Þjóðviljinn - 20.08.1987, Blaðsíða 5

Umsjón:
Magnús H.
Gíslason
Búnaðarsamtökin
Hafa starfað
í 150 ár
Minnst með hátíðarfundi á Hótel Sögu
Á Búnaðarþingi s.i. vetur var
samþykkt að kalla þingið saman
til sérstaks hátiðarfundar síðar á
árinu í tilefni af 150 ára afmæli
íslenskra búnaðarsamtaka. Þótti
vel við eiga, að fundurinn yrði
haldinn samtímis landbúnaðar-
sýningunni, sem nú stendur yfir í
Reiðhöllinni í Víðidalnum og ná-
grenni hennar.
Þetta sjötugasta Búnaðarþing
var svo haldið í Súlnasal Hótel
Sögu s.l. laugardag við mikið
fjölmenni. Hófst það með því, að
blásarakvintett lék nokkur lög og
lét hann raunar oftar í sér heyra
áður en dagskrá lauk. Síðan setti
fundinn formaður Búnaðarfélags
íslands, Hjörtur E. Þórarinsson
bóndi á Tjörn, og kynnti dagskrá
hans, las upp skeyti til fundarins
frá Vigdísi Finnbogadóttur fors-
eta íslands, sem ekki gat verið
viðstödd fundinn vegna skyldu-
starfa annarsstaðar. Sendi forset-
inn þinginu árnaðaróskir og bað
íslenskri bændastétt blessunar í
bráð og lengd.
Eitt mál lá fyrir fundinum.
Drög að áætlun um þróun land-
búnaðar á íslandi til næstu alda-
móta. Var þingsályktunartillaga
þessi samin af milliþinganefnd,
sem til þess var kjörin á síðasta
Búnaðarþingi. Formaður milli-
þinganefndarinnar, Bjami Guð-
ráðsson bóndi í Nesi, mælti fyrir
tillögunni. Þvínæst tóku til máls
um tillöguna fulltrúar landshlut-
anna Birkir Friðbertsson bóndi í
Birkihlíð, Sveinn Jónsson bóndi
á Ytra-Kálfsskinni, Egill Jónsson
Nýjung
Jet-float flotflylki
í nýjasta tbl. Eldisfrétta er frá
því sagt, að fyrirtækið M.A.
Eiríksson hf., hafi nú á boðstólum
áhugaverða nýjung, svonefnd
Jet-float flothylki. Eru þau til ým-
issa hluta nytamleg: í flotbryggj-
ur á sjó og vötnum, vinnufleka,
brýr, fiskeldi o.m.fl.
Hylkin eru hönnuð með það í
huga að „vera létt, auðveld í sam-
setningu, falla vel að náttúrunni,
valda ekki slysum og að notagildi
þeirra yfir höfuð sé sem víðtæk-
ast“. Hylkin eru létt og mjög
auðvelt að taka í sundur heilu
brýrnar. Henta því m.a. vel
eigendum sumarbústaða og út-
gerð minni báta við sjávarsíðuna,
sem oft er bundin ákveðnum
tímabilum. Færa má bryggjurnar
milli staða.
Hylkin hafa mikið flotþol, 375
kg. pr. ferm. Með því að útbúa
sérstaka viðlegu - ramma - er
auðvelt að nota þau sem flot-
bryggjur fyrir stærri báta. Sam-
skeytin eru þannig gerð að þau
þola mikið álag því þau hafa
ákveðið hreyfingabil. Því þolir
bryggja, brúin eða hvað það nú
er, betur áföll af völdum ofviðris,
sjógangs, ákeyrslu stærri skipa
o.s.frv. Verði skemmdir eigi að
síður er auðvelt að taka burt þær
einingar, sem laskast hafa, og
setja aðrar í staðinn. Hylkin eru
níðsterk, hafa mikið flotþol og
gefa ekki frá sér aukaefni. Efnið
er sérstaklega valið með það fyrir
augum, að draga úr hættu á
hálkumyndun.
Jet-float hylkin hafa fengið
góðan vitnisburð og viðurkenn-
ingu hjá notendum og náttúru-
verndarsamtökum. Mikill hluti
markaðarins hefur til þessa verið
í Norður-Evrópu og Kanada. í
Noregi er markaðurinn sívaxandi
en þar eru hylkin notuð í fiskeldi,
bátabryggjur og í olíuiðnaði.
Geta má þess, að á ólympíuleik-
unum í Los Angeles voru Jet-
float bryggjur notaðar í öllum
siglinga- og róðrarkeppnum.
M.A. Eiríksson hf. hefur
einkaumboð fyrir hylkin á ís-
landi. Eins og sakir standa eru
þau aðeins fáanleg með ca. 8
vikna afgreiðslufresti.
-mhg
Fiskeldi
Athyglisverð
útsjávaHcví
hjá Istess á Akureyri
Eldisfréttir skýra frá því, að ís-
tess hf. á Akureyri hafi nú fengið
umboðssölu Platform 3500. Er
það útsjávarkví frá sænska fyrir-
tækinu Farmocean.
Eins og nafnið ber með sér er
útsjávarkvínni ætlað að vera fjær
landi en hinum hefðbundnu. Því
verður umhverfi fisksins eðli-
legra og stórlega dregur úr þeim
vandamálum, sem fylgja kvíum
upp við landsteina.
Platform 3500 er úr stáli, byggð
ofan á sex kanta floteiningu, með
gangbraut í kring. Ofan á kvínni
er fullkominn sjálfvirkur fóðrari.
alþm. á Seljavöllum og Hermann
Sigurjónsson bóndi í Raftholti.
Að því búnu var ályktunin borin
upp til atkv. og samþykkt af
öllum fulltrúum þingsins 25 að
tölu. Þar með hefur hún þó ekki
hlotið endanlega afgreiðslu því
hún verður til meðferðar á næsta
Búnaðarþingi.
Var nú formlegum fundi Bún-
aðarþings slitið en áfram hélt af-
mælisdagskráin, og voru dag-
skráratriðin kynnt af Ólafi H.
Torfasyni. Formaður B. í.,
Hjörtur E. Þórarinsson flutti af-
mælisávarp og rakti í stuttu máli
sögu íslenskra búnaðarsamtaka.
Þá fluttu ávörp Jón Helgason
landbúnaðarráðherra, Ingi
Tryggvason formaður Stéttar-
sambands bænda, Stefanía María
Pétursdóttir, formaður Kvenfé-
lagasambands íslands og Daninn
Christian Nielsen, sem talaði
fyrir hönd fulltrúa norrænna bún-
aðarsamtaka sem þarna voru
mættir. Lokaorð flutti svo Jónas
Jónsson búnaðarmálastjóri.
Um kl. 16.00 var svo húsið
opnað almenningi og voru þá
bornar fram hinar rausnarlegustu
veitingar. -mhg
Frá hátíðarfundi Búnaðarfólags fslands á Hótel Sögu, s.l. laugardag. Formaður
Búnaðarfélags (slands, Hjörtur E. Þórarinsson bóndi á Tjörn, setur fundinn. í
baksýn er nýtt merki Búnaðarfólagsins, teiknað af Þórhildi Jónsdóttur auglýs-
ingateiknara frá Lambey í Fljótshlíðarhreppi. Mynd Slg.
N.B.C.
Nauðsyn alþjóðlegrar
samstöðu um
umhverfisvemd
Frá aðalfundi norrænu bœndasamtakanna
Rúmar hann 3 tonn af þurrfóðri.
Er kvíin að mestu sjálfvirk þann-
ig að vinnan er fólgin í eftirliti og
að fylla fóðrarann. Fyllingin ger-
ist með sjálfvirkum dælubúnaði
og tekur aðeins 40 mínútur.
Stærð pokans er 3500 nýtan-
legir rúmm. niður á 15 m dýpi -
og 25 m í þvermál. Má því hafa
þar samtímis um 100 tonn af fiski.
Kvíin er sérstaklega hönnuð til
að þola mikinn sjógang og vont
veður. Hefur Det Norske Veritas
ábyrgst að hún þoli 6 m öldu og
2ja hnúta sjávarstraum samtímis
35 m/sek. vindhraða. -mhg
Dagana 4.-6. ágúst s.l. var að-
alfundur Norrænu bændasam-
takanna haldinn í Villmanstrand í
Finnlandi. Hér fer á eftir ályktun
fundarins:
- NBC, samband norrænu
bændasamtakanna, leggur á-
herslu á að fjölskyldubúið er ráð-
andi búskaparform á Norður-
löndum og mikilvægi þess, að því
sé gert kleift að halda velli og þró-
ast. Undanfarið hefur landbún-
aðurinn þurft að glíma við sívax-
andi vandamál, fyrst og fremst
varðandi markaðsjafnvægi og
umhverfisvernd.
Alþjóðlegir markaðir fyrir bú-
vörur hafa mettast og verðstríð
geisað í þeim mæli, að bæði þær
þjóðir, sem stunda umsvifa-
mikinn útflutning og hinar, sem
eru smáar í þeim efnum, hafa
neyðst til að draga úr framleiðslu.
Á sama tíma er hungrið óleyst
vandamál í stórum hluta
heimsbyggðarinnar. NBC styður
þá viðleitni, sem nú er höfð uppi,
m.a. innan vébanda GATT og
hjá fleiri samtökum, til að koma
lagi á heimsverslunina. Skylt er
þó að virða rétt hvers einstaks
þjóðríkis til að móta landbúnað-
arstefnu sína, þegar ráðist er í
slíkar framkvæmdir.
Sú forsenda, sem Norður-
löndin leggja til grundvallar þeg-
ar þau vernda landbúnað sinn, er
aðallega nauðsyn þess öryggis,
sem felst í innlendri matvæla-
framleiðslu. Danmörk hefur sér-
stöðu í þessum efnum vegna að-
ildar að Evrópubandalaginu og
langvarandi hefðir í útflutningi.
Taka verður tillit til þess, að í
vissum héruðum Norðurlanda
markast landbúnaður af sérstöku
náttúrufari og öðrum ytri aðstæð-
um þar, auk þess sem stefnur í
félagsmálum og svæðaskipulagi
hafa áhrif. Tekjuþróun hjá nor-
rænum bændum getur heldur
ekki byggst á verðsveiflum á al-
þjóðlegum markaði, sem stýrist
af undirboðum. Hæfileg innflutn-
ingsvernd er því nauðsynleg.
Norðurlönd framleiða óspillt-
ustu landbúnaðarafurðir í veröld-
inni. Það verður að tryggja
grundvöll þessarar framleiðslu,
svo hún geti líka haldið áfram um
ókomna tíð. Til innfluttra mat-
væla á að gera sömu kröfur og
innlendra, og því einnig til eftir-
lits með þeim. Bændur á Norður-
löndum vilja starfa í samræmi við
náttúruna. Þetta krefst skýrrar
stefnu í umhverfismálum og land-
búnaðarstefnu, sem er í rökréttu
samhengi við hana, auk víðtækr-
ar ábyrgðar þeirra, sem starfa við
landbúnaðinn. Þróa skal fram-
leiðsluna þannig að neikvæð áhrif
á umhverfið verði hverfandi.
Landbúnaðurinn er reiðubúinn
að axla sína ábyrgð, en gerir um
leið kröfur til þess, að stórvirk-
ustu mengunarvaldarnir, iðnað-
urinn og sveitarfélögin, bregðist
við á sama hátt. Norrænu bænda-
samtökin álíta að þegnar þjóðfé-
lagsins verði í sameiningu að bera
kostnaðinn af mengunarvörnum.
Norrænu bændasamtökin lýsa
loks þeirri skoðun sinni, að það
sé nauðsynlegt að ná alþjóðlegri
samstöðu, sem nái tilalls hnattar-
ins, til lausnar á umhverfisvernd-
arvandamálunum. Bændur á
Norðurlöndum eru reiðubúnir að
leggja sitt af mörkum í þessu
starfi.
Af íslands hálfu sóttu eftir-
greindir menn fundinn: Fyrir
hönd Stéttarsambands bænda:
Ingi Tryggvason, formaður Stétt-
arsambandsins, Gunnlaugur Jú-
líusson, hagfræðingur þess og Jón
Gíslason, Hálsi í Kjós, stjórnar-
maður. Fyrir hönd Framleiðslu-
ráðs: Gunnar Guðbjartsson
framkvæmdastjóri, og fulltrúarn-
ir Haukur Halldórsson, in-
bjarnargerði við Eyjafjc,. og
Þórarinn Þorvaldsson, Þórodds-
stöðum í Hrútafirði. Fyrir hönd
félagsráðs Osta- og smjörsölunn-
ar ðskar H. Gunnarsson, for-
stjóri. Fyrir hönd Mjólkursam-
sölunnar Sigvaldi Guðmundsson,
Kvisthaga í Dölum og fyrir hönd
Sláturfélags Suðurlands stjórn-
arformaður þess Páll Lýðsson,
Litlu-Sandvík, Árnessýslu.
Næsti aðalfundur Sambandsins
verður haldinn hérlendis árið
1989. Verða þá 10 ár liðin frá síð-
asta aðalfundi þess hér. -mhg
Fimmtudagur 20. ágúst 1987 ÞJÖÐVILJINN - SÍÐA 5