Þjóðviljinn - 15.04.1987, Blaðsíða 5

VIÐHORF
ísland úr NATÓ, herinn
Guðmundur Georgsson skrifar
Þetta eru kjörorð sem tugþús-
undir íslendinga hafa valið bar-
áttu sinni fyrir hlutlausu og her-
lausu landi. Þessi barátta getur
ekki gert kröfu til þess að teljast
frumleg. Það er ekki verið að
berjast fyrir neinu nýmæli í sögu
þessarar þjóðar, ekki neinni stað-
leysu eða útópíu. Nei, það er ein-
faldlega verið að berjast fyrir því
að þjóðin endurheimti þá sér-
stöðu í samfélagi þjóðanna sem
hún valdi sér þegar hún varð
fullvalda en misvitrir stjórnmála-
menn blindaðir og blekktir af
áróðri kalda stríðsins glutruðu
niður með því að samþykkja
inngöngu í hernaðarbandalagið
NATO og kalla yfir okkur erlent
herlið.
Þessi barátta fyrir friðlýstu
landi hefur nú staðið í nærfellt
fjóra áratugi. Það hafa verið
sveiflur í henni og hún verið háð
undir merkjum ýmissa samtaka,
„Þjóðareiningar gegn her í
landi,” „Friðlýsts lands,” og
„Samtaka hernámsandstæð-
inga”, sem hafa valið baráttu
sinni mismunandi kjörorð. Þau
samtök sem nú bera uppi barátt-
una og hafa reynst lífseigust
þeirra allra, Samtök herstöðva-
andstæðinga hafa valið sér kjör-
orðin: „ísland úr NATO, herinn
burt.”
Nú kynni einhver að spyrja,
hví er verið að rifja upp þessar
alkunnu staðreyndir? Jú, ástæð-
an er sú, að nú er verið að draga
ofangreind kjörorð inn í kosning-
abaráttuna á heldur neikvæðan
hátt. í kosningabæklingi sem
barst inn um dyralúguna hjá mér
fyrir nokkrum dögum stendur
„að friður verði ekki tryggður
með að hrópa ísland úr NATO,
herinn burt”. Þessi orð voru ekki
í kosningabæklingi Sjálfstæðis-
flokksins, eins og margir kynnu
að ætla. Ef svo hefði verið hefði
þessi greinarstúfur ekki verið
orðum felist óvirðing við það fólk
sem áratugum saman hefur verið
að berjast fyrir friðlýstu landi, og
vanmat á þeirri friðarbaráttu sem
lengst af var eina friðarbaráttan
sem háð var hérlendis. Mér hefði
fundist það frekar í samræmi við
stans fyrir næstu kosningar að
stefnan í utanríkismálum hafi
verið skýrð og skerpt. Ég hef því
litið á Kvennalistann sem banda-
mann okkar í friðarbaráttunni,
innan þeirra marka sem þær hafa
sett sér. Því er það að hnútur sem
„Stafi þessi orð þingmannsins afvan-
þekkingu, skalþeirrar sjálfsögðu stað-
reyndar getið, að engan herstöðvaand-
stæðing þekki ég sem telur að það sé
nœgilegt að hrópa „ísland úr NATÓ,
herinn burtu, til að tryggja
frið í heiminum“
skrifaður. Við herstöðvaand-
stæðingar erum orðnir lang-
þreyttir á að bregðast við hnútum
úr þeim herbúðum. Nei, þessi
orð er að finna í greinarstúf sem
ritaður er af Sigriði Dúnu
Kristmundsdóttur alþingismanni
og birtist í kosningabæklingi
Kvennalistans.
Ég skil ekki hvaða tilgangi
þessi orð eiga að þjóna. í þessum
tilgreinda greinarstúf eru dregin
saman í stuttu máli helstu atriði
sem alþingismanninum virðast
efst í huga og friðarmál fá ekki
frekari umfjöllun og verður því
að ætla að henni finnist þessi boð-
skapur skipta mestu máli í þeim
málum. Mér finnst að í þessum
málflutning Kvennalistans á al-
þingi og stefnuskrá hans í utan-
rikismálum að þessi stuttaralega
umfjöllun hefði hljóðað svo: „að
friður verði ekki tryggður með
auknum vígbúnaði”.
Ég var á sínum tíma óhress
með ýmis ummæli forystumanna
Kvennalistans fyrir síðustu kosn-
ingar og hafði vissar efasendir um
hvert framlag þeirra yrði í friðar-
baráttunni. Hins vegar hef ég
fylgst með störfum þeirra á al-
þingi og glaðst yfir skeleggum
stuðningi þeirra við öll þau mál
sem til friðar horfa og upp hafa
komið á liðnu kjörtímabili á
þeirri samkundu. Ég þykist ein-
nig sjá á stefnuskrá Kvennali-
koma úr þeirri átt koma fremur
við kvikuna en komi þær frá fors-
varsmönnum hernaðarhyggju.
Stafi þessi orð þingmannsins af
vanþekkingu skal þeirrar sjálf-
sögðu staðreyndar getið, að eng-
an herstöðvaandstæðing þekki ég
sem telur að það sé nægilegt að
hrópa „ísland úr Nató, herinn
burt”, til að tryggja frið í heimin-
um. Við höldum ekki einu sinni
að það dugi að hrópa þessi kjör-
orð til að koma hernum úr landi.
Við gerum ýmislegt annað, ekki
aðeins á heimavettvangi heldur á
alþjóðlegum vettvangi.
Það má minna á að það voru
Samtök herstöðvaandstæðinga
sem komu því til leiðar að aðrar
burt
friðarhreyfingar á Norður-
löndum tóku Island með inn í þær
hugmyndir, sem þær voru að
ræða um Kjarnorkuvopnalaus
Norðurlönd fyrir nærfellt áratug.
Samtökin áttu þátt í að móta þær
hugmyndir um svæðið sem
gengið var frá á fundi í Norræna
húsinu árið 1983. Það má telja
líklegt að sú vandaða samþykkt
verði þeirri embættismanna-
nefnd sem nú hefur verið stofnuð
mjög gagnlegt leiðarljós. Sam-
tökin hafa einnig tekið virkan
þátt í starfi Friðarsambands
Norðurhafa og einn félagi okkar
hefur getið sér orð á alþjóðavett-
vangi fyrir friðarbaráttu svo að
eitthvað sé nefnt. Heima fyrir
höfum við tekið virkan þátt í sam-
starfi þeirra margvíslegu friðar-
hreyfinga sem sprottið hafa upp á
undanförnum árum.
Rökin fyrir baráttu herstöðva-
andstæðinga heimafyrir eru ein-
föld. Við verðum sjálf að hreinsa
til í eigin landi. Það eitt er á okkar
valdi. Við eigum að sjálfsögðu að
halda áfram að styðja við friða-
rviðleitni hvar sem er í heimin-
um, en það ætti öllum að vera
ljóst að við ráðum ekki afstöðu
annarra þjóða.
Herstöðvaandstæðingar hafa
aldrei litið svo á að nái þeir mark-
miðum sínum sé heimsfriðnum
borgið og frekari friðarbaráttu
ekki þörf. En hljóðni þær raddir
sem hrópa kjörorð baráttunnar
fyrir friðlýstu landi, áður en því
marki er náð að ísland sé á ný
orðið hlutlaust og herlaust land,
verður myrkt yfir þessu landi.
Guðmundur Georgsson
Til þín sem kýst í fyrsta sinn
Reynir Sigurðsson skrifar
Þar sem ég tala um vinstri
menn í greininni, á ég við Al-
þýðubandalagið. Eins og þú ef-
laust veist eru samankomnir í
þeim flokki kommúnistar, sósíal-
istar og slæðingur af krötum - of
margir að mínu viti. Þér að segja
höfum við viðhald, þar sem fer
Kvennalistinn. Margur hefur far-
ið flatt á framhjáhaldi en vonandi
verður það ekki til þess að við
vinstri menn komum ekki inn
manni á Vestfjörðum. Með hægri
mönnum á ég við Sjálfstæðis-
flokkinn, Borgaraflokkinn, svo
og ráðandi öfl hjá Framsókn og
og krötum. það er nefnilega svo
að Steini Páls er ekkert annað en
laumukommi í samanburði við
Jón Baldvin. Og Steingrímur er
eins og góðum framsóknarfor-
manni sæmir, svona báðum
megin og einhvers staðar þar á
milli.
Hver er sinnar
gæfu smiður
Hægri menn tala oft og mikið
um frelsi einstaklingsins. Þeir
eiga sér einnig uppáhalds máls-
hátt sem er vel til þess fallinn að
við fáum þá flugu í höfuðið að
okkur sé það í sjálfsvald sett,
hvort við erum rík eða fátæk.
Þetta er málshátturinn: Hver er
sinnar gæfu smiður. Á honum
byggja þeir í raun hugmynda-
fræði sína, frjálshygguna. En það
er galli á gjöf Njarðar. Þetta er
nefnilega sá málsháttur, sem
hvað auðvaldast er að hrekja,
vegna þess að hann er í öllum
megintilfellum rangur. Enginn
ræður því, hvemig hann er fædd-
ur; heilbrigður, sjúkur, vanskap-
aður eða rét, svartur, hvítur, gul-
ur, rauður, gáfaður eða heimsk-
ur. Enginn ræður hvort hann er
fæddur í auð eða örbirgð í velf-
sem samneyslunni er úthýst en
frumskógarlögmálið leitt til önd-
vegis: Hinn sterkari ræður.
Gerum hina ríku
ríkari
Við vinstri menn viljum ekki
skógarsamfélaginu. Þjóðfélaginu
sem sniðið er eftir óskum þeirra
sem eiga aðeins eina hugsjón: Að
verða ríkir. Þjóðfélag sem gerir
allt til að tryggja hag þeirra
sterku, þeirra sem eiga peninga
og/eða hafa góðan aðgang að
peningum. Gemm hina ríku ríka-
„Ýttufrá þér gömlufordómunum og
láttu samviskuna
ráða, hvarþú seturx-ið á kjördag. “
erðarríki ellegar þróunarlandi.
Enginn velur sér foreldra, hvort
hann á nokkurn að eða hvers
konar uppeldi hann fær. Enda-
laust væri hægt að tína til.
Getum við ekki verið sammála
um að ofangreind atriði ráði
mestu um, í flestum tilfellum,
hvers konar lífi við komum til
með að lifa? Jafnvel þó við fáum
óskastart, em ótal tilviljanir sem
geta gert það að engu.
í öllu falli er hann gjörsamlega
út í bláinn í draumarfki hægri
manna, frjálshyggjuríkinu, þar
einungis verja þau réttindi og ör-
yggi sem við þegar höfum náð,
með áratuga baráttu við hægri
höflin. Við stefnum ótrauðir á
uppbyggingu okkar drauma-
þjóðfélags, þar sem réttlætið sit-
ur í fyrirrúmi. Þjóðfélag sem
dregur úr eða eyðir þáttum nei-
kvæðum sem við fáum engu um
ráðið og ég tíundaði hér að fram-
an. Þjóðfélag sem hefur það að
leiðarljósi að tryggja hag allra
þegna sinna. Þessu þjóðfélagi
teflum við vinstri menn gegn því
sem hægri menn aðhyllast, fmm-
ri, er fyrsta boðorðið, og það sem
þeir í raun eiga við er þeir tala um
frelsi einstaklingsins.
Þetta er stóra lygin
Hægri menn reka gífurlegan
blekkingaráróður fyrir þessari
samfélagsgerð og segja: Allir
geta komist í hópinn hólpna, séu
þeir nógu duglegir. Getur þú séð
fyrir þér 250 þúsund íslenska
milla?
Þetta er stóra lygin. Lygin sem
á að sætta þig við lítið. Þú skalt
láta þig dreyma meðan þeir maka
krókinn. Ameríski draumurinn.
Draumurinn um bæklaða svert-
ingjann frá Harlem, sem einn
góðan veðurdag verður forseti
Bandarikjanna, vegna þess
hversu duglegur hann er.
Ég þekki fullt af hörkuduglegu
fólki, konum og körlum, verka-
mönnum, iðnaðarmönnum, lista-
mönnum, húsmæðmm, kennur-
um, sjómönnum, fóstmm, bænd-
um, skrifsíofufólki og fiskverk-
unarfólki. Þrátt fyrir dugnaðinn
er ekkert af því ríkt eða kemur til
með að verða það. Og fæst af því
leiðir að því hugann. Það á fullt í
fangi með að framfleyta sér og
sínum og hefur sáralítinn tíma til
að sinna börnum sínum eða
hugðarefnum. Allt sem þetta fólk
fer fram á, er mannsæmandi líf.
Réttlátt þjóðfélag, sem gerir
fólkinu kleift að lifa lífinu lifandi.
Eitt af uppáhaldsboðorðum
hægri manna, enda undirstaða
frjálshyggjunnar, er: Útrýmum
samneyslunni. Ég þekki fólk sem
hefur verið heilaþvegið af þess-
um áróðri og hrópar: Niður með
samneysluna. Fólk sem hefur
eignast andlega og/eða líkamiega
fötluð börn, lent í slysum eða
langvarandi sjúkdómum og hefur
af þeim sökum verið þiggjendur
en ekki veitendur í sam-
neyslunni, og væru löngu komið í
skítinn eða undir græna torfu ef
það hefði þurft að borga hælis-
eða sjúkrahúsvist, hjúkrun og
læknishjálp fullu verði. Slíkur er
máttur Morgunblaðsins.
Ég þekki líka venjulegt launa-
Miðvlkudagur 15. aprfl 1987 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 5