Þjóðviljinn - 18.03.1987, Qupperneq 13

Finnland
Vayrynen líklega í forystu
íhaldsmenn vœntanlegir í ríkisstjórn eftir tap krata. Breytingarvarla miklar í utanríkismálum og efnahagsstjórn
Þótt samsteypustjórn Kale-
vis Sorsa hafi haldið þing-
meirihluta sínum í þingkosn-
ingunum í Finnlandi á sunnu-
dag og mánudag er ólíklegt að
stjórnin verði endurnýjuð á
sömu nótum, og nær víst að
Sameiningarflokkurinn, sem
er heisti hægriflokkurinn í
landinu, verði með í næstu
stjórn í Helsinki eftir rúma tvo
áratugi í stjórnarandstöðu.
Forystumenn fínnsku flokk-
anna eru enn þöglir um stjórn-
armyndunarmöguleika, en helst
er talað tvo kosti. Annarsvegar
kemur til greina bandalag þriggja
stærstu flokkanna, Jafnaðar-
manna, Miðflokksins og Samein-
ingarflokksins, hinsvegar er rætt
um stjórn Miðflokksins og Sam-
einingarflokksins sem gæti náð
meirihlurta með bæði Sænska
þjóðarflokknum og Landsbyggð-
arflokknum. Sennilegast forsæt-
isráðherraefni, hvor kosturinn
sem uppi verður, er Paavo Vayr-
ynen formaður Miðflokksins og
núverandi utanríkisráðherra.
Finnar þykja hafa snúist heldur
á hægrisveifina í kosningunum.
Jafnaðarmenn töpuðu 2,5% og
klofnir kommúnistar einnig ör-
litlu. Sameiningarflokkurinn og
Miðflokkurinn unnu hvor eitt
prósent, en græningjar unnu þó
mest á, þótt sigur þeirra væri ekki
eins stór og útlit var fyrir í könn-
unum. Landsbyggðarflokkurinn
tapaði meira en þriðjungi kjör-
fylgis frá 83, þegar flokkurinn
vann mikinn sigur.
Breytingarnar á fylgi finnsku
flokkanna eru ekki miklar, en
kosningakerfi sér til þess að þeg-
ar kemur að þingmannaskiptingu
verður annað uppá teningi. Krat-
ar tapa þannig aðeins einum
þingmanni, og Sameiningar-
flokkurinn fær heila níu menn útá
Výrynen Miðflokksformaður, tekur sennilega við af forsætisráðherranum
Sorsa (til hægri)
plúsprósentið. Formaður hans,
Ilkka Suominen, sagði talning-
arnóttina að eftir þetta væri ekki
hægt að halda flokknum lengur
utan stjórnar. Flokkurinn hefur á
undanförnum árum færst að
miðju, til dæmis í utanríkispóli-
tík, og er ekki talið að þátttaka
hans í stjórn mundi breyta utan-
ríkisstefnu Finna, og síður er bú-
ist við miklum umbyltingum í
efnahags- og atvinnumálum.
Á næsta ári verður kosið um
forseta í Finnlandi, og benda úr-
slitin nú til þess að jafnaðar-
mönnum muni reynast snúið að
halda sínum manni í því embætti.
Vayrynen hefur sýnt forsetahöll-
inni áhuga og er sennilegur fram-
bjóðandi. Meðal annars þess-
vegna er ólíklegt að sú stjórn sem
mynduð verður í Helsinki næstu
viku eigi sér óbreytt langa líf-
daga.
Séu úrslitin nú borin saman við
síðustu og næstsíðustu kosningar
eru breytingar á þingstyrk flokk-
anna í raun óverulegar, nema að
kommúnistar hafa beðið veru-
legan hnekki eftir áralangar innri
deilur.
Þótt pólitísk hlutföll hafí ekki
breyst á þingi Finna hafa kynja-
hlutföll tekið stakkaskiptum, og
sitja nú 63 konur á 200 manna
þingi, 31,5 prósent, sem er eitt
hæsta kvenhlutfall á þingum Evr-
ópulanda og miklu skárra en hjá
okkur, 8 af 60; 13,3 prósent. _m
Úrslitin í Finnlandi
Jafnaðarmenn 24,3% (-2,5) 56 þm. (57-52)
Sameiningarflokkurinn 23,2% (+1,0) 53 þm. (44-46)
Miðflokkurinn 17,7% (+1,0) 40 þm. (37-37)
Evrókommúnistar 9,4% (-0,5) 16 þm. (17 (-35))
Landsbyggðarflokkurinn 6,4% (-3,3) 9 þm. (17-6)
Sænski þjóðarflokkurinn 5,3% (+0,7) 13 þm. (11-10)
Moskvukommúnistar 4,2%(+0,l) 4 þm. (10 (-35))
Græningjar 4,l%(+2,7) 4 þm. (2-0)
Kristilegir 2,6% (-0,4) 5 þm. (3-10)
Aðrir 2,8%(+l,2) 0 þm. (2-4)
Taflan sýnir úrslit að lokinni talningu 99,9% atkvæða. í fyrri sviga eru
prósentubreytingar frá 1983, í seinni sviga þingmannatala úr síðustu og
næstsíðustu kosningum. Kommúnistar klofnuðu á síðasta kjörtímabili
og sýnir síðari svigatala þeirra samanlagðan þingstyrk fyrir 83. „Aðrir“
eru Frjálslyndi flokkurinn (1%), Hægri stjórnarskrárflokkurinn
(0,1%, missti þingmann sinn), álenskur flokkur sem missti sinn þing-
mann, bandalag ellilífeyrisþega (1,3%) og fleiri.
Hvalveiðar
Japanir vilja
aflétta banni
Verðlag
Olíuhækkun
segir til sín
Verðbólga jókst í aðildar-
löndum OECD í janúarmánuði,
og segja talsmenn stofnunar-
innar í París að ástæðan sé
fyrst og fremst hærra olíuverð.
Verðbólga var að meðaltali
0,4% í janúar í OECD-löndum,
en 0,2% þrjá mánuði þar áður.
Olíuframleiðendum í OPEC hef-
ur undanfarið tekist að hækka ol-
íufatið uppí 18 dollara, sem er um
fímmtungi hærra en almennt verð
í fyrra.
Verðbólga á þeim vesturlanda
sem mestu skipta fyrir alþjóða-
efnahag var sem hér segir frá fe-
brúar 1986 til janúar 1987:
Bandaríkin 1,4%, Japan mínus
1,5%, Vestur-Þýskaland mínus
0,8%, Frakkland3,0%, Bretland
3,9%, Ítalía 4,4%, Kanada
3,9%.
-m
Skák
íbið
Níunda skákin í einvígi Sókó-
lofs og Karpofs fór í bið í gær-
kveldi eftir fjörutíu og einn leik.
Sókolof hafði hvítt, lék kóngs-
peðinu fram og Karpof svaraði
með Karó-Kann vörn. Biðskákin
verður væntanlega leidd til lykta í
dag. Karpof stendur betur.
-ks.
Japanir hafa farið fram á
stuðning norsku stjórnarinnar
gegn veiðibanni Alþjóða hval-
veiðiráðsins frá 1982.
Bjarne Mörk Eidem, sjávarút-
vegsráðherra Noregs skýrði
norska útvarpinu frá þessu um
síðustu helgi, en hann var þá í
Tókíó. Sjávarútvegsráðherrann
sagði að samvinnutilboð Japana
vekti áhuga, en hann þyrfti að
ræða málin í stjórninni. „Ég geri
ráð fyrir að íslendingar mundu
vilja vera með,“ sagði ráðherr-
ann.
Um þúsund manns hafa at-
vinnu sína af hvalveiðum í Noregi
og eru þar nú stundaðar veiðar í
vísindaskyni, sem hafa sætt svip-
aðri gagnrýni og hliðstæðar
veiðar íslendinga.
-m
PLO
Arafat slakar á kröfum
Jassír Arafat, leiðtogi PLO,
lét þau orð falla á dögunum að
ekki bæri brýna nauðsyn til að
fulltrúi Palestínumanna á
friðarráðstefnu um málefni
miðausturlanda væri félagi
samtaka sinna.
Hann sagðist vongóður um að
undirbúningsfundur aðildar-
þjóða öryggisráðs Sameinuðu
þjóðanna myndi skila árangri og
að ráðstefnan færi fram í ár.
Arafat var þeirrar skoðunar að
best færi á því að arabar sendu
eina sameiginlega sveit á fundinn
og myndi palestínski fulltrúinn
eiga sæti í henni.
Alls er óvíst hvort af nokkurri
friðarráðstefnu verður. Ríkis-
stjórn fsraels er klofin um málið,
Perez utanríkisráðherra er
hlynntur en Shamir forsætisráð-
herra andvígur. Ennfremur hafa
bæði ísraelsmenn og Bandaríkja-
menn sett það skilyrði fyrir þátt-
töku Sovétmanna að þeir taki
upp formleg diplómatísk sam-
skipti við ísrael.
-ks.
Jassír Arafat vonast til að friðar-
ráðstefna um miðausturlönd
verði haldin í ár.
Miðvikudagur 18. mars 1987 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13
Apartheid
Sinatra óvelkominn
Borgarstjórnin i Osló hefur
neitað Frank Sinatra um leyfi
til að halda tónleika í borginni
vegna upptroðslu söngvarans
í Suður-Afríku.
Til stóð að Sinatra kæmi fram á
útitónleikum 7. júní, en borgar-
stjórnin segir slíka uppákomu
brjóta í bág við reglugerð sem
bannar í Osló skemmtimenn sem
hafa komið fram í Suður-Afríku.
Sinatra hefur skemmt margsinnis
í svonefndri Sólarborg í Bophut-
haswana, sem er eitt þeirra svert-
ingjaríkja sem Pretoríu-stjórn
hefur búið til í landinu án þess að
aðrir viðurkenni.
Fyrirhugaðir tónleikar Sinatra
í Gautaborg í júní eru einnig í
hættu af svipuðum ástæðum.
- ni
Útboð
Tilboð óskast í viðhald utanhúss á húsi
Rannsóknastofnana sjávarútvegsins að Skúla-
götu 4.
Utboðsgögn verða afhent á Teiknistofunni, Óðin-
storgi 7, gegn 3 þús. kr. skilatryggingu.
Tilboð verða opnuð á sama stað þriðjudaginn 31.
mars kl. 11 að viðstöddum bjóðendum.
DJÓÐVILJINN Hfl Timinn
eo -io on 1 ■ 1 ^—r 1 r* co co nn
ZJ 68 13 33
0 6818 66
0 68 63 00
Blaðburður er
BESTA TRIMMIÐ
og borgar sig
Blaðbera
vantar
víðsvegar
um borgina
1 1 í lí
Síðumúla 6 W 68 13 33 '—/ )„