir tilraunahléi
Washington - Bandaríkjastjórn
tilkynnti í gær að sprengd
hefði verið tæplega 20 kíló -
tonna kjarnorkusprengja í til-
raunaskyni í Nevada-eyði-
mörkinni. Sprengt var um þrjú-
leytið í gær, kl. 7.20 að staðar-
tíma.
Sovétinenn hafa haldið uppi
einhliða tilraunahléi frá 6. ágúst,
Hírósímadeginum, íhittifyrra, en
sögðu fyrir áramót að þeir mundu
hefja tilraunir aftur eftir að
Bandaríkjamenn sprengdu fyrstu
sprengju sína á þessu ári. Banda-
ríkjastjórn hefur neitað að taka
þátt í tilraunahléinu eða semja
um tilraunabann, takmarkað eða
algert, og segir að tilraunir séu
nauðsynlegar til að viðhalda
kjarnorkuveldinu. Kjarnorku-
sprengingin í gær var hin tuttug-
asta í Bandaríkjunum síðan So-
vétmenn hættu.
Almennt var álitið að sprengt
yrði eftir tvo daga og var fjöldi
kjarnorkuvopnaandstæðinga á
leið að tilraunasvæðinu í Nevada.
Þar og annarsstaðar í Bandaríkj-
unum hefur undanfarið gengið á
með mótmælum gegn væntan-
legri sprengingu.
Búast má við að Sovétmenn
„svari“ sprengingunni í Nevada
með tilraunasprengingu næstu
daga eða vikur.
Persaflóastríðið
Irakar stöðva sóknina
Áttunda eldflaugin á Bagdad á árinu. Arafat segir
friðarumleitanir í gangi
Washington/Kuwait ... - Tals-
maður bandaríska utanríkis-
ráðuneytisins segir að írakar
hafi nú um helgina sótt fram
gegn írönum austur af Basra
og haft nokkurn árangur. Víg-
staðan sé þó svipuð og síð-
ustu vikur.
Þessi ummæli Bandaríkja-
manna stangast nokkuð á við orð
íraksforseta sem sagði að her
sinn hefði brotið sókn írana á bak
aftur með gagnárásunum. Hvor-
ugur herinn virðist komast áfram
á suðurvígstöðvunum um tíu
kílómetra austan Basra, og írak-
ar hafa meginhluta hers síns vest-
an stöðuvatns sem þeir bjuggu til
og kallað er Fiskvatn, Iranar
austanmegin, og hafa tilraunir
írana síðustu vikur til að brjóta
sér leið norðan vatnsins og sunn-
an mistekist, án þess að íraksher
hafi komið andstæðingunum úr
skotfæri við næststærstu borg í
frak.
Tíðindalaust á suðurvígstöðv-
unum með gífurlegum
mannfórnum, og ríkin halda
áfram að eigast við í lofti. í gær
var áttunda eldflugin send á Bag-
dad á árinu og íraskar flugvélar
svöruðu með árásum á bæi og
borgir í íran, og fylgir mikið
mannfall af almennum borgur-
um.
íranir hafa staðfastlega hafnað
öllum áskorunum um vopnahlé
og friðarviðræður, nú síðast frá
leiðtogafundi íslamskra þjóða.
Yassir Arafat leiðtogi Palestínu-
manna sagði þó um helgina að
„hljóðlátar tilraunir" væru í gangi
til að stöðva deiluna áður en hún
endaði með ósköpum. Slíkar til-
raunir væru enn brýnni vegna er-
lendra herskipa í Persaflóa, er
haft eftir Arafat, og vísar hann
þar til fimm skipa flota Banda-
ríkjamanna í norðurhluta flóans.
íranar hafa hótað að svara
heiftarlega bandarískri íhlutun.
ERLENDAR
FRÉTTIR
MÖRÐUR
ÁRNASON
,/REUTER
Albanía
99,999945%
Eitt atkvæði ógilt í albönsku kosningunum
Þótt hið lýðræðislega mið-
stjórnarvald í alræði öreig-
anna sé nokkuð farið að láta á
sjá í Kreml bregðast ekki sjálf
krosstrén hjá arftökum Hoxha
í Albanska alþýðulýðveldinu.
í fréttum frá albönsku frétt-
astofunni Ata er skýrt frá úrs-
litum í þingkosningum á sunnu-
daginn. Einn frambjóðandi var í
kjöri fyrir Flokkinn í hverju kjör-
dæmi og komu önnur framboð
ekki fram. Kosningaþátttaka var
100%, og greiddu 1.830.652
flokksframbjóðendum atkvæði
sitt, en eitt atkvæði var ógilt.
Frambjóðendur stjórnarflokks-
ins fengu því 99,99945% at-
kvæða. I síðustu kosningum árið
1983 var Jjátttaka einnig 100%,
en þá greiddi einn kjósandi at-
kvæði gegn flokksframbjóðanda.
Thule
Krafist eftirlitsnefndar
Formaður annars grœnlensku stjórnarflokkanna gagnrýnir landstjórnar-
formanninn og vill danskgrœnlenskt eftirlit með Thule-stöðinni
Frá Gesti Guðmundssyni fréttaritara
Þjóðviljans í Kaupmannahöfn:
Þegar Grænlenska lands-
þingið kemur saman í mars
mun annar stjórnarflokkurinn
þar, Inuit Ataquatigiit, krefjast
þess að danska þingið og hið
grænlenska myndi sameigin-
lega eftirlitsnefnd sem fylgist
grannt með öllu sem gerist á
herstöðvunum á Grænlandi
þar til þær hafa verið lagðar
niður. Formaður flokksins,
Arqaluk Lynge, gagnrýnir Jon-
atan Motzfeldt formann
landsstjórnarinnar harðlega
fyrir linku i herstöðvarmálinu
og andvaraleysi í þessu máli.
Hann telur að Grænland verði
stöðugt mikilvægara í áætlun-
um Bandaríkjastjórnar um
stjörnustríð og beitingu kjarn-
orkuvopna og nýja radarkerfið
sé einungis eitt dæmi af mörg-
um.
Lynge er húsnæðismálaráð-
herra í stjórn Motzfeldts, sam-
stjórn Inuit- og Siumut-flokk-
anna.
Danskir fjölmiðlar gagnrýna
flestir danska utanríkisráðuneyt-
ið fyrir að gleypa hráar þær upp-
lýsingar sem Bandaríkjamenn
hafa gefið um nýja ratsjárstöð í
Thule á Grænlandi. Eins og fram
hefur komið hafa fjölmargir
óháðir sérfræðingar sett fram
upplýsingar og rök sem benda til
þess að við endurnýjun radar-
kerfisins hafi Bandaríkjastjórn
brotið svonefnt AGM samkomu-
lag frá 1972. Herstjórn og ríkis-
stjórn Bandaríkjanna hafa þver-
skallast við þessari gagnrýni og
dönsk yfirvöld hafa farið að dæmi
þeirra. í síðustu viku setti meiri-
Arqualuk Lynge, formaður Inuit Ata-
quatiglit-flokksins: eftirlitsnefnd með
Thule stöðinni.
hluti utanríkisnefndar danska
þingsins ofaní við ráðherra fyrir
að hafa ekki framkvæmt sjálf-
stætt mat á málinu og um helgina
tóku öll helstu blöð Danmerkur
undir þá gagnrýni. Ráðherra
fékk einungis stuðning frá danska
mogganum, Berlingske tidende,
og frá Fynstiftes tidende sem
pabbi ráðherrans stýrir.
Þótt utanríkisráðherra hafi
verið gagnrýndur harðlega af
meirihluta utanríkisnefndar
þingsins, er ekki búist við að
meirihlutinn láti kné fylgja kviði.
Kratar hafa ákveðið að hafa hægt
um sig í málinu af ótta við að
Schluter noti það sem tilefni til
þess að rjúfa þing og efna til þing-
kosninga. Kratar vilja ekki að
þingkosningar snúist um varnar-
og alþjóðamál heldur um
efnahags- og kjaramál.
Miðvikudagur 4. febrúar 1987 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13